Anorexia en boulimia

Voorwoord

Mijn werkstuk gaat over de eetstoornissen Anorexia Nervosa en Boulimia Nervosa. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik dit al heel lang interessant vind en omdat het zowel een lichamelijk als geestelijke ziekte is. Ook leek het me wel fijn om er meer over te weten te komen omdat er steeds meer aandacht aan besteed word en ik er steeds vaker mee geconfronteerd word in mijn eigen omgeving. De strijd tegen boulimia en anorexia lijkt me erg zwaar en ik wil weten hoe het kan dat mensen die zo mager zijn, nog steeds in de spiegel kunnen kijken zonder dat zelf te beseffen. Ik vind dat het een groot probleem is, waar nog steeds te weinig aandacht aan besteed wordt.
Daarom heb ik dit onderwerp gekozen.

Hoofdstuk 1: Wat is anorexia?

Anorexia Nervosa betekent letterlijk vertaald: gebrek aan eetlust door nerveuze oorzaken. Dit klopt eigenlijk niet, omdat mensen die anorexia hebben zeker wel honger hebben. Ze proberen dit hongergevoel juist zo veel mogelijk te onderdrukken. Ze zijn overdreven bezig met het verliezen van gewicht. Ze eten steeds minder en daardoor eten ze ook minder gevarieerd. Er is een groot verlangen naar mager zijn. Anorexia nervosa is een gevaarlijke ziekte, het aantal patiënten dat sterft aan anorexia nervosa (vaak door ondervoeding of zelfmoord) ligt tussen de 5 en 21,5%! Dit is schrikbarend hoog.
Mensen met anorexia nervosa denken de hele dag aan eten en afvallen. Ze tellen de calorieën van alles wat ze eten, ze wegen zich dagelijks en meten hun lichaamsomvang. Het is een obsessie voor ze.
De redenen hiervoor zijn vaak:
- angst om dik te worden
- vertekend lichaamsbeeld
- gebrekkige zelfwaardering
Mensen met anorexia nervosa houden zich aan een strikt dieet. Vaak eten ze elke dag hetzelfde, in een vast patroon. Sommige patiënten kunnen dat patroon niet aan en verliezen de controle. Dan krijgen ze een eetbui, waarbij ze enorme hoeveelheden vet en ongezond eten naar binnen werken. Later hebben ze spijt en willen ze het eten snel weer kwijt door over te geven of overdreven te gaan sporten. Het overdreven sporten van een anorexia patiënt is tevens vaak in een vast patroon. Patiënten doen bijvoorbeeld 500 buikspieroefeningen, 2 uur aerobics per dag, of rennen elke dag 10 km.
Patiënten van anorexia nervosa kunnen ook heel erg lang volhouden dat er niets aan de hand is met ze. Ze houden het eetgedrag voor anderen verborgen. Ook hun lichaamsomvang houden ze voor zichzelf. Ze ontkennen niet alleen tegenover anderen, maar ook tegenover zichzelf dat er iets mis is. Daarom zoeken ze niet snel hulp.
Patiënten maken zich allemaal trucs eigen om niet te hoeven eten en dit te verbergen voor hun familieleden en vrienden. Ze zeggen dat ze al gegeten hebben, gooien hun eten weg als niemand kijkt of steken hun vinger in hun keel. Ook worden laxeermiddelen vaak ingezet in de strijd tegen voedsel.
Slechts 5% van de patiënten met anorexia nervosa is man. Dit komt waarschijnlijk doordat het lichaam van een man niet ronder word tijdens de puberteit en er van mannen niet persé een perfect lichaam word verwacht.
Anorexia nervosa is een zeer ernstige ziekte die jaren kan duren. De weg naar genezing is lang. Ongeveer 45 % geneest volledig, 35 % gedeeltelijk en 20 % geneest niet. Anorexia is de psychiatrische ziekte met het hoogste sterftepercentage. Hoe eerder de ziekte geconstateerd word, hoe groter de kans op genezing.

Hoofdstuk 2: Wat is boulimia?

Boulimia nervosa betekent letterlijk \'eetlust als een os door nerveuze oorzaken\'. Ook deze naam klopt niet helemaal, omdat er sprake is van eetbuien die worden afgewisseld met perioden van matig eten. Bovendien hoeft het niet zo te zijn dat mensen met boulimia een grote eetlust hebben voordat ze een eetbui krijgen. Het gaat om het eten, niet om het stillen van honger. De drang om te eten lijkt op een verslaving. Boulimia wordt dan ook wel eetverslaving genoemd.
Boulimia wordt meestal niet snel herkend door de buitenwereld. Tijdens een eetbui worden grote hoeveelheden eten naar binnen gewerkt en hebben de patiënten het gevoel dat ze de controle over hun eetgedrag kwijt zijn. Ze kunnen niet meer stoppen met eten. Het eten is vaak calorierijk en wordt vaak zonder proeven doorgeslikt. Vaak gaan patiënten hun eetbuiten van te voren zelfs plannen. Zo kunnen patiënten bijvoorbeeld overdag, op het werk, nauwelijks iets eten, en \'s avonds wanneer ze alleen zijn enorme eetbuien hebben.
Maar een eetbui kan ook ontstaan als patiënten het gevoel hebben teveel gegeten hebben, dus meer als ze zichzelf toestaan. De ernstigheid van de eetbuien verschilt van persoon tot persoon. De ene patiënt heeft twee eetbuien per week, de andere heeft er een paar per dag.
Na een eetbui proberen boulimia-patiënten het eten zo snel mogelijk weer kwijt te raken. Vaak gebeurt dit door zelf overgeven of het gebruik van laxeermiddelen of plasmiddelen. Het kan ook zijn dat ze hiervan geen gebruik maken, maar dat na een periode van eetbuien een periode van streng vasten volgt. Door het hongergevoel dat door dit vasten ontstaat, kunnen weer nieuwe eetbuien komen. Ook het feit dat patiënten weten dat ze het eten na een eetbui weer snel kwijt kunnen, vormt zorgt ervoor dat ze sneller een eetbui krijgen.
Net als anorexia-patiënten zijn boulimia-patiënten dus geobsedeerd door voedsel, gewicht en lichaamsomvang. De meeste boulimia-patiënten hebben een normaal gewicht, al komt het ook voor dat ze mager of dik zijn. Wat hun gewicht ook is, in hun hoofd zijn ze in ieder geval te dik en ze proberen dan ook de hele tijd slanker te worden of op gewicht te blijven. Boulimia-patiënten schamen zich vaak erg voor hun eetbuien en proberen deze voor de buitenwereld verborgen te houden. Daarom lijkt het vaak alsof ze heel normaal functioneren.
Omdat je erg hoge eisen aan jezelf stelt als je boulimia hebt, krijg je het gevoel dat je eetgedrag komt doordat je te weinig zelfbeheersing hebt. Je voelt je daar schuldig over en krijgt misschien een hekel aan jezelf.
Alles rondom je eetgedrag probeer je verborgen te houden, omdat je jezelf er voor schaamt. Dit zorgt ervoor dat je misschien wel jarenlang een soort dubbelleven leidt, waarin je goed lijkt te functioneren. Niemand weet van je problemen, waardoor je je ontzettend eenzaam voelt. Je gepieker over eten, uiterlijk en gewicht staan altijd op de eerste plaats waardoor je je op andere dingen slecht kunt concentreren. Daarnaast zorgt het verbergen van je eetstoornis ook voor heel wat stress. Afspraken maken is moeilijk, omdat je nooit weet wanneer je een eetbui krijgt. Als je laxeermiddelen gebruikt kun je ook moeilijk afspraken maken, omdat je voortdurend naar het toilet moet en last kunt krijgen van darmkrampen. Eigenlijk kun je dus niet makkelijk een sociaal leven hebben naast je eetstoornis, waardoor je na een tijdje in een soort isolement kunt komen.

Hoofdstuk 3: Hoe ontstaan anorexia nervosa en boulimia nervosa?

Voor deze ziekte is er niet echt één bepaalde oorzaak aan te wijzen. Bij elke patiënt is het verhaal anders, hoewel het allemaal op hetzelfde uitdraait. Bij een eetstoornis worden al snel graatmagere vrouwen voorgesteld, maar ook mannen kunnen deze ziekte hebben. Er zijn een paar factoren die mee kunnen spelen bij een eetstoornis:

Cultureel maatschappelijke factoren:
De toename van de eetstoornissen bij vrouwen kan te maken hebben met het ideaalbeeld dat de maatschappij heeft van hen. Vrouwen horen voor de kinderen te zorgen, de lieve, mooie echtgenote te zijn en tegelijkertijd ook nog een studie volgen en een baan hebben. Dit leidt vaak tot het onmogelijke streven ‘perfect’ te zijn. Veel vrouwen weten niet meer wie ze zijn en raken compleet in de war. Een eis speelt hierbij een belangrijke rol: slank zijn. Het “ideale” beeld van de vrouw is steeds minder vrouwelijk. Geen rondingen meer en alleen maar strak en mager. De graatmagere modellen die in videoclips en op catwalks rondhuppelen, worden gezien als de standaard vrouw. Ook van de modellen daalt het gewicht drastisch naar ver onder het gezonde gewicht.
Hierdoor doen veel vrouwen “aan de lijn”, vaak hun hele leven lang.

Sociale factoren:
Niet alleen in de media zie je de magere personen rondlopen, ook steeds meer in het normale leven. De eetstoornis van een ouder kan leiden tot een eetstoornis van een kind. De kritische opmerkingen van klasgenoten, vrienden, familieleden, partners, medestudenten en collega’s over lichaamsomvang, uiterlijk en gewicht kan leiden tot onnodig lijnen en dit kan weer leiden tot een eetstoornis. Niet alleen gaat iemand met een eetstoornis lichamelijk steeds verder achteruit, maar ook geestelijk. Het negatieve zelfbeeld zal steeds groter worden.
Toch hoeven opmerkingen niet persé op de persoon zelf gericht te zijn. Mensen die aan dingen doen waarin lichamelijke perfectie erg belangrijk is, zoals ballet en modellenwerk, hebben ook snel kans om een eetstoornis te krijgen in hun strijd naar perfectie.
Ook kan een traumatische ervaring de oorzaak zijn van anorexia of boulimia nervosa. Het waardeloos voelen in een gezin, incest, niet om kunnen gaan met emoties of geweld kunnen oorzaken zijn.

Psychologische factoren:
Mensen met anorexia of boulimia nervosa zijn over het algemeen kwetsbaar en trekken zich meer aan dan anderen. Ze zijn vaak erg perfectionistisch en zijn niet snel tevreden met zichzelf. Ook hebben ze het gevoel dat ze constant falen. Ze hebben vaak een vertekend lichaamsbeeld en een lage eigenwaarde.
Vaak begint anorexia of boulimia nervosa in de puberteit. Het lichaam veranderd en vooral meisjes worden onzeker. Ze krijgen de vrouwelijke rondingen en willen hun lichaam in de hand houden. Dit lukt natuurlijk niet en daarom beginnen meisjes te lijnen. Ook kan het na de puberteit ontstaan, maar de reden hiervoor is vaak de hiervoor al genoemde traumatische ervaring zoals een verkrachting, geweld etc.

Hoofdstuk 4: Wat zijn de gevolgen van Boulimia en Anorexia Nervosa?

De gevolgen van Anorexia Nervosa kunnen zijn:
• Gynaecologisch
Na een daling van meer dan 15% van het ideale lichaamgewicht blijft de menstruatie weg. Dit is een gevolg van het onvoldoende functioneren van de eierstokken. Het blijft bij 20% van de patiënten na herstel.
• Stofwisseling
Door een dalend gewicht wordt de stofwisseling trager, ademhaling en de hartslag gaan langzamer en de bloeddruk daalt. Hierdoor voel je je vaak moe, duizelig, lusteloos en depressief.
• Lichaamstemperatuur
De lichaamstemperatuur is laag (soms 35oC) omdat er maar weinig eten wordt verbrand, hierdoor hebben de patiënten last van koude, blauwe handen en voeten.
• Huid
Er ontstaat een donsachtige beharing op het gezicht, op de armen, borst en rug, de haren worden doffer en dunner, de huid wordt droog en schilferig en verslapt en er kan haaruitval zijn.
• Vochtverlies
Door het braken of het gebruik van laxeermiddelen gaat er vocht verloren, wat kan leiden tot uitdroging.
• Elektrolytstoornissen
Overmatig braken en gebruik van laxeren leidt tot verlies van natrium en kalium. Een matig natriumtekort leidt tot misselijkheid, een ernstig tekort kan leiden tot sufheid en verward gedrag. Een kaliumtekort leidt tot moeheid, slappe spieren en obstipatie, een ernstig kan leiden tot de dood. Braken leidt tot verlies van chloor, waardoor de zuurgraad van het bloed verandert.
• Maagdarmkanaal
Meer dan de helft van de patiënten met eetstoornissen heeft ernstige maagdarmklachten.

De gevolgen van Boulimia Nervosa kunnen zijn:
• Meisjes/ vrouwen kunnen menstruatiestoornissen krijgen. Je menstruatie wordt onregelmatig of houdt helemaal op.
• Je honger- en verzadigingsgevoelens raken verstoord, je voelt niet meer wanneer je honger hebt of vol zit.
• Als je veel overgeeft worden je tanden aangetast door het maagzuur waarmee ze telkens in contact komen. Hierdoor kunnen ze op den duur gaan afbreken of uitvallen. Ook keelpijn, opgezwollen speekselklieren en heesheid zijn gevolgen van vaak overgeven.
• Door het gebruik van laxeermiddelen raak je veel vocht kwijt. Je vochthuishouding wordt verstoord, en je kunt nier- en leverbeschadigingen krijgen. Daarnaast zijn laxeermiddelen erg slecht voor je darmen, en kun je er verslaafd aan raken.
• Als je regelmatig veel eet, rekt je maag uit. In ernstige gevallen kan zelfs je maagwand scheuren, maar dat gebeurt gelukkig niet vaak.
• Door veel overgeven en laxeren kun je een tekort aan kalium krijgen, waardoor je hartritmestoornissen of zelfs een hartstilstand kunt krijgen!
• Je kunt een tekort aan mineralen en vitamines krijgen, en er kan bloedarmoede ontstaan.