Stuwdammen

1. Hoe wordt een stuwdam gebouwd en wat is de functie ervan? 1. Hoe een stuwdam wordt gebouwd. Een stuwdam bouwen is wel een van de moeilijkste projecten die iemand zich kan voorstellen, en ten tweede ook een van de duurste projecten. We nemen een voorbeeld van: De El Chocondam is de grootste stuwdam van Cerros Colorados (Argentinië). Hij is 14 meter hoog, de breedte is 2.3 kilometer. Deze stuwdam heeft voor veel mensen het leven veranderd. Door het bouwen van deze dure en grote projecten (waarvan de El Choron-dam er dus een van is) wordt Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië, zo’n 1000 kilometer verderop van elektriciteit voorzien. Deze dure en grote projecten hebben ook andere voordelen bijvoorbeeld in die droge streken waar veel overstromingen voorkwamen, worden die nu voorkomen. De de El Choconstuwdam is gemaakt van aarde en zand gemaakt. Het zand en aarde worden door grote vrachtwagens vervoerd. Het zand en aarde worden door grote walsen aangedrukt. Aan het stuwmeer zijn keien gelegd. De keien zijn er gelegd om de golven minder snel te laten stromen. Want als de golven snel stromen zou het zand stukje voor stukje weg moeten halen. 2. De functie van een stuwdam Onder aan de wal van de El Choconstuwdam ligt daar een grote waterkrachtcentrale. Daar zitten grote turbines aan vast. Een turbine is een schoepenrad dat ronddraait. Aan dat schoepenrad zit een dynamo. Net als een dynamo op je fiets maar hij is wel heel erg groot om hem met je fietsdynamo te vergelijken. Maar de functie is het zelfde en hoe het werkt is ook hetzelfde. Als het water tegen de schoepenrad komt, gaat de schoepenrad draaien en wordt dynamo aan het werk gezet en wordt er zo elektriciteit gemaakt. Als het water met een hogere snelheid in de turbine komt, gaat de dynamo sneller draaien en wordt er dus meer stroom gemaakt. Vaak neemt het water stenen en andere grote stukken mee die de turbines kunnen beschadigen. Om dat te voorkomen zetten ze grote netten ervoor om grote voorwerpen niet naar binnen te laten stromen. Er komen ook wel eens grote golven die de dam zouden kunnen beschadigen. Maar men heeft daarop iets gevonden door reusachtige kleien te leggen, die zouden de dam wel kunnen beschermen. Over de hele lengte van de stuwdam loopt een weg, onder die weg ligt een gedeelte die waterdicht is, het is gemaakt van klei en een speciale zandfilter. De betonnen tunnels, die naar de turbines lopen, worden beschermd door stalen bekleding tegen snel stromend water. Wanneer de waterkrachtcentrale dichterbij komt, lopen de tunnels in een puntige vorm. Die vorm heeft de functie om het watersnelheid te verhogen, waardoor de turbines sneller gaan draaien. Diep in de fundering van de waterkrachtcentrale vind je turbines. De dynamo gaat aan het werk en het water heeft ons zo stroom gegeven. Dus gaat het water weer terug in de rivier
2. Stuwdammen en stuwmeren. 1. Dammen en stuwmeren in Noorwegen en Japan. Stuwmeren voorzien mensen in andere landen van water. Dat kan niet in landen waar weinig water is. Of waar weinig dalen en valleien of bergen zijn. Al deze trefwoorden kun je samen hoogteverschillen noemen. In stuwmeren wordt er water opgeslagen. Het water wordt opgeslagen door dat de stuwdam het tegenhoudt. Bijvoorbeeld in Japan en Noorwegen worden stuwdammen gebouwd. Daar valt er veel neerslag plus ze hebben daar genoeg water en veel hoogteverschillen. In die twee landen krijgen mensen voldoende drinkwater en ze kunnen met behulp van waterkrachtcentrales goedkoop schone elektrisch energie opwekken. 3. Stuwmeren in Australië. Australië is een heel erg droog land. Om de mensen van water te voorzien is het stroomgebied van de rivieren in de Australiëse Alpen van groot belang. De mensen hebben daar maar liefst 16 stuwdammen gebouwd. Achter die dammen ontstaan dan stuwmeren. Daar wordt dan water opgeslagen. Het Eucuubermeer is het grootste stuwmeer van Australië. 3. Stroom van stuwdammen 1. Hoe werkt een stuwdam? De kracht van stromend water wordt met behulp van een waterturbine (schoepenrad) in een draaiende beweging omgezet. De as van de turbine wordt gekoppeld met een generator. Als deze generator ook draait wordt er elektrisch energie opgewekt. Zo’n generator is te vergelijken met een fietsdynamo. In gebieden met veel bergen valt het water snel naar beneden door het grote dal. Hoe groter de dal hoe sneller het water van boven naar beneden valt. Ook als er tijden zijn waar geen neerslag valt, worden er stuwmeren aangelegd. Bij de stuwdam ontstaat dan een grote hoogteverschil. Via een kanaal en een valbuis komt het water dan met grote snelheid bij de turbine. 2. Waterkrachtcentrales. Waterkrachtcentrales die aan stuwmeren gekoppeld zijn hebben vaak een groot elektrisch vermogen van enkele honderden MW. De elektriciteit die geproduceerd word van een waterkrachtcentrale is afhankelijk van het hoogteverschil en van de hoeveelheid water die het water passeert. Nederlandse rivieren kun niet als stuwmeren gebruiken, ze worden regenrivieren genoemd, omdat ze voor het grootst deel afhankelijk zijn van neerslag. De gemiddelde opbrengst van een 10 MW waterkrachtcentrale bedraagt 27 GWH per jaar. Dit is hetzelfde als jaarlijks 9000 huishoudens elektriciteit gebruiken.