Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2011
- 286 pagina's
- Uitgeverij: Carry Slee
Flaptekst
Eerste zin
Er gaat een rilling door Eva als de ouders van Luna zand op het graf van hun dochter gooien.Samenvatting
In Joël worden we door de ogen van Eva, Nathalie en Fleur meegenomen naar een studentenflat in Utrecht, waar een vreselijk ongeluk is gebeurd. Luna, de vriendin van de drie, is uit het raam van haar studentenkamer gevallen en verongelukt. Alle drie de meiden proberen er op hun eigen manier mee om te gaan. Als Nathalie en Eva naar een concert gaan en daar de jongen Jim tegen het lijf lopen, wordt Nathalie smoorverliefd op de jongen. Hoewel het eerst nog fysiek lijkt te zijn, kunnen ze niet van elkaar afblijven. Helaas woont Jim in Los Angeles, toch is dat geen probleem voor Nathalie. Uiteindelijk verhuist ze zelfs helemaal naar LA om daar bij de jongen van haar dromen te blijven. Ondertussen probeert ook Eva op haar eigen manier om te gaan met het verlies van haar allerbeste vriendin Luna. Hoewel de dood van Luna in eerste instantie een ongeluk lijkt te zijn, vertrouwt ze het ex-vriendje van Luna, Remco, niet helemaal. Zeker als hij tot twee keer toe liegt over de laatste keer dat hij Luna heeft gesproken (namelijk een half uur voor haar dood, in plaats van een week), zet Eva alles op alles om bewijs te vinden dat Remco Luna heeft geduwd. Haar eigen vriendje, Bart, gelooft er niets van en steunt Eva niet in haar rouwproces. Ook haar vriendinnen Nathalie en Fleur kunnen zich maar moeilijk voorstellen dat Remco de moordenaar is van Luna. Maar wanneer Eva ziet dat Remco het mobieltje van Luna heeft gestolen en hij haar lijkt te bedreigen en stalken, is Eva meer dan ooit ervan overtuigd dat Remco het heeft gedaan. Ze gaat, samen met Nathalie, naar Derek Ogilvie, een paragnost, die Luna lijkt te voelen. Bart, het vriendje van Eva, gelooft er nog steeds niet in. En terwijl Eva steeds wanhopiger en depressiever wordt zoekt ze steun bij Arthur, die eerder al heeft aangegeven verliefd te zijn op Eva. Wanneer Bart voor de zoveelste keer meer interesse heeft in zijn eigen carrière dan in het verdriet van Eva, besluit Eva het uit te maken. Wanneer ze bang is dat ze wordt gestalkt door Remco gaat ze naar de politie om aangifte te doen. Helaas was Remco tijdens het ongeluk van Luna aangehouden door de politie en dus kan hij het niet gedaan hebben. Eva biedt haar excuses aan en ze maken het goed met elkaar. Remco deed zo raar omdat hij net voor de dood van Luna te horen heeft gekregen dat Luna al die tijd lesbisch was en dat voelde voor hem als verraad. Ondertussen is er een nieuw meisje komen wonen in de kamer van Luna, Yvet. Yvet vindt een aantal brieven die gericht zijn aan Luna en die ze aan Eva geeft. In die brieven wordt het verhaal verteld van ene Joël die opgroeit in een streng gereformeerd gezin in Zeeland. Hij vertelt hoe hij zich eigenlijk een meisje voelt. Joël vertelt ook hoe ze bevriend raakte met Rutger, het buitenbeentje van het dorp. Hij moet in het geheim afspreken met Rutger omdat Joël anders uit het dorpsleven wordt gezet. In de kamer van Rutger ontdekt Joël dat hij het veel fijner vindt om in vrouwenkleren rond te lopen. Wanneer Joël naar buiten treedt met zijn wens om een vrouw te worden, denken zijn ouders dat hij bezeten is door een duivel. Voor meerdere jaren weet Joël het gevoel te verstoppen, totdat hij betrapt wordt als hij een jurk aan heeft. Ondertussen is hij ook al weggepest door zijn vriendengroep omdat Rutger vertelt heeft aan de rest dat Joël in vrouwenkleding rondliep. Joël wordt door zijn ouders naar een andere school gestuurd waar hij al snel bevriend raakt met de lesbische Kim. Pas na vele jaren durft Joël eindelijk aan Kim toe te vertrouwen dat hij een vrouw wil worden. Kim overtuigt hem om naar een bijeenkomst te gaan voor genderkinderen. Daar sluit hij een vriendschap met Nadia en Dion, ook genderkinderen. Zowel zijn drie vrienden als de moeder van Kim overtuigen hem om aan zijn ouders te vertellen dat hij toch echt een vrouw wil worden. Wanneer hij dit doet wordt hij onterfd en het dorp uitgezet. Hij verhuist naar het huis van Kim. Hoewel de moeder van Kim probeert om Joël's ouders te overtuigen weer met Joël te gaan praten, is hij in de ogen van zijn ouders dood. Zelfs wanneer hij belt om te laten weten dat hij cum laude is geslaagd, wordt hij genegeerd. Uiteindelijk vertrekt hij, die inmiddels zij is, naar Utrecht waar ze een andere naam aanneemt, Fleur, en in huis komt met Luna. Na een aantal jaar vertelt Luna tegen Fleur dat ze verliefd op haar is. Als Fleur vertelt dat ze geboren is als jongen, lacht Luna haar uit. Wanneer Luna het geslachtsdeel van Fleur wil pakken en Fleur haar naar achteren duwt, valt Luna uit het raam en is dood. Dit heeft Fleur dus opgeschreven in een brief aan Luna en heeft Eva gelezen. Uiteindelijk vertrekt Fleur naar Afrika voor uitwisseling en Luna gaat met een aantal studiegenoten op reis.
Personages
Eva
Zij kan toch wel worden beschouwd als de hoofdpersoon van dit boek. Ze is de beste vriendin van de overleden Luna en ze heeft een vriendje genaamd Bart, waar ze het later mee uitmaakt. Ze is geobsedeerd met het vinden van de moordenaar van Luna, totdat achter de waarheid komt.
Fleur/Joël
Zij is de schrijver van de brieven en de ‘moordenaar’ van Luna. Ze is geboren als Joël en opgegroeid in een streng gereformeerd dorpje in Zeeland. Door haar familie is ze onterfd omdat ze een vrouw wilde zijn. En later gaat ze in Utrecht journalistiek studeren waar ze Luna ontmoet.
Nathalie
Zij is een van de vrienden van Luna, net als Fleur en Eva. Ze kan niet goed omgaan met de dood van Luna en vlucht daardoor naar Los Angeles waar ze bij de Amerikaanse Jim gaat wonen. Verder komt ze niet veel voor in het verhaal.
Quotes
"Voordat Eva op haar fiets stapt, kijkt ze nog even op haar mobiel. Nog steeds geen bericht van Bart. Even aarzelt ze of ze bij hem langs zal gaan, maar ze vindt het geen goed idee. Het blijft altijd een beetje haar valkuil om te pleasen. Ze heeft het aan Luna te danken dat ze nu veel assertiever is. In het eerste jaar van haar studie had ze ook een vriendje. Hij was helemaal niet aardig tegen haar en ze liet het gewoon toe. Hij zei gemene dingen, bijvoorbeeld dat hij eigenlijk op meiden viel met heel andere borsten dan die van haar. Ze was dan best in de war, maar ze hield zich flink. Ze wilde niet dat hij merkte dat ze gekwetst was." Bladzijde 84
"Lieve Luna, Ik had het je al veel eerder moeten vertellen, maar ik dacht dat we tijd genoeg hadden. Jij bent de enige die het mag weten. Jij bent in de stad opgegroeid, in een kunstenaarsgezin. Jouw ouders zijn ruimdenkend. Jij zult nooit weten hoe het is om in een klein dorpje in Zeeland te wonen. Eigenlijk meer een gehucht, waar iedereen elkaar kent. Waar ik altijd een soort druk op mijn borst voelde, alsof ik er niet kon ademen." Bladzijde 87
"‘Ik zie er alleen maar uit als een jongen,’ snikte ik, ‘maar ik voel me een meisje…’ Ik keek haar angstig aan. ‘Fuck!’ zei ze. ‘Fuck! Fuck! Fuck!’ Er stonden tranen in haar ogen." Bladzijde 233
"Je stond op en toen barstte je in lachen uit. ‘Dus ik ben al die tijd al verliefd op een vent? Gekker kan het niet,’ zei je en je schaterde het uit. Je had het met Remco uitgemaakt omdat je dacht dat je op een vrouw viel, maar ik was helemaal geen vrouw. Ik was een verbouwde kerel. ‘Ik ben wel een vrouw, Luna,’ zei ik zo kalm mogelijk. ‘Ik ben in het verkeerde lichaam geboren.’ ‘Dus wij wonen al die tijd met een man, een verbouwde man, en daar ben ik verliefd op. Waarom heb je het ons niet eerlijk verteld?’ Ik zei dat ik dat niet durfde, en ik vertelde je hoe pril het allemaal nog was, omdat ik nog niet helemaal een vrouw was. ‘Shit!’ riep je. ‘Shit shit shit! Ik ben verliefd op een vent geweest.’ ‘Nee,’ zei ik. ‘Zeg dat nou niet.’ ‘Een nepvent dan, nou goed. Je bent toch een man?’ Je was heel emotioneel. ‘Luna, je kunt het niet begrijpen, dat snap ik best. En ik begrijp ook dat het beroerd is dat je verliefd op me bent en dan dit hoort. Maar het is zo, ik ben een vrouw.’ ‘En dit dan?’ riep je. Je stak je hand naar mijn geslachtsdeel uit. ‘Niet doen!’ riep ik. ‘Dat moet je niet bij mij doen.’ Maar je ging toch door. ‘Nou wil ik hem zien ook.’ In een flits zag ik mezelf in de steeg tegen de muur gedrukt. Ik voelde je hand. ‘Afblijven!’ riep ik. ‘Oprotten!’ Je ging toch door en toen gaf ik je een duw. Het was niet eens hard, je wankelde en toen viel je naar achteren. Ik gaf een gil. Het raam stond open." Bladzijde 284
Thematiek
TransseksualiteitHet thema van dit boek is Transseksualiteit. In het boek wil Joël in transitie om Fleur te worden. Dit wordt niet geaccepteerd door Joël’s familie. Maar dat Joël Fleur wil worden en uiteindelijk ook wordt is wel de rode draad door het hele verhaal en daardoor ook het thema. Wat wel opvallend is, is dat dit het thema is pas in het laatste hoofdstuk eigenlijk duidelijk wordt als Fleur opschrijft hoe ze per ongeluk Luna uit het raam duwde.
Motieven
Rouwverwerking
Een van de motieven in het verhaal is rouwverwerking. Eva, Nathalie en Fleur moeten allemaal op hun eigen manier omgaan met het verlies van Luna. Eva doet dit door op zoek te gaan naar haar moordenaar, Nathalie door zich te storten op een nieuwe liefde en Fleur door zich te storten op haar studie en naar op uitwisseling te gaan.
Geloofsproblemen
Een ander motief is geloofsproblemen. Doordat de familie van Joël zo streng gereformeerd is, willen ze niet accepteren dat hun zoon een vrouw wil worden. Daardoor heeft Joël niet de jeugd die hij had kunnen hebben als hij in een minder gelovig gezin en dorp was opgegroeid.
Misdaad: whodunit
Een ander motief is misdaad: whodunit. Eva gaat op zoek naar de moordenaar van Luna. Ze verdenkt Remco ervan en probeert bewijzen te verzamelen om hem te kunnen laten arresteren. Uiteindelijk blijkt dat hij onschuldig was, maar dat het Fleur was die het gedaan heeft.
Verleden en heden
Het laatste motief is verleden en heden. Ten eerste, heden wordt beschreven in de lopende tekst en het verleden wordt beschreven in de brieven die Fleur aan Luna heeft geschreven. Ten tweede, in het boek kom je er als lezer achter dat de brieven het verleden beschrijven van Fleur (dan nog Joël). Het verleden heeft er uiteindelijk toe geleid dat Fleur Luna vermoord heeft, wat dan weer het begin luidt van dit boek.
Trivia
Er zijn verschillende versies van dit boek uitgebracht.
Carry Slee heeft zelf ook, net als Nathalie, Fleur, Eva en Luna, in Utrecht gestudeerd.
Carry Slee heeft ook onder een pseudoniem (Anne Mileau) geschreven.
Carry Slee schrijft boeken in de leeftijdscategorieën kinderboeken, jeugdboeken, 16+boeken en boeken voor volwassenen.
Titelverklaring
De titel van het boek is Joël. Dit slaat op de naam waar Fleur mee geboren is. Fleur, dus Joël, is de ‘moordenaar’ van Luna. Joël is eigenlijk de aanleiding voor het hele verhaal. Zonder Joël zou Luna nog leven en zouden Eva, Nathalie en Fleur hun beste vriendin niet hebben verloren. Daarbij is Joël ook de schrijver van de brieven die Eva leest.
Structuur & perspectief
Het boek heeft 17 hoofdstukken. Het boek speelt zich niet chronologisch af. Je hebt als het ware het heden waarin Luna net dood is en Nathalie, Fleur en Eva proberen om te gaan met de dood van Luna en er is het verleden, dat zijn de brieven die Fleur heeft geschreven aan de overleden Luna en die zich afspelen vanaf dat Fleur een jaar of zes is tot het heden. Er is sprake van vier verschillende perspectieven, namelijk Eva, Nathalie, Fleur en de schrijver van de brieven (Fleur/Joël). De perspectieven van Eva, Nathalie en Fleur staan in de zij-vorm:
‘Voordat Eva op haar fiets stapt, kijkt ze nog even op haar mobiel. Nog steeds geen bericht van Bart. Even aarzelt ze of ze bij hem langs zal gaan, maar ze vindt het geen goed idee. Het blijft altijd een beetje haar valkuil om te pleasen. Ze heeft het aan Luna te danken dat ze nu veel assertiever is. In het eerste jaar van haar studie had ze ook een vriendje. Hij was helemaal niet aardig tegen haar en ze liet het gewoon toe. Hij zei gemene dingen, bijvoorbeeld dat hij eigenlijk op meiden viel met heel andere borsten dan die van haar. Ze was dan best in de war, maar ze hield zich flink. Ze wilde niet dat hij merkte dat ze gekwetst was.’
Het perspectief van de schrijver van de brieven staat wel in de ik-vorm:
‘Lieve Luna,
Ik had het je al veel eerder moeten vertellen, maar ik dacht dat we tijd genoeg hadden. Jij bent de enige die het mag weten. Jij bent in de stad opgegroeid, in een kunstenaarsgezin. Jouw ouders zijn ruimdenkend. Jij zult nooit weten hoe het is om in een klein dorpje in Zeeland te wonen. Eigenlijk meer een gehucht, waar iedereen elkaar kent. Waar ik altijd een soort druk op mijn borst voelde, alsof ik er niet kon ademen.’
Decor
Tijd speelt een erg belangrijke rol in dit verhaal. De tijd waarin het boek zich afspeelt is het heden. In het heden is het mogelijk voor (jonge) mensen om in transitie te gaan. Als dit verhaal zich in het verleden had afgespeeld dan was het waarschijnlijk niet mogelijk geweest voor Joël om Fleur te worden.
Decor speelt ook een erg belangrijke rol in dit verhaal. Het verhaal speelt zich deels af in Utrecht. Dit had ook in een andere (studenten)stad kunnen zijn. Maar het decor van de brieven is in eerste instantie een plaatsje in Zeeland, waar men over het algemeen erg gereformeerd en tot het geloof gekeerd is. Als Joël in Utrecht was opgegroeid dan hadden haar ouders waarschijnlijk minder moeite gehad dat Joël Fleur wilde worden. Dan had Joël een veel fijnere jeugd gehad.
Stijl
De grootte van de hoofdstukken verschilt heel erg, sommige hoofdstukken hebben maar 11 pagina’s, andere 40. Carry Slee schrijft erg veel met dialogen en beschrijvend, op zo’n manier dat je als lezer helemaal in het verhaal wordt gezogen. En er wordt in jongerentaal gesproken:
‘Ik zie er alleen maar uit als een jongen,’ snikte ik, ‘maar ik voel me een meisje…’ Ik keek haar angstig aan. ‘Fuck!’ zei ze. ‘Fuck! Fuck! Fuck!’ Er stonden tranen in haar ogen.’
Slotzin
Nee, denkt ze, we wíllen alle drie verder.Beoordeling
Ik raad dit boek zeker aan anderen aan om ook te lezen. Het is heel heftig om te lezen wat het voor zo’n jong kind doet om op te groeien in een verstikkende omgeving waar je niet jezelf mag zijn. Hoewel genderkinderen steeds meer in de media onder aandacht komen, wordt er nog te weinig aandacht besteed in literatuur naar mijn mening. Het is schokkend om te lezen hoe in sommige gemeenschappen kinderen die in transitie willen, nog steeds worden gezien als bezeten door de duivel. Daarbij schrijft Carry Slee ook erg lekker, je wil gewoon de volgende pagina omslaan en weten hoe het afloopt. En het is ook af en toe erg spannend.
Stel je bent leraar
REACTIES
1 seconde geleden