Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2009
• 159 pagina's
• Uitgeverij: Uitgeverij Holland/Lemniscaat

Flaptekst

Eerste zin

De kabouter in dit verhaal was een gewone huiskabouter.

Samenvatting

Personages

Kabouter

De huiskabouter heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Hij is al jaren de huiskabouter en doet erg zijn best het goed te doen. Als hij zo in de ban raakt van het verhaal van de fee voelt hij zich dan ook erg schuldig. Hij probeert waar hij kan goede oplossingen te vinden voor de problemen die zich voordoen. En hoewel hij zijn vrienden Pad en Rat eigenlijk niet altijd even aardig vindt, springt hij wel in de bres voor ze als het erop aankomt. Kabouter is ook erg nieuwsgierig. Die eigenschap vind hij zelf niet erg goed van zichzelf, maar komt tot uiting als hij telkens het verhaal verder wil horen. Daar schaamt hij zich dan ook wel een beetje voor.

Pad

Pad is een lompe pad. Hij is groot en dik en vind zichzelf erg lelijk. Dat vind hij heel vervelend maar hij heeft het wel geaccepteerd. Hij wordt vaak gepest door Rat en dan maken ze ruzie. Pad is erg lui en doet niet veel. Zijn opmerkingen zijn vaak niet erg nuttig maar af en toe zit er een bij die Rat kan gebruiken.

Rat

Rat is erg nieuwsgierig en een beetje listig. Hij luistert de kabouter thuis af om te ontdekken wie er bij hem woont en zet ook een vingerhoedje met honing voor de voordeur. Helaas is Rat niet zo erg slim en weet hij niet wat voor gevolgen het zou kunnen hebben als de grootmoeder ontdekt dat er ratten in haar huis zitten. Hoewel Rat en Pad veel ruzie maken, neemt Rat Pad elke keer op zijn rug naar boven. Zelfs als hij niet al te lang geleden te grazen is genomen door een zwarte kater.

Fee

De fee heeft een heel lief uiterlijk. Ze heeft eindelijk een plekje gevonden waar het rustig is en waar ze wel even wil blijven. De fee is heel aardig maar weet haar verhaal wel zo te vertellen dat kabouter haar telkens nog een dagje laat overnachten. Dit kan ze zo lang volhouden dat ook Rat en Pad haar accepteren en ze samen het huis verlaten als dat de tijd is.

Quotes

"De kabouter was tegenover haar gaan zitten en bekeek naar nieuwsgierig. Je lijkt wel een verdronken fee, zei hij. Ben ik ook, antwoordde ze." Bladzijde 13

"Maar daar klonk uit de bergen een stem, scherp als glas, die dwars door de mijne heen sneed met: Hierrr jij! Het was de stem van Zwartgallige Zir." Bladzijde 49

Thematiek

Fantasie en werkelijkheid

Het thema van dit boek is fantasie en werkelijkheid. De fee neemt de kabouter mee in een wereld die voor hem alleen maar fantasie kan zijn en voor haar helemaal de werkelijkheid is geweest. Als lezer wordt je ook meegetrokken in de fantasiewereld die beschreven wordt in het boek. De kabouter wordt door de fee meegenomen in de fantasiewereld. Hij was bang dat hij door haar betoverd zou worden en door haar verhalen vergeet hij al zijn taken. Waar hij zo bang voor was, is ook echt gebeurt. Hij wordt meegenomen in de fantasiewereld. Doordat hij wordt meegenomen vergeet hij zijn taken als huiskabouter in zijn werkelijke wereld. Dit heeft tot resultaat dat er allerlei problemen naar voren komen en ze uiteindelijk uit het huis moeten vertrekken. De kabouter wordt meegetrokken in de fantasiewereld, net zoals de lezer en vergeet daardoor zijn taken in de werkelijke wereld. Dit heeft ernstige gevolgen voor hem en zijn vrienden. Daarom is het thema van dit boek fantasie en werkelijkheid.

Motieven

Avontuur

Het avontuur wat de fee heeft beleefd is van groot belang voor dit boek. Het wekt de nieuwsgierigheid van kabouter, Rat en Pad. Haar avonturen zijn aan de orde van de dag. En dit alles heeft ze beleefd door haar verlangen naar trouwen, nakomelingen en de dood.

Geluk / verlangen naar geluk

De zoektocht van fee is begonnen met een verlangen. Een verlangen naar geluk. Deze fee dacht dat ze alleen gelukkig zou zijn als ze zou weten wat trouwen was en als ze zelf de dood zou kunnen zien of meemaken. Dit zou haar geluk brengen. Door dit verlangen maakte ze allerlei dingen mee, leuke dingen maar ook dingen die niet leuk waren voor haar. Uiteindelijk mag ze bij de kabouter blijven en heeft ze de dood gezien. Gelukkig wil ze niet meer met hem mee, zoals ze dat eerst wilde. Ze is nu gelukkig zoals ze is.

Motto

'... maar ziet, lieve, de zon komt op, ik moet mijn vertelling staken...

Sheherazade

De quote die hier gebruikt wordt sluit aan bij het verhaal dat Paul Biegel heeft geschreven. Het verhaal gaat dat een sultan, die eerder bedrogen is door zijn vrouw, elke dag opnieuw trouwt en dan zijn vrouw de volgende ochtend laat vermoorden zodat ze hem niet kan bedriegen. Sheherazade kan dat niet aanzien en zorgt dat ook zij mag trouwen met de Sultan. Elke nacht begint ze een verhaal waarvan ze de afloop niet vertelt zodat de Sultan haar laat leven om de afloop te horen. Dit gaat duizend en één nacht door. Daarna is de Sultan genezen van zijn waanzin en leven ze nog lang en gelukkig. 

In dit verhaal vertelt de Fee ook telkens het verhaal een stukje verder. Omdat de kabouter nieuwsgierig is, wil hij telkens dat ze nog een nachtje blijft om het verhaal verder te vertellen.

Trivia

In 1992 heeft Biegel het nachtverhaal geschreven. In 1993 kreeg hij hiervoor, uit handen van Hella Haase, een gouden griffel samen met een geldbedrag van 3000 gulden.

Titelverklaring

De titel van dit boek is 'nachtverhaal'. De kabouter houdt eigenlijk niet van gezelschap maar als de arme fee op de deur klopt laat hij haar toch binnen. Hij wil haar verhaal graag horen en luistert er elke nacht naar. Het kan niet overdag vertelt worden, want dan wordt de fee ijl. Ze kan het verhaal alleen 's nachts vertellen. Daarom heet dit verhaal 'nachtverhaal'.

Structuur & perspectief

Het verhaal is verdeeld in 17 hoofdstukken. Deze hoofdstukken hebben zowel een nummer als een naam. Enkele voorbeelden van namen van hoofdstukken zijn:

- achtste hoofdstuk; een honingvondst; de elfenprinsen Isserwel en Isserniet.

- twaalfde hoofdstuk; De mierenjacht; een beter plan. 

De namen van de hoofdstukken slaan op wat er gebeurt in het hoofdstuk. Er worden een aantal kernwoorden beschreven in de titels. Die kernwoorden horen niet perse bij hetzelfde stukje verhaal en vormen geen zin. Zo hebben 'een honingvondst' en 'de elfenprinsen Isserwel en Isserniet' niet veel met elkaar te maken maar worden de gebeurtenissen wel in hetzelfde hoofdstuk beschreven. 

Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de alwetende verteller. De gedachtengang van de kabouter komt het meeste aan de orde, daar hij de hoofdpersoon van het verhaal is. 

In dit boek maakt Biegel gebruik van een raamvertelling. Hij vertelt een verhaal in een verhaal. Op deze manier kan hij een nog veel langer en groter verhaal verwerken in dit boek.

Decor

Het verhaal speelt zich af op een heleboel verschillende plekken. Er vinden flashbacks plaats, waardoor je telkens wisselt van decor. Het ene deel van het verhaal ben je in het huis van de kabouter, op de zolder van het grote huis waar hij huiskabouter is. Als dan de fee haar verhaal weer begint te vertellen kom je terecht in het woud van de Erlen, of bij Urukuu of bij de tovenaars. Dit verhaal bestaat dus uit heel veel flashbacks waarbij je heen en weer gaat tussen het huis van de kabouter en de gebeurtenissen die de fee zijn overkomen.

Van het begin tot het eind van het boek speelt een heel aantal weken. Het moment dat de fee bij de kabouter binnenkomt is het begin en het moment dat ze het huis met z'n allen verlaten is het einde van het boek. Dat is bij elkaar een aantal weken. Hoe lang het precies is geweest, wordt niet bekend. 

Als je kijkt naar het verhaal wat de fee vertelt, gaat er nog een veel langere tijd voorbij. Wat zij allemaal heeft meegemaakt, heeft tientallen jaren geduurd. Het heeft haar  jaren gekost om van het feeënrijk bij de kabouter te belanden. Zij herkent namelijk de grootmoeder als het kleine meisje dat ze bij de Erlenkoning zag dansen. Dat was een moment midden in haar verhaal, wat erop neerkomt dat ze bijna 200 jaar rondgezworven heeft voordat ze bij de kabouter belandde.

Stijl

Het verhaal is geschreven door Paul Biegel. Hij maakt in het boek gebruik van een rijke taal; vol vergelijkingen en metaforen. Door zijn schrijfstijl maakt hij het verhaal direct spannend en interessant, zoals blijkt uit onderstaand stukje:

Als het hard waaide, was in het geknisper van het riet nog het lachen te horen, en het praten en zuchten en vloeken en het stiekeme gefluister van de mensen die in het huis hadden gewoond. De kabouter wist die dingen nog beter dan het riet; hij had zijn hele leven op de zolder gewoond en al die tijd voor het huis gezorgd zoals een huiskabouter hoort te doen, zonder dat iemand het ooit merkt. 

Biegel maakt in dit verhaal gebruik van de raamvertelling. Dit is een stijl die erg goed past bij sprookjes en heeft hij ook in meerdere van zijn boeken gebruikt. Hij laat de fee in dit verhaal een verhaal binnen het verhaal over de kabouter vertellen. Hierdoor kan hij veel fantasie kwijt in haar verhaal en wordt het boek nog rijker en voller met een mooi sprookjesverhaal.

Slotzin

Het was nog plakkerig van de honing.

Beoordeling

Een mooi geschreven en goed bedacht verhaal. Je kunt helemaal meeleven met de kabouter omdat je als lezer ook heel benieuwd bent wat de fee nog meer te vertellen heeft. Je wilt snel verder lezen en het boek nog niet wegleggen, want elke keer stuit je op een nieuw interessant verhaal over de avonturen van de fee. Het verhaal trekt je mee in haar avonturen, net zoals het verhaal dat bij kabouter deed.

Recensies

"Het is mysterieus en spannend en neemt je mee naar een sprookjesachtige wereld zonder al het suikerzoete dat daar vaak mee gepaard gaat." http://www.bol.com/nl/p/n...666752526/

"Ik was er zo enthousiast over dat ik het keer op keer wou lezen. Het blijft een mooi boek." http://www.bol.com/nl/p/n...666752526/