Feitelijke gegevens
- 11e druk, 2008
- 188 pagina's
- Uitgeverij: Van Gennep
Flaptekst
Tot haar eerste dag op de middelbare school is Maria een heel normaal meisje van twaalf. Ze woont met haar moeder en haar zus in een stad in het oosten van Nederland en wil wel wat meer spanning in haar leven. Of stoer zijn, zoals dat groepje jongens dat rondhangt op het parkeerterrein van de school. Hoe zou het zijn als een van die jongens haar vriendje was? Maria's fantasie lijkt werkelijkheid te worden: een van hen, Manou, spreekt haar aan. Wat ze niet weet, is dat Manou een loverboy is.
Zes jaar later schrijft Maria dit bloedstollende verslag van haar jaren met Manou. De jongens die haar haar normale jeugd hebben ontnomen en die de meeste mensen kennen als 'loverboys', waren voor haar pooiers, drugs-, wapen- en mensenhandelaars. Geweld, (groeps)verkrachtingen, handel in meisjes, drugssmokkel: Maria heeft veel meegemaakt en gezien en er een authentiek en onthullend verhaal over geschreven. Openhartig vertelt ze over haar tegenstrijdige gevoelens voor Manou en haar strijd om aan hem te ontkomen: fysiek, maar vooral mentaal. Wat Maria heeft meegemaakt is schokkend; hoe ze erop terugkijkt is buitengewoon ontroerend.
Eerste zin
Jeetje, waar moet ik beginnen?Samenvatting
Maria begint met het vertellen van haar verhaal. Ze woont samen met haar moeder Rosie en zusje Sharon. Haar vader komt uit Suriname maar hier heeft ze geen contact mee, haar moeder is Nederlands. Haar beste vriendin is Nikki, waarmee ze samen naar haar eerste dag van de middelbare school gaat.
Op die dag zien ze een groepje stoere jongens rondom een auto staan, die vinden ze allebei gelijk interessant. Ze besluiten de volgende dag briefjes met hun telefoonnummers aan de jongens te geven en afspraakjes met hen te maken, waar ze vervolgens niet kwamen opdagen. Maria krijgt aandacht van een van de jongens, Manou, en dit zorgt al voor de eerste problemen. Ze krijgt veel ruzie met een meisje Shamilla, en gaat veel spijbelen met Nikki naar buurten waar veel niet-witte jongens wonen. Maria gaat voor het eerst met Manou mee naar zijn vrienden en daar rookt ze ook voor het eerst wiet. Hierna heeft ze een leuk slaapfeestje met Nikki, maar de volgende dag gaat ze weer wiet roken met Manou en is vervolgens door hem verkracht. Toen ze hierna thuiskwam had ze ruzie met haar moeder en zusje, ze vlucht vervolgens naar haar kamer toe. Ze heeft zo een honger door de wiet dat ze uit het raam klimt en naar de snackbar gaat. Hier is Manou weer en hij doet haar een aanbod om bij hem te blijven, voor een leven met drugs, geld, mooie kleding en seks.
Maria belt de volgende dag Manou dat ze dat wel ziet zitten; ze wordt gelijk door Manou meegenomen. Hij wil dat ze seks heeft met twee mannen voor geld; daar zegt ze nee tegen, maar vervolgens wordt ze door Manou in elkaar geslagen. Om pijn tijdens de seks te verzachten kreeg Maria weer wiet en ging ze het toch doen, daarna gingen ze van het geld kleding kopen. Maria krijgt steeds met ruzie met Nikki en haar moeder en zusje en gaat nauwelijks naar school. Manou moet het land uit voor zaken en stuurt Maria naar een jongen Juanez toe die voor haar zorgt. Hij ziet Nikki wel zitten en bedreigt Maria met een mes zodat zij Nikki aan hem brengt. Wanneer Manou weer terug is, vertelt hij dat hij Maria in een hogere rol wil binnen zijn bedrijf. Ze dealt nu ook drugs en wordt meegenomen naar een geheimzinnige man met een zonnebril die haar leert hoe zij meisjes zoals haar moet oppikken van de straat.
Maria moet nu voor het eerst een meisje van de straat halen, ze moet erop letten welk meisje het meeste buiten de groep valt. Ze ziet een meisje genaamd Elize, maar de missie faalt; haar vriendinnen schelden haar uit met racistische woorden en er ontstaat een ruzie. De volgende dag is haar verjaardag en ze gaat met Manou wat doen, wat nog best leuk was. De volgende dag moet ze weer met twee mannen naar bed, maar deze keer heeft ze geen wiet op dus ze raakt in paniek. Manou wordt boos dat ze haar werk niet goed doet en sluit haar op in de kast, waarin ze flauwvalt. Na een tijdje halen ze haar er weer uit en moet ze alsnog seks hebben met de mannen, hiervoor zet ze haar gevoel helemaal uit.
Later wordt ze gebeld door Manou, omdat hij haar moet laten zien wat ze met mensen doen die niet op tijd betalen. Ze kijkt toe hoe Manou en zijn mannen een rat met een hete emmer op de buik van de man doen. Door de hitte raakt de rat in paniek en wil daardoor naar buiten graven, dit gebeurt dan via de buik van de jongen. Maria wordt hier heel boos en naar van, maar Manou forceert haar om er naar te kijken. Later gaat ze met Nikki nog mee naar Juanez, zij vindt hem wel leuk maar Maria en hij krijgen ruzie over haar baan als hoer. Later die week moet ze naar Rotterdam voor een klant, ze weet hier niks meer van door de wiet. Doordat ze hier zo ziek van was had haar moeder haar ziek gemeld en zijn ze een leuk dagje naar de stad geweest. Manou werd hier boos door en had daarom de volgende dag weer een nieuwe opdracht voor Maria. Een zakenman uit Amerika kwam langs die geïnteresseerd was in de meisjes, Maria kwam ook andere meisjes tegen waarvan ze de make-up moest doen. Zij hoefde niet met hem naar bed, alleen het vriendinnetje van Manou spelen.
De volgende dag wordt Manou opgepakt en moet Maria het hele bedrijf van hem overnemen met hulp van de andere jongens, waaronder Jayson. Als hij weer terug is moet Maria hem voorstellen aan haar moeder zodat hij haar vertrouwen kan vinden. Ondertussen maakt Manou Maria wijs dat haar moeder vreselijk en niet te vertrouwen is. Haar moeder vertrouwt Manou wel en hij klikt over Maria tegen haar. Later in de auto vertelt hij dat hij zo is omdat hij vroeger een kindsoldaat is geweest, zo is hij zo verrot geworden. Als Manou weer even weg, moet ze met Jayson mee naar een klant en heeft ze seks met hun allebei. Jayson wil steeds vaker seks met Maria, en hierdoor ziet ze Nikki nauwelijks meer; wel gaat ze vaker met haar zus naar de stad (die ook met foute jongens omgaat). Voor werk moest Maria naar een jongen Giorgio mee, die haar met zijn sperma een ontstoken ook gaf en ook een nierbekkenontsteking.
Manou krijgt later een bericht dat Jayson en een jongen Chico ruzie hebben gehad in een park met een groep Nederlandse jongens, hij bedreigt de Nederlandse jongens en later ook Jayson en Chico. Maria vertelt dat Manou vaak mensen laat verkrachten die hij niet mag, zoals Nederlanders en mensen die niet hetero zijn. Maria krijgt de laatste opdracht waar ze seks moet hebben voor geld; hier wordt ze verkracht door vier jongens. De volgende dag wordt ze eindelijk geconfronteerd door haar docente, en moet ze met Nikki de morning after pil gaan halen bij de abortuskliniek. Daar komt ze Manou weer tegen en ze vertelt Nikki dat ze het af moet kappen met Juanez. Nadat ze de pil heeft genomen gaat ze terug naar school en de docente vertelt haar dat ze het haar moeder moet vertellen. Ze vertelt haar moeder alleen over de verkrachting en moet van haar aangifte doen. Van Manou mag ze alleen de namen van Jayson, Juanez en Django noemen; haar moeder gelooft nog steeds dat Manou haar lieve vriendje is.
Ze gaat met Manou naar Zaandam, hij moet daar wat spullen ophalen en vrienden van hem zeggen tegen Maria dat ze geen aangifte moet doen. Ze komt thuis en haar familie zegt dat die Manou echt niet te vertrouwen is doordat zijn levensverhaal steeds verandert. Het proces bij de politie loopt door en Maria moet steeds het verhaal van de verkrachting opnieuw vertellen. Voor haar rust moet ze een tijdje naar vrienden van haar moeder in Almere, Devid en Lenoia en hun twee kinderen. Ze kan niet naar school dus het is heel saai, maar kan even naar haar moeder toen zij last kreeg van haar rug. Zodra ze weer beter is moet Maria terug naar Almere en ze probeert een brief met het adres aan Manou te sturen, maar wordt tegen gehouden door Devid. Dan komen de rechtzaken, eerst van Jayson en Manou getuigt in het voordeel van hem. De rechtzaken van de andere jongens volgen en Maria is weer thuis bij haar moeder. Ze volgt nu een opleiding op de drama school waar haar moeder werkt, maar hier wordt ze gestalkt door de jongens van Manou en ze vindt de opleiding niks.
Maria begint weer met Manou te praten op MSN en belt stiekem met hem. Hij wil haar meenemen naar Guinee in Afrika en daar een leven opbouwen. Ze liegt tegen haar moeder dat ze naar een vriendin gaat en spreekt vervolgens met Manou af. Ze gaan naar een vriend en hij heeft een mapje met onder andere een nep paspoort voor Maria. Ze komt er hier achter dat Manou helemaal niet met haar mee gaat, maar haar verkoopt en alleen achterlaat. Net voor het station komt haar moeder aangefietst en schreeuwt tegen Manou. Ze wordt ook boos op Maria en stuurt haar naar een internaat in Bodemstad, wil weg naar Manou en gebaart naar een buurjongen dat hij hem moet berichten. Een man haalt haar op en rijdt haar naar de plek toe. Ze komt binnen en ziet twee meisjes een bollywoodfilm kijken, hoort er gelijk bij.
Maria wordt populair in de groep en weet goed hoe ze iedereen moet manipuleren. Manou heeft nog drie keer geprobeerd om haar uit het internaat mee te nemen, maar dit is steeds niet gelukt door de beveiliging. Toen heeft hij iemand als zogenaamd crisisgeval erheen gestuurd, Ricardo, die zich als een wannabe Manou gedroeg. Maria had een moeilijke tijd: ze is bang voor Ricardo, belt nauwelijks met haar moeder en krijgt drugs van de jongens in de jeugdgevangenis. Ze probeert toch nog een keer weg te rennen met een buskaartje van een van de meisjes daar, maar dit lukt niet door een trucje zodat ze het kaartje opnieuw kon gebruiken. Later wou ze toch aangifte doen tegen Manou, maar omdat het als verraad voelde heeft ze het toch niet doorgezet. Ricardo bedreigde Maria weer en trok zo hard aan haar oorlel dat het begon te bloeden. Ze had steeds meer ruzie en iedereen keerde tegen haar. Op een avond schreeuwt Ricardo dat Maria zijn vriendin een hoer heeft genoemd en trapt haar deur in en smijt haar tegen de muur.
Maria moet uit het internaat en gaat tijdelijk naar een pleeggezin. Hier moet ze naar drie maanden weg, nu kiest ze voor een project in India waar ze weer op het goede pad kan komen. Later heeft ze een afscheidsfeest waar ze de andere meisjes ontmoet die naar India gaan. Haar familie is emotioneel, vooral haar oma maar die heeft ook net haar opa verloren. Tot het laatste moment wil ze nog steeds terug naar Manou, maar haar vliegtuig vliegt nu al weg naar India.
Personages
Maria
Maria is aan het begin van het boek een naïef meisje die graag wat meer spanning in haar leven wil. Hierdoor is ze in een vreselijk leven beland waarin ze alles wat illegaal is moet verhandelen, waaronder haar eigen lichaam. Hierdoor, en door de wiet, wordt ze gevoelloos en gaat ze steeds meer agressie uiten. Ze sluit zich af van iedereen en wil tot het einde eigenlijk alleen bij Manou zijn, ook al weet ze dat hij niet goed voor haar is.
Manou
Manou is een jongen die alles doet wat verkeerd is: hij is een pooier, hij leidt jongens op tot drugshandelaars en meisjes tot prostituees. Hij zit zelfs in het internationale circuit en moet in het boek ook af en toe naar het buitenland en wil Maria in het buitenland verkopen. Hij zegt dat doordat hij vroeg kindsoldaat was, hij zo is geworden en zich zo leeg voelt. Hij is de ene keer heel lief tegen Maria en de volgende keer mishandelt hij haar weer. Hij doet alles om zichzelf te redden en wil iedereen daarvoor verklikken.
Nikki
Nikki is (eerst) de beste vriendin van Maria en is volgens Maria nog niet zo volwassen als zij is. Ze wil nog niet veel van jongens weten en is bezorgd om Maria en wat er met haar aan de hand is. Later valt ze bijna in de verkeerde handen van Juanez, maar dit is gelukkig op tijd voorkomen. Nikki is een goede vriendin voor Maria, maar zij is dat niet altijd terug, waardoor ze aan het einde geen vrienden meer zijn.
Moeder (Rosie)
Rosie is de moeder van Maria. Ze vraagt een enkele keer wat Maria gedaan heeft als ze weer stoned thuiskomt, maar heeft eigenlijk nooit ingegrepen. Ze heeft een slechte band met Maria, maar kan op de slechtste momenten wel altijd met haar lachen. Ze weet niet goed wat ze met Maria aan moet en wordt eerder boos op haar voor wat er met haar gebeurd is dan dat ze medelevend is.
Jayson
Jayson is een van de jongens waarmee Manou werkt en waarmee Maria wel eens naar bed moet. Maria zag Jayson als een van de aardige jongens en ze kon goed lol met hem hebben, ook al wou hij steeds vaker met haar naar bed.
Juanez
Juanez is een van de jongens van Manou en ook een van de jongens die Maria verkracht heeft. Hij is een van de agressievere en heeft Maria meerdere keren bedreigd met een mes, onder andere toen ze Nikki niet aan hem wou geven.
Quotes
"Ik liet alles over me heen komen, ik hoorde het niet eens meer, ik dacht aan vroeger, aan mijn moeder en mijn opa en oma. Nikki deed denk ik hetzelfde, want haar ogen waren net zo leeg als die van mij." Bladzijde 112
"'Ben je er klaar voor, bitch?' vroeg Juanez aan mij. Hij spuugde op de grond, vlak voor mijn voeten. 'De volgende keer lik je het van de straat op', zei hij." Bladzijde 39
"Manou hield het mes stil op mijn keel en drukte iets harder. Ik werd er niet eens echt bang meer van, ik was er al zo aan gewend geraakt dat iemand me een mes op de keel zette." Bladzijde 151
"De jongens die daar woonden kan ik me niet precies herinneren, soms droom ik nog over die dag, dan zie ik alleen maar vage schimmen. Ik weet helemaal net meer hoelang ik daar was, wat we hebben gedaan en hoe ik uiteindelijk weer thuis kwam, maar ik werd de volgende dag wakker in mijn eigen bed." Bladzijde 68
Thematiek
LoverboyHet staat zelfs als ondertitel benoemd op de voorkant van het boek: 'vier jaar in handen van een loverboy'. Manou is niet in alle opzichten een loverboy, omdat Maria nooit echt verliefd op hem is geweest en hij haar al heel snel de prostitutie in bracht. Verder gedroeg Manou zich als een loverboy: hij deed soms heel lief tegen Maria maar mishandelde haar dan weer, hij beloofde haar veel cadeaus en geld, hij sloot haar af van de rest van haar leven (school, Nikki, haar moeder) en liet haar seks hebben met andere mannen. Ook had hij veel lege beloftes: ze zou rijk worden en met hem samen een gezin stichten, maar dit is allemaal niet de realiteit en zou het ook nooit worden. Het hele boek draait om haar ervaring met deze loverboy en hoe dat haar beïnvloed heeft.
Motieven
Drugs
Maria moet in een groot deel van het verhaal drugs dealen en alle jongens die voor Manou werken moeten dit ook doen. Ook is Maria voor het grootste gedeelte van het boek onder invloed van wiet en komt vaak stoned thuis bij haar moeder. Zij wordt wiet gegeven door Manou zodat ze minder zou voelen van de verkrachtingen en er mentaal ook niet bij kon zijn, waardoor het beter te verdragen was. Ook krijgt ze drugs van de jongens in de jeugdgevangenis, die naast het internaat zat.
Armoede
Veel van de jongens die voor Manou werken leven in armoede en Maria komt in veel achterstandswijken als prostituee en weet dat deze jongens eigenlijk niks hebben. Maria spreekt echter wel heel vooroordelend over deze wijken en beschrijft de mensen die er wonen als allemaal hetzelfde en gebruikt hier veel racistische stereotypen. Ze wordt geconfronteerd met deze armoede als Manou een jongen bedreigt en martelt omdat hij het geld niet aan Manou kan geven.
Moeder-dochter relatie
Maria heeft een hele moeilijke relatie met haar moeder en dit is door het gehele boek duidelijk. Ze is boos op haar moeder dat ze zich geen zorgen maakt en nooit heeft ingegrepen, maar haar moeder is boos dat ze nooit wat tegen haar gezegd heeft. Ook is er erg veel ruzie thuis, mede dankzij Manou die Maria heel erg tegen haar moeder op probeert te zetten. Ze hebben ook momenten dat ze moeten lachen, maar deze zijn zeldzaam en eigenlijk alleen op hele slechte momenten.
Titelverklaring
De titel komt pas aan het einde van het verhaal in het boek voor. Hier zegt Maria over Manou: "Ik dacht aan Manou, aan de manier waarop hij liep, hoe hij rook, hoe hij elke keer zijn ringbaardje netjes bijhield. Hoe hij zijn thee dronk, hoe hij lachte, hoe zijn stem klonk, hoe hij elke keer zei dat je, als je een echte man was, geen kaas kon eten en geen karnemelk mocht drinken..." (p.187). Manou en de andere jongens uit zijn groep haten Nederlandse, witte jongens en zeiden daarom dat "echte mannen" geen kaas (iets Nederlands) eten.
Structuur & perspectief
Het verhaal is verteld vanuit het ik-perspectief, vanuit het perspectief van Maria. Dit blijft het hele boek hetzelfde en hier wordt niet vanaf geweken. Het boek begint met Maria die achttien is en zich kort voorstelt. Hierna begint ze met de grote flashback waarin ze vertelt over wat haar van haar twaalfde tot nu is overkomen. Voor de rest loopt het verhaal chronologisch, behalve dat er af en toe tijdsprongen zijn, bijvoorbeeld in het internaat. Echter worden deze niet heel duidelijk aangegeven en zijn er opeens een aantal jaren voorbij gegaan. De feiten worden wel heel hak op de tak achter elkaar verteld.
Decor
Het boek speelt af van Maria's twaalfde tot haar achttiende, dus vanaf 2001 tot en met 2007. Het grootste deel van het boek speelt zich af in een fictief dorpje in het oosten van Nederland, Stenenmuur, en dan met name de wijk Stenenmuur-oost. In deze wijk zouden volgens Maria veel "Antilianen en Afrikanen" wonen en dit wordt door haar gezien als een achterstandswijk met veel studentenflats. Maria komt in veel verschillende flats van mannen waar ze seks mee moet hebben, en de inrichting hiervan wordt vaak hetzelfde door Maria omschreven. Vaak hebben ze een bank, een televisie met DVD-speler, een stereotoren en een matras in de woonkamer. Ook is ze vaak in de stad, en vooral bij een bankje bij de kerk waar ze met Manou en andere jongens afspreekt. Ook gaat ze voor afspraken wel eens naar andere plekken, bijvoorbeeld naar Rotterdam. Een klein deel speelt zich af op het internaat in Bodemstad (ook een fictieve plek) en op de school van Maria.
Stijl
Zoals als bij het stukje over structuur staat is het verhaal heel erg hak op de tak verteld. Het voelt echt alsof het verhaal door een jong meisje verteld wordt, met name door de "en toen... en toen... en toen.." structuur. Het is verder een hele simpele stijl en er wordt geen beeldspraak of stijlfiguren gebruikt. De zinnen zijn kort en ze gebruikt vaak dezelfde zinnen en woorden. Het is al met al heel simpel geschreven en is voor de meesten makkelijk te begrijpen. Ook worden door Maria veel stereotype en discriminerende uitspraken gedaan over Antiliaanse en Afrikaanse jongens en ook over zwarte vrouwen.
Slotzin
Ik zal je nooit vergeten, Manou Paco Reytha...Bijzonderheden
Rond 2010 heerste er veel controverse rondom het boek. Volgens misdaadverslaggevers, waaronder Peter R de Vries zouden ze gebeurtenissen in het verhaal maar deels waargebeurd zijn. Maria zou bijvoorbeeld wel verkracht zijn, maar Manou was geen loverboy. Over dit onderzoek is een boek geschreven door Hendrik Jan Korterink, genaamd "echte mannen eten wél kaas".
Beoordeling
Ik vond het zelf een heftig boek om te lezen. Er gebeurde heel erg veel en heel erg snel, erg veel nare dingen waaronder veel verkrachtingen van zo een jong meisje. Hierdoor moest ik het boek wel een aantal keer wegleggen en later weer verder gaan lezen. Verder vond ik het boek heel makkelijk lezen, maar vond ik de schrijfstijl helemaal niet fijn. Door de structuur en dat alles heel erg hak op de tak werd beschreven las het heel hakkerig, het verhaal liep niet lekker. Het voelde alsof ik een lijst van gebeurtenissen las en niet een samenhangend verhaal. Ook verloor ik snel de spanning en irriteerde de stijl mij te veel om geboeid te blijven door het verhaal.
Recensies
"Dat maakt het verslag wel authentiek, maar als boek niet altijd geslaagd. Het relaas is vooral een 'en toen, en toen'-verhaal - bizar en gruwelijk - maar door de vrij emotieloze vertelwijze ook bijna een filmisch portret dat ver van de verteller af lijkt te staan" https://literom-nbdbiblio...-loverboy/
"Mosterd maakt vooral een uiterst labiele indruk. Ze ondergaat alles lijdzaam, zonder verzet, zonder te vluchten, terwijl ze in de jaren van het misbruik gewoon nog bij haar moeder woont." http://www.mpobooks.nl/re...enkaas.htm
REACTIES
1 seconde geleden