Uitsterven Dinosauriers

Inhoud

Inleiding
De dood-in-het-nest theorie
De komeetinslag-theorie
De vulkaantheorie
Mijn eigen mening
Logboek
Bronnenlijst

Inleiding

Sinds de mens de aarde bewoont, heeft de natuur eromheen weinig veranderingen ondergaan. Maar de geschiedenis van de aarde is veel ouder dan die van de mens. Als de geschiedenis van begin tot einde op een 24-uurs-klok zou worden afgebeeld, zou de mens pas een paar secondes voor middernacht verschijnen. Vele miljoenen jaren geleden was de aarde een witgloeiende bal van gesmolten steen. De oppervlakte van onze planeet koelde geleidelijk aan af en een dunne korst van harde steen vormde zich over het gesmolten steen. Af en toe verscheen er een barst in de korst. Hier kwam gesmolten steen vandaan. Net als tegenwoordig bij vulkanen. Toen het gesteente aan de oppervlakte genoeg was afgekoeld, verzamelde zich water, waardoor zeeën ontstonden. De aarde begon geleidelijk meer te lijken op de aarde die wij nu kennen, met continenten en oceanen. Meer dan 220 miljoen jaar geleden verscheen er een soort dieren op aarde, de dinosaurussen. Net als krokodillen en hagedissen hadden ze een geschubde huid en legden ze eieren. Niemand heeft ooit een dinosaurus gezien, omdat ze van het ene op het andere moment 65 miljoen jaar geleden uitstierven…
De uitsterving van de dinosauriërs is de meest beroemde van alle uitstervingen.
We zijn er nog steeds niet achter hoe het nou heeft kunnen gebeuren dat een soort die zo lang stand heeft gehouden, zomaar opeens van de aardbodem verdween. Er zijn talloze verschillende theorieën bedacht, waarvan vele alweer verworpen zijn.

Hier zijn een paar theorieën, er zijn er eigenlijk nog veel meer, maar dat zijn er meer dan 100, dus ik heb er een paar uitgekozen Ze staan op volgorde van ongeloofwaardig naar geloofwaardig:

- De dinosauriërs hebben nooit op aarde geleefd en de aliens hebben bij wijze van een grap de botten neergelegd.
- Er ontstond een soortgelijke ziekte als AIDS of de pest, maar dan voor dinosauriërs. Deze theorie is heel slap, omdat die ziektes meestal een gevaar voor EEN soort zijn, en dus niet voor alles dinosauriërs.
- Door vulkanisme kwamen er giftige stoffen vrij, die de schil van de dinosaurus eieren dunner maakte en er dus minder jongeren werden geboren.
Verandering van het klimaat:
- De temperatuur op aarde werd te heet. Daardoor werd er minder sperma geproduceerd en dus minder jongen verwekt, ook konden de dinosauriërs zijn uitgedroogd door dit hete klimaat.
- Als het klimaat te koud was, zouden de dino’s hun lichaamstemperatuur niet meer op peil kunnen houden en daardoor uitsterven. Ook zouden er minder jongeren geboren worden. Bij de krokodil is bijvoorbeeld onderzoek gedaan, dat er bij een paar graden klimaatverandering, geen mannetjes jongen geboren worden.
- Het klimaat is te droog, waardoor er geen voedsel meer is voor de herbivoren.

- De opkomst van beter aangepaste dieren zorgde er voor dat de dinosauriërs te veel concurrentie kregen en zo uitstorven.
- Door plagen van sprinkhanen en larven verdwenen alle planten, zodat de herbivoren niks meer te eten hadden.
- Planten zouden een stof hebben ontwikkeld, waar dinosauriërs dood van gingen. Deze theorie is zwak omdat alle planten een stof zouden moet bezitten waar alle dinosauriërs niet tegen konden.

De dood-in-het-nest theorie

Volgens deze theorie, die inmiddels al verworpen is, zouden enkele zoogdieren zich zo ontwikkeld hebben dat ze eieren konden openbreken. Zo zou de hele dinosaurusgeneratie weggevaagd zijn voor ze zelfs het nest zouden hebben verlaten. Het is een hele aannemelijke theorie omdat sommige dinosaurussen zelf eieren eten. Maar ei-eters zullen nooit de soort waarvan ze afhankelijk zijn vernietigen, want dan hebben ze niets meer te eten. Daarom is de theorie verworpen. Een andere uitleg heeft ook te maken met de eieren. Bij alligators, sommige hagedissen en schildpadden bepaalt de temperatuur wanneer de eieren uitgebroed worden, het geslacht van het embryo. Bij alligators bijv. zijn alle embryo's vrouwtjes bij een temperatuur lager dan 30 graden, bij 32 graden mannetjes en vrouwtjes en bij 34 graden mannetjes. Als dat ook voor dinosaurussen gold zou een stijging van de temperatuur ervoor zorgen dat er alleen dino's van hetzelfde geslacht geboren zouden worden, waardoor er geen kleintjes meer konden komen. Zo is de populatie uitgestorven.

De komeetinslag-theorie

in 1978 ontdekte Luis en Walter Alvarez een laag rode klei in Italië. Proeven wezen uit dat het iridiumgehalte in de klei 30 maal zo groot was als normaal. Iridium is een zeldzame stof in de aardkorst. Het belandt hier meestal door een kosmische stof die op aarde neerdwarrelt (maar dat is heel ongebruikelijk), of het komt uit de aardkern omhoog door een bepaald soort vulkaanuitbarsting. Meteorieten bevatten een zeer hoog iridiumgehalte. Deze klei is inmiddels op 50 verschillende plaatsen op aarde aangetroffen. Er zijn in de buurt van deze plekken ook kleine stukjes kwarts met dwarslopende breuken aangetroffen. Dit kwarts wordt weer aangetroffen op plaatsen waar een atoomontploffing heeft plaatsgevonden. Er is dus heel veel kracht voor nodig om kwarts zover te krijgen.
Door de klap van een grote meteoriet met een snelheid van zo'n 100.000 km per uur is waarschijnlijk alles in een straal van 400-500 km vernietigd. Er moeten enorme vloedgolven zijn ontstaan die op de continenten inbeukte. Bovendien moet er ook een kettingreacties van vulkaanuitbarstingen zijn ontstaan. De meteoriet is zelf waarschijnlijk verdampt, waardoor een enorme wolk van stoffen, gassen en waterdamp in de lucht is gekomen. Doordat het stof zich langzaam over de hele aardbol verspreidde werd hij voor 3 maanden verduisterd. De zonnestralen konden de aarde minder goed bereiken. Met als gevolg dat de temperatuur op aarde aanzienlijk daalde. In de atmosfeer steeg de temperatuur juist, waardoor er allemaal chemische reacties ontstonden. De zure gassen die hierbij weer ontstonden kwamen als zure regen op de aarde neer. Daardoor stierven de planten in zee af. Het voedselketen stortte in. De zeedieren stierven omdat ze niets meer te eten hadden. Doordat het zo koud was geworden, stierven de planten, en daarmee ook de planteneters. Met als gevolg dat ook de vleeseters niks meer te eten hadden, en dus ook stierven.
Behalve de grote hoeveelheid iridium die gevonden is, tonen ook de fossiele plantenresten aan dat er een grote verandering heeft plaatsgevonden. In de sedimentenlagen vlak boven de rode klei met iridium is een groot aantal varensporen te vinden. Dit wijst erop dat de varen, een erg sterke plant, de kans heeft gekregen zichzelf te vermenigvuldigen. De rest van de vegetatie moet dus op de een of andere manier ook verdwenen zijn. Er zijn ook andere bomen en struiken boven de rode klei te vinden dan eronder.
Men schat dat de krater van de meteoriet die dit allemaal veroorzaakt moet hebben, een doorsnede van 180 km heeft gehad. Op satellietfoto's is zo'n krater niet te ontdekken. In 1990 is een inslagkrater gevonden, aan het einde van het schiereiland Yucutan, in Mexico. Sporen van de explosie (kwarts, fossiele boomresten, vast gesteente uit de oceaan) zijn 800 km verderop gevonden. Dit wijst op de immense kracht van de explosie. De rest van de krater ligt waarschijnlijk in zee.

De vulkaan-theorie

Het grote iridiumpercentage kan ook door vele vulkaanuitbarstingen veroorzaakt zijn. De klimaatverandering kan evengoed het gevolg zijn van een vulkaanuitbarsting. Dit kan namelijk net zo goed het milieu verstoren.
Zo'n 66 miljoen jaar geleden vond er een gigantische uitbarsting plaats in India, die met tussenpozen miljoenen jaren aanhield. De lavastromen die daarmee gepaard gingen vormen nu lagen vulkanisch gesteente van wel 2500 meter dik. Met die uitbarstingen kwamen ook grote hoeveelheden koolstofdioxide vrij. Dit had weer tot gevolg dat de zeeën verzuurde, het ecosysteem instortte en het weerpatroon veranderde. Dit alles was samen te veel voor het aanpassingsvermogen van de dinosaurussen.

De vulkanen kunnen de dino's ook op een andere manier getroffen hebben. De eieren zouden getroffen kunnen zijn door zo'n uitbarsting. Het is duidelijk dat dinosaurussen het kwetsbaarst zijn als ze nog in hun ei zitten en het is heel goed mogelijk dat deze 'zwakste schakel' heeft geleid tot het uitsterven. Deze theorie is gebaseerd op de feiten dat er een hele zeldzame stof, selenium, is aangetroffen in eierschalen uit dezelfde tijd als de uitbarstingen. Deze stof is zeer giftig voor jonge embryo's. Doordat deze stof door de vulkanen over de hele aardbol is geblazen, kwam het op de planten terecht. De planteneters kregen deze stof binnen via hun voedsel, en zo werd hun voortplanting dus verstoord.

Mijn eigen mening

Wat er nou echt gebeurd is, weet niemand. Er zijn wel duidelijke aanwijzingen dat het klimaat zo’n 60 miljoen jaar geleden veranderde. En ook dat er twee rampen hebben plaatsgevonden, namelijk de inslag van een meteoriet in Mexico en de vulkaanuitbarsting in India. Het kan heel goed zijn dat deze drie gebeurtenissen op verschillende plaatsen op de wereld, te veel waren voor de dino’s. Maar de vraag blijft: waarom werden de dino’s uitgeroeid en overleefden andere soorten zoals krokodillen wel? Waarom werden de meeste zeedieren uitgeroeid en overleefde de schildpadden en het koraal?
Wel is het duidelijk dat bijna alle grote dieren het loodje hebben gelegd. Ieder dier dat groter was dan 1 meter en zwaarder dan 30 kilo, heeft het niet overleefd.
Waar we wel aan moeten denken is dat dankzij de uitroeiing van de dinosaurussen de zoogdieren de overmacht kregen op aarde. Daardoor hebben zij de kans gekregen zich te ontwikkelen. Uiteindelijk doken 40 miljoen jaar geleden de eerste voorouders van de mens op.

Logboek

Vijf weken geleden begon ik aan mijn presentatie te werken. Ik begon met zoeken op het internet, wat niet veel resultaat leverde. Ik heb boeken geleend van een vriend van me. Deze boeken heb ik allemaal doorgelezen en uiteindelijk waren er drie boeken die ik wel kon gebruiken. Op internet heb ik wel een beetje informatie kunnen vinden. Ik ging de theorieën uitschrijven en de rest van de informatie verwerken. Eigenlijk ging mijn hele verslag in elkaar zetten niet zo moeizaam. Het ging allemaal wel goed. Er waren geen dingen die echt slecht gingen.

Bronnenlijst

Boeken:
‘Dinosauriërs’ à zeppelin
‘Het leven in de prehistorie’ à kerndeeltjes II
‘Dinosaurussen en hoe zij leefden’ à De wereld in zicht

Internet:
www.dinosaurus.net