Gabbers

Inleiding

Een eigen kledingstijl, muzieksmaak (hardcore/techno) en een eigen taal. Hun aparte manier van drugsgebruik en hun aparte manier van dansen, oftewel hakken. Gabbers zetten zich af tegen andere subculturen zoals kakkers, hiphoppers of skaters. Ik ga dit onderzoeken door in hoofdstuk 1 jeugdcultuur in het algemeen te beschrijven. In hoofdstuk 2 geef ik een uitgebreide beschrijving van de gabbercultuur. In hoofdstuk 3 maak ik een overzicht van de combinatie racisme en gabbers om vervolgens in de conclusie antwoord te geven op de hoofdvraag. De hoofdvraag is:

Zijn gabbers racistisch?

Cultuur in het algemeen Cultuur is een spiegel van de samenleving. Theatervoorstellingen, popconcerten, schilderijen, historische binnensteden en een toegankelijk gedocumenteerd verleden zijn essentieel voor een maatschappij waarin mensen van verschillende leeftijden en verschillende afkomst met elkaar samenleven. Cultuur laat mensen anders naar elkaar kijken, zet aan om in discussie te gaan en leert mensen elkaar te waarderen.

Jeugdcultuur Jeugdcultuur is het geheel van culturele uitingen en belevingen dat alleen leeft in jongerengroepen. Een jeugdcultuur is niet zomaar een jongerengroep, maar heeft als extra kenmerk dat er sprake is van normen en waarden, die vorm krijgen in taal, kleding, kapsels, tattoo’s, piercings en muziek. Muziek speelt een heel grote rol op het identificatiemiddel voor jongeren. Een jeugdcultuur kent dus een binnen- en buitenkant. Jeugdculturen kunnen voor jongeren een middel zijn om een identiteit te ontwikkelen. Als gevolg van diverse ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog, zoals ontkerkelijking, is de identiteitsontwikkeling van jongeren meer een doe-het-zelf-proces geworden. Jeugdculturen stellen jongeren in staat verschillende rollen aan te nemen en uit te proberen. In de jaren 1960 had met het gevoel dat jeugdcultuur één groep was die tegen de volwassen cultuur strijdt. Maar al heel snel kreeg de jeugdcultuur diverse subculturen.

Het lidmaatschap van een jeugdsubcultuur is vrijwel altijd tijdelijk. Het is moeilijk in te schatten welk deel van de jeugd werkelijk deel uitmaakt van een jeugdsubcultuur, dat wil zeggen van een vriendengroep die onderdeel is van een bredere cultuurstijl. De meeste jongeren richten op een mainstreem cultuur, een minderheid rekent zichzelf tot een specifieke jeugdsubcultuur als gabber, skater, breezers, nerds, punkers, enzovoorts. Veel jongeren rekenen zichzelf niet tot een jeugdsubcultuur, maar horen er in feite wel bij.

Gabbers zijn liefhebbers van de meest extreme housesoort: hardcore. Ze dragen meestal trainingspakken (meestal van het Italiaanse merk Australian), bomberjacks en nikes. Gabbers hebben een eigen dansstijl: hakken. Gabbers herken je meestal aan hun kale hoofden of bij de meisjes is de onderkant weggeschoren, dit kenmerk is essentieel. Gabbers komen van oorsprong uit Nederland, maar heeft zich al ver uitgebreid over de grenzen. De naam gabber, het Jiddisch voor “kameraad”, “vriend”, of “maat” zegt in feite dat kameraadschap en verbondenheid ware drijfveren zijn achter het gabbergevoel.

De gabbercultuur Gabberhouse was in de hoogtijdagen een belangrijk onderdeel van de jeugdcultuur en velen deden eraan mee. Als je als gabber aan wilde geven dat iemand niet binnen het “gabberwereldje” past, noemde je degene zwabber. Door de buitenwereld werden gabbers in die tijd vaak Sjonnies en Anita’s genoemd. Maar van dit alles is tegenwoordig geen sprake meer. Hoewel merken als Lonsdale, Fred Perry en Pit Bull populair worden, gaan steeds meer gabbers weer de oude stijl dragen van “Aussies” en Nikes, omdat ook extreem rechts sterk wordt afgekeurd door het grootste deel van de gabbers, het tegendeel wat mensen dus denken. Een steeds groter gedeelte van de gabbers vindt ook dat deze kleding niets met de gabber-identiteit te maken heeft. Gabber zijn heeft volgens de mening van velen niets te maken met uiterlijk. Gabbers vinden over het algemeen dat gabber zijn in hart en nieren zit en niet aan de buitenkant hoeft te zijn. Een gabber is iemand die van harde house muziek houdt en die feesten een zeer belangrijk deel van zijn leven vindt. (zie ook de bijlage voor een artikel van 27 november 1996 over de gabbers).

Gabbers zijn niet moeilijk te herkennen. De jongens hebben vaak een kaalgeschoren hoofd en de meisjes scheren vaak de onderkant van hun haren weg of doen hun haren strak naar achter in een staart. Ze dragen meestal trainingspakken (meestal van het Italiaanse merk Australian), bomberjacks en nikes. Ze hebben ook vaak een gouden ringetje in hun oorlel.

Bij gabbers gaat het vooral om de muziek: harde terror, hardcore, house, enz. Eind jaren tachtig kwamen de eerste house-geluiden naar Europa. Sinds die tijd heeft het zich enorm ontwikkeld in allerlei stijlen. Zo heb je bijvoorbeeld club-house, trance, techno, oldschool en acid. Maar de harde kern van de house-muziek ontstond in West-Europa en sloeg vooral in Nederland aan: hardcore. De basis van hardcore wordt gevormd door een harde bass-drum die met een snelheid van 180-220 beats pet minuut en meestal een elektronische melodie. Soms worden er worden ook vaak teksten aan toegevoegd die meestal uit films of andere platen worden gehaald. Ook hardcore is weer onder te verdelen in verschillende stijlen zoals happy-hardcore, newstyle en terror.

Sinds 1992 zijn de “Thunderdome” feesten van ID&T de belangrijkste feesten op het gebied van hardcore. Er zijn nu19 grootschalige “Thunderdome’s” georganiseerd, waarvan 7 in het buitenland. “Thunderdome” brengt ook CD’s uit. Andere bekende hardcore CD’s zijn “Masters of Hardcore”, “Hellraiser” en “Hellsound”. De meest bekende hardcore-artiesten zijn Neophyte, Rotterdam Terror Corps en Rob Gee. Een paar gabber-feiten op een rij: Een vrouwelijke gabber noemt men ook wel: Gabberin, gabberina, raveteef, gabberbabe, gabbervrouwtje, gabettes (uitvinding van dj Ruffneck), gabba girl, housewijf, gabster, of meer hatelijk: Speedhoer, houseteef, gabbersnol, pepslet.

Dan heb je nog de zinsnede \'Hakkûh en zagûh\'. Als gabbers het hier over hebben, dan gaat het om de combinatie van de gabberbeat en de juno-lijn.

Statistieken uit 1997: Op 1 januari 1997 telde Nederland 1323000 jongeren in de leeftijd van 16 tot 22 jaar. Volgens een onderzoek zouden zo\'n kleine 300.000 jongeren uit deze leeftijdsgroep regelmatig naar gabberfeesten gaan. Het Bureau Interview meldt, in een recent onderzoek, dat meer dan een kwart (27 %) van de 12- tot 19-jarigen in ons land een absolute voorkeur voor hardcorehouse heeft. Dat zijn bijna 350.000 gabberfans.

Gabbers en racisme

In de krant wordt vaak geschreven over incidenten met gabbers die betrokken zijn bij gewelddadigheden tegen niet-blanken, moslims en anders denkenden. Ook op scholen neemt de spanning onder de leerlingen toe als een groep mensen in gabberkleding in een groep bij elkaar gaan staan. Om deze spanningen tegen te gaan zijn sommige scholen overgegaan tot een kledingverbod. Er heerst grote onbekendheid rondom het gabberverschijnsel. Om inzicht te krijgen in de gabberbeweging is het goed om de geschiedenis van deze beweging eens te bekijken.

Gabbers en de leiders van extreemrechtse partijen maken halverwege de jaren zeventig veel ruzie met elkaar, hierdoor groeit de beweging niet verder. Halverwege de jaren tachtig komt er een einde aan de ruzies binnen de gabberscène en muziek wordt het bindmiddel tussen de verschillende politieke ideeën. Met de oprichting van \'Blood & Honour\" (een muziekbeweging) in 1987 wordt een begin gemaakt met het organiseren van de extreemrechtse gabbers. Het (racistische) geweld van de gabbers en de negatieve berichtgeving in de media zorgden eveneens voor het inzinken van de gabbercultuur. Een echte opleving vindt eind jaren negentig weer plaats. De extreemrechtse gabberscène wordt langzaam weer minder extreem door een aantal gabbers die zich niet meer met politiek te bemoeien.

Momenteel nemen in Nederland de gabbers de grootste plaats in binnen de skinheadscène. Maar de meeste Oi!-skins (skinheads van oorsprong uit Groot-Brittannië, die cultuur is ook in Nederland overgenomen) willen zich niet met politiek bemoeien en stellen het plezier op de voorgrond. De meeste Oi!-skins noemen zichzelf wel \'vaderlandslievend\' en hebben rechtse ideeën. Oi!-skinheads moeten niets hebben van gabbers die nu de kleding en de levensstijl van de skinheads kopiëren. Nazi-skins of Boneheads behoren tot het extreemrechtse deel van de gabberscène. Het negatieve beeld van gabbers wordt grotendeels door hen bepaald. De nazi-skins hebben een eigen groep met eigen magazines, maar er vindt wel verbinding plaats tussen de Oi!-skins en de Boneheads: muziek. Een klein aantal skinheads behoort tot de linkse scène, zij noemen zichzelf redskins, SHARP-skins (Skinheads Against Racial Prejudice) of RASH-skins (Red and Anarchist Skinheads). Hun invloed is echter niet groot, omdat de gabberscène gedomineerd wordt door rechtse en extreemrechtse skinheads.

De grote oorzaak waardoor veel skins zijn gestopt met hun cultuur is trouwens de aanhoudende negatieve publiciteit rondom het geweld van skinheads tegen immigranten, homo\'s en het toenemende racisme.

Maar hoe zit het dan met het welbekende ´racistische’ merk Lonsdale? De reden dat er nu zo veel jongeren in Lonsdale rondlopen is niet een heropleving van skinhead, maar van gabber. Toen rond 1997 iedereen in Nederland met een kale kop rondliep, was voor de gabbers van het eerste uur de lol eraf. Ze mikten hun Aussies in de kast en de meeste lieten hun haar groeien. Daarbij namen ze de kledingstijl van de gabbers gedeeltelijk over en dan vooral Lonsdale Waarom? Omdat het mooie, nette en sportieve kleding is.

De vraag is nu natuurlijk of deze jongeren allemaal racistisch zijn omdat ze deze kleding dragen. Meestal niet, want ze dragen de kleding omdat ze het fijn vinden en vaak zijn het de allochtonen die deze kleding als racistisch opvatten. Al wordt op schoolpleinen gefluisterd dat Lonsdale staat voor: Laat Ons Nederlanders Samen De Allochtonen Langzaam Executeren... In de eerste plaats mag je nooit iemand op grond van zijn uiterlijk veroordelen. In de tweede plaats zijn de genoemde merken wel \'skinheadmerken\' maar draagt slechts een deel van de skinheads deze merken om er een politieke boodschap mee uit te drukken. In de derde plaats hebben we nu te maken met een groep die vooral een kledingstijl kopieert en in veel mindere mate een politieke boodschap. Jongeren dragen Lonsdale vooral omdat ze het fijne kleding vinden, het is praktisch en voor de goede kwaliteit vrij goedkoop. Ook sprak ik jongeren, gabbers, aan die geen neonazi\'s zijn maar gabbers die naar ska en Oi! Luisteren. Deze jongeren zijn vrienden van mij, dus ik weet goed hoe ze denken. Ze staan niet racistisch in de zin dat ze geen enkele buitenlander moeten. Ze vinden wel dat sommigen niet moeten doen alsof Nederland van hun is, terwijl ze hier komen als “te gast”. Ze zijn in ieder geval geen neonazi’s, ze vinden alleen de muziek leuk en de kleding fijn om te dragen. Dus niet iedereen die erbij loopt als een gabber, hoeft meteen neonazi te zijn, dit is alleen een vooroordeel. Omdat Lonsdale in de laatste jaren een gedragscode met zich mee brengt dragen gabbers heel weinig Lonsdale kleding. Vaak weten de gabbers niet wat de geschiedenis is van de gabber, toch noemen zij zichzelf zo. De meeste kenden ook niet de betekenis van de kleding. Veelbetekenend is ook de uiterst afwijzende houding van gabbers ten opzichte van deze groep. Ook de jongeren die wél een Lonsdale dragen als politieke uiting zijn niet werkelijk racistisch. Wel zijn de denkbeelden van de Nederlandse jeugd ten aanzien van allochtonen en integratie radicaler aan het worden.

Volgens sommigen is de Nederlandse samenleving radicaler gaan denken; jongeren geven af op allochtonen, spreken hun bewondering uit voor Pim Fortuyn en kicken op de skinheadfilm American History X, waarvan ze de antiracistische boodschap grotendeels missen of gewoon negeren. Dat een deel van de Nederlandse jeugd zich tegen allochtone leeftijdsgenoten afzet door kleding te dragen die door allochtonen mogelijk als discriminerend wordt ervaren, heeft heel veel te maken met het creëren van een eigen identiteit (puberteit). Ook is de manier waarop dit in de media naar buiten gebracht wordt niet helemaal oprecht. Als het woord Lonsdale-jongeren wordt genoemd, wordt dat vooral bij de ouderen meteen geassocieerd met extreem rechts, racistisch. Ouderen vangen hierdoor signalen op waardoor ze deze mening creëren en dat jongeren, van welke cultuur dan ook, beter op de hoogte zijn van wat er onderling speelt.

Conclusie

Na dit werkstuk te hebben gemaakt, ben ik tot de conclusie gekomen dat niet alle gabbers racistisch zijn. Je hebt natuurlijk wel de extreemrechtse gabbers, maar ook gabbers met helemaal geen racistische bedoelingen. Deze tweede groep gabbers vinden dat er vaak te erge vooroordelen zijn over gabbers, dat ze dus allemaal racistisch zijn terwijl dit niet zo is. De eerste groep oorspronkelijke gabbers waren sowieso niet racistisch. En het kledingmerk Lonsdale, waarvan iedereen denkt dat het racistisch is, hoeft niet meteen racistisch te zijn. De extreemrechtse gabbers hebben dit kledingmerk “racistisch” gemaakt, terwijl het eigenlijk bokskleding is voor zwarte mensen. Het ligt er dus maar aan hoe je het merk ziet en hoe je de gabbers ziet.

De meeste gabbers zijn dan wel rechts en racistisch, maar de een klein aantal gabbers behoort tot de linkse scène, zij noemen zichzelf redskins, SHARP-skins (Skinheads Against Racial Prejudice) of RASH-skins (Red and Anarchist Skinheads). Deze zijn dus juist tégen racisme.

Vooroordelen over gabbers zullen er toch altijd blijven bestaan, maar ze zijn in ieder geval zeker niet allemaal extreem rechts.

Bronnenlijst

http://www.lonsdalenews.nl/gabbers.html

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gabber_(persoon)

http://www.minocw.nl/cultuur/

http://www.nov.nl/emc.asp?pageId=1624

http://nl.wikipedia.org/wiki/Jeugdcultuur

http://groups.msn.com/OnLyFoRGaBbErS

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gabber_%28persoon%29

http://www.fysiotherapiecentrumudenhout.nl/gabber/

http://www.stampgevaar.goedbegin.nl/

http://jongerenraadborsele.nl/artikel/276

http://www.lonsdalenews.nl/racisme.html