Bio-industrie

Inleiding
Het onderwerp dat we nu hebben gekozen was niet ons eerste onderwerp. Ons eerste onderwerp was het salaris van leraren. Daar zijn we mee opgehouden, omdat we vast liepen door gebrek aan informatie.Wij hebben daarna dit onderwerp, de bio-industrie, gekozen, omdat we er nog niet veel vanaf weten en het lijkt ons een heel interessant en belangwekkend onderwerp.
Jaarlijks worden er in Nederland 500 miljoen dieren in de bio-industrie op wrede manier gehouden op 45.000 bedrijven. De Nederlandse veehouderij produceert in één jaar 3 miljoen ton vlees en bijna 10 miljard eieren, waarvan meer dan 75 % voor de export is. Er gaan miljarden euro’s in deze industrie om.
Het leed dat hierbij de dieren aan gedaan wordt en de schade die het ons mensen en het milieu aanbrengt, wordt maar weinig genoemd, maar komt wel steeds meer door verschillende belangengroepen en sommige politieke partijen aan de orde.
Wij vinden het erg raar dat er relatief weinig aandacht aan een zodanig groot probleem wordt geschonken. Dat komt, volgens ons, omdat velen het niet willen zien, want anders moet men veranderen, dus sluit men de ogen ervoor. De ouders van Hidde zijn heel erg begaan met het milieu en de dieren en ze hebben aangeboden om ons op weg te helpen.
We hebben het analyseschema als raamwerk gebruikt en de vragen beantwoord in de onderstaande tekst.

Bio-industrie
De bio-industrie is ontstaan na de tweede wereldoorlog. Doordat er in die oorlog zo veel honger is geleden, riep de regering:’’nooit meer honger! Er moet van nu af aan voor iedereen genoeg en betaalbaar voedsel zijn.’’
Langzaam veranderde het boeren ambachtelijke bedrijf in grootschalige industrie.Het kleine gemengde bedrijf, waarbij er een harmonie was tussen akkerbouw, gericht op het produceren van voer voor eigen dieren, en aan de andere kant het veebedrijf, verdween. Er ontstonden grote veebedrijven die meer vlees produceerden dan nodig was .De regering heeft toen mensen op geroepen om meer vlees te eten om de boeren te helpen. Men is in de afgelopen 30 jaar steeds meer vlees zo goedkoop mogelijk gaan produceren, waarbij de rechten van het dier helemaal werden vergeten. In 1950 waren er nog maar twee miljoen varkens nu zijn dat er ongeveer dertien miljoen (dus bijna net zoveel als er mensen in Nederland zijn).
Er werden nieuwe productiemethodes ontwikkeld. Dieren werden uitgekozen op hun snelle groei, hun snelle productie. Er kwam kleinere behuizing voor de dieren en dieren werden behandeld met antibiotica om ziektes te voorkomen. Zo ontstond de bio-industrie.

Gevolgen
Op het eerste gezicht lijken de gevolgen van de bio-industrie misschien niet zo heel erg, maar als je er over na gaat denken, er over gaat lezen of mensen er naar vraagt dan schrik je heel erg van de gevolgen van de bio-industrie. Hieronder zullen wij een aantal voorbeelden geven.
Ik heb de gevolgen in een aantal delen verdeeld.

De gevolgen voor dieren
Kippen. In Nederland worden vier honderd miljoen vleeskuikens geslacht per jaar. Deze kippen leven niet langer dan zes weken en onder erbarmelijke omstandigheden. Bij deze kippen worden voor een groot deel de snavel afgeknipt of gebrand, want door hun zeer kleine behuizing zouden ze anders elkaar gaan verwonden. Ze krijgen ook middelen om hun groei te bevorderen waardoor ze onder hun eigen gewicht bezwijken.
Iedereen kan onderhand weten dat kippen voor de eierproductie in legbatterijen zitten. Per kip niet meer ruimte in de kooi dan een A4 velletje.Toen een aantal jaren geleden door de vogelgriep alle kippen geslacht moesten worden, werden wij op de televisie bestookt met beelden van deze moordpartijen in die legbatterijen. Vijfenzeventig procent van deze legkippen zitten in deze legbatterijen. In Nederland leven 43 miljoen legkippen.
Dertig miljoen eendagskuikens werden er jaarlijks door heen gedraaid om
als voer te dienen voer anderen dieren.

Koeien. In Nederland zijn vier miljoen runderen. Drie miljoen is er voor de melkproductie en één miljoen voor de vleesproductie. Er zijn daarnaast nog 710.000 vlees kalveren.Een groot deel daarvan zit in kisten, de zogenaamde kist kalveren, omdat dan door bloedarmoede hun vlees roze blijft.
Varkens. In Nederland worden per jaar 18 miljoen varkens geslacht. De meeste worden niet ouder dan zes maanden waardoor meerdere keren per jaar de stallen vol gezet kunnen worden. Slechts een half miljoen van deze varkens leeft in een groep met andere varkens, de anderen zitten in hokken.
De meeste biggen worden zonder verdoving gecastreerd, en hun hoektandjes en staartjes worden verwijderd, omdat ze anders de andere biggen beschadigen. Het onverdoofd castreren doet men uit financieel oogpunt. Door het onverdoofd castreren is de worst bij de Hema nog niet eens één cent goedkoper geworden.
Dat dieren door sommige mensen als dingen worden gezien om winst te maken, blijkt uit het volgende bericht van de stichting Wakker Dier.
De voorzitter van de Nederlandse vakbond van varkenshouders heeft geweigerd om zijn varkens te vaccineren tegen een zeer besmettelijke dierziekte( Aujeszky). De rede daarvoor is dat door het stoppen met vaccineren men hoopt meer biggen aan andere landen te kunnen verkopen, waar ook niet wordt gevaccineerd. Het economische belang staat dus voor op, het belang van het dier dat hier door een dodelijke ziekte kan oplopen, komt daar niet in voor.

Gevolgen voor de mens
Niet alleen is er leed en onrecht bij de dieren in de bio-industrie, maar ook de mensen lijden door de bio-industrie. Lang niet iedereen heeft dit inzicht, want veel mensen laten zich leiden door hun smaakpapillen en zijn onwetend betreffende de toestand van de dieren en de gevolgen voor hun eigen gezondheid. Na de Tweede Wereldoorlog is vlees een, massaproduct geworden. Bij nog veel mensen staat vlees dagelijks op het menu. Men denkt niet zonder te kunnen voor gezondheid en welzijn. Maar dit blijkt niet zo te zijn. Eigenlijk gaat elk dieet dat helpt om kanker, overgewicht, suikerziekte,en hart en vaat ziekten te voorkomen uit van granen en groentes en niet van vlees!.
In vlees zitten belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, ijzer en vitaminen B12. Maar daarnaast zijn door de bio-industrie heel veel andere stoffen, bacteriën en virussen in vlees gekomen die schadelijk en zelfs dodelijk blijken te zijn.
Hier volgen een aantal voorbeelden.
Een aantal jaar geleden raakten mensen besmet met het BSE virus en bleek dodelijk te zijn. Het BSE virus was afkomstig van koeien. Omdat koeien die met dit virus besmet zijn zich vlak voor hun dood heel gek gedragen wordt dit ook wel de gekke koeien ziekte genoemd. BSE is ontstaan doordat koeien die plantaardig voedsel horen te eten, voer kregen met o.a. gemalen resten van andere dieren zoals schapen etc. In die botten bleek dit virus te zitten.Deze inbreuk in de natuurlijke gang van zaken heeft met de BSE dus ernstige gevolgen gehad.
Doordat dieren in de bio-industrie op en in elkaar gepakt zitten en daardoor sneller ziek worden, krijgen de dieren vaak antibiotica toegediend. In de VS gaat 70 procent van alle antibiotica naar de koeien, varkens en kippen.Dit betekent dat het vlees dat wij eten ook antibiotica bevat. Daardoor komt er bij de mensen een gewenning aan die antibiotica, waardoor steeds meer mensen ongevoelig raken voor deze antibiotica als ze die nodig hebben.Een kwart van de varkenshouders in Nederland is besmet met een resistente vorm van staphylococcus, een van de gevreesde ziekenhuis bacteriën. Als mensen hier mee besmet zijn dan moeten ze geïsoleerd verpleegd worden! Het gevolg is dat infecties bij mensen niet altijd meer door antibiotica bestreden kunnen worden. Nog een heel ernstige zaak dus.
Hormonen worden toegediend om de groei van dieren in de bio-industrie te bevorderen. Voor ons mensen is dat niet goed voor de gezondheid, want hormonen hebben allerlei negatieve invloeden op onze gezondheid. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat sommige meisjes extreem vroeg in de puberteit komen door de hormonen in het vlees.Dikke darmkanker, maar ook borstkanker, prostaat en baarmoederkanker zijn typische westerse ziekten die meer voor komen bij vlees eters. Bij grillen, bakken en barbecuen, ontstaan bovendien door de extra hoge temperatuur kankerverwekkende stoffen.
Vorig jaar bleek op honderden varkensbedrijven veevoer met dioxine aan varkens te zijn gevoerd. Dit bleek door een kapotte filter in de veevoederfabriek te zijn gekomen. Men moest daardoor vele varkens bedrijven blokkeren om vlees af te geven. Alsof men er niks van geleerd had bleek een maand later dat kalveren met cadmium waren gevoerd. Het doen verduisteren van chemisch afval in diervoedsel duikt steeds weer de kop op, ondanks de controles van de regering en de afspraken gemaakt met de bio-industrie.Moet je niet-biologisch vlees eigenlijk als chemische hap gaan beschouwen? Gelukkig kiezen steeds meer mensen voor biologisch vlees of zien helemaal af van het eten van vlees en worden vegetarisch.

Gevolgen voor het milieu
Vroeger werd de veestapel afgestemd op de hoeveelheid beschikbaar land. Honderd jaar geleden werden er zelfs dieren gehouden speciaal vaar de mest productie, daar werd de grond vruchtbaar mee gemaakt. Door de komst van de bio-industrie werd dit evenwicht echter ernstig verstoord. Er ontstond een mest overschot. Sloten en grondwater raakten verontreinigd.
Het mest overschot veroorzaakt jaarlijks voor honderden miljoenen aan schade aan natuur en milieu. Vee mest zorgt voor 16 procent van de wereldwijde uitstoot van methaan gas, een broeikas gas dat vele malen schadelijker is dan de ons nu bekende CO2. Niet alleen dit mestoverschot zorgt voor deze toename van het broeikas effect, maar ook het heen en weer vervoeren van de producten die betrokken zijn bij de bio-industrie.
Zo kan het zijn dat maïs uit Afrika komt, naar Nederland vervoerd wordt, hier gebruikt wordt als veevoer. Het vee wordt geslacht en wordt weer vervoerd naar b.v. Amerika, terwijl het vlees voor onze Nederlandse consumptie geïmporteerd wordt uit Zuid-Amerika, omdat Albert Heijn het daar zo lekker goedkoop kan inkopen.
Je vraagt je wel eens af waar we mee bezig zijn.
Door de grootschalige import van soja voor veevoer is de bio-industrie mede verantwoordelijk voor het kaalkappen in het Amazonegebied.In wezen maken de veeboeren daar dus gehakt van delen van het Amazone gebied. Een unieke natuur verdwijnt dagelijks en mensenrechten worden daar ernstig geschonden. In de laatste 40 jaar is 40% van al het regenwoud in Centraal Amerika verdwenen door dit kappen voor soja teelt. Dit regenwoud hebben wij nodig voor onze CO2 opname. Een vermindering van deze opname leidt tot toename van het broeikaseffect.
Niet alleen de ontbossing van het regenwoud leidt tot grote ecologische veranderingen. Ook het kappen van de mangrovebossen langs 7000 km kustlijn voor het realiseren van garnalenkwekerijen in Azië zijn er de oorzaak van dat de kusten daar niet bestand bleken tegen vloedgolven als de Tsunami. Achter de nog bestaande mangrove bossen zijn veel meer mensen beschermd gebleven. Overigens worden deze garnalenkwekerijen fors gesubsidieerd door de Wereldbank met een fikse lening van 500 miljoen.
Het kost ook veel meer energie om vlees te produceren dan om plantaardig voedsel te produceren.
De productie van 1 calorie vlees kost 33% meer brandstof dan de productie van 1 calorie aardappel.

Gevolgen voor de wereldbevolking
Het vee uit de bio-industrie wordt voor een groot deel gevoed met sojabonen. 80 % van de sojaboonoogsten gaat naar de veevoederindustrie en maar 20% naar de productie voor voedsel voor mensen. Sojabonen worden vaak geproduceerd in derde wereldlanden, meestal van uit genetisch gemodificeerde planten. Het is toch niet voor te stellen dat wij mensen het nog altijd laten gebeuren, dat voor 80% deze zo noodzakelijke voedingsbron van deze arme, vaak in hongersnood verkerende landen geëxporteerd wordt.
Men heeft uitgerekend dat als ons voedsel voornamelijk uit plantaardig voedsel zou bestaan, dat er geen hongersnood meer op de wereld zou zijn.
Voor 1 calorie vlees zijn 17 calorieën plantaardig veevoer nodig.En dat alleen maar omdat wij het zo lekker vinden om dagelijks een stuk vlees naar binnen te schrokken.
Mensenrechten worden geschonden door op grote schaal giftige chemicaliën te gebruiken voor het verbouwen van dit voer. Daardoor worden de mensen die daar werken ernstig ziek.
Fossiele brandstoffen worden op grote schaal gebruikt voor de bio-industrie.Om de cirkel van de bio-industrie te beginnen met het verbouwen van plantaardig voedsel voor het vee, dat een zware belasting geeft op olievoorraad en de chemicaliën die daarvoor gebruikt worden zijn slecht voor milieu en gezondheid. Het transport van vee naar slacht en van daaruit naar de vleesverwerkende industrie kost gigantisch veel brandstof.
Water wordt verbruikt op grote schaal voor het maken van één klein stukje vlees.Er is 7000 liter nodig voor de productie van 100 gram vlees. En dat terwijl geleerden voorspellen dat een van de grootste problemen voor het leven op aarde in de nabije toekomst het watertekort is.

Gevolgen voor de economie
Opmerkelijk is dat de economische gevolgen van de bio-industrie die waarschijnlijk alleen door subsidie in stand kan blijven, niet aan de veroorzakers wordt teruggerekend.Wat zijn de werkelijke kosten voor de mens,het dier en het milieu?Rekenen wij ons zelf niet rijk met ons goedkope lapje vlees? Ten koste waarvan is dat allemaal gegaan?
Neem nou het feit dat een koe in de Europese Unie 11 keer meer subsidie uit Brussel krijgt dan een in hongersnood verkerende Afrikaan aan hulp voor zijn dagelijkse voedsel. De dagelijkse subsidie per koe is 2,20 euro en van de Afrikaan 0,20 euro.
Het enige waar het nu eigenlijk in de bio-industrie over gaat is zo hoog mogelijke productie tegenover een zo laag mogelijke prijs.
Men zou zich moeten realiseren dat er zonder aarde geen economie is.

Politiek
In 2013 komt er een verbot op legbatterijen.
Toen de kabinetten van Balkenende in de regering zaten, hebben ze niks gedaan om het welzijn van de dieren in de bio-industrie.Dit hebben ze juist verslechterd. Een van de eerste daden was om het plan voor een verbod op nertsfokkerijen terug te draaien.
Het voorstel van Groenlinks om samen met de horeca en anderen eierverwerkende bedrijven af te spreken om scharreleieren te gebruiken, werd door CDA en VVD weggestemd.
De Nederlandse wet spreekt zich wel uit over het dieren welzijn met de wetten:
• het verboden is bij een dier onnodig pijn of letsel te veroorzaken, of zijn gezondheid of welzijn aan te tasten
• het verboden is aan een dier de nodige verzorging te onthouden;
• het verboden is dieren van het ouderdier te scheiden voordat zij een bij wet vastgestelde leeftijd hebben bereikt;
• het in beginsel verboden is lichamelijke ingrepen bij dieren uit te voeren, tenzij dit bij wet of AMvB wordt toegestaan. Toegestaan zijn bijvoorbeeld sterilisatie en castratie en ingrepen waarvoor diergeneeskundige noodzaak bestaat;

Standpunten van de politieke partijen
Groenlinks. Groenlinks vindt dat de dieren in de bio-industrie niet zo behandeld worden als het zou moeten. Een van hun punten is dan ook om voor 2020 de bio-industrie af te schaffen. Alle dieren moeten buiten kunnen rond scharrelen. Ook moeten alle dieronvriendelijke ingrepen zoals het onverdoofd castreren van varkens verboden worden. Ook moet het transport van de dieren aan banden worden gelegd, zo moeten er afspraken komen over de tijdsduur van het transport en over de aantallen.
Om dit te bereiken wil Groenlinks de minimum welzijnsnormen voor landbouwdieren en de regels over het transport opnemen in de Gezondheid - en welzijnswet voor dieren.
Zij willen ook diervriendelijke bedrijven extra steunen door middel van belasting maatregelen en subsidie.
Omdat Groenlinks vindt dat dieren geen dingen, maar levende wezens zijn en dat ze daarvoor veel te weinig rechten hebben, willen ze dierenrechten in de grond wet opnemen. Hierdoor hopen zij een einde te maken aan de bio-industrie.
Groenlinks en De Partij Voor De Dieren zijn de twee partijen die het meeste doen aan de bio-industrie.
Partij van de Arbeid. Eerst citeer ik wat woordvoerder Harm Evert Waalkens op zes november 2006 zei:’’ Dierenwelzijn is een kwestie van beschaving”. Ghandi verwoordde dit ooit zo: “De mate van beschaving is af te lezen aan de wijze hoe men met dieren omgaat”. De PvdA vindt dat respect voor dieren hoort in een fatsoenlijke samenleving. Daarom willen zij regels om het welzijn van dieren te verbeteren. De PvdA wil een fokverbod voor nertsen, verbod op het onverdoofd castreren van biggen, beperken van diertransporten en strenger straffen van dieren mishandelaars.’’
De PvdA wil een aantal maatregelen treffen, die zal ik hier puntsgewijs opsommen:
• De veehouderij wordt diervriendelijker. In Europese regelgeving worden de diertransporten verkort en er komt een verbod op het onverdoofd castreren van biggen en het couperen van staarten.
• Illegale en dieronvriendelijke praktijken in slachterijen wordt hard aangepakt.
• Meer biologische producten: biologische producten worden goedkoper. In combinatie met voorlichting zorgen we zo voor een groeiend aandeel diervriendelijk (biologisch) geproduceerd vlees.
• Er komt een verbod op het fokken van nertsen
De partij voor de dieren.
‘’ Wij komen op voor de zwakste, de stemloze in onze maatschappij; de dieren.’’
De Partij voor de Dieren wil de positie van de dieren in onze samenleving verbeteren.
Het programma van de Partij van de Dieren is gebaseerd op de mening dat dieren een bewustzijn en gevoel hebben en daarom net als mensen recht hebben op een respectvolle behandeling. Hiermee willen ze eigenlijk zeggen dat dieren, zowel wild als gehouden, moeten kunnen leven zoals ze dat behoren te doen en niet, zonder een noodzakelijk doel, door de mens wordt aangetast in hun welzijn.
Hier onder zal ik een paar standpunten opsommen van de PvdD:
• In de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren moeten voor alle dieren die gehouden mogen worden, vergaande ethische- en welzijnsnormen worden gesteld.
• In de veehouderij mogen alleen dieren worden gehouden die hiervoor geschikt zijn naar hun aard.
• Alle dieren dienen een uitloop naar buiten te hebben.
• Zij moeten hun soort eigen gedrag kunnen uitvoeren.
• Dieren dienen vrij te zijn van stress, pijn en angst.
• Transport van dieren mag alleen naar de dichtstbijzijnde slachtplaats, verbod op lange afstand transporten van levende productiedieren.
• De diervriendelijke veehouderij moet gestimuleerd worden evenals de productie en consumptie van vegetarische producten.
• Dierenwelzijnheffingen op vlees, etiketteringplicht en een effectieve aanpak van misleidende keurmerken.
VVD. De VVD vindt dat dierenwelzijn veel aandacht verdient en is van mening dat Nederland in Europees verband dient te zorgen voor goede regelgeving voor dierenwelzijn. De VVD is van mening dat de Europese voorschriften moeten worden opgevolgd door deze toe te voegen in nationale wetgeving, maar dat er door Nederland geen extra beleid moet worden geïntroduceerd dat strenger is dan de Europese normen.Het lijkt er op dat de VVD zich vooral sterk maakt om andere kanten te veranderen, maar binnen Nederland eigenlijk niet veel doet op het gebied van dierenwelzijn.

SP. In de grondwet moet een zorgplicht voor dieren worden opgenomen. Het overtreden van regels voor dieren en dierenmishandeling moet harder worden bestraft, in het ergste geval door een verbod op het houden van dieren. Er moet een verbod komen op het fokken van dieren die door selectieve fok geen volwaardig zelfstandig leven kunnen leiden. Er moet een einde komen aan het oormerken van vee, het onverdoofd castreren van biggen en het versnipperen van vleeskuikens. Er moet adequate welzijnswetgeving voor alle dieren komen, bijvoorbeeld voor konijnen, kalkoenen en ganzen.

CDA. Het CDA wil het Europese non-vaccinatie beleid doorbreken om de kans op nieuwe uitbraken te verkleinen. Bovendien vindt het CDA dat dieren niet preventief mogen worden geruimd. Het CDA vindt dat dieren levende schepselen zijn waarvoor de mens verantwoordelijkheid draagt. We moeten zorgzaam met dieren omgaan en we moeten zorgvuldig een afweging maken tussen de belangen van het dier en de belangen zoals volksgezondheid en de economie. Dierenwelzijn speelt een belangrijke rol bij de toekomst van de landbouw. Niet alleen in Nederland maar ook in Europees en in mondiaal verband. Het CDA wil dat in de hele EU dezelfde regels rond dierenwelzijn worden toegepast.
Toch zijn vele dieren geruimd en het welzijn van de dieren niet verbeterd onder het kabinet balkenende!.

Het CDA en de VVD zeggen beiden, dat ze heel erg begaan zijn met de dieren en dat we ze nu echt beter moeten behandelen, maar als je leest dat zij juist vinden dat nertsfokken niet verboden moet worden, dan begin je toch wel aan ze te twijfelen.

Het barrièremodel
Volgens het barrièremodel krijgt dit probleem van de bio-industrie een steeds bredere bekendheid bij een steeds groter publiek. Hier en daar wordt het zelf als een maatschappelijk probleem gezien en benoemd. Door de intrede van de Partij voor de Dieren in de tweede kamer zal waarschijnlijk de politieke discussie toe nemen over dit onderwerp.
De bio-industrie is bij de massamedia en de burgers nog steeds niet echt een bekend en populair onderwerp.Mensen willen de gevolgen van de bio-industrie ook niet graag zien, want het zou anders betekenen dat men zijn lekkere en goedkope lapje vlees moet laten staan en dat willen we niet, want vele mensen vinden dat ze hun smaakpapillen achter na moeten gaan.
Gelukkig zijn er belangengroepen voor de dieren die heel veel actie voeren. Een van de bekendste belangengroepen is Wakker Dier. Hierdoor komt er steeds meer bekendheid over het dierenleed en de gevolgen van de bio-industrie. Wakker Dier komt op voor de rechten van de dieren.
Wij verwachten in de toekomst dat er keuzes en besluiten gemaakt zullen worden betreffende de bio-industrie, zodat er minder leed voor de dieren zal zijn en er aandacht besteed zal worden aan de gevolgen van deze industrie.
Het zal echter waarschijnlijk nog lang duren voordat op grote schaal de bio-industrie verminderd wordt.

Conclusie
In onze roes na de tweede wereldoorlog is het verlangen ontstaan om koste wat het kost, nooit meer honger te lijden. Het idee is toen ontstaan om op grote schaal vlees te gaan produceren. Zo is de bio-industrie ontstaan. Inmiddels is onze wil naar het eten van dierlijke producten zo groot geworden, dat we ons door niets en niemand meer laten weerhouden om daar mee door te gaan.De nadelige gevolgen voor de mens, het dier, het milieu, onze samenleving en de economie willen de meeste mensen niet zien. Blijkbaar is er sprake van een zodanig ingesleten voedingspatroon, dat we er nauwelijks vanaf kunnen. De rechten van het dier worden daarbij maar al te vaak geschonden.
De mens is geneigd om zich als het belangrijkste op deze aarde te zien, maar gaat daarbij voorbij aan het feit dat waar de mens verschijnt niet alleen intelligente afwegingen geïntroduceerd worden, maar vooral ook onoplosbare problemen. Wij leven in een samenleving waar het eigenbelang van de mens centraal staat. Maar als we zo doorgaan met deze bio-industrie, dan zal het schip de wal keren.
Regeringen doen er goed aan zo snel mogelijk orde op zake te stellen en subsidies in te trekken voor de bio-industrie ten gunste van de biologische veeteelt.
De burgers hebben ook hun verantwoordelijkheid hierin te nemen. Zij moeten zich afwenden van de producten voortkomend uit de bio-industrie.
Wij mogen en kunnen onze ogen niet meer sluiten voor het dierenleed en de gevolgen van de bio-industrie. Het is niet zo lang geleden dat vrouwen de zelfde rechten kregen als mannen. Laat de 21ste eeuw de eeuw zijn voor de rechten van de dieren.