Vietnam, de oorlog en invloed van media

Inhoud:

1. Waarom liet de oorlog in Vietnam diepe sporen achter in de Amerikaanse samenleving?

2. Welke rol speelde de koude oorlog hierin?

3. Wat had de dominotheorie met Vietnam te maken?

4. Waarom werd er overal geprotesteerd tegen de oorlog?

5. Welke invloed had de media in de oorlog?

6. Wat was Vietnam na de oorlog?

1. Waarom liet de oorlog in Vietnam diepe sporen achter in de Amerikaanse samenleving?

Als je deze vraag wilt beantwoorden moet je eigenlijk eerst weten hoe het allemaal begon. De tweede wereldoorlog was afgelopen, of niet? Eigenlijk niet. Na de tweede oorlog begon er namelijk een nieuwe niet materiële oorlog tussen de twee grootmachten; De VS en de toen nog Sovjet-Unie. Maar als we helemaal terug gaan komen we eerst bij de Franse overheersing in Vietnam. In 1930 richtte een Vietnamees, een communistische partij op tegen de Franse overheersing. Hij heette Ho Chi Minh. In 1932 komt de laatste keizer van Vietnam aan de macht, Bao Dai. Hij was er nog wel onder de Franse macht. Vietnam heette nog Frans-indochina. In 1940 viel Japan Vietnam binnen. Hierop volgde een olie-boycot van Groot-Brittannië en Amerika. Japan nam het westen van Indonesië in om het olie verlies te compenseren en een oorlog tegen de landen te starten, met hulp van Duitsland. Dan, augustus 1945, geeft Japan zich over en Ho Chi Minh richt de Viet Minh op een guerrilla leger.

Dan in november 1946 probeert Ho Chi Minh te onderhandelen met de fransen voor het einde van de Koloniale macht in Vietnam. De Fransen bombarderen Haiphong Harbor in november waar 6000 vietnamese burgers om het leven komen, in december begint dan de oorlog tussen de Fransen en de Viet Minh. In 1950 dan erkennen de VS Boa Dai’s als de rechtmatige heerser van Vietnam en beginnen de Fransen te subsidiëren met de oorlog tegen de Viet Minh. De chinezen daarentegen die net hun burgeroorlog in 1949 gewonnen hebben, beginnen met het leveren van wapens aan de Viet Minh. Op 7 mei 1954 worden de Fransen verslagen bij Dien Bien Phu, Frankrijk wordt gedwongen om terug te trekken. De Frans-indochina oorlog eindigt. In Juni 1954 wordt Ngo Dinh Diem minister president voor het parlement. Daarna op 20 Juli dat jaar wordt op de conferentie in Geneve een zone in waar geen militairen mogen komen. Het Noorden onder het communistische regiem en het zuiden onder leiding van minister president Ngo Dinh Diem. 24 oktober zegt president Dwight D. Eisenhower Diem’s parlement en militaire acties te ondersteunen. In 1955 Roept Diem met steun van de VS de onafhankelijke staat uit en in 1956 begint het vechten. Op 8 Juli 1959 vallen de eerste slachtoffers in gevecht tussen de amerikanen en vietnamese. In 1960 wordt dan de Viet Cong opgericht in Zuid vietnam, het is de guerrilla macht die het zuiden naar de overwinning zal leiden. In februari het volgende jaar begint de troepenopbouw in Vietnam door de VS Kennedy zegt dat ze zullen reageren op vuur richting hun troepen. 1 november 1963 dan, Diem wordt vermoord. 4 mei het volgende jaar krijgt Noord-Vietnam een handelsverbod als reactie op de aanvallen op Zuid. 1965 maart, de eerste Amerikaanse troepen arriveren. In April krijgen deze toestemming om het offensief te nemen, Amerika bied Noord Vietnam steun aan in ruil voor vrede, Noord Vietnam gaat niet akkoord. 17 april gaan de eerste mensen in Amerika de straat op om te demonstreren. Deze laaien verder op in Oktober in meer dan 40 Amerikaanse steden. In november vindt dan toch het eerste grote offensief plaats tussen de Vietnamese en de Amerikanen. Op 21 tot 23 oktober gaan in Washington 50000 mensen de straat op om te protesteren tegen de oorlog. 16 maart 1968, de Amerikanen vermoorden 150 ongewapende Vietnamese. Op 10 mei beginnen in Parijs de vredesbesprekingen tussen de VS en de Vietnamese. Op 8 Juni 1968 verteld President Richard Nixon dat de eerste troepen zich terugtrekken uit Zuid-Vietnam. 3 september 1969, Ho Chi Minh sterft, in november van dat jaar gaan 250000 mensen de straat op om te demonstreren tegen de oorlog. Op 30 april 1970 vallen de Amerikanen Cambodja binnen. Dit om het noorden aan te kunnen, vele protesten volgen. Op 4 mei worden vier studenten vermoord door de nationale garde in Ohio. Dit riep honderden demonstraties op bij vele scholen, soms zelfs met geweld. Op de zesde mei worden over de honderd scholen gesloten omdat er zoveel rellen zijn onder de studenten door de Vietnam oorlog. In 1971 gaan de Amerikanen verder door Laos in te nemen en zo te proberen om de sporen van Ho Chi Minh uit te wissen. Op 18 december begint Amerika met het ‘kerstmisbombardement’. Op 28 december 1972 bied het Noorden aan terug naar Parijs te gaan als de Amerikanen stoppen met bombarderen. Dit gebeurt en op 23 Januari wordt door alle zijdes een vredesakkoord ondertekend. Op 29 maart verlaten de laatste Amerikaanse militairen Vietnam. Het terugkomen van de krijgsgevangenen was al beginnen te lopen op 12 februari. Dit zou duren tot de 27ste als onderdeel van operation Homecoming. Op 1 april laat Hanoi nog is 591 Amerikaanse krijgsgevangenen gaan. Op 29 april valt Saigon. De laatste oorlogsdode valt. En al het VS personeel wordt terug getrokken. Noord Vietnam neemt Saigon in wat resulteert in een totaal handelsverbod van de VS en dat Noord en Zuid weer een worden onder een communistisch regiem. Eind 1978 valt Vietnam Cambodja binnen, in februari 1979 wordt hierop gereageerd doordat heel veel landen nu een totaal handelsverbod. In 1988 beginnen de VS en Vietnam pas samen te werken om alle militairen die vermist waren terug te vinden. In september 1989 voltooit Vietnam de terugtrekking van Cambodja. Vietnam gaat akkoord met de VN voor het vredesplan voor Cambodja. Amerika zegt dat de eerste stap gezet is naar een normale samenwerking tussen Hanoi en Washington. In december 1991 wordt het handelsverbod opgeheven. 1992, de nieuwe grondwet van Vietnam wordt aangenomen. Op 3 februari is alles weer toegestaan richting Vietnam en heft president Clinton officieel het handelsverbod op. Op 30 april 1995 viert Vietnam het 20 jarige jubileum van het einde van de oorlog. 15 mei, Vietnam geeft belangrijke documenten over de vermiste Amerikanen, de grootste doorbraak sinds tijden volgens het pentagon. In Mei veranderd er nog veel meer, president clinton wordt gevraagd om de relaties tussen de landen weer iets normaler te maken, en door nog meer documenten van Vietnam worden vele raadsels opgelost. In Juni 1995 wordt een plan opgezet voor normale relaties met Vietnam. Overal wordt aan clinton gevraagd of hij relaties wil ‘normaliseren’. De 11de Juli wordt het doorgevoerd en de relaties met Vietnam worden normaler. Op 5 augustus wordt de Amerikaanse ambassade in Hanoi geopend. November 2000, President Clinton bezoekt Vietnam en is de eerste president sinds tijden. Nixon was de laatste. Toch pas op 3 oktober 2001 wordt de handel tussen de VS en Vietnam weer helemaal normaal. Op 19 november 2003 legt het eerste schip in de haven van Ho Chi Minh stad. Dit is het eerste schip sinds de oorlog om in Vietnam aan te leggen.

De vraag waarom Vietnam diepe sporen achterliet in de Amerikaanse samenleving is door deze geschiedenis dus goed te beantwoorden. Vietnam wordt gezien als een verschrikkelijke oorlog die er niet had moeten zijn maar toch doorgezet werd door Amerika en Amerika vooral. Ze begingen fout na fout, en dit kostte vele mensen het leven. Dit is weer ontzettend hard geleerd. Mensen zijn geliefden, familie en kennissen kwijt. En dan hebben we het nog niet eens over de Vietnamese die niet mee hebben gedaan aan de oorlog, de doodnormale burgers. Deze zijn ook het slachtoffer van een oorlog die er niet had mogen zijn. En het land zelf natuurlijk ook heel Vietnam is verwoest door de wapens die gebruikt werden om mensen te vermoorden.

2. Welke rol speelde de koude oorlog hierin?

Het is natuurlijk algemeen bekend dat de oorlog van Vietnam er eigenlijk niet had moeten zijn. Wat zat er eigenlijk achter? De koude oorlog. Vietnam werd meer gebruikt als speeltje van de twee grootmachten. Nu zul je Rusland niet terugzien in mijn beschrijving van de geschiedenis maar eigenlijk heeft Rusland ook veel te maken met de militaire activiteiten. Rusland ondersteunde namelijk China en China ondersteunde Noord Vietnam. Om het verband te zoeken met de koude oorlog moeten we eerst terug door te kijken hoe deze ontstaan is. De strijd in Vietnam kwam eigenlijk voort uit een diepe, irrationele angst voor het Communisme en de Sovjet Unie, die terug te voeren is tot de Tweede Wereldoorlog. In die tijd waren de Geallieerden (met op de voorgrond de VS) een samenwerkingsverband aangegaan met Rusland tegen een gezamenlijke vijand: Nazi-Duitsland. In 1944 begonnen de Geallieerden en de Russen al rond de tafel te zitten om te bespreken wat er met Europa zou gebeuren na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het was duidelijk dat het continent in puin lag en niet voor zichzelf kon zorgen; bovendien moest voorkomen worden dat Duitsland ooit nog zo sterk kon worden als in 1939. Daarom werd in 1945 door Roosevelt, Churchill en Stalin besloten Duitsland in tweëen op te delen, het westelijke deel onder Geallieerd bewind en het oostelijk deel onder Russisch bewind. Berlijn, gelegen in Oost-Duitsland, kreeg dezelfde oost-west verdeling. Na dit eigenlijk, begon de koude oorlog. De vriendschap die de Geallieerden met Rusland hadden was op het begin al erg zwak. In 1946 wordt er gesproken over een ijzeren gordijn dat over Europa is neergedaald. Er waren twee complete visies, het kapitalisme overgewaaid uit Amerika en het Communisme uit het oude Rusland. In 1947 kwam het idee tot inperking van communistische invloeden voor het eerst naar voren, een idee dat meer ontstond uit angst voor het verspreiden van het communisme, waardoor Amerika minder invloed zou krijgen in Europa. Amerika moest volgens dat idee alle mogelijke maatregelen nemen om de verspreiding van het communisme buiten de Sovjet Unie te voorkomen; zelfs militaire maatregelen waar nodig. De eerste test van die inperking was in 1948, toen Stalin besloot West-Berlijn van het Westen af te sluiten. Gedurende ruim een jaar vlogen de Amerikanen daarom het benodigde voedsel de stad in, waarna Stalin verslagen de blokkade ophief. In 1949 kreeg de Sovjet Unie de beschikking over de atoombom en werd China communistisch, wat de angst voor het communisme bij Amerikanen alleen maar versterkte. Omdat China een groot land was met massaal veel inwoners. In 1950 kwam de tweede ‘test’ van inperking; het door Rusland gesteunde Noord-Korea viel het door de VS gesteunde Zuid-Korea aan. Amerika stuurde soldaten naar Korea om de situatie weer te stabiliseren maar ging te ver toen ze de Noord-Koreanen terugdreven tot de Chinese grens. China reageerde door snoeihard honderdduizenden troepen op de Amerikanen af te sturen, waarna beide partijen in 1951 weer bij de oude grens tussen Noord- en Zuid-Korea zaten; in 1953 werd de oorlog formeel beëindigd. In 1956 walste de Sovjet Unie over opstandelingen in Boedapest heen en in 1957 lanceerden ze de Spoetnik, de eerste raket die buiten de Aardatmosfeer kwam. Toen begon tot overmaat van ramp de kwestie Vietnam aan de horizon van de Amerikanen op te duiken. De angst voor het communisme werd steeds erger en erger. Het hele idee van de Vietnam oorlog kwam dus voort uit een vete tussen de wereldmachten die al tijden aan de gang was. Als je kijkt naar hoe de oorlog opgebouwd was kun je zien dat het duidelijk is dat Amerika en Rusland een rol speelden erin. Amerika deed dit eigenlijk midden in de spotlight door Diem steun te betuigen. Rusland claimt er niets mee te maken te hebben maar je kunt niet verwachten van China dat het zomaar begint met het steunen van Zuid Vietnam. Hoe het eigenlijk allemaal een beetje begon, hier nog een keer snel op een rijtje, is ook wel duidelijk na de tweede wereldoorlog namelijk kreeg je een nieuwe crisis (1948-1949) in Duitsland.

de Sovjet-Unie zei namelijk: Duitsland (het westen ervan althans) wordt een dreiging dus moeten we ons deel (het oosten) als speerpunt maken. In 1948 grepen de communisten de macht in Tsjecho-Slowakije, in Joegoslavie probeerde ze het, maar het mislukte. Ook in 1948 wilde het Westen de Reichsmark uit de roulatie halen en dit zou worden vervangen door de Duitse mark. Stalin werpt een blokkade op en West-Berlijn dreigt te verhongeren. De VS houdt een jaar lang een luchtbrug in stand. Hierna was de VS ervan overtuigd dat er een bondgenootschap tegen Rusland moest komen: de NAVO
Na economische samenvoeging ook politieke samenvoeging van het Westen (BDR) Deze ontwikkeling die Stalin wilde voorkomen is door hem versneld. De Sovjet Unie werd DDR. In 1953 overleed Stalin, in 1955 kwam Chroesjtsjov
Chroesjtsjov stond voor: -afrekening Stalinisme -eerherstel aan slachtoffers Stalinisme -vreedzame samenleving. De vrijheid die Chroesjtsjov gaf, gaf Polen het idee om op te staan tegen het communisme. Dit had tot gevolg dat in Polen onlusten kwamen tegen de overheersende positie kwam van de communistische partij. Er kwam een nieuwe regering door een opstand, dit liep goed af. In 1956 werd de regering in Hongarije vervangen door een gematigder regering. Er werd het vertrek van Russische troepen geëist. Toen de regering werd vervangen gingen de Russische troepen de orde herstellen in Boedapest. Er kwam een volksopstand die door de Hongaren werd gewonnen. Er kwam een regering met ook niet-communisten en Hongarije zou uit het Warschaupact verdwijnen. Dit is gevaarlijk voor de Sovjet-Unie, want er zou geen Zone meer zijn om op terug te vallen, doordat andere landen het voorbeeld van Hongarije zouden volgen. Zij maakten een einde aan de opstand. Het Oosten was teleurgesteld in het Westen, De V.S. had de Russische invloedsfeer namelijk erkend.

3. Wat had de dominotheorie met Vietnam te maken?

Om dit te beantwoorden ga ik eerst dieper in op de dominotheorie. Want wat is deze nou eigenlijk? Naar aanleiding van de door het Congres geweigerde steun aan een directe aanval op Vietnam door de VS (onder andere geweigerd door de Texaanse senator Lyndon B. Johnson) probeert Eisenhower duidelijk te maken op een persconferentie dat Zuid Oost Azië net een rij domino-stenen is. Zodra er een zou vallen (voor het communisme) dan zou heel ZO Azië in handen van het ‘kwaad’ geraken. Vanuit deze opvatting ging Ike op zoek naar bondgenoten, met name Thailand, Frankrijk, Engeland, Australië en Nieuw Zeeland. Om alleen materiaal te leveren en de beoogde bondgenoten de strijd te laten leveren ging ook de bondgenoten die komen zouden eigenlijk al te ver. Sinds de nederlaag van de Fransen bij Dienbienphoe in 1954 nam de betrokkenheid van de VS toe. Enige kleine atoombommen laten vallen zoals Nathan Twining (chef staf van de luchtmacht) voorstelde, was voor Ike onaanvaardbaar, maar een conventioneel ingrijpen was nog wel het overwegen waard, mits gesteund door de Britten. Churchill weigert en vervolgens boycot de VS de besprekingen in Genève. Vooral het optreden van de radicale premier van Frankrijk Mendès France en de Chinese premier Chou En-lai doet een wapenstilstand tot stand komen, samen met een regeling over de toekomstige situatie. Op voorstel van de oude Molotov wordt de zeventiende breedtegraad als demarcatielijn getrokken tussen Noord en Zuid Vietnam. Vrije verkiezingen onder toezicht van de Verenigde Naties konden de goedkeuring van de VS wel wegdragen... althans voor het moment. Dulles en anderen beraamden nog allerlei plannen voor een invasie in Noord Vietnam. Zij hadden het idee dat Ho Chi Min de aangekondigde verkiezingen gemakkelijk zou kunnen winnen. En dat moest toch voorkomen worden! Met de Geneefse Accoorden (1954, 20 juli) was de New Look (het dwarsbomen van de verkiezingen) onderuit gegaan. Dulles moest omzien naar een nieuwe strategie in de internationale politiek, die de VS de nodige flexibiliteit zou kunnen geven. De eerste stap was de oprichting van de ZOAVO (SEATO) de Aziatische tegenhanger van de NAVO.Veel landen vonden dit onzin. Vooral de afwezigheid van India, Birma en Indonesië was pijnlijk voor de VS. Dulles bleef tegenover het Congres vasthouden aan steun in de vorm van bommen en niet in de vorm van troepen. De tweede poot van de politiek van Dulles in ZO Azië was het ondersteunen van een door haar erkende regering in Zuid Vietnam. Dulles leed echter aan een vorm van bijziendheid: hij zag in het oprechte streven van revolutionaire nationalisten steeds opnieuw de hand van Moskou. Sociale verandering in de Derde Wereld werd door de Amerikanen opgevat als Communistische agressie (\"American policy was designed to create maximum change behind the Iron Curtain and to prevent it elsewhere. On both counts, this nation placed itself in opposition to the fundamental political and military realities of the age,\" aldus Norman Graebner). In de kwestie Vietnam betekende dit steun van het reactionaire regime van Ngo Dinh Diem, die vooral gesteund werd door grootgrondbezitters en Franse plantagebezitters. Van verkiezingen kon volgens Dulles geen sprake zijn, omdat het volk van Zuid Vietnam geen echte keuze kon maken, omdat zij niet kon weten wat het alternatief wat Ho Chi Min voorstond nu precies inhield... Brinkmanship mocht dan wel Noord Vietnam verloren hebben, dat wilde niet zeggen dat de dominotheorie ook werkelijkheid moest worden. De VS gaat dan ook Diem voorzien van een geweldige hoeveelheid geld en materieel. 4. Waarom werd er overal geprotesteerd tegen de oorlog? De media was de ‘boosdoener’ veel opstanden werden opgewekt door de beelden die ze publiceerden, maar van welke kanten kwamen er dan opstanden en had dit veel invloed op de militaire acties?

Amerikaanse burgers

Door alle negatieve publiciteit van de kranten werden bepaalde bevolkingsgroepen bang. Vooral, omdat er gesuggereerd werd dat de Vietnam-oorlog slecht zou zijn voor de Amerikaanse economie. Dit deed veel mensen terugdenken aan de grote Amerikaanse crisis. Ze vormden een oppositie. Deze bestond voornamelijk uit studenten, intellectuelen, kunstenaars en principiële pacifisten. Ze protesteerden vooral tegen deze punten:

-De Massale bombardementen door de VS. De VS vonden dat er in een guerrilla oorlog geen onderscheid gemaakt kon worden tussen militaire en civiele doelen. Amerika had er dan ook geen moeite mee om een gewoon boeren dorpje te bombarderen en er onschuldige burgers sneuvelden. Ook op dit punt ontstond er weer haat van de Vietnamese zijde.

-Het gebruik van chemische en biologische wapens.

Om de Vietcong, die zich vooral in de bossen schuilhield te kunnen zien werden er ontbladeringsmiddelen over het bos gesproeid. Dit gebeurde met speciale vliegtuigen. Ook werden ziektekiemen verspreid via het drinkwater. Zo kon het zijn dat een heel dorpje plotseling leed onder een epidemie. De Amerikanen hoopten hiermee de Vietcong te pakken, maar er werden grotendeels onschuldige burgers mee gedood.

-Het gebruik van Napalm (soort van brandbommen) werd ook verafschuwd door de Amerikaanse bevolking.

-Het directe geweld van de Amerikaanse troepen dat tegen de Vietnamese bevolking gebruikt werd. Akkers er dorpjes werden in brand gestoken, alleen omdat er dan vermoedelijk Vietcong strijders in die dorpjes onder gedoken zaten.

-Er was ook kritiek over de aanwezigheid van de Amerikanen in Vietnam. De oppositie vond namelijk dat de reden voor het deelnemen van Amerika niet sterk was. Toen in 1965 de oproepen voor militaire dienst stegen werden er op universiteiten zogenaamde \"teach-ins\" gehouden. Op deze bijeenkomsten werden de studenten onder andere door de leraren opgeroepen tot verzet tegen de dienstplicht. Op 16 en 17 oktober 1965 werden er massale betogen gehouden. In Californie waren toen meer dan 10.000 man op de been om te betogen en bij te wonen. Dit werd gevolgd door een demonstratie waarbij de kreten: \"USA uit Vietnam\" en \"Geen imperialistische oorlogen meer\" veel gebruikt werden. Protesten door zichzelf in brand te steken werden voor belangrijke gebouwen gedaan, zoals het Pentagon en het gebouw van de Verenigde Naties. Op 27 november werd er een mars naar Washington georganiseerd. Deze mars was op zich niet zo groot, maar 25.000 man, maar omdat er tegelijkertijd een tegenactie was werd de groep veel groter. Dienstplicht werd in grote getallen geweigerd en oproepen tot dienstplicht werden openbaar verbrand. De bevolking kwam pas weer tot rust toen Johnson op 31 maart 1968 te kennen gaf dat de bombardementen op Vietnam gestopt zouden worden. Er zouden vredesbesprekingen komen en Johnson zelf stelde zich niet meer verkiesbaar. Johnson werd opgevolgd door Nixon, die ervoor zou zorgen dat er een \"vrede met ere\" zou komen. Dit wilde zeggen dat Amerika niet als verliezer bestempeld zou worden en dus zijn eer behield. Hier was de bevolking het weer niet mee eens en de onrust laaide weer op. -De ouders adviseerden hun kinderen de dienstplicht te weigeren en geen belasting meer te betalen. Ze dachten net als de rest van de bevolking dat Amerika een wreed imperium was, dat alleen via geweld en oorlog haar zinloze doelen kon bereiken. Het vertrouwen in de eigen staat was er dus niet of nauwelijks

Congres

Ook binnen het Amerikaanse bestuur werden er vormen van protest gevoerd. Een deel van het congres was het namelijk niet met de president eens. Na de interventie in Cambodja kreeg het congres er genoeg van en liet een wet uitschrijven. In deze wet stond dat Nixon geen geld meer mocht uitgeven aan acties in Cambodja. De oppositie probeerde het voor elkaar te krijgen dat het \"overige geld\"van de begroting niet gebruikt mocht worden voor offensieve acties in Laos en Cambodja. Luchtsteun viel hier weer niet onder zodat de Amerikaanse troepen in Laos nog wel luchtsteun konden krijgen. In 1972 bracht het congres al haar ongenoegen over het alleen beslissen van de president uit in een wet. De \"War powers act\". In deze wet stond dat de regerende president, Nixon dus, na een militaire actie binnen 30 dagen een verantwoording afleggen aan de volksvertegenwoordiging.

Leger

Ook in het leger werden vormen van protest gevoerd. Bepaalde orders werden geweigerd, omdat de officiers hun manschappen niet de dood in wilden sturen. Ze wisten al lang dat het vechten was tegen een \"verloren zaak\". De troepen zelf, dus de soldaten, weigerden ook bevelen. De motivatie voor deze oorlog was totaal weg. Er waren te veel manschappen gesneuveld. Iedereen had wel een vriend verloren in de oorlog. Ze wilden zo snel mogelijk weg. De media veroorzaakte dit alles dus eigenlijk zo’n beetje. De oorlog in Vietnam werd in Amerika dus ook dagelijks uitgezonden. Aanvankelijk was de media nog erg positief, maar naarmate de oorlog escaleerde en het aantal Amerikaanse slachtoffers steeds maar bleef oplopen, werd de berichtgeving kritischer. Men begon vragen te stellen over de politiek van Johnson en zijn houding ten opzichte van Vietnam. Daarnaast werd de berichtgeving steeds onnauwkeuriger, waardoor de (ten dele onterechte) indruk ontstond dat Amerikaanse soldaten gruwelijke moorden pleegden, er geen overwinningen geboekt werden, en dat Amerika in een hopeloze oorlog verzeild was geraakt. Zeker na beelden van de gruwelijkheden van het Tet-offensief begonnen de Amerikaanse jongeren massaal dienst te weigeren. De regering dwong steeds meer mensen, vooral armen en zwarten, in dienst te gaan. Toch steeg tussen 1967 en 1971 het percentage dat dienst weigerde van 8% tot 43%, een percentage dat absoluut ongeëvenaard was. Nadat ook nog geruchten over het bloedbad in My Lai en andere vreselijke oorlogsmisdaden de ronde gingen doen, ontstonden in de Verenigde Staten en Europa vele protestbewegingen. Men ging beseffen dat het vechten tegen het communisme niet zoveel doden, bommen, en ellende waard was. Zeker niet omdat men wel wist dat wanneer het communisme in Vietnam overwonnen zou zijn, het dictatoriale en corrupte Zuid-Vietnamese bewind zijn gang weer zou gaan.

5. Welke invloed had de media in de oorlog?

De Vietnamoorlog wordt ook wel eens televisieoorlog genoemd. Dit omdat het de eerste oorlog in de geschiedenis was waarbij de televisie zo’n grote rol speelde. Alle gebeurtenissen werden gefilmd en overal in de wereld uitgezonden. En juist deze constante berichtgeving zorgde er uiteindelijk voor dat de hele wereld zich tegen de Amerikanen keerde en de oorlog beëindigd werd.

6. Wat was Vietnam na de oorlog?

Gevolgen van de oorlog

De jaren durende oorlog heeft in Vietnam onvoorstelbaar veel leed veroorzaakt. Er zijn in meer dan drie keer zoveel bommen op Vietnam afgeworpen als er in de Tweede Wereldoorlog op Europa zijn gevallen. De oorlog heeft ook heel veel slachtoffers geëist. Aan Amerikaanse zijde sneuvelden meer dan 58.000 soldaten. Ook worden er nog altijd 2200 vermist. Deze vermiste soldaten noemt men MIA’s (Missing In Action). Er gaan nog steeds hardnekkige geruchten dat deze soldaten niet gestorven zijn, maar door communistische bewegingen in Vietnam gevangen worden gehouden. Dit was dan ook een serieus dilemma voor betere verhoudingen tussen Vietnam en de Verenigde Staten. Er sneuvelden meer dan 1 miljoen Zuid-Vietnamezen en tussen de 500.000 en 1 miljoen Noord-Vietnamezen. Van honderdduizenden werden hun akkers verwoest en hun huizen opgeblazen. Ze werden vluchtelingen in hun eigen land. Het aantal burgerslachtoffers is nooit precies bekend geworden. Schattingen geven meer dan 65.000 doden in Noord-Vietnam, en tussen de 250.000 en 430.000 doden in Zuid-Vietnam. Het aantal gewonden is nog anderhalf keer zoveel. Ook voor de natuur had de oorlog vreselijke gevolgen. Om de guerrillastrijders van de Viet Cong enigszins te kunnen bestrijden, wilden de Amerikanen hen van hun schuilplaatsen en bases ontdoen. Alle aanvallen werden vanuit de jungle uitgevoerd, en de Amerikaanse soldaten waren niet getraind om in de oerwouden op guerrillastrijders te jagen. Daarom besloot de Amerikaanse regering dat er een nieuw wapen zou worden gebruikt om de Viet Cong uit hun holen te verdrijven: het ontbladeringsmiddel “Agent Orange”. Dit middel vernietigde een groot deel van de bossen in het zuiden. Ook nu, zoveel jaren na de oorlog zijn de bossen er heel slecht aan toe. Dit ontbladeringsmiddel was echter niet alleen schadelijk voor de bossen, maar ook voor de mensen. Door in aanraking met dit chemische spul te komen, kunnen er gruwelijke geboorteafwijkingen ontstaan, die tot vele jaren na de oorlog voorkwamen. Ook achtergelaten wapens en mijnen zorgden tot na 1975 voor vele doden.

De economische situatie

Het jaren oorlog voeren was natuurlijk ook fataal voor de economie. Het land was na de langdurige en allesverwoestende oorlog straatarm. Vele inwoners waren gevlucht of gedood, en vele anderen bezaten totaal niets meer. De economie moest weer helemaal vanaf het begin worden opgebouwd. Dit kon echter ook niet zomaar gebeuren, aangezien Vietnam na deze oorlog nog een keer in strijd verwikkeld raakte. In 1978 vielen ze namelijk het buurland Cambodja binnen. Ze verjoegen daar het dictatoriale communistische bewind van de Rode Khmer en installeerden een pro-Vietnamese regering. Door deze bezetting raakte Vietnam in een isolement. Het betekende het breekpunt in de toch al niet zo goede betrekkingen met China. Die waren met name zo slecht geworden door een antikapitalistische campagne die in 1978 door Vietnam ging. Vele eigendommen van vooral Chinese Vietnamezen moesten het toen ontgelden. Honderdduizenden van hen vluchtten dan ook naar China. In februari 1979 trokken Chinese troepen het noorden van Vietnam binnen, maar na hevige tegenstand van een goed getraind leger zagen ze zich genoodzaakt zich weer gauw terug te trekken. De oorlog met Cambodja verbeterde de economische situatie allerminst. De bezetting putte de schatkist uit, en leidde ertoe dat verschillende landen de handel met Vietnam stopten. In het zuiden werd geprobeerd om een versnelde overgang naar het socialisme op touw te zetten, maar dit werd een grote mislukking. De slechte economische omstandigheden en politieke onderdrukking zorgden ervoor dat vele Vietnamezen, meestal in gammele bootjes, het land verlieten. Vele van hen werden het slachtoffer van Thaise piraten of kwamen tijdens de vlucht om van honger en dorst. Die het wel overleefden kwamen terecht in vluchtelingenkampen in Hong Kong, Thailand of Maleisië. Na 1991 stopten deze landen met het opvangen van Vietnamese bootvluchtelingen. Deze moesten dus noodgedwongen weer terug keren naar hun eigen land om daar te proberen een nieuw bestaan op te bouwen. Anderen kozen voor een uitweg uit de economische crisis door zich aan te melden als gastarbeider voor de Oostbloklanden. Na de val van het communisme vroegen ze dan asiel aan, maar de meesten zijn, al dan niet gedwongen, toch weer naar het vaderland teruggekeerd. Ook werd er aan het einde van de jaren tachtig het “Orderly Departure Programme” ingevoerd. Dit stond onder leiding van de Verenigde Naties. Het doel was om de emigratie van Vietnamezen ordelijk te laten verlopen. Naast de Verenigde Staten waren nog 40 andere westerse landen bereid Vietnamese emigranten op te nemen. Dit waren dan met name personen die familie in het buitenland hadden, of Vietnamezen die tijdens de oorlog op de een of andere manier hadden samengewerkt met de Amerikanen.

Amerasians

Nog een fenomeen dat na de oorlog ontstond waren de zogenoemde Amerasians. Dit waren kinderen van een Amerikaanse soldaat en een Vietnamese vrouw. Schattingen geven aan dat dit er ongeveer acht tot tienduizend zijn. Tijdens de oorlog onderhielden de Amerikaanse soldaten namelijk regelmatig contact met Vietnamese vrouwen of prostitueés. Toen de oorlog in 1975 was afgelopen moesten de meeste Amerikanen hun Vietnamese echtgenote of vriendin achterlaten, met de eventuele kinderen. In het verenigde Vietnam was echter geen plaats voor deze levende en tastbare herinnering aan de Amerikaanse aanwezigheid. Vele van deze “Amerasians” werden dan ook door hun moeder in de steek gelaten of verwaarloosd. Dan kwamen ze terecht in het criminele straatleven van de grote steden. In 1987 werd door de Amerikaanse regering de zogenoemde “Homecoming Act” georganiseerd. Dit hield in dat de Verenigde Staten zich bereid verklaarden om de Amerasians op te nemen. Het gevolg was dat Vietnamese families zich massaal over de ontheemde kinderen ontfermden, in de hoop zo naar Amerika te kunnen emigreren. Zodra de families in Amerika aankwamen werden ze vaak weer aan hun lot overgelaten. Ook bij hun natuurlijke vaders konden ze meestal niet terecht. De Amerikaanse regering probeerde krampachtig om ontmoetingen tussen Amerasians en hun echte vaders, vaak inmiddels weer getrouwd en met een heel nieuw leven, te voorkomen. Dit om pijnlijke confrontaties te voorkomen. De “vergeten kinderen” werden nergens geaccepteerd en kwamen zo ook in Amerika vaak weer in het criminele circuit terecht.

Het nieuwe beleid

Gedwongen door de slechte economische omstandigheden voerde de regering in 1986 de Doi Moi in. De regering werd geheel hervormd en dit betekende een liberalisering van het economische leven. Dit heeft duidelijk meer welvaart gebracht, maar ook de kloof tussen arm en rijk werd aanzienlijk vergroot. In het zuiden gingen de ontwikkelingen veel sneller dan in het noorden. Opnieuw dreigde er een tweedeling te ontstaan. Sommige waarnemers gingen zelfs zo ver te beweren dat het zuiden in (economisch opzicht) de oorlog toch nog gewonnen heeft. Onder grote druk van hun bondgenoot de Sovjet-Unie, en uit acute geldnood, besloot de Vietnamese regering in 1989 de bezetting van Cambodja op te geven, en de troepen werden teruggetrokken. Deze stap maakte een einde aan het internationale isolement van Vietnam. De tot dan toe tamelijk vijandige betrekkingen met China werden in 1991 genormaliseerd. Ook de relatie met Amerika verbeterde. De Vietnamese regering zegde hun gehele steun toe bij het opsporen van Amerikaanse soldaten die tijdens de oorlog vermist waren geraakt. Dit maakte uiteindelijk de weg vrij voor normale handelsbetrekkingen tussen Amerika en Vietnam. Dat de relatie wel degelijk was verbeterd bewees het bezoek van president Bill Clinton in 2000: de eerste Amerikaanse president die sinds het einde van de oorlog in 1975 een voet zette op Vietnam. Het land is nu opgenomen in de internationale gemeenschap en kan eindelijk, na 43 jaar oorlog voeren, gaan bouwen aan de toekomst.

Vietnam was niet het enige land wat eronder leed echter, De gevolgen voor Amerika waren ook grandioos; De hele economie leed onder een enorme inflatie. Ook had de bevolking het vertrouwen in de Amerikaanse regering compleet verloren. Dit kwam door de geheimhouding, misleiding en illegalen activiteiten waaraan de regering zich schuldig had gemaakt. Alle aandacht was naar de Vietnamoorlog getrokken. Daardoor was er geen of weinig contact meer met de andere landen van de wereld. Die verbindingen waren verwaarloosd. En de spanningen tussen Amerika en het communisme waren alleen maar toegenomen. Ook waren er in Amerika verschillende groepen ontstaan die elkaar met vuur en zwaard bestreden. De hele samenleving was verdeeld en uit elkaar gerukt. In totaal verloren de Amerikanen ruim 60.000 militairen.