Feitelijke gegevens
- 18e druk, 1969
- 160 pagina's
- Uitgeverij: Meulenhoff
Flaptekst
Arthur van Schendel (1874-1946) een van Nederlands meest bewonderde en meest gelezen 'moderne klassieke' schrijvers, werd voooral beroemd door de romans uit zijn 'Hollandse periode': De waterman, Het fregatschip Johanna Maria en Hollands drama. Daarnaast verwierven onder meer Een zwerver verdwaald en De wereld een dansfeest een durende bekendheid.
Over Een zwerver verliefd schreef van Schendel in een brief aan Aart van der Leeuw: 'Het is over een geboren zwerver, die zichzelf eigenlijk heel gelukkig vindt, en na heel wat ondervindingen verliefd wordt; de menschen hebben nooit iets met hem te maken gehad en het meisje wil natuurlijk ook niks van hem weten.'
Een blijvend meesterwerk van de Nederlandse letterkunde.
Eerste zin
"Toen Tamalone een knaap was van dertien jaren, bleek en bescheiden, was hij het meest geliefde kind van zijn vader, die hem altoos bij zich verlangde, hem 's morgens medenam naar het hof van den baljuw en hem zijn boek liet dragen."Samenvatting
Aan het begin van het boek is Tamalone dertien jaar. Hij wordt beschreven als een stille jongen en de favoriet van zijn vader. Hij gaat elke dag naar de priester en gaat in de leer bij een zilversmid, omdat zijn vader dit voor hem heeft geregeld. Hij vindt er echter niet veel aan. Als hij probeert een dievegge te helpen, wordt hij in een cel gegooid. De band die hij met zijn vader had, is na deze gebeurtenis niet meer te herstellen. Tamalone gaat dan in een klooster. Als hij op een avond een groep broeders, waaronder zijn vriend Simon, hoort overleggen dat ze willen ontsnappen, besluit hij ook mee te doen. Als hij vrij is, besluit hij om te gaan zwerven. Jaren later komt hij in het zuiden terecht, waar de troepen van Rogier (bevelhebber van het keizerlijke leger) rondtrekken. De troepen worden op dat moment feestelijk in de stad ontvangen. Tijdens het feest, ontmoet hij de dochters van Gian Lugina. Lugina is de aartsvijand van Rogier. Als hij hen de volgende dag opnieuw ontmoet, wordt hij verliefd op Mevena en brengt wat tijd met haar door. Echter, op dat moment wordt er een moord gepleegd op een van de zoons van Lugina. Rogier wordt hiervan verdacht, omdat hij op het moment van de moord buiten was, maar men niet weet waar hij precies was. Rogier raakt later gewond aan zijn hoofd tijdens een slag met zijn troepen van Bologna. Volgens Carolus en Walid is dit de schuld van Mevena. Een aantal broeders vinden Tamalone slapend in een bosje, waarop Tamalone vertelt dat hij arts is. Met zijn medische kennis redt hij het leven van Rogier (zie quotes, blz. 48). Vervolgens brengt Tamalone ook de boodschap dat zij Rogier mist en Tamalone geeft hem namens haar een ring van bloedsteen. Carolus en Walid proberen hem te waarschuwen dat de steen ongeluk zal brengen, maar Rogier is verblind door liefde en gaat de ring toch dragen. Rogier is wel in de war geraakt en vraagt daarom of Tamalone Mevena wil gaan halen. Tamalone trekt weg om Mevena te ontvoeren voor Rogier, maar realiseert zich dan dat hij zelf gevoelens voor Mevena aan het ontwikkelen is. Voor hij Mevena meeneemt, belooft hij Lugina dat hij Rogier zal vermoorden in ruil voor geld. Ondertussen gaat de oorlog verder en moet Rogier om die reden alweer weg, waardoor hij Mevena alsnog niet kan zien. Daarop vraagt hij aan Tamalone of hij Mevena veilig onderdak kan bieden. Tamalone besluit om haar mee te nemen naar zijn vriend Simon in Pisa, waar ze samen een fijne tijd hebben. Tijdens deze periode ontdekken ze dat Mevena zwanger is. Tamalone wil hierdoor weer gaan zwerven, maar Mevena overtuigt hem ervan om bij haar te blijven. Ze laten het heugelijke nieuws aan Rogier weten, maar hij laat niks van zich horen en komt niet langs, ook niet als het kind al geboren is. Omdat Mevena hier steeds verdrietiger van wordt, gaat Tamalone met tegenzin samen met haar naar Rogier. Als ze bij Rogier zijn aangekomen, moet Tamalone vluchten, omdat mensen uit het leger naar hem op zoek zijn. Er is namelijk een klopjacht op hem geopend. Mevena gaat in de tussentijd naar Rogier toe en smeekt hem om uit de oorlog te stappen en bij haar te zijn. Rogier gaat naar de keizer toe in een poging om dit te bewerkstelligen, maar doet niet erg zijn best om het te laten slagen. De keizer probeert hem juist over te halen oorlog te blijven voeren en beloofd hem in ruil daarvoor stadhouder van het Toscaanse land te maken. Ook vertelt hij Rogier dat hij enkel kan trouwen met Mevena, als hij het voor elkaar krijgt om Lugina van fronten te laten wisselen. Ook hiertoe doet Rogier een halfhartige poging, maar het mislukt, waardoor ze niet kunnen trouwen. In plaats daarvan trouwt Rogier met de dochter van de machtige markgraaf Lancia. Dit komen we te weten via Tamalone die in de tussentijd weer in het kamp van Rogier is belandt. Hij is daar, omdat hij op de vlucht is voor Lugina; hij heeft Rogier namelijk nog steeds niet vermoord, zoals hij had beloofd. Eenmaal daar vraagt hij waar Mevena is. Zij blijkt weer in Pisa te zijn, dus reist hij haar achterna. Daar aangekomen vertelt hij aan Simon over het huwelijk van Rogier. Als hij Mevena later weer ziet, vreest hij dat zij dit gehoord heeft. Ondanks de complicaties hebben ze het weer een paar weken fijn samen, tot Lugina in de stad aankomt en ze zich allebei schuil moeten houden. Uiteindelijk houdt Mevena het niet meer en vraagt aan Tamalone of het waar is wat ze gehoord heeft over het huwelijk van Rogier. Als Tamalone dit heeft toegegeven, is ze ontroostbaar. De volgende ochtend is ze verdwenen. Wanhopig gaat Tamalone naar haar op zoek, terwijl hij vreest dat Walid haar in de tussentijd zal vermoorden. Als hij Mevena weer vindt, loopt ze verdwaasd met het kind op haar arm, verstoten door Rogier rond, net buiten het kamp. Mevena besluit terug te gaan naar haar vader, in de hoop dat die haar vergeven zal voor alles wat ze gedaan heeft. Tamalone is helemaal van de kaart en zoekt een rustplaats, maar vindt in plaats daarvan Rogier. Hij is zo boos op Rogier voor wat hij Mevena allemaal heeft aangedaan, dat hij hem op impulsieve wijze vermoord. Als hij de volgende ochtend weer wakker wordt, moet hij snel vluchten voor Rogiers soldaten, voor ze erachter komen wat er gebeurd is. Hij gaat opnieuw achter Mevena aan. Als hij een spoor van paardenhoeven volgt vindt hij Mevena uiteindelijk dood met de bloedsteen op haar borst en het huilende kind bij zich. De steen had dus toch ongeluk gebracht, zoals Walid en Carolus al het hele verhaal beweerden. Het verhaal eindigt ermee dat Walid en Tamalone samen Mevena begraven en Tamalone met het huilende kind in zijn armen de plek verlaat.
Personages
Tamalone
Onze zwerver en hoofdpersoon. Hij is erg onafhankelijk, want kan zich goed redden in zijn eentje en weet steeds uit benarde situaties te ontsnappen. Later in het verhaal is hij erg trouw aan Mevena, vanwege zijn liefde voor haar.
Rogier
Aanvoerder in het keizerlijke leger. Hij kan worden beschouwd als de antagonist van dit verhaal. Hij is de rivaal van Tamalone, omdat hij ook van Mevena houdt. Rogier is minder trouw dan Tamalone, want hij doet later in het verhaal amper zijn best om de liefde van Mevena te behouden en stuurt haar zelfs weg als ze langskomt.
Mevena
Het meisje op wie Rogier en Tamalone verliefd worden. De dochter van Lugina. Een typische, vrouwelijke 'flat character' in een Middeleeuws verhaal: ze maakt weinig tot geen ontwikkeling door als personage en dient eigenlijk alleen als attribuut voor de mannelijke personages.
Gian Lugina
De vijand van Rogier en later ook van Tamalone. De vader van Mevena.
Carolus/Carlo
De trouwe brigadier van Rogier.
Walid
Bevelhebber in het leger van Rogier.
Anfroy
De vader van Tamalone. Aan het begin van het boek is Tamalone de favoriete zoon van zijn vader, maar hun band verandert wanneer Tamalone een dievegge probeert te helpen. Daarna wordt hun band nooit meer hetzelfde als daarvoor.
Simon
Een vriend van Tamalone die hij nog kent uit het klootser. Hij woont in Pisa, waar Tamalone meerdere keren in het verhaal langs komt.
Quotes
"Zijn liefde was het, de liefde van een deugniet, van den onverschilligen schooier, die zich om geen mens ooit bekommerde, waardoor al het ongeluk was gebeurd." Bladzijde 160
"Het lot heeft altijd zijn loop, man. Laat het maar gaan en denk aan wat anders." Bladzijde 65
"'Ik ben geen monnik, messer. Kent gij mij niet? Ik ben Tamalone, aan mij hebt ge uw leven te danken, nietwaar Carlo? En ge zult zeker nog dankbaarder zijn voor het nieuws, dat ik breng- ik heb een boodschap.'" Bladzijde 48
"'Is het waar?' vroeg zij weder. 'En wat gij dien avond verteld hebt toen gij terugkwam?' Tamalone zag haar aan, zij was kalm en twee grote tranen gleden van haar ogen neêr. Toen bleef hij staan, bevend hief hij zijn hand en zeide: 'Wees toch niet bedroefd, Mevena, het zal voorbij gaan, schrei toch niet...Ik wil alles voor u doen wat ik kan, gij weet niet hoe ik u liefheb...'" Bladzijde 148
"Maar zij waren blijde dat de meester nu voorgoed had besloten het meisje niet meer te zien, zo zij hem den bloedsteen nog konden ontroven was alle gevaar voorbij. Rogier zou een dochter van den groten markgraaf Lancia tot vrouw nemen en gelukkig en aanzienlijk worden." Bladzijde 141
Thematiek
LiefdeLiefdesrelaties zijn een belangrijk terugkerend thema in dit boek. Vooral de liefde tussen Tamalone en Mevena staat centraal.
OorlogHet verhaal speelt zich af op de plekken waar oorlog wordt gevoerd en op de kampen waar de soldaten slapen. Ook is de oorlog een belangrijke beweegreden voor veel handelingen van de personages.
Arm/rijkIn dit verhaal komen personages voor uit verschillende sociaal-economische standen, waardoor het verschil tussen arm en rijk duidelijk zichtbaar is.
Liefdesrelatie: onbereikbare liefdeOmdat Tamalone een zwerver is, is zijn liefde voor Mevena onbereikbaar
Doordat Tamalone een zwerver is, is hij volledig op zichzelf toegewezen. In het boek wordt beschreven hoe eenzaam hij zich daardoor voelt.
Motieven
De bloedsteen
De bloedsteen keert steeds terug in het verhaal. Het symboliseert dat dingen soms door liefde allemaal mis kunnen gaan.
Trivia
Het eerste hoofdstuk van dit boek werd in 1904 voorgepubliceerd in 'De Nieuwe Gids'.
De eerste druk van het boek werd gedrukt op Hollands papier.
Een ander boek van Arthur van Schendel genaamd 'Een zwerver verdwaald' gaat ook over de hoofdpersoon Tamalone. Het zijn twee losse verhalen die niet per se in een bepaalde volgorde gelezen hoeven te worden.
Titelverklaring
De titel van deze roman is vrij letterlijk waar het verhaal over gaat, namelijk over zwerver Tamalone die verliefd wordt.
Structuur & perspectief
Structuur: het boek bestaat uit 14 redelijk korte hoofdstukken. Er zijn geen delen.
- Hoofdstuk 1: er wordt beschreven dat Tamalone de favoriete zoon van zijn vader is. Dit verandert echter, wanneer hij een dievegge probeert te helpen met vluchten. De band met zijn vader is daarna niet meer te herstellen. Daarna gaat Tamalone een klootser in en ontsnapt samen met een aantal broeders, waaronder zijn vriend Simon. Als hij vrij is, besluit hij om te gaan zwerven.
- Hoofdstuk 2: in dit hoofdstuk worden Rogier en Carolus geïntroduceerd. Het hoofdstuk wordt ook door Rogier gefocaliseerd. Verder is er een feest gaande en ziet Rogier de dochters van Lugina.
- Hoofdstuk 3: Opnieuw ontmoet Rogier de dochters van Lugina. Hij geeft een van de dochters bloemen: dit blijkt Mevena te zijn. Ze lopen hand in hand en kussen elkaar. Om alleen te kunnen zijn gaan zij naar een afgelegen huisje en daarna brengt Rogier Mevena weer naar huis. Onderweg komen zij erachter dat een van de zoons van Gian Lugina is vermoord.
- Hoofdstuk 4: Rogier wordt verdacht van de moord, omdat hij buiten was op het moment van de moord, maar men niet weet waar hij precies was. Rogier probeert het vertrouwen van Lugina te winnen, omdat hij verliefd is op Mevena.
- Hoofdstuk 5: Rogier raakt gewond aan zijn hoofd en Tamalone redt zijn leven nadat hij op het kamp is gearriveerd. Ook geeft hij Rogier de bloedsteen van Mevena. Carolus en Walid maken Rogier erop attent dat deze ongeluk brengt, maar hij negeert hen.
- Hoofdstuk 6: Tamalone gaat Mevena ontvoeren voor Rogier. Omdat Rogier alweer weg is, gaan ze in plaats daarvan naar Pisa.
- Hoofdstuk 7: Tamalone en Mevena hebben een fijne tijd samen in Pisa. Dan ontdekken ze dat Mevena zwanger is. Als Rogier niks van zich laat horen, gaan Mevena en Tamalone samen naar hem toe.
- Hoofdstuk 8: Tamalone moet vluchten, omdat er een klopjacht op hem geopend is. Mevena vraagt of Rogier uit de oorlog wil stappen.
- Hoofdstuk 9: Rogier doet een poging om uit de oorlog te stappen, maar dit mislukt. Ook mislukt het verzoek van de keizer, waardoor hij niet met Mevena kan trouwen. In plaats daarvan trouwt hij met de dochter van markgraaf Lancia.
- Hoofdstuk 10: In de tussentijd arriveert Tamalone opnieuw op het kamp van Rogier, nu omdat hij op de vlucht is voor Lugina. Als hij hoort dat Mevena weer in Pisa is, trekt hij daar heen.
- Hoofdstuk 11: In Pisa aangekomen vertelt Tamalone wat er gebeurt is aan zijn vriend Simon. Hij is bang dat Mevena dit misschien gehoord heeft. Hier komen we pas achter als Lugina in de stad is en ze niet meer naar buiten komen. Ze is erg verdrietig als inderdaad blijkt dat Rogier met een ander getrouwd is.
- Hoofdstuk 12: de volgende ochtend is Mevena verdwenen en gaat Tamalone naar haar op zoek. Hij vindt haar buiten het kamp van Rogier, waar Rogier haar vertoten heeft. Ze geeft aan terug naar haar vader te gaan en laat Tamalone achter.
- Hoofdstuk 13: Tamalone dwaalt rond en doodt Rogier in een opwelling. Daarna valt hij in slaap.
- Hoofdstuk 14: De volgende ochtend vlucht Tamalone weg en gaat weer opzoek naar Mevena. Hij vindt haar als ze is overleden met de bloedsteen op haar borst. Samen met Walid begraaft hij haar en neemt daarna haar kind met zich mee.
Perspectief: het verhaal heeft een extradiëgetische verteller. Er wordt voor het overgrote deel van het boek gefocaliseerd door Tamalone of Rogier.
Twee opeenvolgende zinnen die een perspectiefwisseling aangeven:
"En Tamalone glimlachte overtuigend. Tot laat in de nacht zat Rogier, in mantels gehuld, dicht bij de klare vlammen met den monnik te praten (blz. 51)."
Decor
Tijd: de late Middeleeuwen, het is onduidelijk wanneer precies.
Decor: het grootste deel van het verhaal speelt zich af op kampen tussen de slagvelden waar oorlog wordt gevoerd en in Bologna, de stad waar de meeste personages vandaan komen. Ook zijn de personages vaak onderweg van de bewoonde wereld naar de kampen of andersom. Ook spelen een aantal hoofdstukken zich af in Pisa. Deze locaties bevinden zich in de regio of in ieder geval in de buurt van Toscane.
Stijl
De stijl van het boek is erg oubollig: de zinsvolgorde kan soms verschillen van hoe we die nu gebruiken en er komen veel ouderwetse woorden en termen in voor, zoals 'altoos', 'somtijds' en 'sedert'. Ook komen er veel ouderwetse spellingen van woorden in voor, zoals 'weêr' en 'moê'. Verder schreef Van Schendel erg lange zinnen met veel komma's. In veel dergelijke zinnen gaat Van Schendel erg beschrijvend te werk en geeft aan hoe personages zich voelen en hoe ze als gevolg daarvan handelen. Ondanks dat de meeste tekst in normaal Nederlands ook zou kloppen, leest het verhaal door niet alleen de lengte, maar ook de inhoud van de zinnen erg langdradig.
Slotzin
"Maar het kindje verstond hem niet, het schreeuwde gedurig en de monnik ging voort, langzaam, want zijn voeten deden zeer,"Beoordeling
Ik zou Een zwerver verliefd niet meer dan twee sterren kunnen geven. De eerste ster, omdat er uiteindelijk wel veel gebeurd in het verhaal, ook al lijkt dat tijdens het lezen vaak niet zo. De tweede ster, omdat er hier en daar echt prachtige zinnen in staan, waar ik erg van kan genieten. Voor de rest vond ik het boek ontzettend saai. Dat kwam met name door de vaak ellenlange zinnen, waarbij de zinsvolgorde en het woordgebruik zo ouderwets waren dat ik het drie keer moest lezen om er iets van te maken. Ik denk wel dat de keuze voor het taalgebruik goed gekozen is, het is tenslotte een verhaal wat zich afspeelt in de Middeleeuwen en zou daardoor raar weglezen als het taalgebruik erg modern was. Echter, inhoudelijk vond ik het boek daardoor wel aanzienlijk slechter te volgen, wat de leeservaring voor mij saaier en minder leuk maakte. Ik vind het zelf best leuk om boeken te lezen waarin er weinig of geen plot is, of het plot in mindere mate van belang is, dus het lag wat mij betreft echt aan het taalgebruik dat ik het saai vond om te lezen. Ik zie absoluut in waarom dit boek een letterkundige klassieker is, want met name vanaf een historisch perspectief is het meesterlijk geschreven. Het boek was alleen niks voor mij.
Recensies
""Het is een droomwereld vol weemoedige eenzaamheid."" https://www.hebban.nl/rec...r-verliefd
Bij wie kan jij terecht met vragen over jouw lichaam en seksualiteit?
REACTIES
1 seconde geleden