Eerste wereldoorlog

Wie hadden er schuld bij de eerste wereldoorlog?

Op zondag 28 Juni 1914, ging Frans-Ferdinand, de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije, naar de Oostenrijk-Hongaarse provincie Bosnië voor een bezoek. Er was al enige tijd onrust bij de Slavische bevolking in Bosnië sinds Oostenrijk-Hongarije Bosnië veroverden van de Turken en het was ook geen geheim dat Servië de Bosnische onafhankelijkheid steunde. Tijdens het bezoek van Frans-Ferdinand werd hij neergeschoten en die moord zou grote internationale gevolgen hebben. Oostenrijk-Hongarije verdachte Servië ervan dat ze wisten dat de moord plaats zou vinden. Vijf weken na de moord stelde Oostenrijk-Hongarije, met de steun van Duitsland, Servië een paar harde eisen. Zo wilde Oostenrijk-Hongarije o.a. een onderzoek in stellen om de aanstichters van de moordaanslag te vinden en op te pakken. Servië weigerde de eisen van Oostenrijk-Hongarije omdat ze op de steun van Rusland rekende en die ook kreeg.

Oostenrijk-Hongarije verklaarde de oorlog aan Servië. Rusland begon toen hun troepen te mobiliseren aan de grens van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije. Door deze actie van Rusland verklaarde Duitsland de oorlog aan Rusland. Frankrijk was een bondgenoot van Rusland en wilde wraak op Duitsland omdat Duitsland de oorlog uit 1871 had gewonnen. Dus Frankrijk begon zich ook te mobiliseren waardoor Duitsland ook de oorlog verklaarde aan Frankrijk. Toen Duitsland hun Von Schlieffen-plan ging uitvoeren en België binnen viel verklaarden ook Engeland Duitsland de oorlog en de eerste wereld oorlog was begonnen.

Maar wie is nou de hoofdschuldige van de oorlog? Dat is een vraag die niet zo makkelijk te beantwoorden is als dat het lijkt. Het zou makkelijk zijn om Duitsland de schuld van de oorlog te geven want Duitsland is begonnen met aanvallen. Maar zo makkelijk is het niet, want Duitsland had geen keus. Het bondgenootschap met Oostenrijk-Hongarije was sterk en Duitsland wilde Oostenrijk-Hongarije niet in de steek laten wanneer Rusland de aanval zou openen op Oostenrijk-Hongarije. Maar een oorlog met Rusland betekende tegelijkertijd ook een oorlog met Frankrijk dus Duitsland moest wel als eerste gaan aanvallen om te voorkomen dat aan beide kanten van Duitsland een volledig gemobiliseerde vijand zat. Duitsland werd dus tegen hun wil in de oorlog getrokken en is dus zeker niet de hoofdschuldige.

De eerste wereldoorlog is ontketend nadat Oostenrijk-Hongarije servie had aangevallen. Maar heeft Oostenrijk-Hongarije de meeste schuld voor het veroorzaken van de oorlog? Nee, zeker niet. Ook Oostenrijk-Hongarije werd in de oorlog gesleurd zonder dat ze het wilden. Ze wilden alleen een onderzoek of Servië achter de aanslag op hun kroonprins zat en hadden helemaal geen belang bij een wereldoorlog. Oostenrijk-Hongarije valt dus ook af als hoofdschuldige.

Rusland had veel belang bij een oorlog, want nadat de Russische vloot was verslagen door de Japanse vloot wilde rusland uitbreiden naar de Middellandse Zee. Daarvoor moesten ze Oostenrijk-Hongarije aanvallen en ze wisten dat ze dan ook meteen oorlog zouden krijgen met de Duitsers, maar dat weerhield ze niet om een aanval op Oostenrijk-Hongarije te plannen. Ook hadden ze een verdrag met Frankrijk dat wanneer 1 van beide landen werd aangevallen door Duitsland dat ze elkaar dan zouden helpen. Rusland heeft wel een aandeel in de schuld van de oorlog maar om ze een hoofdschuldige te noemen gaat te ver.

Ook Engeland had belang bij een oorlog, omdat ze vonden dat Duitsland te machtig werd. Duitsland groeide industrieel heel snel en in 1898 maakte Duitsland bekend dat ze een grote vloot wilden bouwen voor handel en om blokkades tegen te gaan. Engeland was bang om hun superioriteit op zee te verliezen en stuurde hun minister van Oorlog om met Duitsland te onderhandelen over hun vloot. Engeland stelde strenge eisen, met de bedoeling om de onderhandelingen te laten mislukken en een reden voor de oorlog te creëren, maar Duitsland deed alles om een conflict te voorkomen en accepteerde alle eisen. Dit kwam Engeland niet goed uit en besloot om nog strengere eisen te stellen. Natuurlijk weigerde Duitsland de nieuwe eisen, maar dit voorval maakt duidelijk dat Engeland redenen creëerde om Duitsland aan te vallen. Ook zat Engeland in de Triple Entente, een bondgenootschap tussen Frankrijk, Engeland en Rusland. De 3 triple Entente landen hadden alle 3 iets tegen Duitsland en hadden alle 3 afspraken met elkaar tegen Duitsland. Engeland had er zeker belang bij om Duitsland minder machtig te maken en zorgden ook voor redenen om de oorlog te beginnen. Er werden door Engeland bondgenootschappen gemaakt tegen Duitsland. Engeland heeft dus een heel groot aandeel in de schuld van de oorlog.

Als laatste hebben we nog Frankrijk. Frankrijk had heel veel belang bij de oorlog, want Duitsland werd snel sterker. Economisch en militair, en daar wou Frankrijk iets tegen doen. Ook wilde Frankrijk zich wreken op Duitsland omdat ze de oorlog in 1871 tegen Duitsland het kostbare stuk land Elzas-Lotharingen hadden verloren. Die belangen kwamen goed naar voren in de acties van Frankrijk. Want in 1892 sloot Frankrijk een geheim verdrag met Rusland waarin stond dat wanneer Duitsland 1 van beide landen aanvalt, ze elkaar zullen helpen. Hier werden al voorbereidingen getroffen voor de oorlog. Er werden later nog meer voorbereidingen getroffen, want in 1902 sloot Frankrijk een verdrag met Italie, die toen nog een bondgenoot was van Oostenrijk-Hongarije en Duitsland, dat Italie zich niet zou bemoeien met een eventuele oorlog tussen Frankrijk en Duitsland. Frankrijk zette de relatie met Duitsland op scherp door Duitsland te negeren bij sommige politieke beslissingen, zoals de belangen in Marokko, waar Duitsland wel bij hoort te zijn volgens een internationaal verdrag.

Het is wel duidelijk dat Frankrijk al sinds 1871 revanche op Duitsland wou nemen en dat ze vanaf die tijd de oorlog hebben gepland. Frankrijk heeft verschillende verdragen gesloten om een oorlog met Duitsland voor hun makkelijker te maken. Ook hebben ze de relatie tussen Frankrijk en Duitsland op scherp gezet door Duitsland te negeren bij beslissingen die Duitsland wel aangaan, en ze hebben verschillende landen tegen Duitsland opgezet.

Bron A en bron C bevestigen dat Duitsland tegen hun wil in de oorlog is gesleurd. Duitsland was niet oorlogszuchtig maar kon niet veel anders dan Oostenrijk-Hongarije helpen in hun oorlog. De enige manier om de oorlog te voorkomen was om Oostenrijk-Hongarije niet te steunen maar volgens bron C zou dat de status van Duitsland als wereldmacht in gevaar brengen en dat wilde Duitsland niet.