Marilyn Monroe

Hoofdvraag:

In hoeverre staat de massacultuur in verbinding met Marilyn Monroe, en andersom?

Deelvraag 1:
Wie is Marilyn Monroe?

Deelvraag 2:
Wat hield de massa cultuur in? En hoe is deze cultuur ontstaan?

Deelvraag 3:
Hoe werd men beroemd in de tijd van de massamedia, en waarom lukte dit Marilyn zo goed?

Deelvraag 4:
In hoeverre kan je Marilyn vergelijken met Madonna?

Deelvraag1

Wie is Marilyn Monroe?

Marylin is geboren op 1 Juni 1926 in Los Angeles, California, als Norma Jeane Mortenson. Haar moeder was Gladys Baker. Omdat haar moeder de hele voogdij over Norma kreeg werd haar naam veranderd in Norma Jeane Baker. Gladys was filmproducent bij de RKO studio’s. Maar haar psychologische problemen hielden haar weg van het werk en uiteindelijk kwam ze in een psychisch instituut.
Norma Jeane verbleef haar jeugd in weeshuizen en pleeggezinnen tot in 1937. Ze verhuisde toen met familie MC Kee Goddard. Maar toen de man naar de oostkust werd geplaatst voor zijn werk, kon het koppel de 16-jarige Norma Jeane niet onderhouden. Ze stond toen voor twee keuzes: of terug naar het weeshuis of trouwen. Marylin koos voor de laatste optie. Op 19 Juni 1942 trouwde ze met haar 21-jarige buurjongen Jimmy Dougherty, waar ze zes maanden verkering mee had.
Zij waren dolgelukkig met elkaar totdat Jimmy in 1944 met de Marine mee naar de Zuid-Pacificische eilanden moest. Nadat Jimmy haar had verlaten ging Norma Jeane werken bij Radio Muntions Factory in Burbank. Paar maanden later zag fotograaf David Conover haar terwijl hij foto’s voor het tijdschrift Yank. Hij kon haast niet geloven dat hij zo’n vrouw had getroffen. Zij was namelijk het voorbeeldig fotomodel. Hij gebruikte Norma Jeane’s foto’s voor het tijdschrift Yank. En dat was het begin van Norma Jeane als model. Binnen twee jaar was ze een veel gevraagd model.

Norma Jeane ging het leven van legendarische actrices bestuderen bijv. Jean Harlow en Lana Turner. En begon dramalessen te nemen met de gedachte om rijk te worden.
Maar toen Jimmy terug kwam in 1946 moest ze de keuze maken tussen haar huwelijk of carrière. Norma Jeane koos voor haar carrière, en tekende op 26 Augustus 1946 het studiocontract.
Toen begon het allemaal. Norma Jeane verfde haar haren blond en toen was Marylin Monroe geboren.

Marylin eerste rol was in de film The Shocking Miss Pilgrim in 1947. Ze speelde een serie onbelangrijke rollen tot in 1940. Maar John Huston zorgt ervoor dat ze in de thriller The Asphalt Jungle krijgt. Later dat jaar speelde Marylin als Claudia Caswell in All About Eve. En dat zorgde voor haar latere succes. Vanaf toen heeft ze in verschillende films gespeeld:
Lets Make It Legal, As Young As You Feel, Monkey Business en Don’t Bother to Knock. Maar haar rol in Niagara in 1953 zorgde ervoor dat haar droom, rijkdom, waar werd gemaakt. Maar haar succes in die film zorgde ook voor rollen een wereld bekende film Gentlemen prefer Blondes.
Het tijdschrift Fotoplay werd ze uitgekozen tot de beste nieuwe actrice. En op 27-jarige leeftijd tot de beste filmster.
Op 14 januari 1945 trouwde Marylin met Joe Dimaggio, een bekende basketbalspeler in San Francisco. Maar dat duurde maar twee jaar omdat Joe de druk niet aan kon.

Marilyn met Joe Dimaggio

Toen werpte ze in 1955 haar blonde oppervlakkige imago af. En dat zorgde ervoor dat ze in de spotlights kwam te staan. Maar nu wilde ze ook serieus genomen worden. Ze nam ook het acteren serieus. Ze nam afscheid van Hollywood en ging naar New York City om hier acteerlessen te nemen van Lee Strasberg.
In 1956 begon Marylin haar eigen filmproducties : Marylin Monroe Producties. Dit bedrijf produceerde: The Prince And the Showgirl en Bus Stop. Deze twee films weergaven haar veelzijdig talent als actrice.
Marylin kreeg erkenning voor haar rol in 1959 in Some Like It Hot. Ze hiermee de Golden Globe voor beste actrice komedie.

Op 29 Juni 1956 trouwde ze met toneelschrijver Arthur Miller.

Marilyn met Arhur Miller
Arthur schreef een stuk van Rosylin Taber in 1961 voor in de film The Misfits speciaal voor Marylin.
Opeens was het huwelijk over en scheidde ze op 20 januari 1961 en The Misfits was de laatste complete film. Na de Golden Globe in 1962 was Marylin de wereldwijde vrouwelijke actrice.

Tijdens haar carrière heeft Marylin 30 films gemaakt en 1 onafgemaakt Something Got to Give. Zij was meer dan alleen een filmster of een koningin van glamour. Maar tegenwoordig is Marylin Monroe geassocieerd met mooie, sensuele en uitgelaten vrouw.

Deelvraag 2

Wat houdt de massa cultuur in? En hoe is deze cultuur ontstaan?

'Massa' en cultuur' kunnen van alles betekenen. Beide kennen een geschiedenis van enkele eeuwen, talloze wetenschapsmensen hebben hen verschillend gebruikt en geïnterpreteerd. Net als veel andere begrippen in de menswetenschappen stamt de term 'massa' aanvankelijk uit de fysica. In het moderne spraakgebruik heeft het woord 'massa' deze betekenis min of meer behouden.
Massa wordt vaak als negatief woord gebruikt, in tegenstelling tot het woord cultuur. Wat vaak positief benaderd wordt.

Omstreeks 1955 ontstond in Amerika, Engeland en Frankrijk de pop-art. de kunstkenners en kopers kregen kunstwerken voorgeschoteld die grotendeels ontleend waren aan de Amerikaanse consumptiecultuur. Het werk van Andy Warhol, de Amerikaanse pop-artkunstenaar naar bij uitstek. Warhol koos voor zijn beelden onderwerpen die iedereen kende of gebruikte, zoals Campbell-soepblikjes, colaflesjes en foto’s van sterren. De onderwerpen voor zijn schilderijen en zeefdrukken waren door de publiciteitscampagnes in de media gemeengoed geworden.

Na een periode van wederopbouw van de steden en de industrie in de jaren 50, raakte West-Europa in een economische stroomversnelling. Gedurende een lange periode van vrede in de tweede helft van de 20e eeuw steeg de levensstandaard door technische vernieuwingen, concurrentie en een steeds grotere productie en consumptie tot een hoog peil. De eerste stromen gastarbeiders werden Europa binnengehaald, waardoor de autochtone burgers te maken kregen met levensgewoonten van mensen uit Zuid-Europa en Marokko. De welvaart in de communistische wereld bleef ver achter bij die van het Westen. Door verlaging van belastingen in de jaren zestig kreeg de consumptie een extra impuls, en leek het comfortabele leven van ‘The American Dream’ voor steeds meer mensen binnen bereik te komen.

In iedere huiskamer kwam een televisie (of men moest daar bewust van afzien), die een venster bood op het wereldgebeuren. De televisie zorgde enerzijds voor amusement, anderzijds werden in cabaret- en praatprogramma’s allerlei maatschappelijke en ethische zaken aan de orde gesteld. Door de stroom van informatie die elke avond de huiskamers binnenkwam werden de mensen steeds mondiger en waren ze minder bereid de autoriteiten klakkeloos te volgen. Men begon op de komen voor zijn rechten en dwong de autoriteiten zich steeds opnieuw te legitimeren. De media verspreidden nieuwe opvattingen en ideeën die snel werden overgenomen, waardoor dominante ideologieën verdwenen. De leer van de kerk en de praktijk van het leven groeiden uit elkaar, waardoor het zuilenstelsel in Nederland (een systeem waarbij iedere levensovertuiging haar aanhangers van eigen maatschappelijke voorzieningen bediende) onder druk kwam te staan. Het bedrijfsleven, maar ook de politieke partijen en de overheid, ontdekten de mogelijkheden van de televisie. Via reclamecampagnes en voortdurende herhalingen werd het medium gebruikt als smaakmaker om het grote publiek te manipuleren.
Toen ook de jongeren in de jaren zestig over meer geld gingen beschikken, werden zij een interessante commerciële doelgroep. Omdat muziek door middel van platen en later op bandjes en cd’s op grote school kon worden geproduceerd en verkocht, beleefde de muziekindustrie een periode van een enorme schaalvergroting. Ze voerde voortdurend nieuwe sterren ten tonele en bediende daarmee nieuwe doelgroepen. Via de radio en platen-, band- of cd-spelers was het mogelijk om overal dezelfde nummers te pluggen. Vanwege de massaliteit werden populaire muziek en Hollywood-films niet als kunst gezien, maar vooral als een middel om zoveel mogelijk geld te verdienen. Ze werden aan de lopende bang gemaakt, volgens clichématige formules.

De Sixties.
In de jaren zestig namen de Amerikanen de Vietnam-oorlog over van de Fransen. Zij zagen het als hun plicht om de waarden van het vrije Westen in Vietnam te verdedigen tegen het opkomend communisme vanuit China. De oorlog verliep voor de Amerikanen niet zo positief. Er waren aan de Amerikaanse kant veel slachtoffers. Doordat de media ervoor zorgden dat men overal ter wereld kon zien wat er zich werkelijk afspeelde in Vietnam,. Keerde de publieke opinie zich steeds meer tegen de regering en voelden de Amerikanen zich in 1973 tenslotte gedwongen de oorlog op te geven.
Filmmaatschappijen kwamen met Vietnam-films. De mensen protesteerden tegen de vercommercialisering van de maatschappij tegen de Amerikaanse invloed. Dat protest liep parallel met de opkomst van de brede subcultuur, die van de hippies. Ze keurden bezit af, keerden zich tegen de macht van de multinationals en probeerden de grenzen van de gevestigde orde te verleggen. Leven in de communes was volgens hen de enige mogelijkheid om een ideale maatschappij te realiseren.

Jaren ‘80 en ‘90
In de jaren tachtig werd het voor de avant-gardekunstenaars steeds moeilijker om iets nieuws te bedenken. Alles wal al zo ongeveer bedacht. Alleen via conceptuele kunst en de nieuwe media waren en nog mogelijkheden. In de architectuur en op het gebied van de industriële vormgeving ontstond het postmodernisme als reactie op het zakelijke modernisme.
In de moderne kunst was alles mogelijk; een overheersende en richtinggevende stijl ontbrak. Uitdaging, stijlvermenging, citaten uit vroegere perioden en andere culturen werden kenmerkend van de kunst uit de laatste decennia.

Na de Koude Oorlog.
In 1989 viel de Berlijnse Muur ten gevolge van de ontspanningspolitiek tussen Oost en West van de Russische president Gorbatsjov en het economische verval van Rusland als grootmacht. En Oost en West Duitsland werd herenigd.

De val van de Berlijnse Muur.

Het Westen genoot van een langdurige periode van vrede en welvaart. Terwijl overbevolking, aids, milieuproblematiek en uitputting van natuurlijke hulpbronnen de nieuwe items werden die het doemdenken van de Koude Oorlog vervingen.
Door de stijgende welvaart in de jaren ‘90 wilde de moderne mensen 24 uur per dag vermaakt worden. Hier speelde de vermaakindustrie natuurlijk op in. Inmiddels gaat men vaker en verder op vakantie. Ne de vakantie en pretparken worden dus uit de grond gestampt. Het centrum van de stad in aangepast aan de nieuwe vermaaksfunctie van winkelen: funshopping. Op de tv tellen alleen de kijkcijfers. Als het programma even tegenvalt zapt de kijker naar een andere zender. Ook wordt het mogelijk gemaakt om via satellietverbindingen razendsnel met elkaar te communiceren.

Conclusie:
De tweede helft van de twintigste eeuw betekent een breuk met de periode daarvoor. De toenemende welvaart zorgt voor een leven van consumeren en genieten. De mensen zijn kritischer en zelfbewuster geworden, komen voor hun rechten op en accepteren het gezag van de autoriteiten niet zonder meer.
Elke dag merken we iets van de revolutie van de massacultuur. Het is dan misschien niet in een korte periode veranderd, maar wel onherkenbaar.

Deelvraag 3.

Hoe werd men beroemd in de tijd van de massamedia, en waarom lukte dit Marilyn zo goed?

Zoals in deelvraag 1 beschreven staat, is Marilyn toevallig ontdekt. Maar er zijn naast het toeval meer factoren die belangrijk zijn voor het bereiken van de sterrenstatus. Fans moeten zich kunnen identificeren met hun idool. Een ster moet dus eindelijk een gewoon iemand zijn. De fan ziet een persoon op het doek, toneel of podium die net zo goed haar buurjongen of meisje had kunnen zijn. Het lijkt of iemand zonder geniaal te zijn, of bijzondere eigenschappen te hebben, toch een beroemde ster kan worden. In de cultuur van de massa kan dus iedereen in principe beroemd worden, maar je moet wel toevallig ontdekt worden. Voor popidolen is het belangrijk dat ze vaak te horen zijn op de radio. Voor filmsterren geld dat ze in nieuwe films en in het nieuws moeten zijn. Sterren hebben de media nodig voor hun succes en de media is afhankelijk van de hoge oplages en kijkcijfers. Er is dus sprake van een wederzijdse afhankelijkheid: in roddelbladen wordt de levensstijl van sterren vaak breed uitgemeten. Vooral persoonlijke problemen als verslavingen en huwelijksperikelen doen het goed. En dit slaat natuurlijk helemaal op Marilyn Monroe. Die toch vaak op deze (negatieve) manier in de publiciteit was. Ze maakte geen geheim van haar zware leven, en was ook niet vies van veel mannen. Dit heeft haar tot een ster gemaakt!

Marilyn deed alsof ze de koningin van de film was. Haar eisen waren hoog en soms zelfs belachelijk. Zo grootse actrice was ze ook weer niet. Maar ze had een sterrenstatus. En daar hoef je niet veel meer kwaliteiten voor te hebben dan een leuk koppie.

Marilyn niet al te gelukkig
Ze was geheimzinnige vrouw, ze straalde iets bijzonders uit. Maar ze was geen geweldige actrice. Je kunt dus als conclusie zeggen, dat in de tijd van de massacultuur talent niet bovenaan staat. Persoonlijke problemen en een leuk hoofd kan lijden dat je een van de grootste artiesten op de wereld wordt. Dit verwijst weer terug op de materiele dingen waar men veel waarde aan hechte.
Maar of je er nou echt gelukkig van wordt???

Hoe werd men beroemd in de tijd van de massamedia, en waarom lukte dit Marilyn zo goed?

Zoals in deelvraag 1 beschreven staat, is Marilyn toevallig ontdekt. Maar er zijn naast het toeval meer factoren die belangrijk zijn voor het bereiken van de sterrenstatus. Fans moeten zich kunnen identificeren met hun idool. Een ster moet dus eindelijk een gewoon iemand zijn. De fan ziet een persoon op het doek, toneel of podium die net zo goed haar buurjongen of meisje had kunnen zijn. Het lijkt of iemand zonder geniaal te zijn, of bijzondere eigenschappen te hebben, toch een beroemde ster kan worden. In de cultuur van de massa kan dus iedereen in principe beroemd worden, maar je moet wel toevallig ontdekt worden. Voor popidolen is het belangrijk dat ze vaak te horen zijn op de radio. Voor filmsterren geld dat ze in nieuwe films en in het nieuws moeten zijn. Sterren hebben de media nodig voor hun succes en de media is afhankelijk van de hoge oplages en kijkcijfers. Er is dus sprake van een wederzijdse afhankelijkheid: in roddelbladen wordt de levensstijl van sterren vaak breed uitgemeten. Vooral persoonlijke problemen als verslavingen en huwelijksperikelen doen het goed. En dit slaat natuurlijk helemaal op Marilyn Monroe. Die toch vaak op deze (negatieve) manier in de publiciteit was. Ze maakte geen geheim van haar zware leven, en was ook niet vies van veel mannen. Dit heeft haar tot een ster gemaakt!

Marilyn deed alsof ze de koningin van de film was. Haar eisen waren hoog en soms zelfs belachelijk. Zo grootse actrice was ze ook weer niet. Maar ze had een sterrenstatus. En daar hoef je niet veel meer kwaliteiten voor te hebben dan een leuk koppie.

Deelvraag 4.

In hoeverre kan je Marilyn vergelijken met Madonna?

Madonna.
Een van de sterren die de media zeer professioneel bespeelt, is Madonna. Toen zij in 1983 bekend werd met onder ander Holiday, dacht iedereen dat ze een van de vele eendagsvliegen zou zijn. Ze is echter muziek en mooie clips blijven maken. Ook blijft ze zichzelf vernieuwen. Elk volgend album brengt een nieuwe stijl en wordt grif gekocht door haar fans. Ze heeft een neus voor de nieuwste trends. Daarnaast heeft ze in een tal van films gespeeld. De muziekfilm met Madonna in de hoofdrol, Evita, geeft een goed beeld van de carrière van een meisje uit het gewone volk dat zich weet op te werken tot de echtgenote van de president van Argentinië. Dit wijst dus weer terug op het grootste kenmerk van de massacultuur, het kunnen verplaatsen in de ster. En dit kunnen vergelijken met zichzelf. Boy-or-girl-next-door-principe.
Madonna creëert zelf het beeld (telkens een ander) waarvan zij wil dat de mensen het van haar hebben. Ze is een zelfstandige vrouw met een goede zakelijke instincten.
Uit deze beschrijving zie je dus een aantal overeenkomsten met Marilyn maar ook verschillen.

Overeenkomsten:
Ze zijn allebei 2 sekssymbolen van een bepaald tijdperk.
Ze weten allebei op de juiste manier hun publiek te beïnvloeden, en gebruik te maken van hun sterrenstatus.

Madonna, doet dat door haar denkbeelden uit te spreken. Marilyn deed dat meer door de publiciteit op te zoeken. En niet altijd op een positieve manier.
Madonna wilt graag dat men het modebeeld van haar volgt, er is alleen niet bekend om Marilyn dit ook wou.

Verschillen:
Madonna is begonnen als fotomodel en werd toen actrice. Madonna is begonnen als zangeres en vervolgens als actrice.
Marilyn gebruikte haar jeugd om bekend te worden, Madonna niet.
Marilyn komt uiteindelijk uit een heel ander tijdperk, dus dat is eigenlijk het grootste verschil tussen deze 2 wereldvrouwen. En daarom niet altijd helemaal eerlijk vergelijkbaar.