Beroep: programmeur

Voorwoord

Een nogal nieuw en actueel beroep om over te schrijven, er was maar weinig informatie over te vinden en het onderzoek verliep heel moeizaam. Desondanks alles is het toch gelukt om iets zinnigs neer te schrijven en wat informatie te verzamelen via interviews en informatie op webpagina’s van universiteiten en bedrijven. Mijn dank gaat uit naar dhr. H. Drooghaag, zonder hem zou ik nooit aan zoveel informatie zijn gekomen, ik wil hem hier van harte bedanken voor medewerking aan het interview. Een ander persoon is de forummoderator van het GoT-forum. Hij heeft mij een gunst verleend door een formulier te posten op het forum waar mijn oproep stond om programmeurs te vinden. Informatie over beroepen zijn wel moeilijk op te zoeken, maar niet onmogelijk. En zeker bij een nieuw en niet volgroeid beroep is het uitdagend om zoveel mogelijk te weten te komen over het werk. Veel in dit werkstuk put ik uit mijn eigen ervaring als programmeur in de loop van de laatste 2 jaren. Mijn dank is onvoorstelbaar groot, en zal daarom dit werkstuk online zetten om mijn belofte aan alle Tweakers na te komen.

Inleiding

Programmeur, iedereen schetst hierbij een beeld van een man met een bril achter de computer die de hele dag achter zijn computer codes zit te tikken om weer lekker veel geld te verdienen. Dit is helaas een foutief beeld van een system-engineer of in de volksmond ‘programmeur’ genoemd. Sinds de opkomst van de computer in 1939 in de VS in een bescheiden vorm en hoeveelheid op researchcentra, is men bezig om verschillende codes op te slaan als instructie. Dit brak echter pas door in 1970 toen het pas een echte toepassing kon worden voor de mensheid. Zodoende werd er belangstelling getrokken bij natuurkundige wetenschappers. Dit leidde tot snelle onderzoek en ontwikkeling van de computer. Maar men vond de handmatige instructies niet genoeg en ging over op het schrijven van programma’s. Het meest bekende ontdekking is die wel van Bill Gates, hij bedacht een programmeersysteem (Microsoft Basic) die de microcomputers voor ‘kantoortoepassing’ uiterst handig was. Maar het idee en ontwerp kwam van de 2 heren: John Kemeny en Thomas Kurtz van Dartmouth College in de VS rond 1960. Deze mensen werden beroemd en verdienen groot geld…

Het onderzoek Het onderzoek is nogal moeilijk te verrichten, doordat dit beroep officieel niet tot een bepaald sector hoort, uiteindelijk wordt het in de ICT sector geplaatst, maar men is van alles tegelijk. Dit laat ik zien bij deze 3 onderzoeken:

1.1. Veldonderzoek: Het interview

Voor het veldonderzoek heb ik het internet gebruikt als communicatiemiddel, aangezien ik een programmeur zocht. Ik ben op deze methode overgestapt, omdat na 6 weken e-mailen- bellen en faxen geen resultaat opleverde. Wat blijkt: ik krijg in 48 uur een reactie na het plaatsen van een zoekvraag op een forum voor computer/mediatechneuten oftewel computer-nerds genoemd in de volksmond. Ik had een artikel geplaatst op dit adres: http://gathering.tweakers.net/showtopic.php/347037/1/25
en
http://gathering.tweakers.net/showtopic.php/343870/1/25

Uit bovenstaande reacties kon ik in contact komen met Hans Drooghaag, een Programmeur/System Analist die al bijna 25 jaar ervaring heeft. Hij is ook degene die echt serieus en veel informatie aan mij kon geven, helaas kon ik het niet in het echt ontmoeten, ander moest ik helemaal naar Leverkussen gaan in Duitsland, hier onder het interview via e-mail: (Alle vragen zijn bij elkaar gezet naar categorie en verschillende e-mail’s bij elkaar om het een geheel te vormen)

--------------------------------------------------------------------------------------------------- Algemene vragen: Onder welk vakbond valt het beroep van een IT-er/programmeur? Voor dit beroep is er geen echte vakbond. Er zijn 2 soorten programmeurs: de programmeurs die bij een software ontwikkelend bedrijf werken en de programmeurs die gewoon bij een bedrijf werken waar software geen taak/dienst is. Die laatste vallen dan gewoon onder de branche en eventuele vertegenwoordiging daarvan.

Door welke instanties is het CAO van de IT-er tot stand gekomen? Er is geen CAO voor IT-ers. Dit komt mede door het feit dat veel IT-ers zelfstandig of freelance werken. De lonen zijn ook in vergelijking tot de andere markten zeer hoog, wat de noodzaak voor een CAO wegneemt.

Is er een medezeggenschapsraad in uw bedrijf/vakbondsorganisatie? Mijn onderneming (ik ben zelfstandig met 11 medewerkers) kent geen medezeggenschapsraad.

Hebben uw werknemers ook een mogelijkheid om een eigen inbreng op projecten te geven? Om bijv. geheel van de plan af te wijken en daar een eigen idee uit te voeren dat misschien beter is , maar een totaal ander resultaat geeft? Ik verwacht eigenlijk van de (senior) programmers dat zij eigen initiatief vertonen, mits zij binnen het kader van het project blijven. De belangrijke voorwaarden zijn: beschikbare tijd en declarabele uren, eisen opdrachtgever, samengang project. Binnen dit kader is het noodzakelijk dat zij creatief denken en gericht naar oplossing zoeken, ongeacht de methode. Dus het is niet alleen toegestaan, maar zelfs een vereiste voor de ervaren programmeurs. Junior programmers moeten eerst hun direct leider overtuigen voordat zij mogen aanpassen. Dit omdat vaak de ervaring ontbreekt om het geheel te zien.

Zijn er werknemers in uw bedrijf geweest die een eigen zaak zijn begonnen? bijv. in de tijd waar IT hét sector was die veel en snel \'geld\' opleverde. Ja, 3 mensen zijn inmiddels zelfstandig. Daarvan werken er 2 aan deelopdrachten voor mij, en de met de 3e heb ik een samenwerkingsovereenkomst, waarbij we elkaar opdrachten doorspelen die niet binnen de eigen specialisatie vallen. In alle gevallen heb ik deze mensen bijgestaan met adviezen bij het starten en is alles in goed onderling overleg gegaan.

Wordt / is er ooit gestaakt in de branche? Ik heb nl. geen berichten daarover gehoord. (Behalve KPN=> telecomsector) Mij is niets bekend van een staking binnen de branche. Wel is er eens bij IBM gestaakt, maar dat was van korte duur. Ook personeel van enkele bedrijven die op het punt van failisement stonden hebben wel eens gestaakt, maar branche stakingen zoals onlangs bijv. in de kinderdagverblijven komen voor over ik weet niet voor.

Opleiding: Welk opleiding heeft u gedaan, en wat is de minimumeis van deze opleiding voor programmeurs?? Ik heb Toegepaste Informatiekunde gestudeerd in Delft, in combinatie met Wiskunde en Elektrotechniek. Daarna heb ik m’n hele carrière cursussen en trainingen gevolgd.

Voor programmeurs is geen vaste opleiding of opleidingsplan. Er zijn verschillende talen met verschillende aspecten en methodieken. Die vereisen specifieke trainingen en cursussen. Er zijn vrij algemene opleidingen te doen, bijvoorbeeld bij LOI, maar die zijn over het algemeen gezien te beperkt en komen vaak niet verder dan een inleidend niveau. De werkelijk bruikbare opleidingen zijn bijvoorbeeld het Microsoft Certified Software Engineer programma. De kosten hiervan zijn echter zo hoog dat vrijwel niemand dit privé kan betalen.

Een belangrijke factor in het leven van programmeur is de vaardigheid om gestructureerd te kunnen werken. Daarnaast moet je over de eigenschappen creatief denken en oplossingsgericht denken beschikken, die je ook nog eens moet kunnen combineren. De opdrachtgever formuleert wensen, de ontwerper vertaalt dit naar cases voor de programmeur(s), en die moeten hiermee een technisch verantwoorde oplossing maken die voldoet aan de wensen van de opdrachtgever.

Wordt er in het bedrijf waar u in werkt ook opleidingen gegeven om de kennis en capaciteiten van werknemers op peil te houden? Wij besteden zeer veel tijd aan het begeleiden van de mensen. Daarnaast wordt voor iedere medewerker een leerplan gemaakt waarmee we ervoor zorgen dat ze voldoende kennis hebben om de werkzaamheden te doen en zich verder kunnen ontwikkelen. In de snel veranderende markt is dat gewoon een must!

Welk opleiding is nu volgens uzelf een succes? Aanbevelen kan ik MCSE als basis voor een breed toegepaste omgeving, namelijk ontwikkeling in Visual Studio voor Windows systemen.

Arbeidsethos (geloof - eigen mening): Hoe denkt u over arbeid in de maatschappij? Voor veel mensen is arbeid noodzakelijk om maatschappelijk te kunnen bestaan. Feitelijk is het uitvoeren van arbeid in Nederland ook een plicht wanneer men daartoe in staat geacht wordt. Ik ben daarom van mening dat arbeid feitelijk een recht is. Iedereen heeft recht op arbeid, maar de plicht zich arbeidsgeschikt te maken en houden, bijvoorbeeld door zich verder te ontwikkelen, flexibel inzetbaar te zijn.

Moet men werken? En waarom? Ik vind persoonlijk niet dat men moet werken, omdat ieder mens het recht heeft haar/zijn leven zo in te richten als men wenst. Ik ben echter wel van mening dat niet werken uit eigen keuze niet ten lasten van anderen moet zijn.

Het èchte werk: Wat is er belangrijk aan het werk van een programmeur? Structureel kunnen werken is het allerbelangrijkste. Stap voor stap uitwerken wat er zou moeten gebeuren, dit stap voor stap uitvoeren, testen en documenteren. Het klinkt erg eenvoudig, maar hier blijken de meeste programmeurs juist problemen mee te hebben.

Hoe belangrijk is het werk voor u? Zolang ik aan projecten werk en daadwerkelijk aan het programmeren ben, zie ik het niet als werk. Pas zodra ik andere taken uitvoer, zoals het managen van mijn onderneming heb ik het gevoel dat ik aan het werk ben. Dit ervaar ik als noodzakelijk kwaad voor het runnen van de onderneming. Werkzaamheden als programmeur zijn voor mij persoonlijk erg belangrijk omdat ik me dan volledig kan bezighouden met dat waarbij ik me erg prettig voel.

Hoe belangrijk vind u uw beroep tegenover andere beroepen in de maatschappij? Ik ben van mening dat de IT sector een ondersteunende taak verricht, die eigenlijk ondergeschikt is aan de andere deelnemers aan de maatschappij. Ik vergelijk het met de gereedschappen van de chirurg. Zonder die gereedschappen kan een chirurg ook niet veel meer uitrichten, maar het zijn niet de gereedschappen die het werk uitvoeren, dat doet de chirurg. Wij zijn eigenlijk de gereedschapmakers, waar anderen het werk mee moeten doen. De westerse maatschappij is grotendeels afhankelijk geworden van dat gereedschap, maar het gereedschap is nooit de hoofdrolspeler.

Hoelang doet u dit werk al? Op 29 december dit jaar exact 25 jaar.

Wat houdt het werk precies in? Mijn werk bestaat uit 4 delen: Managen van de onderneming ( 20%) Ontwerpen van systemen in samenwerking met de opdrachtgevers (20%) Technisch aansturen van de projectgroepen (10%) Daadwerkelijk programmeren (50%)

Zit u de hele dag achter een pc en op kantoor? Of werkt u thuis als flexwerker? Sinds de introductie van internet lukt het om gemiddeld 2 dagen per week op kantoor te zijn of bij kanten, en de rest thuis te werken.

Wat is de gemiddelde uurloon van een IT-er en in dit geval van een programmeur? U kunt ook het getal van de maandsalaris als antwoord geven. Ik vraag hierbij niet uw bedragen, maar in het algemeen.

Voor bedrijven met als taak het ontwikkelen van software in opdracht van derden: Gemiddeld netto inkomen van een junior programmer EUR 2.000 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een programmer EUR 2.400 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een senior programmer EUR 3.000 p/m

Voor bedrijven met als taak het ontwikkelen van software voor verkoop (bv. Exact, Davilex, etc.): Gemiddeld netto inkomen van een junior programmer EUR 1.500 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een programmer EUR 1.800 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een senior programmer EUR 2.200 p/m

Voor overige bedrijven waar software voor eigen gebruik ontwikkeld wordt (bv. Banken) Gemiddeld netto inkomen van een junior programmer EUR 1.500 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een programmer EUR 1.700 p/m
Gemiddeld netto inkomen van een senior programmer EUR 2.000 p/m

Zijn er mogelijkheden om hogerop te komen in de IT-wereld, en hoe kan dat? Welke functies bestaan er die hoger zijn dan het beroep Programmeur? Binnen de IT-sector ontstaan up’s en down’s. Nu is er bijvoorbeeld spraken van een down. De beste manier om hoger op te komen is de up periode, waarin de vraag het aanbod ruim overschrijdt. Daarnaast zijn opleidingen en werkervaring de belangrijke factor. Het meeste resultaat bereiken de loondienst medewerkers in de praktijk echter door van werkgever te wisselen in de up perioden.

Direct boven de programmeurs staat de projectleider, vaak een senior programmer. Theoretisch zijn de analisten sturend voor de programmeurs, maar organisatorisch staan die niet vaak boven de programmeurs.

Hoe is de verhouding man/vrouw in uw werkomgeving, zijn er veel vrouwen in de directie? Helaas zijn er weinig vrouwen in deze sector actief. Op vacatures wordt nauwelijks door vrouwen gereageerd.

Wat zijn uw werktijden, vakantie? Bereid je maar voor op veel overuren. Niet alleen directe werkzaamheden, maar ook het lezen van naslagwerken, publicaties, etc.

Is het uitdagend werk? En waardoor komt dat? Ja! Feitelijk is ieder project een hele nieuwe uitdaging waarin je jezelf opnieuw kunt bewijzen. Ook iedere uitgewerkte case vergt alle kennis en creativiteit waar je over beschikt. Tot nu toe kan ik eerlijk zeggen dat ik bij ieder project weer iets nieuws geleerd heb en technieken heb toegepast die ik daarvoor nog niet gebruikt had. Dat is voor mij de uitdaging maar ook de bevrediging.

In groepsverband (in eigen afdeling en met ander afdeling) werken: zijn daar veel problemen mee in het algemeen of gaat het heel soepel? Werkt men ook internationaal? Binnen de onderneming verloopt de interactie zeer soepel. De bedrijfscultuur is dan ook dat we regelmatig onder het genot van een glas bier bijpraten, en op die manier kunnen we veel oplossen voordat er problemen uit ontstaan.

Met opdrachtgevers kan de interactie soms zeer moeizaam verlopen. De opdrachtgever dan bijvoorbeeld ontevreden over het eindresultaat, terwijl dit naar onze mening het gevolg is van de genomen besluiten. Een opdrachtgever kan dan van mening zijn dat wij dat niet duidelijk genoeg beargumenteerd hebben, terwijl wij weer van mening zijn dat de opdrachtgever ondanks onze argumentatie de verkeerde beslissing heeft genomen. Omdat je als onderneming afhankelijk bent en blijft van de opdrachtgevers zit er in die gevallen niet veel anders op dan je eenzijdig inschikkelijk op te stellen.

Vaak blijkt dit veroorzaakt te worden door de vertaalslag techniek <-> praktijk. Waar de opdrachtgever zelf over kennis beschikt treedt het probleem nauwelijks op. Naar mijn mening wordt hieraan in de opleidingen te weinig aandacht besteed.

Actueel: Is er werkloosheid of een tekort in de branche? Dat is binnen deze branche sterk wisselend. In de up perioden is er een tekort waarna veel mensen versneld worden opgeleid, die juist in de down perioden voor een overschot zorgen.

Hoe zit het met de vergrijzing? Werken er veel oudere mensen in de IT-sector? Met mijn bijna 40 jaar ben ik oud voor de sector. Veel mensen gaan later iets anders doen, bijvoorbeeld management of consultancy. Dit wordt denk ik sterk beïnvloed door het feit dat programmeurs een relatief hectisch bestaan leiden. Wat je ook veel ziet is dat rond het 35e levensjaar veel IT-ers voor een zelfstandig bestaan kiezen.

Zijn de economische ontwikkelingen (denk daarbij aan: tegenvallende jaarresultaten chipmarkt, aanslag WTC) van invloed op uw baan/sector? Wij als sector direct afhankelijk van de economische resultaten van de andere sectoren.

Heeft het vak Programmeur worden, toekomst? In de zin van: is er wel vraag naar, met de crisis in de branche buitengelaten. Ja. Zelfs in de down perioden is de markt nog altijd groter dan bijvoorbeeld 2 jaar daarvoor. Naar goede programmeurs zal altijd vraag zijn, alleen denk ik dat de hoge inkomsten geleidelijk genormeerd zullen worden naar een meer gangbaar niveau.

De vraag naar reclame maken is het laatste jaar gezakt in Nederland, De IT-branche krijgt hier indirect gevolgen van. Het gebruik van nieuw software door reclamebureau’s zal dan afnemen, is dit een groot probleem voor de software-industrie? Als men ‘oud’ software gebruikt krijgt men toch ook inkomsten door jaarlicenties? De verkoop van standaardpakketten en jaarlicenties is slechts 10% van de markt. Het resterende deel komt voort uit de ontwikkeling van maatsoftware. Overigens is de verkoop van jaarlicenties een afnemend fenomeen.

Ziekteregeling: Hoe is het gesteld met de ziekteregeling
Veel werknemers kiezen voor een freelance constructie, waarmee ze zelf verantwoordelijk zijn voor ziektegeld etc. Voor de overige werknemers in de branche gelden de standaard voorzieningen en is het vaak een onderhandeld punt bij het aangaan van een arbeidsovereenkomst.

Hoe snel ligt men ‘eruit’, en gaat men met ‘pensioen’? Ook pensioen enz. zijn afhankelijk van de onderhandelde contracten. In de huidige markt kiezen de meeste mensen echter ver voor het pensioen voor een andere carrière.

Stelling: (hoort bij de vraag: Heeft het beroep programmeur toekomst?) Uiteindelijk zal Artificial Intelligence een volwassen vorm krijgen en kan zich net zo gedragen als een mens. Kan en zal deze creatie ons helpen met het programmeren en doorontwikkelen van software, zodat de vraag naar denkkracht van de mens afneemt? Ik denk dat er steeds meer ondersteuning vanuit de AI zal komen. Op heel beperkte schaal zijn we dat al terug in de Rapid Application Development, zoals met bijvoorbeeld Visual Basic. Een simpele muisklik verandert een standaard formulier in een verervend formulier. Een handeling waar een mens normaal minimaal 16 uur voor nodig heeft om alle code aan te passen, wordt nu snel vertaald. ---------------------------------------------------------------------------------------------------

Uit dit veldonderzoek heb nog meer antwoorden binnengekregen, maar liefst 4! En een paar van pubers die stoer willen doen, ze zijn 14 en hebben een website en willen met dat feit zeggen dat ze programmeur zijn. Ik kreeg trouwens wel hulp aangeboden van een medewerker van CMG, een bedrijf dat nieuwe media maakt voor de economie. Hiervan is niks gekomen, i.v.m. tijdgebrek.

1.2. Literatuuronderzoek

In de Centrale Bibliotheek in Den Haag was er geen informatie over het beroep programmeur of iets relevants aan ICT-beroepen. Ik kon wel een beroepengids inzien, maar dat leverde geen resultaten op, ik denk dat het komt doordat ICT-beroepen nog vrij nieuw en niet goed ontwikkelde beroepen zijn. Deze beroepen veranderen steeds van betekenis en er zal daarom ook nooit een duidelijk beeld zijn hoe en wat het exact inhoud. Er was wel informatie op werk.net te vinden, deze informatie zal ik hieronder tonen met commentaar:

Hieronder zijn de feiten bijna letterlijk overgenomen van werk.net, veel stukken zijn door mij veranderd doordat het oud informatie bevatte of ik er meer van weet.

Het beroep: Software-engineer / Programmeur

Werkzaamheden: Een software-engineer moet in staat zijn om alle werkzaamheden in de ontwikkeling van een systeem uit te voeren. Alle werkzaamheden zijn door de opdrachtgever bepaald en je hebt zelf een onderzoek gedaan naar de wensen van de opdrachtgever en de uiteindelijke gebruiker. Aan de hand van deze analyse moet men een oplossing “het systeem” vinden dat alle wensen zo goed mogelijk voldoet. Men moet daarvoor een ‘bouwplan’ maken en vervolgens het plan uitvoeren met behulp van beschikbare systeemontwikkelapparatuur, zoals bestaande software om software te maken, maar ook systemen als een computer of embedded systeem. Het beroep programmeur zijnde is niet zoals veel mensen denken: een computerdeskundige die de gehele dag achter zijn bureau zit en geheel afgezonderd van zijn/haar collegae. En dat men de gehele dag code zit te breien. Dat is het juist niet! Het werk houdt in dat men voortdurend op zoek is naar betere oplossingen voor hun toepassingen. Bijna 50% van hun werktijd is researchwerk, werk waar men op internet en in de kranten informatie moet zoeken wat voor hun resultaat van het product van belang is. Men zal daarom ook meer bij de klant te vinden zijn dan achter het bureau met de computer en een bak koffie. Het werk programmeur houdt zich niet bij deze werkzaamheden, men test natuurlijk zijn product en kiest mensen uit die de toekomstige klanten vormen. Zodra de testen afgerond zijn, zal er veel documentatie moeten worden geschreven. Dat is belangrijk, omdat nu nog alleen de testers en de programmeur zelf weet hoe het programmatuur werkt. In groepsverbanden werken is hierbij niet weg te denken, zeker wanneer de ‘klant’ een groot firma is die de programmeur(s) het opdracht hebben gegeven om een systeem te ontwikkelen.

Het werk van informatici, vanaf de vraag van de klant, via het maken van een werkend informatiesysteem (groot computerprogramma) tot en met het werkend houden van het systeem, wordt ook wel informatiseringcyclus genoemd. Om het werk tot een goed eind te brengen zal men analyserend en systematisch moeten kunnen werken. Als men dit beheerst is het de truc om ook snel en helder verbanden met verschillende feiten te leggen, en daar de conclusie uit moet kunnen trekken. Deze fase van onderzoek naar de informatiebehoefte van de gebruikers van het te ontwikkelen systeem noemt men de \'informatieanalyse\'. Als informatici eenmaal weten wat de klant (en gebruiker) wil, gaan zij een oplossing bedenken. Hoe moet het informatiesysteem of programma gaan werken? Uit welke delen kan het worden opgebouwd? Wat voor computer heb je ervoor nodig? Samengevat ... je gaat puzzelen en geeft aan hoe het programma gemaakt moet worden. Dit noemt men het \'ontwerp van een informatiesysteem\'. Vanuit dit ontwerp gaan informatici in projectteam aan het werk en zorgen zij ervoor, dat er een werkende set programma\'s komt. Zo ontwikkelen en maken zij een systeem, dat doet wat de klanten willen. Ze moeten er ook voor zorgen, dat alle gebruikers het informatiesysteem eenvoudig kunnen (leren) bedienen. Deze activiteiten noemt men de \'realisatie en invoering van informatiesystemen\'.

Naast dit alles, zal men ook bij het project blijven totdat het tot een in een volwassen stadium verkeerd. Dit omdat de opdrachtgever dat vraagt of omdat een programmeur zichzelf wilt bewijzen. Conclusie: als software-engineer ben je gespecialiseerd op drie terreinen namelijk analyse, ontwerp, realisatie en invoering.

Capaciteiten: Je hebt een behoorlijke kennis van organisaties. Je bent in staat een goede probleem-analyse uit te voeren en aan de hand daarvan een goed ontwerp te maken. De beschikking over kennis van ontwikkelomgevingen is van belang voor de bouw van een systeem. Je verricht een groot deel van de ontwikkelingsactiviteiten en kunt de ontwikkelingsfasen goed overzien. Goed kunnen communiceren met gebruikers is van belang in de analyse-fase, terwijl kennis van informatica en van software ter ondersteuning van de systeemontwikkeling tijdens de ontwerp- en realisatiefase onontbeerlijk is. Tijdens de diverse fasen maak je gebruik van allerlei beschrijvingstechnieken, zodat je uiteindelijk een goed en goed gedocumenteerd systeem oplevert. Je draagt veel verantwoordelijkheid voor het uiteindelijke resultaat.

Werkomstandigheden
Je werkt voor een deel zittend achter een computer op kantoor. Als je bij een softwarebedrijf werkt betekent het dat je soms tijdelijk gaat werken bij een ander bedrijf. Je maakt meestal deel uit van een projectgroep die het hele ontwikkeltraject doorloopt. Je bent betrokken bij een groot deel van de fasen uit de informatiseringscyclus. Het komt nogal eens voor dat je moet werken onder tijdsdruk omdat een opdracht snel klaar moet, stressbestendigheid is dan van belang.

Arbeidsmarkt
Het beroep software-engineer behoort tot de beroepsgroep Hogere administratieve beroepen (automatisering e.d.). De arbeidsmarktsituatie voor deze beroepsgroep nu en in de toekomst: Computers en geautomatiseerde informatiesystemen hebben het bedrijfsleven in Nederland totaal veranderd. Het aantal mogelijkheden op het gebied van tekstverwerken, tekenen, illustreren, communicatie en drukken zijn in korte tijd enorm toegenomen. Er worden voortdurend nieuwe programma\'s geschreven. Veel bedrijven huren zogenaamde IT\'ers of speciale adviesbureaus in om hun netwerken en programma\'s te installeren en te onderhouden. Grote organisaties en bedrijven hebben vaak een eigen \'helpdesk\' waar iedereen met computerproblemen terecht kan. Steeds meer bedrijven willen het Internet op en daarvoor worden steeds meer adviesbureaus ingehuurd. Deze bureaus hebben het nu razend druk en hebben steeds meer mensen nodig. COMMENTAAR: momenteel is er niet zoveel vraag naar reclame en een eigen site op internet. Dat spreek ik uit mijn eigen ervaring: er zijn minder bedrijven geïnteresseerd in het reclame maken op internet, simpelweg omdat er een paar programmeurs zijn geweest dat een programma hadden gemaakt om reclame te filteren, het surfgedrag van de internetter is ook veranderd. Doordat er in de laatste jaren er zo ontzettend veel aanbod was aan reclame en adviesbureaus en in die tijd te veel ideeën openbaar werd. Is er nu in de IT-sector weinig vernieuwingen te zien. Veel bedrijven namen te veel mensen aan en leden verlies door lage klandizie, gedwongen ontslagen vielen snel. De ICT- sector is vooral een ondersteunend onderdeel van de economie, want zonder technologie voor handel en communicatiesystemen was de wereld van vandaag niet zo.

Bronnen: www.ict.fnv.nl
www.werk.net

1.3 Uit eigen ervaring

Het programmeur zijnde is niet zo ‘leuk’ met de computer spelen en wat software eruit toveren. Op het eerste gezicht lijkt het onlogisch wat men verdient in de ICT sector, maar het wordt al gauw duidelijk waarom men zoveel verdient. De belangrijkste reden is namelijk de werkdruk die een IT-er heeft. Om maar als voorbeeld te nemen: een gemiddelde programmeur werkt ongeveer 60 uur in de week voor een bedrijf bij een fulltime baan. Meesten werken 70-80 uur à week. Dit is eenvoudig te verklaren: men moet tussentijds veel studeren en bijleren als een project daarom vraagt. Dit heb ik zelf ook meegemaakt, om een grote en dynamisch site te maken was een simpel diploma voor webdesign niet toereikend voor dit project. Hierbij werden alle medewerkers opgeroepen om iets bij te leren. Niet zozeer dat ik echt 60 uur werkte, ongeveer 20% van de tijd was gereserveerd voor de studie. Er bleef echter nog 48 uur staan die ik elke week moest zien te vullen met programmeerwerk, en het brainstormen. Aan de andere kant: men mag minder uren draaien als men het werk al af heeft dat stond voor die week. Het is dus ook zeer flexibele werk. Andersom geldt het ook: als men er op staat dat men langer blijft dan doet men dat ook.

Nuttige informatie uit onderzoek

Het onderzoek leverde mij de volgende informatie op: Een programmeur: - gaat analytisch te werk. - heeft minimaal een HBO opleiding, met Wiskunde B en Natuurkunde nodig - verdient veel, maar moet daarvoor veel stressen - moet stressbestendig zijn - moet veel verantwoording op zich nemen - heeft 24 - 27 vakantiedagen in het jaar - is vaak heel ondernemend - moet bijblijven met de ontwikkelingen, door bijscholing - zit niet de hele dag achter de pc. - kan bij verschillende bedrijven ingezet worden. - heeft geen vast cao voor de ICT sector, maar 1 van het bedrijf waar hij tijdelijk in dienst is voor een opdracht.

Van de vijf ondervraagden was er 1 die niet volwassen is en nog op een VWO studie zit. Daaruit blijkt dat het beroep van jongs af aan beoefend kan worden en de maatschappij daar geen problemen mee heeft, het is zelfs zo: er is in Nederland een jongen van 13 (nu 17) die met zijn werkstuk voor school zijn carrière heeft opgebouwd met een simpel site. Het valt ook op dat er geen vrouwen op mijn vragen reageren, dat blijkt ook uit het antwoord van Hans Drooghaag: “Helaas zijn er weinig vrouwen in deze sector actief. Op vacatures wordt nauwelijks door vrouwen gereageerd” Uit een reactie van een hbo-er: “de ict-sector is een ondersteunend sector voor de economie en andere sectoren”, de ICT sector kan je dus voorstellen als energie waar de economie op draait.

Conclusies en uitwerkingen

Ik kan uit al deze informatie de volgende conclusie trekken: 1 het beroep System-Engineer / Programmeur is niet een beroep waar de taken zijn vastgelegd
2 deze sector bestaat voornamelijk uit jonge mensen, want de personal computer bestaat nog niet zo lang, ongeveer 30 jaar en is daarom sindsdien zich gaan ontwikkelen
3 tegen hoge lonen staan hoge werkdruk en weinig vakantiedagen
4 het beroep stelt nogal zware toelatingseisen, want men wilt kwaliteit

Toch ben ik met een paar vragen blijven zitten die onbeantwoord zijn: Hoe loopt het carrièrepatroon van een programmeur? Hoeveel programmeurs werken er bij de overheid? Zijn de opleidingseisen om programmeur worden veranderd? En hoe? Is het overal in de wereld een veel gevraagd beroep? Ook in niet westerse landen.

Mijn werkwijze was niet super, veel dingen kon ik pas op het laatste moment voor het inleveren pas doen. Maar ik was wel zo’n 7 à 8 weken voor de deadline begonnen, waar 5 weken de tijd in zat waar ik alleen emailde en belde met verschillende bedrijven voor een interview.

Bronnen:

http://www.ict.fnv.nl
http://werk.net/ldcdata/bercode714011098.html
http://www.tweakers.net
http://gathering.tweakers.net
http://www.geos.nl
http://www.science.uva.nl/onderwijs/inf/doctoraal/informatica/ http://www.flexwerker.nl/index.html

Hans Drooghaag (Sepans) Hans van Leuken (Forummoderator) Michiel Salters (wie mij advies gaf) Chris Eidof (gaf een paar antwoorden op ‘enquête’) Bart Gommers (hij gaf mij tips en vulde de ‘enquête’ in)