Japan

Japan

Voorwoord

Mij werd gevraagd een werkstuk te maken over een land buiten Europa. Omdat ik nog niet veel weet over Japan, is mijn keus gevallen op Japan. Ik hoop dat ik meer te weten kom over Japan.

Algemene informatie

Aantal inwoners: 127.433.494
Taal: Japans
Hoofdstad: Tokyo.
Munteenheid: Yen
Oppervlakte: 377.873 km²

Geschiedenis

Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak in 1914 koos Japan de kant van de geallieerden, maar bemoeide zich verder nauwelijks deel aan de vijandelijkheden. In Azië werd aan alle kanten verdedigd Zingdao en de Duitse kolonie in Giaozhou veroverd evenals wat Duitse bezittingen in de Grote Oceaan, onder andere de Marianen en de Marshalleilanden. En terwijl de geallieerden bezig waren met de oorlog, maakte Japan van de gelegenheid gebruik om via de scheepvaart en de handel een ijzersterke spaarzame plaats in Azië op te bouwen. In 1915 werden aan China de "21 eisen" gesteld, bedoeld om een onderneming in China te krijgen. Met uitzondering van een paar onbelangrijke gebieden waar Japan een bijzondere positie kon innemen, onder andere Shandong en Oostelijk Mongolië, ging China hier niet verder op in. Bij het Vredesverdrag van Versailles verwierf Japan de voormalige Duitse eilandbezittingen ten noorden van de evenaar als gebieden uit Giaozhou trok het zich drie jaar later terug. De gebiedsuitbreiding van Japan ten koste van Rusland zou zich uiteindelijk weer tegen Japan keren. Zo werd na de Eerste Wereldoorlog de Vlootvergadering van Washington (1921/1922) gehouden waarin bepaald werd dat de grootte van de vloten van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Japan op een verhouding van 5-5-3 gebaseerd moest zijn. Ook werd de Brits-Japanse Alliantie van 1902 opgeheven en werden de Japanners gedwongen zich terug te trekken uit Shandong in China en uit Siberië. Binnenlandse sociale onrust leidde ertoe dat de regering een wat meer democratische en liberale koers ging uitzetten.

De atoombom:

Japan had jarenlang buurlanden bezet. Toen generaal Tojo in 1941 premier werd, bezette Japan ook Indo China (nu Vietnam), waarop de Amerikanen de Japanse olie boycotten. In december 1941 viel Japan de Amerikaanse vloot aan in Pearl Harbor en Hawaii en verwoestte deze bijna helemaal. De VS verklaarden Japan de oorlog en zo raakte ook Azië betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Aanvankelijk boekte Japan succes op de Filippijnen, in Indonesië, Maleisië, Singapore en Burma. In 1942 volgden ook overwinningen op zee. In 1945 namen de VS wraak met atoombommen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Snel hierna liet keizer Hirohito weten dat hij zich overgaf.

Tokyo

De naam Tokyo betekent "hoofdstad van het oosten". De stad kreeg die naam in 1868, toen de keizer zijn zetel verhuisde van Kyoto naar Edo en de naam veranderde in Tokyo. Het moderne Tokyo is een verzameling van steden, met in totaal 12 miljoen inwoners.
Het maakt deel uit van een nog veel groter stedelijk gebied. Tokyo is vastgegroeid aan Yokohama en andere steden.

In dat hele stedelijk gebied rond de baai van Tokyo wonen maar liefst 35 miljoen mensen.
De Japanse hoofdstad heeft een bewogen geschiedenis. In 1923 werden Tokyo en Yokohama getroffen door een aardbeving. Een groot deel van de stad werd verwoest en er vielen meer dan 100.000 doden.

In 1944 en 1945 werd er opnieuw grote schade aangericht door Amerikaanse bombardementen. De geschiedenis van Edo-Tokyo staat centraal in het Edo-Tokyo Museum.
Het Keizerlijk Paleis staat op de plaats waar vroeger het kasteel van de shogun stond. Dat kasteel werd bij een bombardement in 1944 verwoest, maar in 1968 in dezelfde stijl herbouwd. Alleen de tuinen aan de oostkant van het paleis zijn toegankelijk voor het publiek.

Het paleis zelf is slechts twee dagen per jaar geopend: op de verjaardag van de keizer (23 december) en ter gelegenheid van Nieuwjaar (2 januari).
In het algemeen vind je ten noorden en ten oosten van dit paleis historisch Tokyo, ten zuiden en ten westen ligt het moderne, zakelijke Tokyo. Zo ligt ten noordoosten van het paleis de oude volkswijk Yanaka, waar je een idee krijgt van het vroegere leven in Tokyo.

Deze wijk heeft de Tweede Wereldoorlog vrijwel ongeschonden doorstaan. Je vindt er nauwe straten, houten huisjes, vele tempels en winkels waar typisch Japanse producten te koop zijn. Bovendien zijn de meeste straten in Yanaka vrij rustig. Een opluchting vergeleken met het jachtige, drukke leven in zakelijk Tokyo.

Onderwijs

In Japan beginnen de kinderen met de basisschool in april (begin van het schooljaar), als ze dan 6 jaar oud zijn. Hier kunnen dan wel één of meer jaren kleuterschool aan vooraf zijn gegaan.
Op de kleuterschool krijgen de kleuters al te maken met strikte regeltjes waar ze zich aan te houden hebben, zoals beleefdheidsvormen, respect hebben voor elkaar, buigen voor de juffrouw en buigen voor de vlag, maar ook zaken als opruimen. Met het basisonderwijs begint ook de leerplicht die 9 jaar duurt en gedurende deze periode is het onderwijs gratis. De meeste basisscholen hebben geen verplicht schooluniform maar bijv. tijdens uitstapjes van school hebben de kinderen van dezelfde klas wel vaakgekleurde petjes op.
In een typische basisschool klas zitten 30 leerlingen. In de meeste basisscholen en sommige middenbare scholen lunchen de kinderen samen in de klas, waar ze een gezonde voedzame maaltijd krijgen, die door de school of een lunch bedrijf is klaargemaakt.
Naast de gewone vakken, zoals wiskunde, Japans, het lezen en schrijven, muziek, handvaardigheid, gymnastiek en huishoudkunde (eenvoudig koken en naaien), krijgen de leerlingen verschillende taken (na elke dag), zoals het gezamenlijk schoonmaken van klaslokalen, toiletten, speelplaats en gangen.
Tijdens het schooljaar worden er vele activiteiten georganiseerd, zoals sportdag met touwtrekken, estafettewedstrijden, excursies naar historische plaatsen en kunst en cultuur festivals met voorstellingen door de kinderen. Voor leerlingen in de hoogste klassen van basis midden en middelbare scholen worden drie of vierdaagse reisjes georganiseerd naar belangrijke cultuursteden zoals Kyoto, Nara en andere plaatsen.
Na de basisschool begint de lagere middelbare school. Deze scholen kennen meestal wel een schooluniform. Voor de meisjes een matrozenjurkje en de jongens hebben een zwart, militairachtig uniform. De laatste tijd wordt het verplichte schooluniform nog al eens ter discussie gesteld. Bijna alle leerlingen op deze scholen nemen deel aan naschoolse activiteiten, zoals: muziek, toneel, sport of wetenschappelijke activiteiten. Een keuze die ze zelf kunnen bepalen.
Na de lagere middelbare school komen 3 jaar hogere middelbare school. Dit is een zware tijd omdat er nu geblokt moet worden voor de toelating tot de universiteit. Hoewel het gebruikelijk is dat de meisjes na het trouwen hun dienstbetrekking verlaten.

Opvoeding

In Japan wordt 'de groep' en het behoren bij een groep als zeer belangrijk gezien. Alles waar men deel van uit maakt kan een groep zijn. De kleinste en eerste groep is het gezin. Van het gezin is de moeder het belangrijkst waar alles om draait. Vader is naar buiten toe het hoofd maar moeder bepaalt in feite de gang van zaken binnen het gezin en in het bijzonder de opvoeding van de kinderen. Dat is ook logisch want de vader verlaat 's morgens vroeg de woning, wringt zich in de trein naar het werk, werkt van 8 tot 5, 6 of 7 uur of nog langer. Daarna wordt er meestal met de collega's nog een borrel in een café gedronken en pas laat stapt hij in zijn trein naar huis. Voor hem is de 'groep' collega's zeer belangrijk.

Hierdoor heeft de vader weinig bemoeienissen met de kinderen en hun opvoeding en neemt de moeder een zeer belangrijke plaats in het leven van de kinderen. Zij bepaalt de opvoeding en blijft een belangrijke figuur, ook als de kinderen ouder zijn. Niet alleen is zij de opvoedster, zij verwent (in onze ogen) de kinderen in hoge ma te, zeker als het kind een jongen betreft en nog meer als het de oudste jongen betreft. Hij krijgt in alles z'n zin. Hierdoor raakt de jongen wel sterk afhankelijk van de moederfiguur en in feite is dat wat ook gebeurt tijdens de hele opvoeding.

In het westen proberen ze de kinderen zo zelfstandig mogelijk op te voeden. Zo slapen baby's direct op een eigen kamer en ook later krijgen ze zo snel mogelijk een eigen (slaap)kamer, terwijl een kind in Japan heel lang bij de ouders blijft slapen. Een baby wordt in Japan vaak door de moeder meegedragen in plaats van meerijden in een kinderwagen en ook wordt hij direct getroost als hij huilt. Deze afhankelijkheid van de moeder en later van anderen, zoals de groep, wordt in Japan juist als positief gezien. Iemand die onafhankelijk en zelfstandig is, heeft zich niet goed aangepast aan de groep. Het is dus wezenlijk voor de Japanse groepscultuur.
Iemand bij wie ze kunnen uithuilen of hun problemen kwijt kunnen. Hij beseft en voelt wat z'n moeder altijd voor hem gedaan en betekend heeft en voelt zich verplicht hier iets tegenover te stellen. Hij doet wat hij kan om haar leven te veraangenamen. In een traditioneel Japans gezin, komt, zodra de oudste zoon trouwt, de nieuwe echtgenote, in het huis van haar schoonouders te wonen en het is haar schoonmoeder die daar de scepter zwaait, ook voor het jonge gezin. De vrouw van die oudste zoon is de ondergeschikte in het gecombineerde gezin en wordt ook zo behandeld. De zoon vindt dat zijn moeder dat ook zo verdient. In de huidige tijd zijn daar natuurlijk wel de nodige veranderingen in gekomen en betrekt een nieuw gezin al snel een eigen woning.

Eten

De Japanners zijn erg gevoelig voor de duurzaamheid van schoonheid. Dit is ook de reden dat men gevoelig is voor de seizoenswisselingen en een bijzondere band heeft met de natuur. Dat zie je ook terug in de Japanse keuken. De Japanse keuken uit zich vooral in de wijze waarop gerechten geserveerd worden. Een kok in een restaurant, maar ook iemand thuis, zal van elke maaltijd een kunstwerk proberen te maken.

Zo kan men bijvoorbeeld de seizoenen in de gerechten op het bord uitgebeeld zien, waarbij het dan ook zaak is om de juiste seizoensgerechten te gebruiken. Ook het serviesgoed wordt hierop afgestemd.
Er is een gezegde dat de Chinees met de tong eet en de Japanner met de ogen. Zoals bekend is de menukaart van de Japanner verschillend van de Europese en zelfs van de Chinese. Omdat men heel lang in Japan geen vlees heeft gegeten (slachten van dieren deed men niet), zijn vooral rijst en vis de hoofdgerechten.

Zo langzamerhand, vooral door de komst van Japanse restaurants, raken sommige Japanse gerechten hierin wat meer bekend. Zo zijn erin Nederland veel Japanse restaurants. Japanners eten eigenlijk altijd met eetstokjes, maar tegenwoordig wordt voor de soep nog wel eens een lepel gebruikt. Anders wordt deze gewoon gedronken.

Japanse rijst:
De Japanse rijst is eigenlijk ‘de ziel van Japan’. Het is zo belangrijk in het Japanse eten, dat het woord voor gekookte rijst 'gohan' ook wordt gebruikt voor 'maaltijd'. Zo is 'asagohan' de 'ochtendmaaltijd' of 'ontbijt'. Een ander woord voor gekookte rijst is 'meshi' en ook dit woord wordt gebruikt voor 'maaltijd'.

Hoewel de rijstbouw uit China is overgenomen is de huidige Japanse rijst anders dan de rijst in de andere landen. De korrel van de Japanse rijst is ronder en na het koken is deze plakkeriger. Deze gewone, meest gebruikte rijst wordt 'uruchimai' genoemd. Daarnaast is er ook nog de 'mochigome', een rijst die heel dik en heel plakkerig wordt na het koken.
Deze bevat meer suiker dan de uruchimai en wordt gebruikt voor het maken van de bekende rijstkoekjes en cakejes.
Er is ook nog een bruine rijst, de 'genmai'. Bij deze rijst is alleen het buitenste vliesje verwijderd, waardoor de rijst er bruin uitziet. Genmai heeft meer voedingswaarde, maar vereist langer koken.
De menukaart van een Japans gezin ziet er natuurlijk anders uit dan die van bijvoorbeeld een Nederlands gezin. Zo heeft men meestal een Japans ontbijt: gestoomde of gestoofde groente, gekookte rijst, vaak voorzien van een rauw ei en misosoep.
Bij het eten wordt niet de volgorde aangehouden zoals wij die kennen. Soep bijvoorbeeld wordt vaak aan het eind gegeten maar kan tijdens de hele maaltijd genuttigd worden. Alle gerechten worden bij het begin al neergezet zodat alles door elkaar gegeten kan worden.

Wonen

In een typisch Japans huis of woning, zoals die nu nog wel op het platteland te vinden is, maar ook nog in grote delen van de steden, liggen nog ‘tatamimatten’ op de vloer. In de woonkamer staat op een centrale plaats een laag tafeltje (kotatsu). Daar gaat een dik deken overheen en daarboven op wordt een blad neergelegd. Het gezin kan aan het tafeltje zitten met de benen onder de deken, waar 's winters een klein elektrisch kacheltje staat te branden.
Vroeger was dit een soort stoofje (hibachi). Met dekens over de benen wordt de warmte onder het tafeltje bij de benen gehouden. Het is een belangrijke plek in het huis omdat men hier veel gezamenlijk aanzit. Ook in dit soort woningen heeft men allang moderne westerse tafels en stoelen maar het gebruik van de kotatsu blijft in gebruik. Doordat de woningen klein zijn heeft men maar een beperkt aantal kamers. Meestal is de woonkamer ook de slaapkamer.
`s Avonds wordt de 'futon' (een dun soort matras) uit de kast gehaald en op de tatami uitgespreid om van de kamer een slaapkamer te maken. 's Morgens wordt de futon weer in d ie kast weggeborgen ( na het luchten). In de huidige moderne flats is het meer westers ingericht en heeft men geen kotatsu meer. Wel heeft men indien mogelijk nog een Japanse kamer. Hier liggen nog tatamimatten en staat de grote houten kast, de oshiire. Indien mogelijk hebben de kinderen een eigen kamer omdat er gestudeerd moet worden.
Zoals bekend zijn de huizen duur. De hoeveelheid bouwgrond in Japan is beperkt en iedereen wil in of bij de grote steden wonen. De huizen in het gebied rond Tokyo en zeker bedrijfsruimte in Tokyo zijn daardoor onbetaalbaar geworden. Om betaalbaar te kunnen wonen, moet men genoegen nemen met het wonen op grote afstand van het werk en dit veroorzaakt weer de drukte in de treinen tijdens de spitsuren.
Om goedkoop en snel te kunnen bouwen zijn er erg veel flats en appartementen uit de grond gestampt. Een probleem is, zeker geldt dit in de grotere steden, dat er ook een gebrek aan parkeerplaatsen is. Vaak mag men pas een auto kopen als men kan aantonen een parkeerplaats er voor te hebben.

Schoon en vriendelijk

Schoon:
Stations, treinen, openbare gebouwen, wegen, straten, openbare toiletten, alles is er schoon. In welk land pakt een conducteur in de trein een klein papiertje van de grond en gooit dit in een afvalbak? Kan iemand zich dat voorstellen in één van de NS-treinen? Treinen worden bij het eindpunt door een schoonmaakploeg onderhanden genomen. Niet door twee mensen, maar bij een lange trein als de shinkansen staan voor elke deur één of twee mensen klaar om alles schoon te maken. Met kleine handstoffertjes worden de stoelen schoongemaakt, terwijl de reiziger er in de trein er in ieder geval geen bende van maakt. Niemand gooit zomaar wat op de grond. Iedereen doet z'n afval in de beschikbare afvalbakken. Het unieke zit 'm ook in het feit dat deze netheid niet door maatregelen of wetten wordt afgedwongen, maar een onderdeel van de volksaard is.

Japan is een zeer veilig land ook om in rond te lopen en niet steeds om je papieren of geld te hoeven denken. Je kunt er rustig met een open tas lopen met alle spullen, als portemonnee en mobiele telefoon, er in. In een restaurant kun je, je spullen, zoals je jas met al je papieren, gewoon laten liggen en even naar het toilet gaan. Niemand zal iets wegnemen. In Japan is het niet ongewoon om met veel contant geld op zak te lopen.
De vakantieganger zou dus bijvoorbeeld vanuit Nederland gewoon contant geld voor de hele reis met zich mee kunnen nemen. Het enige risico is dan gewoon verlies, maar als je een beetje uitkijkt, is verlies toch niet nodig. Men kent er nauwelijks grote of kleine criminaliteit.

Vriendelijk:
Als je als buitenlander ergens een tijdje staat omdat je iets niet begrijpt, komt er binnen de kortste keren iemand op je af om te vragen of ze kunnen helpen. Weet hij of zij het ook niet, dan wordt er iemand bijgehaald. Men is zeer behulpzaam in de winkels. Ieder doet zijn best om de klant (Japanner of buitenlander) goed te helpen. Men zal z'n uiterste best doen om de klant een antwoord te geven, anders dan 'ik weet het niet'. In Japan is een klant nog steeds koning. Er wordt nooit gesnauwd en men is altijd zeer respectvol tegenover de medemens.
Een conducteur die in de shinkansen een wagon binnenkomt om de kaartjes te controleren, zal zich eerst uitgebreid verontschuldigen voor het feit dat komt storen.

Volkslied

Kimigayo:
Kimi ga yo wa
Chi yo ni yachi yo ni
Sazare ishi no
Iwao to narite
Koke no musu made

In het Nederlands vertaald:
Moge de keizers regering wel
duizend en achtduizend generaties duren
tot de kiezels tot rotsen
geworden zijn
en er mos op groeit

Weetjes

Wist je dat…
* … Japanners zeker 1 keer per dag in bad gaan? Als het kan gaat men wel 2 of 3 keer per dag.
* … Japanners als ze verkouden zijn een monddoekje voordoen?
* … de treinen en bussen in Japan op stip rijden? men ziet dit als teken van respect.
* … ze in Japan op de seconde wegrijden?
* … in Japan de meeste straten geen straatnaam hebben?

Bronnenlijst

- Landen van de wereld Ann Kramer
- Wereldgeschiedenis Ann Kramer
- Encyclopedie van landen Susan Peace
- Nationaal reisgids Nicholas Bornof
- www.kennisnet.nl
- www.scholieren.com

Eindwoord

Ik vond het leuk om dit werkstuk te maken. Zo ben ik nog meer te weten gekomen, en heb hier veel van geleerd. Ik heb aardig wat informatie kunnen vinden, over de geschiedenis was niet veel te vinden, maar ik heb er toch wat van kunnen maken.