HSL

1. Wat houdt het project in? Nederland wordt door de aanleg van de Hogesnelheidslijn-Zuid aangesloten op het Europese netwerk van hogesnelheidslijnen, zodat via dit Europese netwerk steden als Antwerpen, Brussel, Parijs, Londen en Barcelona snel bereikt kunnen worden. Op het kaartje hiernaast zijn de steden te zien die bereikbaar zijn of in 2010 zullen zijn met een hogesnelheidstrein (HST). Over de HSL–Zuid kunnen treinen met snelheden van 300 km per uur rijden. De HSL-Zuid begint in Nederland in Amsterdam, loopt door Schiphol, doorkruist het Groene Hart, loopt via Rotterdam en langs Breda, waar een spoor van de HSL aftakt om naar station Breda door te rijden, en gaat vervolgens de Belgische grens over. De HST stopt in Nederland in Amsterdam (Schiphol), Rotterdam en Breda. Het wordt ook mogelijk om in Den Haag op een HST te stappen richting Rotterdam CS, die na dat station snelheid zal gaan maken. Vanaf 2006 is de HSL klaar voor gebruik. Dan zal de HSL 6 keer per uur tussen Amsterdam en Rotterdam rijden. In totaal zullen er 96 treindiensten per dag rijden, waarvan er 32 doorrijden naar Brussel en er zal 16 keer een directe treinverbinding zijn met Parijs.

2. Waarom? De bevolking groeit, dat betekent ook steeds meer mensen in het verkeer. En dat terwijl het aantal mensen in het verkeer nu al dagelijks problemen veroorzaakt zoals files op de snelwegen en het overvolle Schiphol. Eén van de oplossingen om deze problemen te verhelpen is de HSL-Zuid. Een HST is twee keer zo snel als een intercity. Zo reis je in ruim een half uur van Amsterdam naar Rotterdam zonder in de file te staan en de lucht te vervuilen met uitlaatgassen van een auto. Reizen met de trein is ook veiliger dan met de auto, de trein is minstens net zo veilig als het vliegtuig. De HSL-Zuid zal niet alleen gebruikt worden om binnenlandse treinreizen te maken, maar ook om snel naar het buitenland te kunnen reizen. Een reisje naar Barcelona is met een ‘gewone’ internationale trein een reis van bijna 14½ uur, met de HST is dat nog maar een reis van ruim 7 uur. De HST is hierdoor niet alleen een concurrent van de auto, maar ook van het vliegtuig.

3. Waarom daar? De HSL rijdt door de grote steden in Nederland, namelijk Amsterdam, Rotterdam en Breda. Om zo snel mogelijk te reizen van de ene naar de andere plaats, is natuurlijk de meest efficiënte route genomen. Er is niet alleen daarop gelet bij het precies bepalen van het traject, maar er is ook gekeken hoe de geluidsoverlast zoveel mogelijk beperkt kan worden, door de HSL zoveel mogelijk aan te leggen naast een reeds bestaande spoorweg en/of snelweg. De hogesnelheidstrein rijdt vanaf Amsterdam CS via Schiphol naar Hoofddorp op een bestaand spoor. Tot Nieuwe Vennep rijdt de hogesnelheidstrein langs de bestaande spoorweg om daarna af te buigen naar Roelofarendsveen waar de HSL weer opduikt langs de autosnelweg A4. Bij Hoofddorp gaat de hogesnelheidstrein een zeven kilometer lange tunnel in, die onder het Groene Hart van Zuid-Holland doorgaat om het milieu zo min mogelijk aan te tasten. De HSL volgt de A4 dan niet meer, maar doorkruist het Groen Hart voor de snelste route van Amsterdam naar Rotterdam. Een stuk verder op het traject rijdt de hogesnelheidstrein langs de A16 en een bestaande spoorweg.

4. Positieve effecten In Nederland verbindt de HSL-Zuid Amsterdam en Schiphol met Rotterdam en Breda. De stations in die steden moeten als de HSL in gebruik genomen wordt, aantrekkelijk zijn. Rond en in het station moeten dus bijvoorbeeld winkels en kantoren, parkeerruimte en aansluitend openbaar vervoer komen. Maar niet alleen in de plaatsen waar de HST zal stoppen wordt het Centraal Station onder handen genomen, ook in Den Haag, waar het mogelijk is om op een HST te stappen, wordt het Centraal Station veranderd. De gemeente Den Haag wil met het ingrijpend veranderen van de stationsomgeving al volgend jaar beginnen. Op de plaatjes zijn foto’s te zien van hoe Rotterdam Centraal Station eruit zal komen te zien. Doordat de HSL het mogelijk maakt om snel te reizen in de Randstad, zonder vast te staan in files, zullen veel mensen in plaats van te reizen met de auto, reizen met de HSL. Daardoor zullen de snelwegen in de Randstad ontlast worden. Er wordt geschat dat zo’n 6 tot 7 miljoen reizigers per jaar gebruik gaan maken van de hogesnelheidsverbinding Amsterdam – Rotterdam. Door de HSL wordt de rest van Europa beter bereikbaar. Er wordt geschat dat ongeveer evenveel mensen van de internationale verbindingen gebruik gaan maken als van de hogesnelheidsverbinding Amsterdam – Rotterdam. De HSL is ook beter voor het milieu dan een auto of een vliegtuig. Een HST verbruikt ook veel energie, maar is nog altijd milieuvriendelijker dan auto en vliegtuig. Het maakt veel uit als mensen de HST nemen voor het reizen van en naar de Randstad in plaats van de auto, dat scheelt veel uitlaatgassen. Het vliegtuig is te vervangen door een HST op afstanden tot 1000 km.

5. Negatieve effecten De HSL beschadigt natuurlijk de natuur in de omgeving van het traject van de HSL. Als niet kan worden voorkomen dat de natuur beschadigt, worden er waar natuur wordt weggehaald op een andere plek bomen en planten teruggeplaatst. Voor dieren vormt de HSL een soort drempel in het landschap, daarom worden er onder de HSL voor dieren ‘duikers’ geplaatst, zodat de dieren onder de spoorlijn doorkunnen. Op het plaatje is een natte duiker te zien, deze gaat namelijk door rivier. Er zijn ook droge duikers, die gaan door land. De HSL zal op sommige plekken extra geluidsoverlast veroorzaken, maar de HST maakt evenveel geluid als een gewone trein, dus gelden dezelfde regels voor een HST als voor een gewone trein. Als een trein de geluidsnorm overschrijdt, worden er maatregelen genomen zoals geluidsschermen. Op sommige plekken waar de HSL samenloopt met een andere spoorweg en/of een snelweg, kunnen de geluidsschermen wel 9 meter hoog zijn. Ook wordt door de HSL ‘de horizon vervuild’, want door het mooie polderlandschap rijdt straks een hogesnelheidstrein. Ook zullen de bovenleidingmasten en (transparante) geluidsschermen goed te zien zijn. Op het plaatje hiernaast is dat te zien.

6. Hoever is men nu met het project? In 1986 ontstond het plan om een hogesnelheidslijn in Nederland te bouwen. In 1998 is besloten waar de HSL precies komt te liggen, 2 jaar later is begonnen met de bouw van de HSL. Nu, in 2002, is op veel plaatsen in het landschap de HSL al duidelijk te zien. Aan alle grote ‘kunstwerken’ zoals tunnels, het ringvaartaquaduct en de brug over het Hollands Diep wordt al gewerkt. De boormachine die de Groene Harttunnel boort had aan het einde van 2001 al de eerste 100 meter afgelegd. Er is zelfs al een stukje van het project af, bij Rijsbergen is het nieuwe viaduct in de Nieuw-Ginnekensebaan al gereed, dat is het eerste wat af is. De oplevering van de HSL zal later zijn dan gepland, de oplevering van de HSL-Zuid zou eigenlijk in september 2005 zijn en die is nu uitgesteld naar juni 2006. De redenen hiervan worden besproken in het volgende hoofdstuk.

8. Is men tot nu toe tegen bepaalde (onverwachte) problemen aangelopen? Eind vorig jaar is uit een onderzoek gebleken dat door de bouw van de HSL zware metalen zoals zink en koper in het grondwater terecht zijn gekomen. Door een ander onderzoek dit jaar is bevestigd dat het zand met de giftige afvalslakken te dicht bij het water ligt, hierdoor kunnen de zware metalen door regen uitspoelen naar het grondwater en het milieu erg vervuild worden. Waarschijnlijk wordt dit probleem opgelost door het talud af te graven om een nieuwe onderlaag van 60 centimeter zand te leggen. Deze oplossing is duur en het veroorzaakt vertraging in de bouw van de HSL. In juni 2001 heeft minister Netelenbos van Verkeer besloten bij Bergschenhoek een drie kilometer lange tunnelbak aan te leggen in plaats van een viaduct. De bewoners van het gebied drongen al zes jaar aan op de verdiepte ligging van de HSL. Door dit besluit zal de HSL van Amsterdam naar Parijs negen maanden later dan gepland rijden, namelijk op 1 juni 2006 in plaats van 1 september 2005. Op het plaatje is een halfverdiepte tunnelbak te zien. De ingebruikname van de HSL is nog verder uitgesteld, de lijn zal zoals het er nu naar uitziet pas in oktober 2006 gebruikt worden. Dat komt omdat de afgifte van vergunningen vertraagd is, door dat de HSL-welstand commissie en de locale commissies het niet met elkaar eens zijn.

9. Eigen mening Ik vind de aanleg van de HSL-Zuid een goed plan, het zorgt ervoor dat de mobiliteit nog meer toeneemt en dat het buitenland beter bereikbaar zal zijn. En reizen met de trein is ook beter voor het milieu dan reizen met het vliegtuig en met de auto, op deze manier wordt er minder brandstof gebruikt en wordt de uitstoot van uitlaatgassen verminderd. Het landschap wordt door de HSL aangetast, maar daar staan voordelen tegenover. Zo zal de HSL de druk op de snelwegen en op de luchthaven Schiphol verlichten, omdat de HSL passagiers zal ‘weglokken’ van auto en vliegtuig. De HSL is veel sneller dan de auto en de HSL kan het vliegtuig tot afstanden van 1000 km vervangen. Er zal 6 keer per uur gereden worden op het traject Amsterdam - Rotterdam, dat lijkt mij erg handig zo hoef je niet lang te wachten op de volgende trein. Ik denk dat als de kaartjes niet al te veel kosten, er veel mensen van de HSL gebruik zullen gaan maken.