Feitelijke gegevens

• 15e druk, 2005
• 326 pagina's
• Uitgeverij: Penguin Books

Flaptekst

Eerste zin

What about a teakettle? What if the spout opened and closed when the stream came out, so it would become a mouth, and it could whistle pretty melodies, or do Shakespeare, or just crack up with me?

Samenvatting

Personages

Oskar Schell

De negenjarige Oskar is de hoofdpersoon van het verhaal. Samen met zijn ouders en oma woont hij in New York City. Oskar is een hele intelligente, nieuwsgierige en leergierige jongen, is een echte denker en stelt constant vragen. Zijn hoofd kan maar niet stoppen met het uitvinden van (meestal onmogelijke) dingen, en hij heeft dan ook visitekaartjes met zijn naam en zijn beroep, uitvinder. Hij houdt ook een soort dagboek bij, Stuff That Happened to Me, en schrijft vaak brieven naar bekende wetenschappers die hij bewondert. Oskar is niet met dezelfde onderwerpen bezig als andere kinderen van zijn leeftijd, zo leest hij bijvoorbeeld in een boek van wetenschapper Stephen Hawking. Omdat hij zo anders is dan andere kinderen heeft hij niet veel vriendjes. Van nature is Oskar angstig, al daagt zijn vader hem constant uit om meer te leren en meer dingen te doen die hij niet durft, vaak door middel van speurtochten. Als zijn vader overlijdt krijgt Oskar het moeilijk. Zijn vader was zijn houvast en ze hadden een hele hechte band. Oskar is extreem verdrietig en gedeprimeerd, en krijgt nog meer angsten. Hij is zelfs zo verdrietig dat hij zichzelf soms blauwe plekken geeft. Als hij aan zijn zoektocht naar alle Blacks begint, lukt het hem wel om een aantal angsten te overwinnen.

Oskars vader (Thomas Schell)

Thomas Schell, Oskars vader, is overleden bij de aanslagen van 11 september. Hij heeft een juwelierszaak, ondanks dat hij nooit juwelier heeft willen worden. Net als Oskar is hij intelligent en nieuwsgierig, hij haalt graag alle taalfouten uit de krant, en hij is degene die al Oskars interesses constant stimuleert. Met zijn drieën vormen ze een liefdevol en hecht gezin, Oskars ouders zijn ook dol op elkaar.

Oskars moeder

Oskar heeft met zijn moeder een hele andere band dan met zijn vader. Na het overlijden van zijn vader heeft hij het moeilijk, en het lukt zijn moeder niet goed om hem te helpen. Ze probeert het wel, ze biedt bijvoorbeeld aan om hem voor te lezen of met hem de fouten uit de krant te halen, maar het lukt haar niet om de rol van Oskars vader over te nemen. Gedurende het verhaal, tijdens Oskars zoektocht, lijkt het alsof ze zich niet met haar zoon bemoeit. Elke keer als hij weer een hele dag alleen door de stad zwerft, laat ze hem gaan zonder vragen te stellen, maar in werkelijkheid weet ze van Oskars plan en laat ze alle Blacks vooraf weten dat Oskar er aan komt. Ondanks dat ze het soms moeilijk hebben met elkaar houden Oskar en zijn moeder wel veel van elkaar.

Oskars oma

Oskar en zijn oma zijn gek op elkaar, ze zorgt altijd voor hem als zijn moeder aan het werk is. Ze woont aan de overkant van de straat en wanneer ze niet bij elkaar zijn houden ze contact via een walkietalkie. Haar hele leven staat in het teken van voor Oskar zorgen, ze houdt verschrikkelijk veel van hem. Ook zij heeft het moeilijk met de dood van Oskars vader, haar zoon, en ze is een van de weinigen die een beetje begrijpt wat Oskar voelt. Oskars oma komt oorspronkelijk uit Dresden, waar ze net als Oskars opa het bombardement overleefd heeft.

Oskars opa (Thomas Schell Sr.)

Oskars opa, Thomas Schell Sr., kennen we in het boek vooral als ‘the renter’. In zijn jonge jaren was hij verliefd op de zus van Oskars oma, Anna. Net toen hij wist dat ze zwanger was, verwoestte het bombardement alles en raakte hij bijna iedereen kwijt. Dat was het moment dat hij langzaam maar zeker zijn vermogen om te praten verloor. Jaren later komt hij Oskars oma in Amerika tegen. Ondanks dat ze niet echt verliefd zijn, krijgen ze een relatie, maar als Oskars oma zwanger blijkt te zijn, verlaat hij haar. Wanneer hij vele jaren later hoort dat zijn enige zoon is omgekomen tijdens de aanslagen van 9/11 keert hij terug naar New York en mag bij Oskars oma in een kamertje wonen. Het is niet de bedoeling dat hij Oskar leert kennen, waarschijnlijk omdat hij al een keer weg gelopen is, maar als ze elkaar per ongeluk toch ontmoeten lijkt er meteen een soort vertrouwensband te zijn. Oskar vertelt hem het hele verhaal over zijn vader en zijn zoektocht, en uiteindelijk besluiten ze samen de lege kist van Oskars vader op te graven.

Mr. Black

Een van de Mr. Blacks blijkt in hetzelfde gebouw te wonen als Oskar. Deze Mr. Black is een bijzonder figuur uit het verhaal. Hij is oud en wijs, is al 24 jaar niet meer buiten geweest en is doof, totdat Oskar na lange tijd zijn gehoorapparaat aan zet. Mr. Black helpt Oskar een tijd lang met zijn zoektocht. Hij is belangrijk voor Oskar, want door met hem in de metro en op het Empire State Building te gaan helpt hij Oskar zijn angsten overwinnen. Op een dag verdwijnt hij zomaar uit Oskars gebouw. Niemand weet zeker waarom, maar Oskar denkt graag dat hij op het Empire State Building is gaan wonen, samen met de vrouw die hij daar ontmoet heeft.

Abby en William Black

Abby Black is de tweede Black die Oskar ontmoet. Oskar vindt haar mooi en wil graag met haar zoenen. Dat slaat ze af, maar ze is wel erg aardig voor hem. Op het moment dat Oskar bij haar is kan ze hem niet helpen, maar niet lang daarna herinnert ze zich de zoektocht van haar man, William. Ook zijn vader is overleden, en de tijd die Oskar doorbracht met zoeken naar het slot bracht hij door met het zoeken naar de sleutel. Hij en Oskar begrijpen elkaar dus een beetje, en omdat William zelf een slechte relatie had met zijn vader, helpt dat Oskar om blij te zijn met de tijd die hij wel met zijn vader door kon brengen.

Quotes

"So what about skyscrapers for living people that were built down? They could be underneath the skyscrapers for living people that are built up. You could bury people one hundred floors down, and a whole dead world could be underneath the living one. " Bladzijde 3

"There was a lot of stuff that made me panicky, like suspension bridges, germs, airplanes, fireworks, Arab people on the subway (even though I’m not racist), Arab people in restaurants and coffee shops and other public places, scaffolding, sewers and subway grates, bags without owners, shoes, people with mustaches, smoke, knots, tall buildings, turbans. " Bladzijde 36

"I couldn’t explain to her that I missed him more, more than she or anyone else missed him, because I couldn’t tell her about what happened with the phone. That secret was a hole in the middle of me that every happy thing fell into. " Bladzijde 71

"I’m leaving. I’ll rip these pages from this book, take them to the mailbox before I get on the plane, address the envelope to “My Unborn Child,” and I’ll never write another word again, I am gone, I am no longer here. With love, Your father. " Bladzijde 135

"And then I said something that I wasn’t planning on saying, and didn’t even want to say. As it came out of my mouth, I was ashamed that it was mixed with any of Dad’s cells that I might have inhaled when we went to visit Ground Zero. “If I could have chosen, I would have chosen you!” " Bladzijde 171

"You’d only just left for school, and I was already waiting for you. I hope you never think about anything as much as I think about you. " Bladzijde 224

"Everything that’s born has toe die, which means our lives are like skyscrapers. The smoke rises at different speeds, but they’re all on fire, and we’re all trapped. " Bladzijde 245

"Yeah, so I invented a device that would detect when a bird is incredibly close to a building, and that would trigger an extremely loud birdcall from another skyscraper, and they’d be drawn to that. " Bladzijde 250

"And then a thought came into my brain that wasn’t like the other thoughts. It was closer to me, and louder. I didn’t know where it came from, or what it meant, or if I loved or hated it. It opened up like a fist, or a flower. What about digging up Dad’s empty coffin? " Bladzijde 259

"To be honest, I don’t know what I understood then. I don’t think I figured out that he was my grandpa, not even in the deep parts of my brain. I definitely didn’t make the connection between the letters in his suitcases and the envelopes in Grandma’s dresser, even if I should have. " Bladzijde 322

Thematiek

Rouw (verwerking)

Rouw verwerking speelt een allesbepalende rol in het verhaal. Er is natuurlijk het verdriet van Oskar, die net als veel New Yorkers een geliefde heeft verloren tijdens de aanslagen van 11 september. Oskar kan niet met de dood van zijn vader, en vooral de zinloosheid ervan omgaan. Het maakt hem extreem angstig en verdrietig, en hij doet er via de zoektocht naar de Blacks alles aan om nog een laatste beetje contact met zijn vader te vinden. Maar er is ook het verlies en verdriet van Oskars grootouders, die tijdens het bombardement op Dresden in de Tweede Wereldoorlog alles kwijt raakten. Oskars opa verliest zijn spraak er door, Oskars oma verliest Oskars opa omdat hij zo getraumatiseerd is door het bombardement, en Oskars vader verliest daarmee weer zijn vader.

Motieven

Angst

Oskar is heel erg angstig, vooral voor de dood. Dit is natuurlijk niet gek als je vader om het leven is gekomen door een terroristische aanslag. Overigens is hij niet alleen bang voor de dood, maar ook voor hoge gebouwen, afgesloten ruimtes, het openbaar vervoer, vreemde mensen, Arabieren (ondanks dat hij niet racistisch is) en nog veel meer. Hij is bijna constant in paniek, en neemt vaak zijn tamboerijn mee om hem rustig te houden. Hoe bang Oskar is merk je ook door het soort gedachtes die hij heeft en uitvindingen die hij in gedachten doet. Zo bedenkt hij bijvoorbeeld een wolkenkrabber onder de grond waar alle doden naartoe kunnen. Een aantal belangrijke figuren uit het boek helpen Oskar met zijn angst om te gaan.

Liefde

Ook liefde is belangrijk in het boek. Allereerst is er natuurlijk de enorme liefde die Oskar voor zijn vader voelt, hij doet alles om nog maar ietsje meer tijd met zijn vader te krijgen. De liefde die Oskars oma voor hem voelt is ook duidelijk aanwezig, net als hoeveel Oskars moeder eigenlijk van hem houdt. Daarnaast is er nog een groot liefdesverhaal in het boek, namelijk dat van Oskars opa en Anna. Zij waren dolverliefd, tot het bombardement op Dresden alles veranderde.

Taal

Taal en communicatie zijn veel aanwezig in het boek. Er zijn een aantal voor de hand liggende voorbeelden, zoals het naar taalfouten zoeken in de krant, Oskars opa die door zijn trauma niet meer kan praten en de eindeloze brieven die Oskars grootouders schrijven. Maar het belangrijkste is misschien nog wel het gebrek aan communicatie; het lukt Oskar niet om goed met zijn moeder te praten of zijn geheim aan iemand te vertellen, Oskar en William missen elkaar op een haar na en praten daarom niet over de sleutel en Oskars opa die maar brieven blijft schrijven die zijn zoon nooit zal ontvangen.

Opdracht

For Nicole, my idea of beautiful

Trivia

Extremely Loud and Incredibly Close kreeg nogal gemengde kritieken. Mensen vonden het boek óf helemaal geweldig óf helemaal niets. Opvallend is dat The New York Times, een belangrijke Amerikaanse krant, helemaal niet zo’n goede recensie had geschreven maar dat het boek uiteindelijk wel op hun bestsellerlijst stond.

Jonathan Safran Foer was al op jonge leeftijd erg succesvol. Hij was pas 25 jaar oud toen zijn eerste boek, Everything is Illuminated, uitkwam. Dit boek kwam voort uit zijn scriptie die hij schreef voor Princeton University.

Jonathan Safran Foer schrijft bijna nooit vanuit zijn huis in Brooklyn, New York. Hij werkt het liefst in koffietentjes, treinen, vliegtuigen, of bij vrienden thuis.

Titelverklaring

Er is niet één duidelijke verklaring voor de titel Extremely Loud and Incredibly Close. Het mooie aan de titel is dat er veel kleine aanwijzingen verspreid zijn door het boek, maar dat het aan de lezer zelf is om een betekenis aan de titel te geven. In het boek gebruikt Oskar vaak de woorden ‘extremely’ en ‘incredibly’ in 1 zin, maar hij gebruikt nooit precies de combinatie ‘extremely loud and incredibly close’. De lezer moet dus zelf bedenken of er iets met de titel bedoeld wordt en zo ja wat, maar er zijn wel een aantal voor de hand liggende verklaringen.

Oskar is een angstig jongetje. Hij is voor veel dingen bang, bijvoorbeeld voor het openbaar vervoer en harde geluiden, maar ook voor vreemde mensen en het gevaar om dood te gaan. Na de dood van zijn vader, tijdens zijn zoektocht, ervaart hij hele extreme emoties. De titel zou dus kunnen verwijzen naar de intensiteit van de dingen waar hij mee in aanraking komt (geluiden, gebeurtenissen, emoties). Ook kan het een metafoor zijn voor de aanslagen, die natuurlijk op veel manieren extreem luid en ongelofelijk dichtbij waren voor Oskar.

De titel kan ook gaan over Oskars vader en opa. Het doel van de speurtochten van Oskars vader was om Oskar zijn angst voor vreemde mensen en vreemde plekken te laten overwinnen. Tijdens zijn speurtocht moet hij dit vaak doen, en dit zou het ‘extremely loud’ gedeelte kunnen zijn. Aan het einde van zijn speurtocht blijkt dat ‘the renter’ zijn opa is, en dat hij na de dood van Oskars vader altijd ‘incredibly close’ is geweest.

Tegen het einde van het verhaal wordt er, verspreid over 2 bladzijdes, wel een combinatie gemaakt van ‘extremely loud’ en ‘incredibly close’. Oskar beschrijft aan William Black dat hij een man ‘extremely loud’ hoorde schreeuwen toen hij voor het eerst Williams ex-vrouw Abby bezocht. Het blijkt dat dit William was, en een bladzijde later komt Oskar tot de conclusie dat ze ‘incredibly close’ waren zonder elkaar te zien. Helemaal aan het begin van zijn zoektocht was Oskar dus al heel dicht bij de oplossing. 

Structuur & perspectief

Het boek is ingedeeld in 17 hoofdstukken. Ze zijn niet genummerd, maar hebben wel een titel die een beschrijving is van wat er in het hoofdstuk verteld wordt, bijvoorbeeld ‘why I’m not where you are’ en ‘a simple solution to an impossible problem’. Sommige van de hoofdstukken zijn brieven van Oskars grootouders, om dit duidelijk te maken is bij een aantal van de brieven een datum geplaatst, zodat de lezer weet dat het hoofdstuk niet door Oskar verteld wordt en zich niet in het heden afspeelt.

In het boek is er een hoofdpersoon, Oskar. Hij vertelt het grootste gedeelte van het verhaal, en doet dit in de verleden tijd. Omdat Oskar in de verleden tijd vertelt, weet hij dus meer dan de lezer, maar laat dit niet vaak merken. Aan het einde van het boek schrijft hij wel dat hij op dat moment nog niet wist dat ‘the renter’ zijn opa is, dat is het enige moment dat de lezer duidelijk merkt dat Oskar meer weet dan de lezer en Oskar zegt dit waarschijnlijk om de vermoedens van de lezer over ‘the renter’ te bevestigen.

Hoewel Oskar de hoofdpersoon is, zijn er ook nog twee andere vertellers, namelijk Oskars opa en oma. Zij vertellen hun verhaal in de vorm van onverstuurde brieven. Oskars opa schrijft brieven naar zijn zoon, Oskars vader, en Oskars oma schrijft een brief naar haar kleinkind, Oskar.

Decor

Het verhaal speelt zich in zijn geheel af in New York City. Dit is natuurlijk gedaan vanwege de aanslagen op het World Trade Center op 11 september 2001 in die stad. Veel inwoners van de stad zijn toen familie, vrienden of bekenden verloren en door Oskar daar te laten wonen wordt het logisch dat ook hij iemand verloren heeft. Het verhaal zou niet kunnen bestaan als Oskar niet in die specifieke stad, New York, zou wonen op die specifieke tijd, tijdens en na de terroristische aanslagen in 2001. New York is een grote stad vol gevaar, een angstaanjagende plek voor een introverte en angstige jongen als Oskar. New York laat Oskars karakter goed naar voren komen, de stad is gevuld met dingen die Oskar eng vindt; hoge gebouwen, openbaar vervoer en vreemde mensen. Alle ervaringen die hij in de stad opdoet laat zijn fantasie op volle kracht werken en zorgt ervoor dat hij uitvinding na uitvinding bedenkt.

Zoals gezegd zou het verhaal zich niet op een andere plek, maar ook niet in een andere tijd af kunnen spelen. Oskars vader komt om in de aanslagen in 2001. Dit was niet alleen een angstige tijd voor Oskar, maar voor alle New Yorkers en Amerikanen. Oskars gevoelens en gedachten zijn representatief voor de emoties van veel Amerikanen in de jaren na de aanslagen.

Stijl

De schrijver, Jonathan Safran Foer, gebruikt in Extremely Loud and Incredibly Close een mooie en interessante schrijfstijl. Oskar doet een paar prachtige uitspraken die de lezer echt weten te raken, bijvoorbeeld zijn ‘heavy boots’ (als iets hem een zwaar en verdrietig gevoel geeft), zijn referentie aan de aanslagen als ‘the worst day’ en zijn geheim wat hij omschrijft als ‘a hole in the middle of me that every happy thing fell into’. De schrijfstijl is ook heel eerlijk en direct en daarmee soms ook hard en pijnlijk. Hij laat Oskars verdriet op een hele rauwe manier zien, zonder er doekjes om te winden.

Midden in het verhaal zie je soms ineens een afbeelding, die je een kijkje in Oskars dagboek geeft. Soms staan er ook ineens gaten in de brief van Oskars oma, en er zijn een aantal pagina’s volgedrukt met cijfers en letters. Dit geeft de lezer een soort extra beleving van het verhaal, maar samen met de afwisseling van Oskars verhaal en de brieven van zijn grootouders maakt, zorgt dit voor de lezer soms ook voor een puzzel. 

Slotzin

We would have been safe.

Beoordeling

Ik vind Extremely Loud and Incredibly Close zelf een prachtig verhaal. Het is één van mijn favoriete boeken, en ik zou iedereen aan willen raden om het te lezen. De stijl van de schrijver mooi en interessant en de hoofdpersoon is ontroerend en sleept je mee in zijn verhaal. Omdat niet alles even duidelijk wordt uitgelegd, weet het verhaal je bezig te houden en te boeien totdat alle puzzelstukjes aan het einde op hun plek vallen. Hoewel de schrijver best veel metaforen gebruikt, is het taalgebruik wel goed te volgen en is het een fijn boek om te lezen.

Recensies

"His depiction of Oskar's reaction to phone messages left by his father as he awaited rescue in the burning World Trade Center, his description of Oskar's grandfather's love affair with Anna and his experiences during the bombing of Dresden - these passages underscore Mr. Foer's ability to evoke, with enormous compassion and psychological acuity, his characters' emotional experiences, and to show how these private moments intersect with the great public events of history." http://www.nytimes.com/20...ted=2&_r=0

"Similarly in EL&IC, he serves up a smorgasbord of symbolic oddities. Oskar's grandfather mysteriously loses the power of speech and communicates only on notepads; his wife goes blind and types hundreds of pages of her life story onto a ribbonless typewriter. The 101-year-old journalist upstairs is deaf, and reduces all 20th-century history to single-word filing cards. And so on and so on. This book is a linguistically sophisticated fable, and 9/11 is a smokescreen obscuring its true nature." http://www.theguardian.co...anreview22

"Each letter writer possesses an eccentric style, recognizable at a glance. Grandma’s letters have short, flush-left paragraphs and extra spaces between sentences. The senior Thomas Schell writes in one big paragraph when he is not, as a means of carrying on a conversation, writing single sentences. These responses are published one on a page, making for a real page-turner of a novel, a kind of serial fortune cookie." http://www.newyorker.com/...d-messages

"Foer is, I would say, a naturally noisy writer—a natural parodist, a jokester, full of ideas and special effects, keen to keep us off balance and entertained. The novel’s very title, “Extremely Loud and Incredibly Close,” suggests the kind of impact he wants to make on the reader. But a little more silence, a few fewer messages, less graphic apparatus might let Foer’s excellent empathy, imagination, and good will resonate all the louder. " http://www.newyorker.com/...d-messages