Het lijkt er op dat je browser advertenties blokkeert. Scholieren.com kan alleen bestaan door inkomsten van advertenties. We
zouden het lief vinden als je de blokkade voor onze site uit zet. Dankjewel!
De vrouw die de honden eten gaf door Kristien Hemmerechts
Misschien is een studie Sociologie of Antropologie dan wel iets voor jou! Bij beide opleidingen ga je aan de slag met maatschappelijke vraagstukken. Wil jij erachter komen welke bachelor het beste bij jou past? Kom naar de VU Bachelordag op zaterdag 8 februari.
Meld je aan!
Feitelijke gegevens
1e druk,
2014
248 pagina's
Uitgeverij: De Geus
Flaptekst
Odette is de meest gehate vrouw van België. Ze zit in de gevangenis voor medeplichtigheid aan een ophefmakend zedenmisdrijf. Ze werd meegesleept door M; haar man en de vader van haar drie kinderen. Nooit heeft ze hem tegengehouden, ze deed alles wat hij haar opdroeg. Of bijna alles. Binnenkort komt ze vrij en gaat ze naar een klooster. Om te werken. Als ze niet werkt zal ze bidden. Wie is deze vrouw? Speelbal of gewetenloos monster?
Eerste zin
De meest gehate vrouw van België. Zo noemen ze mij . Veel gehater dan die vrouw die haar vijf kinderen heeft vermoord. Haar zijn de meeste mensen al vergeten. Ik niet. Andere moeders hebben intussen hun kinderen vermoord, maar niet zo kordaat als zij, niet zo feilloos. Zij blijft de koningin onder de moordenaresmoeders, de goudenmedailledraagster, de Medea van onze tijd.
Samenvatting
De ik-vertelster, Odette, (vijftiger) zit nog in de gevangenis – veroordeeld wegens medeplichtigheid aan de misdaden van haar ex-echtgenoot M., die in het boek ook steeds zo wordt genoemd. Ze hoopt vrijgelaten te worden en wil dan het in klooster in Mallone gaan wonen. Ze heeft dat verteld aan haar gevangenistherapeute Anouk en aan de zuster van het klooster Virginie. De laatste wil Odette wel helpen. In 8 hoofdstukken vertelt Odette eigenlijk aan de lezer waarom ze zo gehandeld heeft en dat ze eigenlijk slachtoffer is van de omstandigheden. Odette heeft met haar ex-man (ze is inmiddels gescheiden van hem) drie kinderen: Gillis, Jerome en Elise. Haar man M. wilde vooral een meisje hebben, maar dat was pas hun derde kind. Toch heeft ze dat kind in haar eentje moeten baren.
Eigenlijk komen de gebeurtenissen in het boek steeds op het zelfde neer: Odette is in 1960 geboren in Waterloo. Ze heeft haar vader jong verloren bij een auto-ongeluk dat gebeurde toen hij haar naar school bracht. Haar moeder acht haar medeschuldig aan het ongeluk. Ze heeft nooit meer een andere man genomen, ook dat neemt haar moeder Odette kwalijk. M. is opgegroeid in Congo, waar zijn vader en moeder er veel huisbedienden op na hielden. Seks met de zwarte vrouwelijke slaven was gemeengoed. M. was de enige slimme zoon in het gezin. Zijn moeder hield er andere mannen op na en ze hadden daarom nogal wat kinderen. Zij misbruikte zelfs een keer een 14-jarige jongen, maar dat werd in die tijd in de doofpot gestopt. Ze besteedden beiden weinig aandacht aan hun zoon M.
Odette ontmoet M. die op dat moment nog getrouwd is. Met die eerste vrouw beleeft Odette samen met M. ook nog seksavonturen. M. zorgt ervoor dat die vrouw eer een andere man krijgt. Je kunt uit de tekst opmaken dat M. seksverslaafd is en dat Odette hem altijd oraal moet bevredigen en het sperma moet doorslikken. Ook leert hij haar om een orgasme te krijgen door allerlei voorwerpen in haar anus te proppen. Hij vernedert haar in het bijzin van zijn vrienden en ook een keer in het bijzijn van zijn vader. Ze is maar dom en ze mag blij zijn dat M. haar gered heeft.
Odette trouwt in de gevangenis met M. Hij zit dan gevangen omdat hij een aantal meisjes heeft verkracht o.a. met medewerking van Odette.
Vader M. is ook een bijzondere man. Als hij de eerste keer komt eten bij Odette gaat hij met haar naar de badkamer om iets onder de aandacht te brengen. Door zijn Congolese verleden is M. een bijzondere jongen die heel erg de meerdere van andere mensen wil zijn. Hij wil ook de beste van zijn broers zijn (Kaïn-syndroom) en ze moet hem voor erger onheil behoeden, vindt de oude man.
Wanneer M. nog in de gevangenis zit, heeft Odette al drie kinderen van hem. Ze gaat bij hem op bezoek om te vertellen dat ze heeft gemerkt dat in zijn huis computers zijn gestolen (ouderwetse modellen) Hij beveelt haar dan twee honden te kopen, in het huis te plaatsen en die elke dag eten te geven. In die tijd zitten ook de twee ontvoerde meisjes in zijn huis (in een donkere, vochtige kelder) en zij geeft die kinderen geen eten, terwijl ze weet dat ze daar zitten. Het is de vrouw die de honden eten gaf. Ze beweert dat ze het niet gedurfd heeft, omdat M. haar geen opdracht ervoor had gegeven.
In het verhaalheden brengt ze steeds de vrouw in herinnering die maar liefst vijf van haar eigen kinderen heeft gedood. Die vrouw heet Geneviève Lhermitte. Dat is de moordenaresmoeder aller tijden, maar ze merkt dat die in de media meer sympathie krijgt dan zij zelf terwijl ze eigenlijk geen kind heeft vermoord. Dat steekt haar.
Tijdens haar gevangenisstraf is de moeder van Odette gestorven. De erfenis die ze krijgt, heeft ze niet aanvaard maar aan haar kinderen geschonken om te voorkomen dat ze een schadeloosstelling aan de ouders van de slachtoffertjes moest betalen.
Nu de gevangenisstraf (2012) er voor bijna twee/derde opzit, wil Odette vrijgelaten worden om in een klooster in Mallone te gaan wonen. God is immers de enige die haar zal kunnen beschermen. De zusters in het klooster willen haar wel helpen.
Odette is wanneer ze het verhaal vertelt een vijftiger. Eigenlijk vertelt ze een groot deel van haar eigen leven. Haar vader is jong gestorven en zij was bij het ongeluk aanwezig toen hij achter het stuur zat. Haar moeder heeft haar een schuldcomplex bezorgd. Een meisje dat haar vader jong verliest, wil graag een relatie met iemand tegen wie ze opkijkt of die haar beschermt. Een vader-complex is daar de oorzaak van. Ze adoreert M. en doet precies wat hij zegt. Ook aan zijn seksuele banaliteiten geeft ze gehoor,. Ze helpt hem met de verkrachting van meisjes en later met de verdwijning van de ontvoerde meisjes. Omdat hij het van haar vraagt geeft ze wel de honden maar niet de meisjes te eten. Daarmee probeert ze haar schuldgevoel te verwerken, maar dat kan natuurlijk niet. Elk individu heeft zijn eigen verantwoordelijk. Typisch is ook haar gedachte dat ze een beter mens is dan de vrouw die haar vijf kinderen heeft vermoord. Dat heeft zij tenslotte niet gedaan.
M.
De man van Odette (M.) staat in de roman model voor de psychopathische moordenaar Marc Dutroux die in de negentiger jaren in België Breaking News werd. Hij heeft de twee meisjes Julie en Melissa ontvoerd en verkracht. Hij hield hen zonder eten gevangen in een koude vochtige kelder en liet hen op die manier versterven. Hij hield er bizarre seksuele opvattingen op na. M. heeft die als personage meegekregen. Volgens zijn vader heeft hij last van een Kaïn-syndroom (erge jaloezie tov zijn broers)
Quotes
"Hoe moest ik de honden daar krijgen? Brutus en Nero waren geen kleine honden. Dat waren Duitse schepers. Die konden niet samen in een auto.
“Wie zal ze te eten geven?’, vroeg ik. Ik wilde niet moeilijk doen, ik wilde mijn dankbaarheid betuigen, maar ik had meer instructies nodig.
“Jij”, zei hij, “Wie anders?”
"
Bladzijde 166
"Wens nummer één: laat me alles vergeten wat hij ooit heeft gezegd. Wis het uit mijn geheugen.
Wens nummer twee: zorg dat mijn kinderen veilig en gezond zijn, maak dat ze nooit verliefd worden op een duivel of duivelin
Wens nummer drie: gun me een derde kans: alsjeblieft."
Bladzijde 120
"“Je bent niets. Je bent een nul. Je bent een vod. Zonder mij was je niets. Alles heb je aan m ij te danken. Zonder mij sliep je nog iedere nacht bij je moeder. Wie zou jou gewild hebben als ik mij niet over je ontfermd had? Ik heb jou gered.”
Die woorden van de meest gehate man van België tegen de meest gehate vrouw.
"
Bladzijde 203
"Sommige vruchten worden rot zonder ooit rijp te zijn geweest. Zo\'n vrucht was ik. Ik voelde me vuil als hij me aanraakte. Het vuil wond me op. Het moet, dacht ik. Alles klopte. Ik was hem dankbaar omdat hij deed wat hij deed. Het was wat ik verdiende. Als ik eraan dacht, hoefde ik de spieren van mijn kut maar een paar keer samen te trekken en ik kwam klaar."
Bladzijde 226
In dit boek gaat het over de macht die mensen willen uitoefenen op anderen. De psychopaat M. wil macht hebben over o.a. zijn partner, maar ook zijn broers. Zijn vader vindt dat hij behept is met het Kaïn-syndroom d.w.z. altijd beter willen zijn dan je broers. M. is in Congo opgegroeid en heeft in zijn gezin kunnen zien hoe je met zwarte medemensen kunt omgaan. De meisjes zijn er om geneukt te worden. Die houding neemt M. mee naar Nederland. Hij houdt er eenzelfde machtsprincipe op na met betrekking tot zijn relaties. Hij houdt ervan om Odette te vernederen in het bijzijn van zijn vader en vrienden. Ze is geheel onderdanig aan M. en doet wat hij zegt. Ze is bang om eigen beslissingen te nemen. Daarmee vergoelijkt ze haar eigen handelen. Zij heeft de kinderen die ontvoerd waren niet te eten gegeven omdat M. haar dat niet heeft verteld.
De macht van M. gaat verder als hij steeds maar vrouwen wil hebben om de seks en niet om de liefde. Hij verkracht een aantal meisjes, waaraan ook Odette de medewerking heeft verleend.
Motieven
Verkrachting/seksualiteit
Het gaat in deze roman om de verkrachtingen die M. heeft gepleegd in België. Hij deed dat met tienermeisjes. Daarna ontvoerde hij meisjes en sloot hen op in zijn kelder. Zijn vrouw was niet veel minder dan een seksslavin die alles moest doen wat hij wilde (orale en anale seks) M.\\\'s verleden speelt daarin ook een grote rol. In Conga waren de zwarte seksslavinnen voor het grijpen. Bovendien namen zijn moeder (vooral die) en zijn vader het ook niet al te nauw met hun seksuele avontuurtjes. Je kunt rustig stellen dat M. het genetisch product van zijn opvoeding is.
Moeizame liefdesrelaties
Een relatie die gebaseerd is op macht en de wil om de ander te vernederen kan nooit leiden tot een echte liefdesrelatie. M. wil ook helemaal geen liefde, hij wil seks. De machtsverhoudingen zijn zo bepalend voor deze relatie dat die geen stand kan houden. Odette scheidt in de gevangenis van M.
Schuld (gevoel)
Odette wil in de roman begrip kweken voor haar beslissing de ontvoerde kinderen niet te eten te geven. Alles ligt aan haar opvoeding, o.a. de vroege dood van haar vader, het schuldgevoel dat haar moeder haar wilde meegeven en de dagelijkse en seksueel getinte vernederingen van M. Die wilde alleen maar bevredigd worden en wat hij wilde deed ze. Maar een mens heeft een eigen verantwoordelijkheid, maar naar die woorden van de gevangenistherapeute Anouk wil Odette eigenlijk niet luisteren.
Psychische afwijking
Zowel M. als Odette lijden aan een psychische afwijking. M. is vooral seksverslaafd en hij vernedert graag andere mensen. Volgens zijn vader lijdt hij aan een Kaïn-syndroom (hij moet altijd beter zijn dan zijn broers)
Motto
‘The sad truth is that most evil is done by people who never make up their minds to be good or evil.’
Het motto is van Hannah Arendt "The life of the mind"(1978)
De verdrietige waarheid is dat het meeste kwaad berokkend wordt door mensen die er niet goed over nadenken of ze goed of slecht willen zijn. Dat motto geldt in deze roman zowel voor Odette als voor haar ex-man M.
Trivia
Kristien Hemmerechts heeft het boek geschreven naar aanleiding van de affaire met Marc Dutroux, die in de negentiger jaren van de vorige eeuw erop betrapt werd kinderen te hebben ontvoerd en die liet versterven. Het boek over Odette veroorzaakte veel commotie in België. men vond dat je over deze moordenaars geen boek mocht schrijven.
Titelverklaring
In hoofdstuk 6 wordt de titel uitgelegd. M. zit in de gevangenis en in zijn huis zijn computers gestolen. Hij wil dat Odette waakhonden voor zijn bezittingen aanschaft. Hij zegt dat ze die honden goed te eten moet geven. In die periode heeft M. ook twee meisjes ontvoerd en in een koude, vochtige kelder opgesloten. Odette is de vrouw die wel de honden eten geeft, maar die niet de kelder in daalt om de meisjes eten te geven.
Structuur & perspectief
Er zijn in deze roman 8 hoofdstukken die met een cijfer worden aangegeven. In die acht hoofdstukken praat de vertelster Odette (een vrouw van middelbare leeftijd) hardop over haar schuld en onschuld bij de macabere verdwijningszaak van twee meisjes die door haar ex-man werden opgesloten in een kelder. In die acht hoofdstukken lopen heden en verleden steeds door elkaar heen.
Odette staat in het verhaalheden op het punt onderdak te vragen in een klooster in Mallone. Zij vertelt verder over haar eigen jeugd, die van M. en het leven dat ze met M. leidde.
Het heden vertelt Odette in de o.t.t. Over het verleden vertelt ze in de o.v.t.
Decor
Het verhaalheden is actueel. Er worden weliswaar geen jaartellen en data genoemd, maar er wordt wel gesproken over social media als Twitter en Facebook. Odette staat op het punt na een lange gevangenisstraf te worden vrijgelaten. Ze wil in een klooster in Malonne gaan wonen. Dat zou in de huidige tijd (2013) kunnen spelen Odette heeft lang gevangen gezeten. (langer dan haar voorbeeld in de werkelijkheid Michelle Martin). Ze zegt dat ze vroeger in Waterloo woonde met haar ouders. Ze was veertien jaar toen Abba dat plaatsje wereldberoemd maakte met hun winnende liedje in 1974. Dat betekent dat Odette in 1960 is geboren en dat ze in de roman dus ongeveer 53-54 is.
Het decor is een Belgische gevangenis waarin Odette voor de medeplichtigheid aan de moord op enkele kinderen is opgesloten. In de tekst wordt niet vermeld welke gevangenis dat is. Voor de hand ligt dat de gevangenis van Namen is waarin ook de "echte" Michelle Martin"gevangen heeft gezeten.
Odette is opgegroeid met haar ouders in Waterloo.
Stijl
Kristien Hemmerechts is in deze bijzondere roman heel direct naar de lezer. Onomwonden geeft ze expliciete beschrijvingen van seksuele uitspattingen van Odette en haar ex-man M. Daarin spaart ze geen schuttingwoorden en bijzondere seksuele handelingen (orale en anale seks). Op zich is dat niet zo gek, want het gaat in deze roman in ieder geval over een seksverslaafde misdadiger en een vrouw die hij wil vernederen. Hemmerechts kruipt in de kop van een psychopate.
En dat doet ze op een bijzonder knappe manier. In het begin klinkt Odette nogal cynisch. Gaandeweg probeert ze haar schuldgevoel weg te praten. Het ligt allemaal aan de omstandigheden. Niet zo gek dat men in België haar als de meest gehate vrouw ziet. Maar dus ook een interessant personage voor een literaire roman.
Slotzin
Het is de wil van God. Hij wil dat de zusters voor mij zorgen. Ik zal voor hen koken en zij zullen voor mij zorgen. Als de duivel op de deur klopt of op het raam tikt, zullen ze hem verjagen. Met gebeden en wierook zullen ze hem verdrijven. We zullen samen zingen. Met mijn haren zal ik de tegels boenen waarop de zusters lopen. Niet lopen maar schuifelen, want acht, wat zijn ze oud. Ga niet dood zal ik hen smeken. Blijf leven voor mij, voor mijn ziel, de ziel van de meest gehate vrouw van het land. Zorg voor haar!.
Beoordeling
Een interessante roman van Kristien Hemmerechts. Hoewel men daar in België anders over denkt, is het een knappe prestatie een roman te schrijven waarbij je door de keuze van het perspectief in het hoofd van een psychopate kan kijken. De zaak- Marc Dutroux heeft in België natuurlijk twintig jaar geleden heel veel stof doen opwaaien en nog niet iedereen heeft die landelijke catastrofe verwerkt.
Hemmerechts beschrijft dat heel helder. Je kunt als lezer dan ook vrijwel geen sympathie krijgen voor de slappe houding van Odette, die zich laat afzeiken en vernederen door haar ex-man. Sommige vrouwen vallen nu eenmaal op foute mannen, maar je blijft als individu een eigen verantwoordelijkheid houden. Hemmerechts verdedigt Odette dan ook zeker niet.
Het boek zou je goed kunnen combineren op een literatuurlijst (als het thema "Machtwellust") je zou aanspreken met boeken als;
Tim Krabbé Het gouden ei
Richard Klinkhamer Woensdag Gehaktdag
Yves Petri De maagd Marino
Wees er wel op voorbereid dat de schrijfster Hemmerechts geen blad voor haar mond neemt. Dat zal in de beoordeling in het toch wat preutsere België misschien ook een rol hebben gespeeld.
Recensies
"Maar ook al lijkt Hemmerechts’ fictionalisering van dit waargebeurde verhaal minimaal, geraffineerd is het zeker gedaan. Ze toont bewust dat ze afstand neemt van het feitelijke verhaal door de duur van Odettes detentie te veranderen; Michelle Martin zat beduidend korter dan Odettes vijfentwintig jaar opgesloten voor ze haar heil zocht in een nonnenklooster. Het gaat Hemmerechts dan ook niet om een biografie van de meest gehate vrouw in haar land. Ze wil in haar hoofd kruipen – het ultieme privilege van fictie"
http://www.vn.nl/Artikel-...oux-1.htm
"Rest nog één vraag: is de roman goed? Jawel. Hemmerechts heeft materiaal gekozen dat uitstekend bij haar past. Zij is de auteur die alles een groezelige laag kan geven in stijl en enscenering. Seks, kinderspeelgoed, de Belgische aarde, noem het en Hemmerechts weet er een morsig tintje aan te geven. Niet mooi, maar precies wat dit verhaal nodig heeft."
http://www.volkskrant.nl/...-gaf.html
"In beide gevallen is de boodschap eender: ze moet zich schamen, ze moet doen en voelen wat haar wordt opgedragen. Dat Hemmerechts die parallellen laat zien, zonder ergens de misdaden van haar hoofdpersoon te vergoelijken, maakt De vrouw die de honden eten gaf tot een bijzonder knappe prestatie. Die moet een schrijver niet tekort doen met een banale verkleedpartij."
http://www.nrclux.nl/de-v...1295623/\\
"De schrijfster roept interessante vragen op over angst, afhankelijkheid, schuld, boete en de problematiek rond vergeving, maar dit boek komt pakweg een jaar of vijftig te vroeg om als roman te kunnen fungeren. Je kunt de controverse niet schuwen, maar het nu aankaarten van dit heikele onderwerp doet twijfel rijzen omtrent de zuiverheid van de motieven van de schrijfster."
http://www.tzum.info/2014...eten-gaf/
"Hemmerechts maakt van de misdaad een taboe. Door Michelle Martin te verbeestelijken speelt ze in op de aversie van de lezer, maar sluit ze de deur voor meer diepgaande vragen over hoe een mens zich kan verhouden tot zijn misdaden. Gelukkig kunnen we binnen dit genre teruggrijpen naar betere werken, zoals als De maagd Marino van Yves Petry, die tonen dat het inderdaad anders kan.
"
http://stijnvanheule.psyc...e-martin/
Bronnen
Interview met de schrijfster over de commotie die het boek in België veroorzaakte
Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.
27.463 scholieren gingen je al voor!
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je als docent voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze leuk gevonden hebben. Ik heb tot nu ( 1 januari 2025) 1500 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan bovendien vragen over de inhoud aan het einde van het verslag, zodat je kunt controleren of je je het boek begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht willen brengen. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen is leuk, maar bokverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook alle uittrekselboeken die te koop waren. (Bijvoorbeeld Literama (Ne) Apercu (Da), Survey (En), Der Rote Faden(du) ) Nu maak ik zelf boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden