Acupunctuur

Elementenleer

Hiernaast kent het traditionele Chinese denken nog een andere belangrijke theorie:

de Elementenleer (ook wet vijf fasen genoemd). Uitgangspunt van deze theorie is, dat alles voortdurend in beweging is. Dat geldt voor de cyclus van de seizoenen, het ritme van de dag, moor ook voor het functioneren van de mens. In tegenstelling tot onze afspraak om over vier seizoenen te spreken, hanteren de Chinezen er vijf. Dit vijfde seizoen zouden wij nazomer noemen. Elk van deze seizoenen is verbonden met een element Hierbij valt niet te denken aan de scheikundige elementen, zoals die in de chemie zijn ontdekt en die keurig in het periodiek systeem der elementen zijn vermeld. De vijf elementen, waarmee de acupuncturist werkt zijn Metaal, Water, Hout, Vuur en Aarde. Naast deze vijf elementen hanteren de Chinezen nog een zesde element: het Keizerlijk Vuur. Dit element vormt een soort overkoepeling van de vijf elementen en werkt min of meer als een stabilisator russen de verschillende elementen.

Het element Metaal hoort bij de herfst, Water bij de winter, Hout komt overeen met de lente, Vuur met de zomer en Aarde staat voor de nazomer. Wanneer we deze elementen binnen de Yin-Yang theorie bekijken, dan zal duidelijk zijn dat lente en zomer bij Yang (veel energie) horen en herfst en winter bij Yin (weinig energie). De nazomer (aarde) bevindt zich in het midden. Het is een periode, die de groei van lente en zomer afsluit en de rust van de winter inluidt.

Binnen onze medische traditie komen we niet veel verder dan her onderkennen van begrippen als voorjaarsmoeheid en herfstdepressies:

De Chinese artsen gingen veel verder en hebben het functioneren van de mens in relatie tot de seizoenen en de biologische klok uitvoerig in kaart gebracht. De elementen uit de natuurlijke jaarlijkse cyclus corresponderen met de organen in het menselijk lichaam. Elke verstoring van de natuurlijke Cyclus - buiten of binnen het lichaam - zal een reactie oproepen van een tegengestelde kracht, omdat het evenwicht hersteld wil warden. Als we weten hoe dit proces in zijn werk gaat en als we weten waar deze kracht ten werkzaam zijn, dan kunnen we het lichaam helpen om het evenwicht sneller te bereiken. Dit is het basisprincipe van acupunctuur.

4. Hoe stelt een acupuncturist zijn diagnose?

Omdat de meeste patiënten eerst al een huisarts of een specialist geraadpleegd hebben, is de klacht vaak al bekend. Dat geeft de acupuncturist waardevolle informatie over de kwaal van de patiënt, maar deze informatie is nog lang niet genoeg om gelijk tot een behandeling over te gaan. Een diagnose stellen is, volgens de traditionele Chinese geneeskunde, iets heel anders dan wij tegenwoordig gewend zijn. Een klacht als hoofdpijn bijvoorbeeld is voor de acupuncturist vaak een indicatie om de levensenergie nader te onderzoeken. Buiten het stellen van vragen worden ook de pols en de tong aan een onderzoek onderworpen.

De pols: als een arts even aan de pols voelt betekent dat in de westerse geneeskunde het tellen van de hartslag of het constateren of het ritme gelijk is.

Voor de acupuncturist is het voelen nog steeds een van de belangrijkste manieren om tot een juiste diagnose te komen. Bij elk polsgewricht zijn drie plaatsen, waar op drie verschillende diepten de pols gevoeld kan worden. Door nauwkeurig de spanning, breedte, diepte en de snelheid van de pols te meten is het mogelijk om meer te weten te komen over de hoeveelheid en de kwaliteit van de energie in de organen.

De tong: even belangrijk als het voelen van je pols in het bekijken van je tong. Wanneer je je tong uit steekt controleert de acupuncturist deze op de aanwezigheid van kloofjes, pukkeltjes of aanslag. Ook de vorm, kleur en de aanwezigheid van een bepaalde hoeveelheid vocht worden opgeschreven, omdat deze gegevens weer nieuwe informatie geven over de huidige energiesituatie in het lichaam.

5. Hoe behandelt een acupuncturist?

Na het stellen van de diagnose moet er een gerichte keuze gemaakt worden: welke therapievorm zal in jou geval het beste werken? Acupunctuur, moxatechnieken (een therapievorm die werkt door middel van warmte) of speciale massagetechnieken. Het is over het algemeen bekend dat acupunctuur met naalden werkt (die overigens helemaal geen pijn doen). De acupuncturist gaat aan het werk om de energie doorstroming in bepaalde gedeelten van het lichaam te herstellen. Dit gebeurt door het inbrengen van heel dunne naalden op bepaalde punten in de meridianen. Deze naalden zijn absoluut niet te vergelijken met injectienaalden, omdat ze veel dunner zijn. Voordat de naalden er in gestoken worden zal de plaats rondom het acupunctuurpunt zorgvuldig ontsmet moeten worden met alcohol. Het doel van het inbrengen van de naalden kan verschillend zijn:

v het opheffen van een energieblokkade

v de hoeveelheid energie verhogen

v de hoeveelheid energie verlagen

v de kwaliteit van de energie verbeteren

De naalden zijn niet allemaal even dik omdat je de naalden niet overal even diep in moet prikken.

Moxanaald \"gewone naalden\"

In het algemeen kun je zeggen dat acupunctuur de Qi van een meridiaan versterkt, zodat die zijn functies weer voor de volle 100% kan uitvoeren en daardoor de klachten verdwijnen. Welke acupunctuurpunten geactiveerd worden en op welke manier, hangt van een heleboel factoren af, dat er voor iedere patiënt een andere behandeling nodig is.

Als de naald op het juiste punt is aangebracht en precies op de juiste diepte zit, wekt de acupuncturist het Qi- gevoel op. Dit uit zich in een tintelend gevoel wat een beetje lijkt op een elektrisch schokje. Je voelt dat dit rondom de plek, waar de naald is ingebracht, maar het gevoel kan ook verspreiden in het verloop van de meridiaan. Dit gevoel duurt maar even en het neemt snel weer af. Door verschillende naaldtechnieken te gebruiken, kan de acupuncturist energie afremmen, stimuleren of harmoniseren. Hij doet dit door de naald snel of juist langzaam rond te draaien en de naald heen en weer te bewegen. In vroegere tijden moesten de acupuncturisten deze technieken handmatig doen. Tegenwoordig is het mogelijk om naast de handmatige manier ook gebruik te maken van elektrische stroom. Hierbij worden de naalden via snoertjes aan een apparaat verbonden dat op een bepaalde frequentie is ingesteld. Afhankelijk van het gewenste effect zijn die soms heel snelle, hoge frequenties en in een ander geval juist heel lage.

Als de naald op het juiste punt is aangebracht en precies op de juiste diepte zit, wekt de acupuncturist het Qi- gevoel op. Dit uit zich in een tintelend gevoel wat een beetje lijkt op een elektrisch schokje. Je voelt dat dit rondom de plek, waar de naald is ingebracht, maar het gevoel kan ook verspreiden in het verloop van de meridiaan. Dit gevoel duurt maar even en het neemt snel weer af. Door verschillende naaldtechnieken te gebruiken, kan de acupuncturist energie afremmen, stimuleren of harmoniseren. Hij doet dit door de naald snel of juist langzaam rond te draaien en de naald heen en weer te bewegen. In vroegere tijden moesten de acupuncturisten deze technieken handmatig doen. Tegenwoordig is het mogelijk om naast de handmatige manier ook gebruik te maken van elektrische stroom. Hierbij worden de naalden via snoertjes aan een apparaat verbonden dat op een bepaalde frequentie is ingesteld. Afhankelijk van het gewenste effect zijn die soms heel snelle, hoge frequenties en in een ander geval juist heel lage.

Naast het gebruik van acupunctuurnaalden kan er worden gekozen voor nog een behandelingsmethode: moxeren. Voor veel mensen ziet deze methode er bijzonder spannend uit omdat er met brandende kruidsticks of rokende naalden gewerkt wordt. Moxa is een andere naam voor bijvoetkruid wordt gebruikt om acupunctuurnaalden te verwarmen. Dit kan door een beetje van dit kruid op de naald te bevestigen en te laten smeulen. De warmte van de moxa dringt diep door tot in het acupunctuurpunt en zal daar de energiestroom stimuleren. Dit kan ook met een zogenaamde moxastick, die nog het beste vergelijken is met een kruidensigaar. Deze stick kan ook door een patiënt thuis worden gebruikt. Vooral bij gewrichtklachten blijkt moxeren een prima behandelingsmethode. Moxeren wordt net name gebruikt op plaatsen waar de energiestroming heel zwak is. Stimulatie met behulp van naalden alleen is vaak niet voldoende. Maar ook in die gevallen waar bepaalde punten juist erg gevoelig zijn die niet geprikt kunnen of mogen worden, biedt moxeren uitkomst

Na een behandeling met acupunctuur treedt er soms een dof of zwaar gevoel op. Dit is een goed teken. Dit betekent dat je goed ontspannen op de therapie reageert. Vaak wordt dit gevoel minder sterk na een paar behandelingen. Hoe vaak en hoe lang iemand onder behandeling is hangt helemaal van de aard van de klachten en natuurlijk de persoon zelf af. Na een eerste onderzoek zal de acupuncturist een indicatie geven van de duur van de behandeling.

6. Toepassingen

De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) te Geneve heeft in 1979 een lijst op gesteld van indicatiegebieden voor acupunctuurbehandeling.

Lijst met aandoeningen die te behandelen zijn: -aambeien -hooikoorts -Acne -hormonale klachten -ademhalingsklachten -huidklachten -Allergie -hyperventilatie -Anemie -impotentie -Artritis -irritaties -Artrose -lage rugklachten -Blessures -Maag- en darmklachten -Bronchitis -menstruatieproblemen -Cysitis (blaasontsteking) -migraine -Depressies -nervositeit -Epicondylitis (tennisarm) -oorklachten -fobieën -psychische problemen -hartklachten -sinusitis (bijholte ontsteking) -Hernia -slapeloosheid -herpes zoster -Stress -hoesten -trigeminus neuralgie (aangezichtspijnen) -hoge bloeddruk -verslavingen -hoofdpijnen -zwangerschapspijnen

Er zijn bepaalde omstandigheden, waarbij acupunctuur minder goed kan werken. Er zijn ook omstandigheden, waarbij het onverstandig is een acupunctuurbehandeling te ondergaan of voort te zetten:

· Het gebruik van alcohol voor of na de behandeling moet worden ontraden;

· Vermijd een toestand van stress voor en na elke behandeling, dit geldt ook voor zware lichamelijke of geestelijke inspanning;

Voor vrouwen geldt dat tijdens de menstruatie en gedurende zwangerschap bepaalde acupunctuurpunten beter niet gebruikt kunnen worden of zelfs tot verboden gebied worden verklaard. Bij zwangerschap worden al vanaf de derde maand bepaalde punten vermeden. Naarmate de zwangerschap vordert, neemt het aantal verboden punten toe.

Tot slot nog dit: iedereen ervaart wel eens periodes waarin het lichaam alle zeilen bij moet zetten om gezond en vol energie door het leven te gaan. Hierbij worden de eigen reserves behoorlijk aangesproken. Zeker in onze westerse wereld is het belangrijk om stress en drukte zoveel mogelijk te vermijden en op een harmonieuze manier te leven. Zorgvuldig en vooral met mate eten en drinken horen daar ook bij.

7. Interview

Aangezien ik ook heel benieuwd ben hoe een patiënt een acupunctuursessie ervaart heb ik een interview gehouden met een goede kennis van mij, mevrouw Zijlstra. Deze mevrouw is meerdere malen behandeld door een acupuncturist.

Vraag 1: Waarom heeft u een bezoek aan een acupuncturist gebracht?

Antwoord: \"Omdat ik zeer vaak last heb van dreunende hoofdpijnen en ik via de reguliere geneeskunde niet verder geholpen kon worden. Dit aangezien men geen oorzaak voor de pijnen kon vinden en ik er toch wel heel graag vanaf wilde.\"

Vraag 2: Hoe is de acupunctuursessie u bevallen?

Antwoord: \"De sessie is mij zeer goed bevallen, de extreme hoofdpijnen zijn afgenomen. Mijn buurman heeft terminale blaaskanker waardoor hij te lijden heeft onder verschrikkelijke pijnen. Mede door acupunctuur heeft hij nauwelijks pijn en kan hij nog leuke dingen doen.\"

Vraag 3: Waar werden de naalden ingestoken tegen uw hoofdpijnen?

Antwoord: \"Deze moesten onder mijn knieschijven aangebracht worden.\"

Vraag 4: Hoe lang moesten de naalden blijven zitten?

Antwoord: \"Dat verschilt per persoon. Als je de naalden er te vroeg uit wilt halen dan kan dat niet omdat de helende werking anders verloren gaat. Bij mij moesten ze er 30 minuten in blijven.\"

Vraag 5: Welke methode is er bij uw gebruikt?

Antwoord: \"Bij mij is gebruik gemaakt van de moxa-techniek.\"

Vraag 6: Heeft het bezoek aan de acupuncturist uiteindelijk zijn vruchten afgeworpen?

Antwoord: \"Ja, het heeft wel degelijk geholpen, ik heb nu nog steeds last van hoofdpijn, maar deze is veel draaglijker geworden.\"

8. Bronnen

Voor de totstandkoming van dit verslag heb ik gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

De internetsite van zhong (www.zhong.nl)

De internetsite van de NVA (www.acupunctuur.nl)

De internetsite www.acupunctuur.com

De Encarta encyclopedie van 1998

En mevrouw Zijlstra voor het interview