Piramides

Priesters en goden De Egyptenaren vereerden tientallen goden en godinnen. Hun populariteit wisselde in de loop van de geschiedenis. De koning had de leiding over alle erediensten, maar lieten zich vertegenwoordigen door priesters.

Verschillende goden en hun tekens: De geest van Horus, de hemelgod, trad binnen in de koning. Zijn ogen waren de Zon en de Maan. De scheppingsgod Ptah vond de kunsten uit. Hij was de god van de hoofdstad Memphis. Hathor, de godin van de liefde en de schoonheid, tilde de zon op haar horens naar de hemel. Isis, de zuster en vrouw van Osiris, was de moeder van Horus. Ze was een vol maakte echtgenoten en moeder. Re-Harachti, de zonnegod en Horus in één, wordt afgebeeld met de zon op een havikskop. Osiris was de god van de doden. In zijn rijk in het Westen werden de zielen gewogen en geoordeeld.

Het noorden bepalen Een piramide moest precies Noord-Zuid staan. Om het Noorden te bepalen, ging een priester in het midden van een cirkelvormige muur staan en keek waar de Poolster boven de muur kwam, en waar hij verdween. Het Noorden lag precies in het midden.

Een plechtige ceremonie Bij de bouw van een tempel vond in latere tijden eerst een ceremonie plaats. In gezelschap van een priester die gekleed was als de godin Sesjat, gaf de koning met palen en touw de omtrek aan. Misschien gebeurde dit ook wel bij een piramide.

De bouw van een piramide Technisch en organisatorisch was de bouw van een piramide fantastisch. Bij een grote piramide duurde het soms wel 20 jaar. De blokken werden omhoog gesleept langs een helling van stenen en puin, en laag voor laag op elkaar gestapeld. Als één laag klaar was, werd de helling hoger en langer gemaakt. Ten slotte werd de piramide met de mooiste kalk steen bedekt. De eerste piramide werd in Sakkara gebouwd voor de koning Djoser. Vanwege de vorm wordt hij trappiramide genoemd. Later ontstonden er echte piramiden met vlakke zijkanten, zoals de grote piramide in Gizeh die ong. 4500 jaar geleden gebouwd werd voor de koning Cheops. De Grote piramide is 147 m. hoog. Dat is veel hoger dan andere beroemde gebouwen. Omdat de blokken steen zo zwaar waren, werden ze op “sleeën” over boom stammen getrokken. Dat ging makkelijker. Volle sleeën gingen aan de ene kant van de helling omhoog. Wanner ze leeg waren gingen ze aan de andere kant weer naar beneden. Door het zware werk in de hete woestijn kregen de arbeiders dorst. Er moest daardoor veel drinkwater aan gevoerd worden. De arbeiders werden soms even onder gebracht in barakken (Een dak van riet op palen, tegen de zon.)Er varen steenhouwers en sommige arbeiders werkten het hele jaar aan de piramide. Tijdens de jaarlijkse overstromingen werden er duizenden belastingplichtige mannen verplicht om te helpen.

De trappiramiden Djorsers architect Imhotep bouwde het graf voor de koning niet van gedroogd leem, maar van steen. Daarna legde hij er nog meer stenen bovenop en maakte zo de eerste piramide. Dat deed hij omdat, de koningen geloofden dat hun ziel zich bij de Onvergankelijken zouden voegen, de noordelijke sterren die nooit onder de horizon verdwijnen. Een trappiramide was daarom misschien een symbolische trap naar de sterren.

Van Mastaba tot trappiramide 1. Eerst was een graf een kuil in het zand. 2. Later kwamen er grafheuvels over het graf. 3. Daarna kwam er een graf van leemstenen die “Mastaba” word genoemd. Koninklijke Mastaba`s waren groter dan die van de edelen. 4. De eerste piramide is gewoon van stenen gebouwd. De oudste trappiramide heeft een hele boel gangen, die voor een deel zijn versierd met geglazuurde tegels.

Djorsers piramide staat samen met allerlei andere gebouwen binnen een muur. Het geheel stelt waarschijnlijk een paleis met bijgebouwen voor. De andere gebouwen zijn massief. Toch kon de koning ze, als door een wonder, gebruiken in het dodenrijk.

`t Sed-feest Als een koning dertig jaar geregeerd had, vierde hij het magische sed-feest om zijn krachten te vernieuwen. Hij moest onder andere hard lopen over een speciaal parcours, om zijn heerschappij te bevestigen en te laten zien dat hij gezond was.

Eerste echte piramide Hoeni bouwde een trappiramide in Meidoem. Zijn zoon Snofroe maakte er een piramide met vlakke zijkanten van. Maar de nieuwe buitenkant viel omlaag en nam een groot deel van de oorspronkelijke trappiramide met zich mee. Was dit een fout in het ontwerp of in de bouw?

Een knikpiramide In Dosjoer begon Snofroe aan een echte piramide. Maar halverwege raakte de bouwers in paniek. Ze dachten dat de zijkanten te steil waren, en verkleinde daarom de hellingshoek. Zo ontstond de knikpiramide. dat de zijkanten te steil waren, en verkleinde daarom de hellingshoek. Echte piramide Vanaf de vierde dynastie werden alleen piramiden met vlakke zijden gebouwd. In religieuze piramideteksten wordt de koning beloofd dat hij langs versterkte zonnestralen omhoog zal kunnen lopen naar Re. Misschien zijn piramiden een symbool van deze helling van zonnestralen.

De helling Als de oude Egyptenaren de blokken op sleeën omhoog moesten trekken, maakte men een helling. Men heeft ook wel eens gedacht dat de helling als een spiraal rond de piramide liep. Maar uit de overblijfselen van hellingen bij onvoltooide gebouwen bleek dat er één rechte helling werd gebruikt.

De Valleitempel Als een koning stierf, werd hij over de Nijl naar de Valleitempel geroeid om gebalsemd te worden.

De Toegangsweg Vanaf de Valleitempel was een overdekte weg die naar de piramide leiden. De binnen muren waren vaak versierd en in het dak zaten gaten omlicht door te laten.

De dodentempel In de dodentempel aan de voorkant van de piramide brachten priesters elke dag offers voor de ziel van de koning.

De piramide van de koningin Een koning bouwde altijd een kleine piramide, aan de voorkant van de grote piramide, voor zijn koningin.

De piramide van de koningin Een koning bouwde altijd een kleine piramide, aan de voorkant van de grote piramide, voor zijn koningin.

Het graf De koning en zijn bezittingen werden begraven in een kamer onder de grote piramide. Uit het oude Rijk zijn meer dan zo koningspiramiden bewaard gebleven. De piramiden van de vierde dynastie zijn de beste. Die van de vijfde en de zesde dynastie zijn kleiner en minder goed gebouwd. Er vonden toen veranderingen plaats in Egypte. De edelen en provinciebestuurders werden rijker. De buitenlandse handel werd verstoord, en de koningen werden minder rijker en machtiger.

Vlak maken van bouwterrein Op een uitgekozen plaats hakte men kruislings greppels in de rotsen, die men liet vollopen met water. Door de rotsen daarna weg te hakken tot het water, kreeg men een vlak bouwterrein, precies waterpas.

De rivier oversteken Wanneer een farao stierf, werd hij voor de laatste keer de rivier de Nijl overgezet, naar de westelijke oever, het dodenrijk. Alle Egyptenaren moesten deze oversteken, omdat ze allemaal in het westen werden begraven. Het was een heilige reis die eraan herinnerde dat de zonnegod elke dag in een boot langs de hemel voer. Het lichaam van de farao werd speciaal op een dodenschip naar de aanlegsteiger aan de voet van de verhoogde weg naar de piramide vervoerd. Ooit was het daar op die kade druk en rommelig doordat daar de bouwstenen voor de piramide werden uitgeladen, maar alles was nu allang opgeruimd. Er stond nu een mooie tempel op een verhoging. De namen en titels van de farao waren rond de deuropening uitgehakt en binnen stonden vele beelden van hem. In deze tempel verrichtte de priester plechtige handelingen, die dienden om het lichaam van de farao symbolisch rein genoeg te maken om naar de goden te gaan. Zijn ziel werd weer tot leven gebracht door deze zuivering, net zoals de zonnegod elke ochtend werd herboren doordat hij in een meer op een helling baadde, voor hij aan zijn dagelijkse tocht langs de hemel begon.

Een dode farao Een dode farao wordt over de rivier naar zijn daltempel gebracht. De grote boot met zijn lichaam is getekend naar het voorbeeld van de boot die vlak bij de piramide van Cheops is gevonden. Deze boot van cederhout was bijna 45 meter lang! Hij was zo smal omdat gebleken was dat dit gunstig was op de snel stromende Nijl. Dat zijn achtersteven en achterschip zo spits toelopen komt doordat het bij oudere boten gebruikelijk was om dit van bundels papyrusstengels te maken.

Een begrafenisstoet Een begrafenisstoet tekende de Egyptenaren vaak op de muren van de graftombe. Ossen trekken een slee, waarop het dodenschip naar de rivier toe wordt gesleept. Samen met rouwende mensen wordt het dan op een groter schip overgezet. Een priester loopt voor het schip uit. Het wassen en mummificeren van de farao gebeurde waarschijnlijk in de gebouwen en in de tempel. Op de dag van de begrafenis werd de mummie in zijn kist over de verhoogde weg naar de piramide gedragen door een stoet rouwende mensen en priesters. De weg was helemaal dicht en omringd met muren, zodat de doodskist niet te zien was.

Een onecht dodenschip In plaats van een echt dodenschip werd er vaak een nagemaakt scheepje in de graftombe geplaatst. Volgens de oude Egyptenaren had een afbeelding of een nagemaakt voorwerpje precies dezelfde bovennatuurlijke kracht als het voorwerp zelf.

Alles op schaal De dingen die een dode farao volgens de Egyptenaren in het hiernamaals nodig had, gaven ze mee in ‘t klein. In grafmonumenten zijn op schaal gemaakte huizen, bedienden en zelfs etenswaren aangetroffen.

De piramide van Gizeh De piramide van Gizeh zijn door Cheops, zijn zoon Chefren en zijn kleinzoon Mykerinos gebouwd. De Grote piramide van Cheops is het grootst. Hij is 147 meter hoog en bevat ongeveer 2.300.000 steenblokken. Chefrens piramide is 3 meter lager maar lijkt hoger doordat hij op iets hoger terrein is gebouwd en bovenop nog een deel van de buitenlaag heeft. De piramide van Mykerinos is het kleinst hij is ongeveer 66 meter hoog.

In de Grote Piramide De piramide Cheops heeft verschillende kamers en gangen. Misschien zijn de plannen veranderd tijdens de bouw. Cheops is begraven in de bovenste kamer. Rond de piramiden van koningen en koninginnen zijn rijen stenen Mastaba’s voor andere familieleden en hovelingen. De plek wordt bewaakt door deSfinx, in devorm van een leeuw met het hoofd van een koning. De piramide van Gizeh zijn een van de wonderen uit de oudheid.

De leeuwetroon In zijn valleitempel stonden verschillende prachtige beelden van Chefren. De meeste beelden zijn van de koning zelf en gemaakt van dioriet. De koning is groter dan een gemiddelde man op een leeuwetroon. De havik van Horus zit met gespreide vleugels op zijn arm. Bij zijn rechtervoet is Chefrens cartouche uitgehakt (een ovale lus met zijn naam in hiërogliefen)

Nawoord Ik vond dit een heel leuk, interessant en boeiend onderwerp. Ik vond het alleen jammer dat ze niet alles zeker weten, want vaak is kan men alleen maar zeggen wij denken dat het misschien zo is gegaan of gebeurd. Ik denk dat ze er nooit precies achter kunnen komen wat alles betekend of waarom iets zo gedaan is. Maar gelukkig weten we een heel groot deel over de Egyptenaren. Dit is toch heel knap omdat alles zo’n 4000 jaar geleden is gebeurd. Ik hoop dat ook degene die dit leest er veel plezier aan mijn werkstuk beleeft.