Jongeren met gescheiden ouders

Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview
Enqûete
Bronnen Inleiding Het aantal jongeren dat bij een echtscheiding is betrokken is de afgelopen dertig jaar sterk gestegen. Wat zijn de gevolgen voor de kinderen van gescheiden ouders? Er blijken onder meer gevolgen te zijn hun onderwijsniveau en tot hun kijk op relatievorming. Vooral jongens zijn gevoelig voor echtscheiding. De leeftijd van het kind bij echtscheiding lijkt van invloed op de hoogte van het onderwijsniveau. kinderen Eenmaal volwassen geworden, kijken kinderen van gescheiden ouders anders tegen relatievorming aan dan mensen die zijn opgegroeid in een *traditioneel* gezin. Bovendien beëindigen relatief meer van hen hun relatie dan personen die zijn opgegroeid in een 2oudergezin. De afgelopen dertig jaar is de relatievorming aan grote veranderingen onderhevig geweest. Eenpersoonshuishoudens, eenoudergezinnen en ongehuwd samenwonenden hebben zich in onze samenleving een vaste plaats verworven naast het traditionele gezin. Ongeveer de helft van de eenoudergezinnen van nu is ontstaan door echtscheidingen, die de afgelopen tijd sterk in aantal zijn verhoogt. Deze stijging hangt samen met onze maatschappij die geëvolueert is naar een grotere kans voor vrouwen op de arbeidsmarkt waardooor hun gezinsleven een beetje word verwaarloosd. Daarnaast heeft de verzorgingsstaat het uit elkaar gaan gemakkelijker gemaakt. Het huwelijk is meer gericht op aspecten zoals wederzijdse trouw en liefde en respect voor elkaar. Echtscheiding wordt tegenwoordig door grote delen van de bevolking geaccepteerd. Wanneer er kinderen bij te pas komen is men echter minder tolerant. Velen zijn van mening dat juist de kinderen het slachtoffer zijn van echtscheiding. Jongeren van gescheiden ouders
Niet meer zo uitzonderlijk Precieze cijfers van hoeveel kinderen de ouders gescheiden zijn zijn er niet maar zeker is dat het een groot aantal betreft. Voor een aantal kinderen is het crisismoment van de scheiding al een tijd achter de rug, anderen zitten er nog midden in. Maar voor al deze kinderen zorgt het feit *kind van gescheiden ouders* te zijn voor een stuk *anders zijn*. De normale situatie is nog altijd *mama,papa en kinderen in één huis*. Pas zeer recent merken we op dat in kinder- jongeren- en volwassenenpers ook aan andere gezinsvormen aandacht besteed wordt. Kinderen van gescheiden ouders, eenoudergezinnen, nieuwsamengestelde gezinnen komen langzaam maar zeker ook ter sprake. Tot voor kort werd er niet over gesproken, of op een bijna uitsluitend negatieve manier. Samen blijven voor de kinderen? Lange tijd ging men ervan uit dat ouders best zolang mogelijk samen moesten blijven in het belang van het kind. De laatste tijd vind men dat een goede scheiding - ook voor de kinderen - te verkiezen is boven een slecht huwelijk dat geen warmte en geborgenheid meer bied. Waarschijnlijk is het voor de jongeren ook beter goed gescheiden ouders te hebben dan voortdurend conflicten en spanningen mee te maken in het gezin. Voorwaarde is wel dat moeder en vader er in slagen de vroegere partnerconflicten opzij tezetten en hun ouderschap te reorganiseren in het belang van de kinderen, en een beetje respect voor mekaar kunnen houden. Zich aanpassen aan de nieuwe situatie De scheiding is een moeilijke periode. Elk gezinslid heeft het een tijdlang moeilijk op één of andere manier. Stemmingen en gevoelens zijn wisselend. Iedereen heeft tijd nodig om de nieuwe situatie gewoon te worden.

Er zijn jongeren die er na verloop van tijd goed in slagen hun leven te herorganiseren. Ze zitten dan wel met gemengde gevoelens, maar zien ook het positieve aan hun situatie. De scheiding staat niet in de weg dat ze zich goed kunnen voelen. Ze passen zich zowel bij moeder als bij vader aan (met eventueel bijhorenden) Elementen die we bij deze jongeren vaker terugvinden zijn: · Voorbereid worden op de scheiding. · Erover kunnen praten met jongeren in eenzelfde situatie (à vrienden, broers en zussen). · Erover kunnen praten met minstens één van de ouders. · De schuld niet bij één van beiden zien. · Er wordt niet gestookt tussen de ouders. · Aanvaarding van de scheiding door familie en omgeving. · Zelf over en weer kunnen gaan. · Inspraak in de regeling, zonder het gevoel tussen de ouders te moeten kiezen.

Er zijn ook jongeren die na de beginperiode veel moeite blijven hebben met de scheiding. Voor hen is de scheiding iets heel ergs dat gebeurd is. Ze voelen zich in de steek gelaten. Het gevoel *er is mij iets aangedaan* blijft sterk aanwezig. Ze zijn kwaad op één of beide oudersof ze vinden het niet in hun stiefgezin. Hierbij spelen vaker factoren mee als: · Overvallen worden door de scheiding. · Een scheiding gepaard gaand met geweld. · Er niet over mogen, kunnen of durven praten. · Verbroken contact met één van de ouders. · Blijven stoken tussen de ouders. · Ruzies tussen de ouders blijven duren na de scheiding. · Niet betrokken worden bij speciale activiteiten in het nieuw-samengesteld gezin. · Zich alleen voelen staan in de klasgroep. · Familie en omgeving trekken partij of negeren de scheiding. · Alles wordt buiten de jongere om geregeld. Als de gezinssituatie verandert op tienerleeftijd Elke tiener moet een evenwicht vinden tussen het horen bij het gezin en het uitbouwen van een zelfstandig leven. Dit brengt een aantal conflicten en spanningen mee. Wanneer zich op dit moment een scheiding voordoet kan dat invloed hebben op dit losmakingprocess. De stap naar zelfstandigheid Bij een aantal tieners versnelt het proces van zelfstandig worden zich. Liever dan zich te moeten richten op het zoeken van een nieuw evenwicht tegenover het gezin van moeder en/ of vader, richten ze al hun energie op hun vrienden en op het uitbouwen van hun eigen leven. De stap naar zelfstandig wonen, trouwen of samenwonen wordt hier vlugger gezet. Sommigen maken de keuze om te gaan werken i.p.v. om verder te studeren,…Deze *zelfstandigheid* brengt uiteraard een aantal onzekerheden met zich mee. Het gevoel van veiligheid, van het gesteund voelen verminderd. Een jongere blijft twee ouders hebben
Als moeder en vader mekaar wederzijds gaan beschuldigen wordt de scheiding voor de jongere extra moeilijk! Hij wordt dan in feite innerlijk verscheurd. Het is voor de jongere echter emotioneel absoluut onmogelijk om te kiezen tussen mama en papa. Hij heeft zowel met zijn moeder als met zijn vader onzichtbare banden. Als volwassene moet je daar rekening mee houden, het is heel belangrijk om niet veroordelend te spreken over de moeder of de vader van de jongere. Ze komen in een heel moeilijke situatie terecht als ze van de éne ouder de andere ouder niet meer mogen graag zien. Dit zorgt voor een echt dillema: als ze de een graag zien, kwetsen ze de andere en omgekeerd. Jongeren komen hier voor een keuze te staan die ze niet willen maken, die ze niet kunnen maken. Jongeren in deze positie gaan zich terugtrekken, onverschillig worden, zich depressief voelen. Ze proberen deze moeilijke situatie te verhelpen door te bemiddelen tussen hun moeder en vader. Ze vertonen vermindering in schoolse prestaties. het is zeer goed mogelijk dat een jongere zich volledig afkeert van 1 van zijn ouders en alle contact weigert. Ondergronds werkt dit emotioneel echter door, wat zich kan uiten in symptomen als depressie, alcoholmisbruik, een aantal negatieve eigenschappen van de persoon waar men afstand van wil nemen overnemen,… Interview

Interview met Monique, Een gescheiden moeder met 2 kinderen van 12 en 15. (Niet hertrouwd)

- Wanneer bent u gescheiden? - Hoe oud waren de kinderen toen? - Wat was hun reactie? - Zijn u en uw ex-man als vrienden uit elkaar gegaan? - Is dit nog steeds zo? - Vind u dat uw kinderen de dupe zijn van de scheiding? - Wonen de kinderen bij u, hun vader of afwisselend? - Is het niet moeilijk voor de kinderen om steeds te verhuizen tussen vader en moeder? - Vind u dat er ook voordelen zijn aan de scheiding? - En hoe zit het met de nadelen? - Vind u dat de kinderen zelf moeten kunnen beslissen bij wie ze wonen? - Gingen uw kinderen door de scheiding slechter presteren op school?

Bedankt voor de medewerking! Enqûete

Enquette voor jongeren van de tweede graad met gescheiden ouders. De enquette wordt anoniem ingeleverd.

Ben je een o jongen o meisje

Leeftijd ... 1) Zijn je ouders gescheiden? o ja
o nee

2) Woon je bij o je vader o je moeder o beide (co-ouderschap)

3) Ben je akkoord met deze regeling? o ja
o nee Uitleg: .................................................................

4) Ben je het liefst bij o je vader o je moeder o allebei even graag

5) Heeft je vader/moeder een nieuwe vriend(in)? Zoja o vader o moeder Wat vind je hiervan? .................................................................

6) Lijdt je onder de situatie dat je ouders gescheiden zijn? Zijn er voor- en nadelen aan verbonden? Voordelen .................................................................

Nadelen .................................................................

7) Ging je door de scheiding minder presteren op school o ja o nee

Waarom? .................................................................

8) Denk je dat enige kinderen het moeilijker hebben om een echtscheiding te verwerken dan een kind met broers/zussen? o ja o nee

9) Krijgen jullie op school genoeg informatie over dit thema? o ja o nee

10) Vind je dat ze een juiste keuze namen door hun scheiding? o ja o nee

11) Heb je hier nog iets bij toe te voegen? .................................................................

Bronnen

Internet: www.google.com
http://www.kjt.org/lkvkjt/bibliotheek/lesecht1.doc
http://www.klasse.be/archieven/archieven.taf?actie=zoeken&dossier=echtscheiding
http://www.kjt.org/jongeren/echtscheiding/ http://www.khlim.be/saw/dienstverlening/echtscheiding.htm

Boeken: Jongerengids 2002
Botsing
Klasse ...