Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2015
• 223 pagina's
• Uitgeverij: De Geus

Flaptekst

Eerste zin

Nog vijf minuten voordat het gevecht begint. Rein zit klaar. Koptelefoon op. Microfoon aan. Sixpack op zijn plakkerige bureau. Kaascrackers ernaast. Lege Spafles bij zijn voeten om in te plassen.

Samenvatting

Personages

Adelien

Adelien koestert heel veel illusies. Ze wil veel dingen bereiken: een topfokbedrijf in Europa maken, een kind krijgen en een betere relatie krijgen met haar broer Rein, maar dat lukt haar niet. Dat ze de kinderwens achter de rug van haar man Freek wil bewerkstelligen, pleit niet voor haar. Dat ze achter de rug van Rein om contact heeft met de zieke Karin ook niet. In beide gevallen krijgt ze de deksel op haar neus. Ook de deal die ze wil sluiten met de criminele fokker Bonilla, pakt eigenlijk niet goed uit. Ze zou haar favoriete hond Marquis in Australië hebben moeten achterlaten en dat zou toch voor alle thuisblijvers een groot verlies zijn geweest. maar hierbij wordt ze gelukkig gered door haar broer. Eigenlijk is zij de grootste loser, want ze kan ook nog eens haar Freek kwijtraken.

Rein

Rein is een autist: hij wil eigenlijk gewoon zijn eigen gang gaan en zeker niet allerlei sociale verplichtingen nakomen. Hij leeft daarnaast in de virtuele wereld van World of Warcraft. Hij schijnt een verdienstelijk druïde te zijn die zijn team verder kan helpen. Als hij eindelijk over de drempel heen is om contact te zoeken met Karin, steekt Adelien daar een stokje voor. Hij moet in plaats van feestje mee naar Down Under. Daar weigert hij eerst contact op te nemen met de zieke Karin en wanneer hij het wel doet, is ze al in coma. Hij wil liever niet dat de survivalspecialist Adam met hen meereist. Toch weet hij de situatie voor Adelien nog een klein beetje te redden, door de hondenfokker Bonbilla te slim af te zijn.

Adam

Adam is een Australische natuurman. Hij komt in de nabijheid van Adelien en pakt wat hij pakken kan. Hij is een opportunist die wel ziet wat het leven hem brengt. Hij vindt dat de Europeanen te weinig naar de natuur kijken en teveel berekenend te werk gaan. Adelien zegt dat hij een underdog is, maar laat hem achter in de woestijn. Opnieuw moet hij het dan zelf uitzoeken.

Quotes

"De billen van je eigen moeder afvegen, het klopt niet. En mocht het echt niet te vermijden zijn, dan pas als ze hoogbejaard is en fragiel. Het liefst wanneer ze lichtelijk dement is, zodat ze er niet meer helemaal bij is en de daad er één van menslievendheid wordt." Bladzijde 85

""Die Australische reu is de toekomst". Adeliens stem slaat over. "We willen de dekreu Future Legend van de Diamond Dogs kennel uit Australië. En niemand anders. Hij is de sleutel. Met zijn zaad kunnen we de puppy's voor drie keer zoveel verkopen."" Bladzijde 28

""Ik ben een zakenman". Bonilla zet zijn ellebogen op tafel. "Jij bent een zakenvrouw. Je neemt dat geld straks mee terug naar huis. Je kunt het goed gebruiken. Je kennel staat straks gouden tijden te wachten met deze combinatie. Je krijgt een gratis dekking van Legend, in ruil voor je reu. Marquis blijft hier."" Bladzijde 206

"Ze wijst naar het zijvak van de borstelkoffer. Het kopje van de plantenspuit steekt erbovenuit. Rein schroeft de dop eraf, gooit het water eruit. Hij pakt het zaakje met zaad uit zijn zak en giet het in de spuit. De witte drab druipt langzaam langs de doorzichtige wanden het reservoir in." Bladzijde 218

"Ze zwijgen. Ze dacht zoveel voor hen in petto te hebben. Had de reis gezien als een nieuw begin. Nu weet ze dat het slechts een volgend hoofdstuk is in hetzelfde boek. Haar broer zal nooit veranderen. Ze zullen nooit méér zijn dan wat ze nu zijn: stille mensen naast elkaar op de stoep. Broer en zus, dat wel. Maar niet meer dan dat." Bladzijde 198

Thematiek

Desillusie

Mensen hebben dromen, maar worden daarin vaak teleurgesteld. In deze roman liggen de begrippen mislukking, teleurstelling en desillusie dan ook dicht bij elkaar. De roman heet ook niet voor niets underdog. We hebben te maken met mensen die verwachtingen koesteren. Neem een belangrijk personage als Adelien. Zij is het personage dat de meeste verwachtingen van het leven koestert. Ze wil heel graag een kind en doet daarvoor een aantal medische handelingen zonder dat haar vriend Freek het niet weet. Ze hoopt zwanger te worden, maar al voor de reis naar Australië weet ze al dat het niet gelukt is. Ze is ongesteld geworden. Het wordt daardoor in haar relatie nog minder, want Freek komt erachter dat ze achter zijn rug iets heeft uitgespookt en verbreekt tijdelijk het contact. Dan is er natuurlijk altijd de open arm van een andere man en ook Adelien valt in die armen. Ze pleegt overspel, maar ook deze (nieuwe) Adam blijkt het toch niet helemaal te zijn en ze laat hem achter in de woestijn (een mooi symbolische plek) . Een andere teleurstelling treft haar als ze merkt dat de relatie met haar broer Rein tijdens de reis niet beter wordt. Ook hier doet ze weer iets wat achteraf verkeerd uitpakt: ze neemt contact op met de gamevriendin van Rein. Daarna spoort ze Rein aan om met deze Karin contact te zoeken, maar Rein wil dat niet en uiteindelijk blijkt dat te laat te zijn. Er zou misschien een kleine mogelijkheid geweest zijn dat de autistische jongen een normale relatie buiten het gamen zou hebben kunnen opbouwen, maar ook dat blijkt dus niet mogelijk. Maar deze "underdog" blijkt aan het einde van de roman toch nog het meest alert te zijn, als hij ervoor zorgt dat de aanvankelijk door Bonilla opgeëiste hond (waarmee de teleurgestelde Adelien al akkoord was gegaan) toch meegenomen kan worden en hij erin slaagt om zaad van de legendarische fokhond in een plastic zakje en later in een plantenspuitje te bewaren. Of dit zaad ook daadwerkelijk vrucht zal brengen, lijkt me onwaarschijnlijk. Er zijn ook andere teleurstellingen voor personages die dromen koesteren. Het bedrijf van vader Diet gaat failliet (wat weer financiële gevolgen heeft voor de fokkerij) en de droom van Vera om met dochter Adelien naar Australië te gaan, valt (letterlijk) in duigen. Ze breekt haar heup en moet daarom vanuit het ziekenhuisbed machteloos toezien. Daarnaast is haar huwelijk met Diet ook geen succes meer gebleken. Kortom, het leven van veel mensen is vaak een grote mislukking. Als je dat op een tragikomische manier kan beschrijven, ben je wel een verdienstelijk schrijver. Melodrama ligt dan namelijk altijd op de loer.

Motieven

Moeizame liefdesrelaties

Er zijn diverse moeizame liefdesrelaties in de roman: - de relatie tussen Freek en Adelien is niet ideaal, wat vooral veroorzaakt wordt door haar verlangen om een kind te krijgen. Je weet als lezer ook niet hoe het afloopt in die relatie. - er is een tijdelijke liefdesrelaties tussen Adam en Adelien: het is meer lust en verliefdheid dan echte liefde. - de relatie tussen Adeliens ouders is ook niet heel erg sterk: ze zijn in de loop der jaren uit elkaar gegroeid - de relatie tussen Rein en Karin is ook moeizaam: ze hebben elkaar zelfs tijdens hun leven ook nooit gezien

Autisme

Je zou Rein best autistisch kunnen noemen: hij wil zijn eigen leven leiden en wil met niemand wat te maken hebben, ook geen contacten onderhouden. Hij leeft daarnaast in de virtuele wereld van World of Warcraft waar hij een gerespecteerde druïde is.

Queestemotief

Adelien en Rein gaan in Australië op zoekt naar de topdekreu Legend. dat is een tocht met hindernissen, zoals dat in een queeste hoort. Ze beleven de avonturen op vreemd terrein en keren terug naar huis. Dat zijn twee klassieke kenmerken van een queeste.

Fantasie en werkelijkheid

Vooral Rein leeft in de fantasiewereld van het gamen. Hij is heel belangrijk voor zijn team in het spelen van het spel, maar in de rauwe werkelijkheid doet hij zich voor als een loser. Hij heeft nauwelijks contact met medemensen en hij wil die ook niet hebben. Het enige meisje op wie hij verliefd kan worden, is het verder onzichtbare (en dus voor hem veilige) meisje Karin.

Relatie tussen broer en zus

Adelien is in het begin de initiërende partij. Ze runt met haar moeder het hondenfokbedrijf en haar broer kan eigenlijk niet veel. Hij helpt tegen een vergoeding de honden te verzorgen. Hij staat ver van de gewone werkelijkheid af en leeft in een fantasiewereld van het gamen. Adelien swingt hem tegen zijn zin in mee te gaan naar Australië. ze zegt op een zeker moment dat ze het ook heeft gedaan om nader tot haar broer te kunnen komen. Ze wil zijn vriendschap heroveren. Vroeger speelden ze vaak samen in een natuurclub Bosvrienden. Rein zegt dat hij dat niet wil: vrienden met haar worden. Hij is boos op Adelien, omdat die achter zijn rug om contact heeft gezocht met de doodzieke Karin en bovendien het advies heeft gegeven een tijdelijk druïde te zoeken. Dat vindt Rein een teken van verraad.

Overspel

Adelien is getrouwd met Freek. Tijdens haar reis naar Down Under krijgen ze via de telefoon ruzie met Freek over haar kinderwens. Wanneer dan een andere man zich over haar ontfermt (Adam) is de stap naar seks met die ander maar klein. Adelien pleegt dan ook een keer overspel.

Kinderwens

Adelien wil dolgraag een kind en doet er buiten haar man Freek om alles aan om zwanger te raken. De titels van de drie delen (trimesters) wijzen ook naar de stadia van zwangerschap.

Motto

Er zijn drie Engelstalige motto's :

It's a small fame. But it's still a fame. You absorb it, yoy take it and you like it. (Dorian Corey)

Some of them say that we're sick, we're crazy. And some of them think that we are the most gorgeous, special things on Earth.
(Venus Xtravaganza)

I believe that there's a big future out there with a lot of beautiful things. (Octavia St. Laurent)

Opdracht

Voor Mama

(de moeder van Elfie heeft zelf een hondenfokbedrijf. De kennis voor de roman heeft ze voor een groot deel via haar moeder vergaard. Vandaar de opdracht)

Trivia

Om de roman te kunnen schrijven reisde Elfie Tromp zelf naar Australië, en dat kun je wel merken. De gedetailleerde beschrijvingen van de natuur, de geur en sfeer van het land zijn mooi en komt echt over. Het boek berust ook op autobiografische gegevens. Haar moeder (aan wie de roman is opgedragen) en zus fokken zelf Afghaanse windhonden. Elfie groeide dus met het ras op.

Titelverklaring

Een underdog is een persoon of groep van personen van wie het vermoeden bestaat dat deze geen kans maakt om te winnen of een belangrijke bijdrage te leveren. De term komt in die zin vooral voor bij competities, zoals een sportwedstrijd, debat of verkiezing.

Deze persoon of groep van personen wordt daarom in eerste instantie niet serieus genomen of genegeerd. 

De term komt van origine van een soort hond die in begin 19e eeuw in Engeland gebruikt werd in bakkerijen. De hond bevond zich in een wielrad dat verbonden was aan een blaasbalg die het vuur aanwakkerde. Omdat de ovens van de bakkerijen zich voornamelijk ondergronds bevonden, werd dit soort hond een 'underdog' genoemd. Naarmate de technieken in de bakkerijen zich verbeterden, werden dit soort honden overbodig en werd de soort niet meer gefokt. De soort stierf dan ook in de loop der tijd uit. De term underdog kreeg sindsdien andere betekenissen.

Bij sportwedstrijden of in andere maatschappelijke situaties kiest het publiek (hier dus: de lezer) vaak partij voor de underdog. Die kan vaak de situatie toch doeltreffend afronden.
In deze roman zou de underdogpositie ingenomen kunnen worden door Rein. Hij is autistisch, niet in staat tot enig contact, maar de lezer krijgt toch sympathie voor hem. Hij gaat zijn eigen gang en is van niemand afhankelijk. Aan het einde van het verhaal weet hij toch op een slimme manier de strijd tegen de criminele hondenfokker Bonilla in zijn voordeel te beslissen. Hij heeft én het zaad én hun eigen reu Marquis kunnen redden.

Het woord "underdog" wordt ook in de tekst zelf genoemd, maar dan in veel; negatievere betekenis dan meestal het geval is. Als Adelien door heeft dat haar tijdelijke minnaar Adam een opportunist is en niet echt van haar houdt, noemt ze hem een underdog. ( "Jij vindt jezelf een underdog, maar je bent gewoon lui. Ik luister hier geen seconde langer naar. Kom Rein, we gaan." )

Ten slotte: de roman gaat in zijn geheel over fokhonden en de gebeurtenissen daaromheen, dan is het wel voor de hand liggend dat de titel daar in indirecte zin ook naar verwijst.

Structuur & perspectief

Het verhaal van de roman wordt opgebouwd in drie delen, die Trimesters worden genoemd:
Trimester I : Van zygote tot gastrula (onderverdeeld in hoofdstuk 1-20)
Trimester II Harttonen en chorionvlokken (hoofdstuk 21-32)
Trimester III Groeischijven en longblaasjes (hoofdstuk 33-36)
De titels verwijzen naar de stadia van zwangerschappen bij de mens. Dat heeft te maken met de sterke kinderwens van Adelien. Het genre is ook dat van een roadnovel: de personages gaan in Australië op zoek naar de ideale dekhond voor hun teefje. 

Je ziet het verhaal vanuit het standpunt van een alwetende maar in principe onzichtbare verteller. Hij is niet voelbaar aanwezig. Die kan in ieders gedachten kijken en ieders gevoelens vertellen. Herhaaldelijk neemt deze verteller een wisselend standpunt in. Dat vertelstandpunt komt tegenwoordig niet zo heel vaak meer voor. De meeste romans hebben een ik-verteller of een personale verteller. Deze alwetende verteller vertelt in de o.t.t.

Decor

Het wordt niet duidelijk in welk jaar het verhaal speelt. Wel kun je uit tekstgegevens opmaken dat er sprake is van een actuele roman. Het gamen met World of Warcraft is er één van. De eerste versie van het spel verscheen in 2004, maar bijna jaarlijks komt er daarna een nieuwe versie uit. Het wordt niet duidelijk aan welke versie Rein bezig is. Maar er wordt ook gesproken over een koning in Nederland. De kroning van Willem-Alexander vond plaats in april 2013. Dat betekent dat de roman zich in ieder geval in 2014 of 2015 moet afspelen.

Het decor is niet zo moeilijk te bepalen. In het eerste deel speelt de gehele handeling zich af op het hondenfokbedrijf Stardust in Klein-Zundert. In deel II vertrekken Rein en Adelien naar Down Under. Ze komen o.a. na een rondreis terecht in Melbourne waar ze aan de Dogs Show deelnemen. Daarna moeten ze nog langs de fokranch van Bonilla. Vervolgens wordt in deel III weer huiswaarts gekoerst.

Stijl

In de eerste roman viel Elfie Tromp al op door haar bijzondere stijl. Dat is zeker het geval in haar tweede Underdog. Niet ze neemt geen blad voor de mond. In de recensie in de Volkskrant werd de scène met het aftrekken van een fokhond als de goorste scène van een boek in 2015 genoemd.

Waar ze in deze roman zeker mee opvalt is het grote aantal metaforen. maar dat is niet alleen vanwege de kwantiteit ook de kwaliteit van de beeldspraak is origineel en zeker niet clichématig.
Hieronder volgen enkele voorbeelden, maar die lijst is met gemak uit te breiden:
- (blz 16) Praten met haar zoon voelt als een behandeling bij een acupuncturist. Hun gesprekken zijn afgemeten porties boodschap geworden.
- (blz. 21) Toch snort Freek steeds vaker zijn tuigje om en haakt er een vlieger aan vast. Zo loopt hij dan het strand op en neer. Alsof hij wordt uitgelaten door God.
- (blz. 31) Haar broer is een raam dat half openstaat. Een wapperend gordijn ontneemt je het gezicht. Soms komt er een flard geluid uit. Als de wind goed staat wappert het gordijn even opzij en heb je een inkijkje.
- (blz. 74) het slaaptekort maakt trekdrop van zijn spieren.
- (blz. 95) Ze is een ui. Haar waardigheid wordt met elke klacht verder afgepeld. Steeds vaker is ze alleen nog maar haar lijden.
- (blz. 185) Rein ligt achterin. Mond open, de huig een klapperende, kapotte airconditioning.

Slotzin

Alles wat hij tegenkomt , explodeert. De grote baas heeft een rode knop die nooit mag worden gebruikt, anders gaat alles fout. Dat moet hij, de held voorkomen. De wereld is verre van perfect, maar wat er is, moet beschermd worden. Desnoods met geweld.

Beoordeling

Hoewel er in het verhaal niet al te veel gebeurt (er is weinig echte actie) is "Underdog"een interessante roman om te lezen. Je leest namelijk niet zo snel verhalen waarin over hondenfokkerijen en hondenshows gaat. Het is echter een verhaal dat hoewel over honden toch voornamelijk over menselijke gevoelens en onderlinge relaties gaat (bijvoorbeeld die tussen geliefden die geheimen voor elkaar hebben, en de relatie tussen broer en zus).
Het gaat over de verwachtingen in het leven, de teleurstellingen daarbij en soms ook de onverwachte oplossingen waarmee mensen kunnen komen. daardoor blijft de spanningsboog wel gespannen en aan het einde van het verhaal is er toch wel enige actie. Daarna moet je het als lezer zelf maar uitzoeken, lijkt Elfie Tromp te zeggen.

De roman is overigens fraai gebonden uitgegeven door De Geus. Hij is zeker geschikt voor middelbare scholen van havo- en vwo-niveau. Ook de originele stijl is een punt van aanbeveling. Misschien is een leuke combinatie te maken met "Trip"van Judith Visser (een thriller over hondengevechten).

Recensies

"De toon in Underdog – die varieert van droogkomisch tot mildironisch, met een groot gevoel voor understatement – klopt. Hoewel er in de roman het nodige op de spits gedreven wordt, en Elfie Tromp extremen niet schuwt, blijft ze trouw aan de essentie van haar verhaal. Ze verliest niet uit het oog dat ze tot op zekere hoogte realistisch moet blijven, wil wat ze te zeggen heeft doordringen: zo maakbaar als de mens zou willen is het leven niet." http://www.hanta.nl/hanta...fie-tromp/

"Underdog is een prachtige roman over net even anders zijn dan de rest, de waarde van familie en je inzetten om je dromen te bereiken. Door het sterke hoofdpersonage en de realistische beschrijvingen van Australië en de hondenwereld, lijk je voor even zelf onderdeel uit te maken van deze avontuurlijke roadtrip." http://loodmagazine.nl/re...fie-tromp/

"Het verhaal van Tromp kent relatief weinig actie. De gebeurtenissen die er zijn, doen halverwege het verhaal een beetje geforceerd aan, wat jammer is. Het voelt alsof de auteur heel graag iets wilde laten gebeuren om maar iets te laten gebeuren. Adelien zegt steeds dat ze deze reis wil gebruiken om haar band met Rein op te bouwen, ongeloofwaardig is het dan ook wanneer ze ineens een wildvreemde Australiër met hen mee laat reizen, terwijl ze weet dat Rein niet van contact houdt. In de laatste paar hoofdstukken komt de spanning met de geloofwaardigheid weer terug en zorgt zowel Adelien als Rein voor verassingen." https://www.cleeft.nl/boe...s-underdog

"De beste gore scène van het jaar is geschreven door Elfie Tromp. In haar tweede roman, Underdog, vertelt ze over een familie met een hondenfokkerij. Onder het motto 'zaad is de spil van een succesvolle kennel' wordt een bezoekje gebracht aan de dierenarts. Minutenlang wordt de hond aangezwengeld door de veterinair, die zich glimlachend van zijn taak kwijt. 'Laten we zijn prostaat kietelen. Houd jij het opvangtuitje ervoor', zegt hij tegen Rein van de kennel." http://www.volkskrant.nl/...~a4205935/

"In Underdog betreden we de wereld van de hondenfokkers. We doen dit aan de hand van de leden van het familiebedrijf Stardust. We leven vooral mee met Adelien en Rein. Dochter Adelien wil het bedrijf in de vaart der volkeren opstoten en zoon Rein is een mensenschuwe, emotioneel beperkte jongen die het liefst achter zijn computer zit, maar ook verantwoordelijk is voor het schoonmaken van de hokken." http://www.postscriptum.n...erdog.html