Sinterklaas

Inleiding

We hebben als onderwerp sinterklaas gekozen, omdat er over dit onderwerp veel informatie te vinden is, en we het een leuk en interessant onderwerp vinden. We hebben deze hoofdvraag verzonnen:

Wat zijn de verschillen tussen de sinterklaasviering vroeger (±1800) en nu?

Hierbij hebben we ook nog 3 deelvragen bedacht, dat zijn de volgende:

1. Hoe wordt sinterklaas nu gevierd? 2. Hoe werd sinterklaas 200 jaar geleden gevierd? 3. Waar komt de sinterklaas traditie vandaan?

We hebben ons op dit onderwerp georiënteerd door rond de sinterklaas periode, rond december dus, eerst krantenartikelen te verzamelen, later hebben we ook op het internet nog archieven van krantensites bekeken, en op het internet op sinterklaas pagina\'s gekeken. Toen zijn we de taken gaan verdelen, en vervolgens zijn we zelfstandig begonnen, Uiteindelijk kwamen alle hoofdstukjes via de e-mail bij Saskia terecht, en werden door haar uitgeprint. We hopen dat u dit werkstuk met plezier zult lezen, wij hebben er in ieder geval met plezier aan gewerkt.

Waar komt sinterklaas vandaan?

Sint-Nicolaas werd 1700 jaar geleden geboren in Patra. Dat is een plaatsje in Turkije dat toen nog kleine Azië heette. Patra ligt aan de kust dicht bij Myra waar zijn oom bisschop was. Sint-Nicolaas woonde heel zijn leven in Patara en Myra. Hij heeft nooit ver gereisd, en hij is nooit naar het buitenland verhuisd. En zeker niet naar Spanje. We weten niet veel over het leven van Nicolaas. Het enige dat we zeker weten is, dat hij zelf later ook bisschop van Myra werd. En dat hij gestorven is. Hij was overleden op 6 december 342 op een ongeveer 70 jarige leedtijd.

Het eerste wonder

Toen Nicolaas nog geen uur oud was, liet hij merken hoe bijzonder hij was. Toen een van de helpsters de baby ging wassen ging Nicolaas recht overeind in het badje staan en vouwde zijn knuistjes om God te bedanken voor zijn geboorte. En dit duurde in totaal 2 uur!

Gevangenen en zeelieden

Toen Nicolaas volwassen geworden was, werd hij benoemd tot bisschop van de stad Myra want zijn oom was overleden. De mensen hadden er met zijn opvolging geen problemen mee want Nicolaas was altijd bereid om iemand te helpen. Zo heeft hij in zijn leven vele mensen geholpen en gered. Op een keer wist hij drie ter dood veroordeelde generaals uit de gevangenis te redden. En een keer redde hij met een wonder zijn dorpje Myra van de hongersdood. Hij hield zich ook bezig met mensen op zee die hij ook vaak hulp bood. Hij heeft namelijk volgens de legendes de levens van veel zeelieden gered.

De verschijning

Op een oudere leeftijd raakt Nicolaas in de gevangenis. Dat kwam doordat hij op een plechtige vergadering erg boos was geworden op een andere bisschop en hem dus een draai om zijn oren gaf. Nicolaas zijn bijbel en bisschopsmantel werden hem afgenomen en werd gearresteerd. Dus daar zat nicolaas in de gevangenis vol berouw, waarna hij vrijwel gelijk in slaap viel. Midden in de nacht schrok hij opeens wakker: er scheen een fel licht in zijn cel. En in de verte zag hij 2 personen verschijnen. Dat waren Jezus en Maria die zijn heilige bijbel en zijn mantel kwamen terugbrengen. Zo werd hij heilig. Wanneer de mensen Nicolaas weer terug zagen luisterden ze ademloos naar zijn verhaal. Ze vertelde het verhaal aan iedereen door die ze kende. Daarom is dit verhaal dan ook een van de bekendste verhalen over sinterklaas.

Dit verhaal verklaart waarom sinterklaas heilig is.

De bruidsschat

Dit is ook een bekend verhaal over sinterklaas. Het gaat over een arme koopman die 3 dochters had. Die dochters wilden dolgraag trouwen maar de koopman had geen geld voor een bruidsschat. Nicolaas, die net het geld van zijn overleden ouders had geërfd had medelij met deze koopman, en wilde hem helpen. Maar hij kon die koopman niet zomaar geld gaan geven dus had hij een plannetje bedacht om wanneer iedereen sliep stiekem elke nacht een beurs met goud door het raam heen te gooien 3 dagen lang(voor elke dochter een). En dit lukte ook de eerste 2 keer, maar de derde keer ging het mis. De koopman die zich afvroeg wie de gulle gever was en wachtte Nicolaas op, en sprong tevoorschijn toen Nicolaas geld door het raam gooide. De koopman barste in tranen uit en vroeg waarom Nicolaas dit deed. Nicolaas vertelde dat zijn dochters met dit geld nu met een leuke man konden trouwen, maar hij moest het beloven het aan niemand door te vertellen. En dit deed hij. Want de volgende morgen vroegen zijn dochters van wie dat geld vandaan kwam en waarop de koopman antwoordde: “Van een vreemdeling gekregen, die in de stad verdwaald was zeker.”

Dit verhaal verklaart waar het bekende liedje over gaat en waarom de zwarte pieten snoepgoed strooien.

Waarom vooral voor kinderen?

Sint-Nicolaas is de beschermheilige van alle kinderen. Maar waarom voor de kinderen? Ook voor deze vraag is er weer een verhaal:

3 jongens in een ton

Sint-Nicolaas heeft ooit eens 3 jongens gered. Zij waren door een herbergier doodgeslagen. De man had de kinderen in een houten ton gestopt. Toen Sint-Nicolaas na zeven jaar de deksel openmaakte, sprongen de jongens er levend uit. Door deze heldendaad werd Sint-Nicolaas de beschermheilige van alle kinderen. Daarom is zijn verjaardag vooral een kinderfeest.

Maar hoe kwam sinterklaas dan in Nederland?

Nederland dreef veel handel met allerlei landen. Dus ook met Turkije en konden het verhaal dan dus ook van de heilige Sint-Nicolaas die veel zeelieden hulp bood dus zo begonnen ze hem in Nederland dus ook te kennen. Nadat Sint-Nicolaas gestorven was, was hij steeds bekender geworden en trokken er ieder jaar duizenden mensen naar Myra toe om te bidden bij zijn graf. Dat ging jaren zo. Tot Myra in de 11e eeuw gevaar liep, door vijandige legers te worden ingenomen. Dan zou niemand meer naar Myra kunnen om er te gaan bidden. Dus namen een aantal zeelieden een moeilijk besluit. In 1087 voeren ze vanuit Bari, in Zuid-Italie, naar Myra, Om te redden wat er te redden viel. Ze braken het graf van Sint-Nicolaas open en kaapten het gebeente van de heilige! Het opengebroken graf is nu nog steeds te zien. Op 7 mei 1087 kwamen ze in Bari terug. Het werd meteen een groot feest. Sint-Nicolaas was gered! Binnen enkele jaren was er een enorme kerk boven zijn tweede graf gebouwd. Die kerk staat er nu nog. En nog steeds bidden er jaarlijks duizenden mensen om hulp.

Ieder jaar is hier ook een heel groot Sint-Nicolaas feest, maar dan wel op 7 mei, de datum van zijn komst naar Bari! In een grote optocht wordt een beeld van Sint-Nicolaas naar de haven gebracht, daar rondgevaren op een versierde boot, en daarna weer teruggebracht naar de kerk.

Bari ligt in Zuid-Italië, dat weten we. Maar hoe komen we er dan aan dat sinterklaas uit spanje komt? In de 11e eeuw, waren de grenzen in Europa heel anders. Zuid-Italië was toen Spaans gebied. En Bari lag daar toen dus in! Dus onze voorouders hadden dan toch wel een beetje gelijk!! In ons land zijn ook veel Nicolaaskerken gebouwd. Tegenover het centraal station van
Amsterdam staat er bijvoorbeeld een. Dicht bij het water. Sint-Nicolaas was namelijk ook de beschermer van overstromingen. Misschien is dat wel de reden geweest waarom Sint-Nicolaas in Nederland zo bekend is geworden!

Hoe vierden we sinterklaas 50 jaar geleden?

Eerst nog een klein stukje geschiedenis

Toen de meeste mensen in Nederland Katholiek van geloof waren, vierde bijna iedereen het Sint-Nicolaasfeest. ER zijn Schilderijen uit de zestiende eeuw waarop je ziet dat kinderen toen ook al speculaaspoppen kregen. Mensen van een ander geloof, de protestanten, hielden niet van heiligen. Daarom werd Sint-Nicolaas verboden toen zij ongeveer 400 jaar geleden de baas in Nederland werden. Als de politie merkte dat een kind zijn schoen zette, moesten de ouders een boete betalen. In het jaar 1795 kwam in de Nederlandse wet te staan dat iedereen zijn eigen godsdienst mocht kiezen. Je werd katholiek of protestant. Niemand kreeg nog straf. Sinterklaas vieren mocht nu weer!

Oude gebruiken

Vroeger werd sinterklaas niet veel anders gevierd als nu. Veel gebruiken zijn het zelfde gebleven zoals schoentje zetten en de intocht van sinterklaas. Toch zijn er ook wel een aantal veranderingen; Natuurlijk krijgen de kinderen nu veel meer kadootjes van sinterklaas maar was er niet nog iets? De mensen waren ook veel strenger in die tijd en de kinderen werden toen heel hardhandig aangepakt. Maar dat was dan ook wel normaal voor die tijd. Ze werden niet alleen door de ouders hardhandig aangepakt, Zwarte piet had altijd ook de roe bij zich als de kinderen stout waren. En dan kregen ze een flinke pak slaag! Ook stond er bekend dat vervelende kinderen door pieten werden meegenomen werden naar Spanje en dat ze daar vermalen werden tot pepernoten die andere kinderen weer opaten!

Hoe wordt sinterklaas nu gevierd?

Sinterklaas wordt eigenlijk door ieder gezin anders gevierd, de een viert het met veel, de ander met weinig en de ander zonder cadeaus, de een viert het met de hele familie, de ander met vrienden, en weer een ander met het eigen gezin, in sommige gezinnen mogen de kinderen voor 5 december hun schoen zetten, andere gezinnen vieren sinterklaas helemaal niet meer. Het ligt er vaak ook aan of er kinderen in een gezin leven, en hoe oud deze kinderen zijn. Omdat het zo moeilijk is de algemene situatie van de sinterklaas viering te beschrijven heb ik het op een andere manier gedaan, ik heb 4 moeders van gezinnen met kinderen van verschillende leeftijden een aantal vragen gesteld over het vieren van sinterklaas, zo krijg je een indruk van hoe mensen op verschillende manieren sinterklaas vieren.

Moeder 1:

Hoe oud zijn uw kinderen? Ik heb 2 dochters van 5 en 1 zoon van 8

Geloven uw kinderen nog in sinterklaas? Ja, ze geloven alle 3 nog aan sinterklaas.

Vieren jullie sinterklaas? Ja, we vieren sinterklaas ieder jaar met de hele familie

Gaan jullie altijd kijken bij de intocht van sinterklaas? Soms, niet ieder jaar, de kinderen vinden het wel leuk, maar we kijken het liever op tv. maar we gaan wel vaak de vrijdagavond voor sinterklaas naar het dorp, dat vinden mijn man en ik ook iets gezelliger en hiervan zijn de kinderen ook helemaal weg. Er lopen allemaal zwartepieten rond, en je kunt in het dorp warme chocolademelk gratis halen. Er is ook vaak een springkussen, en veel andere dingen voor de kinderen te doen.

Zetten uw kinderen hun schoen wel eens, en wat krijgen ze in hun schoen voor soort dingen? Mijn kinderen zetten heel soms hun schoen, ze krijgen hierin een klein cadeautje, iets wat ze zelf vragen van niet duurder dan 5 euro.

Hoe vieren de kinderen sinterklaas op school? Ze mogen op school hun schoen zetten, en de dag voor sinterklaas is het op school feest, dan komt sinterklaas met zijn pieten op school, door de kinderen worden er liedjes gezongen en toneelstukjes opgevoerd.

Hoe vieren jullie sinterklaasavond (5 december)? Met de hele familie, de 2de woonkamer is de hele dag op slot, en \'s avonds ligt de sleutel dan voor de deur, en we gaan naar binnen, ondertussen hebben we alle cadeautjes al met naam erop op de tafel gelegd. Na het uitpakken van de cadeautjes gaan we eten, en daarna doen we spelletjes en vermaken de kinderen zich met hun cadeaus.

Moeder 2:

Hoe oud zijn uw kinderen? Ik heb 1 dochter van 6 en een zoon van 12.

Geloven uw kinderen nog in sinterklaas? Mijn dochtertje nog wel, maar mijn zoon niet meer.

Vieren jullie sinterklaas? Ja wij vieren nog ieder jaar sinterklaas, maar als mijn dochter er niet meer aan gelooft, denk ik dat we sinterklaas niet meer zullen vieren, maar dit dan toch zullen vervangen door kerst, dat vinden we dan toch iets gezelliger.

Gaan jullie altijd kijken bij de intocht van sinterklaas? Ja, we gaan nog ieder jaar met zijn vieren naar de intocht hier in het dorp kijken, je ziet dan dat \"sinterklaas\" met zijn pieten, op een iets kleinere boot in het dorp bij de sloot aankomt, ze stappen van de boot af, de kinderen kunnen de sint een hand geven, mijn dochter maakt nog ieder jaar een tekening die ze hem geeft, en de zwarte pieten delen pepernoten en kruidnoten uit. Na de intocht lopen door het hele dorp zwarte pieten, en vaak kom je sinterklaas in bepaalde winkels ook nog tegen.

Zetten uw kinderen hun schoen wel eens, en wat krijgen ze in hun schoen voor soort dingen? Ja, mijn kinderen mogen iedere zondag vanaf de intocht tot 5 december hun schoen zetten, ze krijgen hier meestal iets lekkers in, kruidnoten, pepernoten, mandarijntjes, chocolade etc.

Hoe vieren de kinderen sinterklaas op school? Op school wordt met sinterklaas vaak een spelletjes middag of iets dergelijks gehouden, en 1 dag komen een aantal pieten en sinterklaas op school, en dan mogen de kinderen op school hun schoen zetten.

Hoe vieren jullie sinterklaasavond (5 december)? We eten eerst gezellig met zijn allen, we vieren sinterklaasavond altijd met het gezin en met mijn schoonmoeder, het is altijd erg gezellig, na het eten loopt mijn man door de achterdeur naar buiten, hij doet alsof hij naar de bijkeuken gaat, en vervolgens klopt hij aan de voordeur, en zet de jutten zak met cadeautjes ervoor, dan gaat hij snel terug, als hij terugkomt zijn de kinderen zo in spanning dat ze natuurlijk weer niets doorhebben, we pakken dan telkens om de beurt een cadeautje, met een naam erop, en geven dit aan de goede persoon die het dan openmaakt. Natuurlijk staan er altijd heel veel lekkere dingen op tafel, we maken er altijd een mooie avond van.

Moeder 3:

Hoe oud zijn uw kinderen? Ik heb 2 dochters, de ene is 15 en de andere 20.

Geloven uw kinderen nog in sinterklaas? Deze vraag kunnen we denk ik wel overslaan.

Vieren jullie sinterklaas? Ja, we vieren sinterklaas altijd thuis met het gezin, de vriend van mijn oudste dochter en mijn schoonmoeder.

Gaan jullie altijd kijken bij de intocht van sinterklaas? Nee, we kijken soms een stukje op tv, maar dat is dan ook alles.

Zetten uw kinderen hun schoen wel eens, en wat krijgen ze in hun schoen voor soort dingen? Dat doen ze soms nog wel eens voor de grap, dan krijgen ze er een kleinigheidje in.

Hoe vieren de kinderen sinterklaas op school? Mijn oudste dochter is klaar met school, en bij de jongste vieren ze niets.

Hoe vieren jullie sinterklaasavond (5 december)? We gaan vaak eerst met zijn allen gourmetten, en de cadeautjes staan dan al in de woonkamer, na het eten gaan we dobbelen, wie 6 gooit pakt een cadeautje, en brengt deze naar degene voor wie het is, iedereen wacht tot het open is, en dan wordt er weer verder gedobbeld, na dat de cadeautjes zijn uitgepakt, doen we vaak nog een spelletje, of kletsen nog gezellig.

Moeder 4:

Hoe oud zijn uw kinderen? Ik heb 1 dochter van 13, 1 zoon van 15 en 1 zoon van 17

Geloven uw kinderen nog in sinterklaas? Nee

Vieren jullie sinterklaas? Alleen sinterklaasavond

Gaan jullie altijd kijken bij de intocht van sinterklaas? Nee, dat hebben we eigenlijk nooit gedaan, ook niet toen de kinderen klein waren.

Zetten uw kinderen hun schoen wel eens, en wat krijgen ze in hun schoen voor soort dingen? Nee, daar zijn we gelukkig vanaf.

Hoe vieren de kinderen sinterklaas op school? Niet meer.

Hoe vieren jullie sinterklaasavond (5 december)? Met surprises, een maand voor sinterklaas trekken we lootjes, wij vijven, en de vriendin van mijn oudste zoon. Iedereen maakt een lijstje met cadeautjes onder de 20 euro. Dan maakt iedereen een surprise voor de persoon die hij getrokken heeft, en doet hier zijn gekochte cadeautje in. Meestal komen er hele mooie surprises tevoorschijn, en dat is natuurlijk leuk. We vinden dit een leuke manier om sinterklaas te vieren omdat zo iedereen evenveel krijgt, en iedereen er ook zelf moeite aan besteed. Voor de surprises eten we altijd gezamenlijk.

Zo, nu heb je een indruk over hoe verschillende mensen in de 21ste eeuw sinterklaas vieren, ik hoop dat je het met plezier hebt kunnen lezen, en het genoeg info bevatte.

Conclusie

De hoofdvraag was: Wat zijn de verschillen tussen de sinterklaasviering vroeger (±1800) en nu, eigenlijk zitten daar niet zo heel veel verschillen tussen vroeger werd sinterklaas ook gevierd, sinterklaas zag er ongeveer hetzelfde uit als nu, en de zwarte pieten ook. Het verschil is natuurlijk wel dat de kinderen nu niet meer zo snel tevreden zijn, en dat de ouders vaak iets meer geld hebben, meer cadeautjes dus. En vroeger werden sinterklaas en zwarte piet nog veel meer als boeman gezien, zwarte pieten hadden bijvoorbeeld altijd een roe bei zich, en mochten de kinderen hiermee slaan als ze stout waren. Zoiets zul je nu echt niet meer zien. Ook wordt er nu door de betere welvaart en het minder strenge veel meer zoetigheid gegeven en gegooid verder is er weinig veranderd.

Sinterklaas begrippen  Zwarte piet
Ooit scheef een Amsterdamse schoolmeester een boek over Sint-Nicolaas. In dat boek kwam voor het eerst een boot en zwarte piet voor. Deze zijn echter nooit meer uit het sinterklaasverhaal verdwenen.

 Staf
De staf van sinterklaas schijnt af te stammen van de speer van de dappere god Wodan.

 Schimmel (Americo) Ook het paard van sinterklaas komt van de dappere god wodan die erg veel weg had van de goed heiligman.

 Suikerbeesten
Vroeger werden echte beesten aan Wodan geofferd. Nu doen we het wat voorzichtiger, en…eten we de suikerbeesten zelf op!

 Pepernoten
Vroeger strooide de god Oel zaadjes. Hij maakte alles weer vruchtbaar! En nu dus strooit Zwarte piet dus met pepernoten!

 Taaipoppen
Deze kwamen dat sinterklaas ook het symbool van de liefde was. En als je op iemand verliefd bent, wat wil je dan die gene het liefst geven?? Een stukje van jezelf natuurlijk!(pop)

 Broer sinterklaas
Sinterklaas heeft een broer die elk jaar inplaats van sinterklaas zelf naar een plaatsje in friesland gaat! Die heet: Sint-pieter

 Mijter
De mijter de cape en het sinterklaasboek stammen allemaal af van toen Sinterklaas bisschop was in Myra en die heeft hij nu nog steeds bij zich!