Feitelijke gegevens
- 4e druk, 1999
- 203 pagina's
- Uitgeverij: Uitgeverij Prometheus
Flaptekst
MET NOSTALGIE KIJKT HERMAN BRUSSELMANS in deze verhalenbundel terug op de archetypische Vlaamse volksmensen en hun nietig lijkende, maar onderhuids broeiende en bruisende levens op het platteland van de jaren zestig. Hij maakt hierbij gebruik van zijn kennis van zaken, de koestering van zijn eigen geheugen, zijn aangeboren mededogen met de outcasts en de simpele zielen en zijn geloof in de universaliteit van alles wat menselijk is: liefde, haat, verlangen, nijd, jaloezie, ambitie, angst, hartstocht, eeuwige tekortkoming en alles wat hiermee samenhangt.
Eerste zin
Het was toeval dat in de eerste week van maart 1967 niet één maar twee van de drie café\'s in de Pilaarstraat in Lensbeke hun deuren sloten.Samenvatting
Het boek draait om de bewoners van het dorpje Lensbeke. Het opent met het sluiten van twee van de drie café's in het dorp. Het ene café sluit omdat de eigenaar ervan zelfmoord gepleegd heeft en het andere sluit omdat de vrouw van de eigenaar de benen genomen heeft en dus zonder serveerster zit.
Vanaf dat moment volgt de lezer de bewoners van het dorp in een roerig jaar. De vrouw van de eigenaar van het overgebleven café vertrekt ook, omdat haar man het café wil uitbreiden ten koste van haar salon. De vrouw vertrekt met haar kinderen naar een ander dorp en trekt bij een homoseksuele man in die in de kast zit. De man is eigenaar van een aantal huizen en de zoon (Eddy) van de vrouw (Sonja) betrekt een van de woningen van de man (Johan). Eddy wordt verliefd op zijn buurmeisje Patricia, die in de prostitutie zit en die in een eerder hoofdstuk van huis wegloopt nadat ze is verkracht terwijl een non die verliefd op haar was, vastgebonden toe moest kijken en de minnares van de non haar verkrachter met een riek toegetakeld had. Het gehandicapte zoontje van de cafébaas die zich verhangen had, wordt hierbij ook nog door een hond doodgebeten.
Johan krijgt een minnaar en zet de buurmeisjes (Patricia en Brigitte) van Eddy uit hun huis om hem een plek te geven. Patricia hitst Eddy op om met de remmen van de auto van Johan te rommelen, maar het lot wil dat de moeder en zus van Eddy de auto van Johan lenen en door zijn toedoen verongelukken.
De cafébaas van wie de vrouw de benen heeft genomen (Jef), reageert zijn ongeluk af op de vrouw van de cafébaas die zich verhangen heeft (Alma). Hij denkt een dramatische wending in zijn leven nodig te hebben en gaat naar Alma met het plan die te vermoorden, maar Alma vermoordt hem eerst.
De dokter van het dorp bezoekt Brigitte die uit haar huis is gezet, haar vriendin Patricia kwijt is en die niets liever wil dan stoppen met de prostitutie om achter de kassa te gaan werken. Eerder die avond heeft Brigitte geprobeerd ontslag te nemen, maar haar pooier heeft haar bedreigd. Het lukt de dokter echter niet om een stijve penis te krijgen en terwijl Brigitte haar best doet hem op te winden, heeft de dokter door dat het niet goed met haar gaat. De twee gaan een gesprek aan, Brigitte begint enorm te huilen en de dokter probeert haar te helpen. De pooier van Brigitte luistert dit af en stormt naar binnen. De pooier slaat Brigitte met een buis, maar ze weet te ontkomen. Dan richt de pooier zijn woede op de dokter en die krijgt een hartaanval en overlijdt.
Er komt een nieuwe dokter in het dorp, maar het is een vrij troosteloze figuur. Hij past niet echt in het dorp omdat hij veel te serieus is. Op een avond komt hij echter het café van Alma binnen (Alma heeft maar een korte straf gehad omdat ze uit zelfverdediging gehandeld zou hebben). Er ontstaat onrust in het café doordat Alma de dokter trakteert terwijl ze dat voor de oorspronkelijke dorpelingen nooit doet. Alma en de dokter blijven alleen achter en de dokter lucht zijn hart over het feit dat hij nog altijd maagd is. Alma neemt hem mee om hem te ontmaagden, maar hij wordt niet opgewonden van haar en wanneer Alma slaapt, verhangt hij zichzelf.
Personages
Jef Kastel
Jef Kastel is een onbehouwen man die zijn vrouw slaat en die anderen de schuld van zijn ongeluk geeft.
Toon de Trekzak
Is een man die het allemaal wel goed bedoelt, maar die maar weinig echt succes of waardering krijgt.
Alma
Alma is een pittige dame die zich niet onder de voet laat lopen door mannen.
Patricia
Patricia is een ongelukkig en onbegrepen maar kwetsbaar meisje.
Zuster Roza
Zuster Roza is een lesbische non die haar verlangens niet weet te bedwingen.
Johan
Johan is een homoseksuele, bittere man die niet uit de kast is.
Dokter Van Dam
Van Dam is in wezen een goede man, maar hij is wel net als alle Lensbekenaars vrij vrouwonvriendelijk.
Brigitte
Brigitte is een ongelukkig meisje voor wie het al een grote droom is om achter de kassa te werken in plaats van achter het raam.
Quotes
"Die zondag namen ze formeel en kil afscheid van elkaar, en zuster Roza dacht in zichzelf: voor mijn part verongeluk je in Parijs, gestoorde gek." Bladzijde 98
"Toegegeven, hij zag er niet echt appetijtelijk uit, met die kale kop en die slappe kin en van alles, maar hij zag er tenminste anders uit dan altijd dezelfde Lensbeekse zuiplappen aan haar toog." Bladzijde 220
Thematiek
Sociale problemenHet einde van mensen in 1967 is een zwarte klucht en gaat over het reilen en zeilen van dorpsbewoners. De dronkelappen, hoeren en hoerenlopers zijn allemaal even belangrijk en worden van bijfiguren hoofdfiguren in de goeie constructie van Brusselmans. Het zijn allemaal afzonderlijke verhalen over personages die als een mozaïek weer in elkaar passen en een totaalbeeld van het dorpje geven.
Motieven
Alcoholmisbruik
De dorpsbewoners zijn veel samen met elkaar in de kroeg en drinken daarbij behoorlijk.
Moord
Een aantal bewoners worden vermoord of vermoorden zelf iemand.
Dood door schuld
Een aantal dorpelingen komt om door schuld.
Dood
In ieder hoofdstuk overlijdt er iemand.
Prostitutie
Twee personages werken in de prostitutie en een aantal personages bezoekt prostituees.
Trivia
Alle bijrollen krijgen in latere hoofdstukken een hoofdrol of worden in ieder geval uitgediept. Niemand is onbelangrijk.
Titelverklaring
De titel slaat op het feit dat het verhaal zich in 1967 afspeelt en er enorm veel mensen doodgaan in Lensbeke dat jaar.
Structuur & perspectief
Het boek richt zich steeds weer op andere personages waardoor de focalisatie steeds verandert. Wie in het ene deel een bijrol heeft, komt in een ander deel in een grotere rol terug en zo wordt er per hoofdstuk een verhaal verteld. Het boek is geschreven vanuit een alwetende verteller.
Decor
Het verhaal speelt in een Vlaams dorpje, en een paar omringende dorpjes, in het jaar 1967.
Stijl
Het boek is in een vrij droge stijl geschreven. Er wordt weinig sentimenteel gedaan, terwijl er best heftige dingen gebeuren. Op de emoties van de personages wordt niet diep ingegaan. Er worden geen uitgebreide beschrijvingen van bijvoorbeeld de omgevingen of het uiterlijk van de personages.
Slotzin
Hij klauterde op een keukenstoel, maakte het touw vast en hing zich op.Beoordeling
Dit boek zit buitengewoon ingenieus in elkaar. In eerste instantie lijkt het misschien een vrij simpel verhaal, maar hoe verder je in het boek komt, hoe meer er op zijn plek valt. Het heeft een complexe structuur, maar blijft heel makkelijk te lezen. Zonder sentimenteel te worden, weet de auteur de troosteloosheid van het bestaan van de personages te vangen en daarmee de lezer toch met iets om bij stil te staan achter te laten. Het boek heeft daarmee meer om het lijf dan je in eerste instantie misschien zou verwachten.
Recensies
"Als er één probleem is dat Brusselmans zou kunnen bedreigen bij het schrijven van zijn komende veertig romans dan is het een te veel aan talent, maar dat is natuurlijk een luxe-probleem." http://www.maxpam.nl/arch...lmans.html
REACTIES
1 seconde geleden