Islam

Het begin
De islam ontstaat als Mohammed (571-632) op veertigjarige leeftijd verklaart hemelse dingen te ontvangen. De boodschappen bracht hij allereerst over aan zijn vrienden en familie en zijn later op geschreven in de Koran, hij had die boodschappen rechtstreeks van Allah (God) gekregen via de engel Djibriel (Gabriël).

Mekka
Al gauw kwam er sterke weerstand tegen Mohammeds boodschap. De 'overgave aan God' was niet alleen een nieuw begrip voor de trotse Arabieren, maar de inwoners van Mekka vreesden tevens dat hij hun bron van inkomsten zou onderscheppen. Er werd zoveel gedreigd, dat Mohammed in 615 sommige volgelingen adviseerde naar Abessinië te vluchten. Toen in 619 zijn eerste vrouw Khadidja en ook een geliefde oom kwamen te overlijden, wilde ook Mohammed uit Mekka weg.In 622 maakte hij dan met een aantal volgelingen de lange reis naar Jathrib, die bekend staat als het jaar van de verhuizing( de Hidjra). De stad werd vanaf toen Medinat al-Nabi genoemd, de 'stad van de profeet'. Deze gebeurtenis markeert voor moslims het begin van de islamitische jaartelling.

De eerste islamitische gemeenschap in Medina
Mohammeds rol in Medina was die van bemiddelaar in conflicten. In de moslimgemeenschap golden regels als familie-eer, persoonlijke trots en trouw aan de clan golden maar ook buiten de moslimgemeenschap golden deze regels. Gaandeweg ontwikkelde Mohammed zich echter meer en meer tot een politiek en militair leider. Ook zijn boodschappen kregen een steeds militairder en politieker karakter.

Enkele jaren later brak er oorlog uit tussen de inwoners van Mekka en die van Medina, die na vele veldslagen uiteindelijk door Mohammeds troepen werd gewonnen. In 630 nam hij Mekka in en maakte van de Ka'aba een islamitisch heiligdom. Persoonlijk maakte hij de beelden in Ka'aba kapot. Als winnaar kwam hij veel mensen tegemoet, zodat hij het vertrouwen van veel mensen wist te winnen. Velen bekeerden zich tot de islam.

De islam en het Arabisch-islamitische rijk na Mohammed
De rechtgeleiden
De opvolging van Mohammed was voor zijn dood niet geregeld. Na Mohammeds dood in 632 werd niet zijn neef en schoonzoon Ali maar zijn oom Aboe Bakr gekozen. Hij werd de eerste koning van de moslims(kalief).
Twee jaar na Mohammeds dood gaf Aboe Bakr opdracht tot het verzamelen van de mondeling en schriftelijk verspreide boodschappen van de profeet. Dit werd de eerste versie van de Koran. Over de jaren waren verschillende versies van de Koran ontstaan en de derde kalief, Othman, gaf de opdracht één officiële versie te maken. Dat gebeurde en in 657 werd die versie van de Koran de officiële. Na de dood van Othman werd Ali in 656 alsnog kalief.

Het leiderschap van Ali werd niet op prijs gesteld door Moe'awija, een generaal uit de Omajjaden-stam. Zijn leger vermoordde Ali in 661. Deze gebeurtenis leidde tot de grote afscheiding binnen de islam, die tussen soennieten en sjiieten.

De islam onder de Omajjaden
Ali werd gedood door het leger van de Omajjaden-clan. De Omajjaden heersten hierna over het Arabische Rijk vanuit hun nieuwe hoofdstad Damascus. Deze plaats verkozen zij vanwege haar economische macht boven het afgelegen Arabië.

Niet alleen de islam, maar ook de Arabische taal, Arabische kunst en cultuur reisden met de veroveraars mee. Moskeeën en paleizen werden rijk versierd met mozaïek en abstracte ornamenten. De poëzie kende nieuwe ontwikkelingen en de filosofie (falsafa) leefde op, mede door de vele en gevarieerde contacten met andere religies en beschavingen.
Er was geen dwang om te bekeren tot de islam en het was ten tijde van de Omajjaden zelfs een tijdlang verboden om mensen tot de islam te bekeren. In de loop van de tijd wijzigde deze houding echter en velen werden aangemoedigd om te bekeren tot de islam.

Abbasiden
De autocratische wijze van regeren die de Omajjaden ontwikkelden, viel slecht. Zij vonden dat autocratie on-islamitisch was en voelden zich achtergesteld omdat ze wel moslim, maar geen Arabier waren. Zij verenigden zich achter nakomelingen van Abbas, een oom van Mohammed. In 749 versloegen zij in de Slag bij Koefa het leger van de Omajjaden. Hierna vestigden zij een vorstenhuis al spoedig lieten zij een nieuwe hoofdstad bouwen: Bagdad.
Alle uiteenlopende versies van de overleveringen van de Profeet (hadith) werden in de negende eeuw verzameld en geanalyseerd op betrouwbaarheid. Nog altijd vormen hun boeken belangrijke bron voor moslims. Maar in deze periode zette ook het verval in. De stabiliteit binnen het rijk werd steeds verder aangetast. Sommige gebieden, vooral in Iran, verklaarden zich onafhankelijk van het centrale kalifaat. In de loop van de 10e eeuw kwamen diverse andere stromingen op. Het soefisme werd een belangrijke stroming. Uit het soefisme ontstonden veel rondzwervende groepen. Uit deze tijd stamt ook de islamitische heiligenverering. In 1055 veroverden de uit Centraal-Azië afkomstige Turkse Seltsjoeken Bagdad. Zij erkenden de kalief als geestelijk leider, maar namen zelf de wereldlijke macht over. In 1258 werd het kalifaat van Bagdad definitief door de Mongolen vernietigd. Veel Mongolen bekeerden zich in Perzië na die tijd tot de islam.Kort hierna pleitte Ahmad ibn Tajmijja voor terugkeer naar de oorspronkelijke leefregels van de Koran en de Hadith.
Ottomanen als leiders van de oemma
Vanaf de 16e eeuw beheersten de Ottomanen (Turken) dankzij de introductie van vuurwapens grote delen van het Midden-Oosten. Ook veroverden zij een deel van Europa en brachten de islam met zich mee. Nog altijd is de islam op de Balkan een belangrijke religie.
Er zijn verschillende hervormingsbewegingen van de islam, sommige om de Islam moderner te maken of om het te verenigen met het Christendom.

De islam in de 20e en 21e eeuw
Na de Eerste Wereldoorlog kwam er een eind aan het Ottomaanse rijk. Het kalifaat werd afgeschaft in het nieuwe gestichtte seculiere (niet tot een volk behorend) Turkije. Ook in andere landen kwam het secularisme op, zoals in Iran.

Door het winnen van de Eerste Wereldoorlog hadden de westerse onafhankelijke staten, vooral het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, een enorme invloed opgebouwd in het Midden-Oosten en ze hadden het oosten volledig in hun macht. De Britten hadden als ideaal democratie, maar de Arabieren werden getuigen van bordjes zoals whites only, ze werden als tweederangs burgers beschouwd.

Het feit dat de Arabieren nu een absoluut minderwaardige positie hadden was sommigen, een doorn in het oog. Zij streefden naar gelijkheid en wilden dit bereiken via de islam. Al-Afghani lanceerde het idee van één islamitische staat voor alle moslims. Hassan al-Banna richtte in 1928 in Egypte de Moslimbroederschap op, een vooral maatschappelijk organisatie die zich inzette voor scholing en gezondheidszorg.
Het stichten van de staat Israël in 1948 leidde tot verschillende Arabisch-Israëlische oorlogen, maar in eerste instantie ging dit niet om geloof. Zowel de Israëlische staat als de verschillende Arabische staten hadden geen gelovige naam zoals Mohammed. Na de Zesdaagse Oorlog zou dit gaan veranderen.
De tweede helft van de 20e eeuw kenmerkte zich door de gelijkheid van de Arabische landen. Gesteund door de enorme winst die ze maakten door de export van de olievoorraden in met name Saoedi-Arabië, Irak en Iran ontstond een nieuw zelfbewustzijn en een streven naar één islamitische staat voor alle arabieren, het Pan-Arabisme, een stroming waarin de oemma centraal staat.

Religieuze waarden versus seculiere waarden
De tweede helft van de twintigste eeuw wordt gekenmerkt door een toenemende tegenstelling tussen westerse, seculiere (niet tot een volk behorend) waarden enerzijds en traditionele, islamitische waarden anderzijds.
De meeste regimes werden seculier. Religieuze uitingen werden vaak afgedaan als 'achterlijk' of soms verboden. Met name in Egypte en Iran leidde dit tot onrusten.

In Iran onderdrukte de westers dictator sjah Reza Pahlavi de religieuze vrijheid. Zo liet hij zijn soldaten eens schieten op betogers voor een moskee in Mashad, waar zij demonstreerden voor het recht islamitische, traditionele kleding te mogen dragen. Honderden onschuldige burgers kwamen hierbij om. De Iraanse Revolutie van 1979 waarbij de sjah verdreven werd moet als reactie op het secularisme worden gezien.
Een ander voorbeeld van een heftige confrontatie is Algerije. Hier won het islamistische FIS de verkiezingen van 1992. De zittende seculiere regering verwierp met steun van westerse landen, Frankrijk voorop, de overwinning van het FIS. Uiteraard accepteerde het FIS dit niet, en enkele militante fracties grepen naar de wapenen. De burgeroorlog kostte aan tienduizenden burgers het leven.
Na de ontbinding van de Sovjet-Unie bloeide de islam ook op in verschillende voormalige Sovjetstaten.

Tijdens de bezetting van Afghanistan door de Sovjet-Unie had de Amerikaanse CIA het verzet tegen de Sovjets sterk gestimuleerd met geld en wapens. Na terugtrekking van de Sovjets verviel Afghanistan in anarchie, waarbij vanaf 1997 de Taliban de macht in handen kregen. Zij hadden een zeer streng geloof en de bevolking moest dit geloof naleven.
De wereld werd op 11 september 2001 opgeschrikt door aanslagen gepleegd door extremistische moslims van Osama bin Ladens al Qaida. Hierna verklaarde de Verenigde Staten, gesteund door haar NAVO-partners en andere landen, de oorlog aan de militante moslimorganisaties. Dit resulteerde in de Oorlog tegen het terrorisme, waar de Oorlog in Afghanistan deel van uitmaakt. Ook de Golfoorlog van 2003 tegen het Irak van dictator Saddam Hoessein was hier onderdeel van, later bleek dat er geen banden tussen Irak en de islamitische kapers van 9/11 bestonden.

Samenvatting:
De islam is ontstaan toen Mohammed(571-632) op veertig jarige leeftijd boodschappen uit de hemel begon te ontvangen. Die boodschappen werden later opgeschreven in de Koran. Toen Mohammed in 632 dood ging volgde zijn oom Aboe hem op. Die liet alle mondelinge en schriftelijke uitspraken van Mohammed verzamelen en opschrijven. In 657 kwam de eerste officiële Koran naar buiten. Na de dood van neef en schoonzoon vab Mohammed Ali, viel de omajjaden-clan het Arabische rijk binnen en vermoorden de kalief (leider) van de islam. Zij waren nou de nieuwen leider van het land. Dit leiderschap viel bij de bevolking slecht, zij verenigden zich samen met de oom van Mohammed(Abbas) en versloegen bij Koefa het leger van de Omajjaden. Daarna lieten ze een vorstenhuis bouwen en een nieuwe hoofdstad: Bagdad. Vanaf de 16e eeuw beheersten de Ottomannen (Turken) grote delen van het Midden-Oosten door de invoer van vuurwapens hadden ze een grote macht. Na de 1e wereldoorlog kwam er een eind aan dit rijk. Toen de Britten na de 1e wereldoorlog in feite leider in het Midden-oosten was, discrimineerde zij de arabieren en de arabieren kregen een minderwaardigheids gevoel en wilden gelijkheid bereiken via de islam. In de 2e helft van de 20e eeuw kwam er een toenemende tegenstelling tussen westerse waarden en traditionele, islamitische waarden. Op 11 september 2001 werden door extremistische moslims aanslagen gepleegd op het WTC door Osama Bin Ladens Al Qaida. Dit leiden tot de oorlog tegen het terrorisme, bijvoorbeeld in iraq tegen Saddam Hoessein.