Antigone

Algemene gegevens

Antigone
Anouhil
ODCP Spectacles/ La Compagnie du Loup
Regisseur is onbekend
Marion Dubos, Philippe Bourdel Torossian, Simon Giroud, Jean-Marc Galéra, Gilles Marains, Valérie Vagné
Utrecht, Douwe Egbertszaal 28-11-01

Plot

Het eerste tafereel na de proloog speelt zich af tussen Antigone en haar voedster, ergens in het paleis van koning Kreon van Thebe. De voedster heeft ontdekt dat Antigone voor dag en dauw naar buiten is gegaan en vraagt zich af waarom. Antigone geeft ontwijkende antwoorden, die ons toch ongerust maken.
Dan komt Antigones zuster, Ismene, erbij. De voedster laat hen alleen. Het gesprek komt op hun gestorven broer, Polyneikes, die gesneuveld is in een aanval op Thebe, zijn eigen vaderstad. Antigone wil hem begraven. Koning Kreon, hun oom en voogd, heeft echter, op straffe van de dood, verboden Polyneikes de laatste eer te bewijzen. Ismene durft Antigone niet te helpen uitangst voor dat verbod. Als Ismene weg is, komt de voedster terug. De toespelingen van Antigone op wat haar al zo vroeg naar buiten dreef worden hoe langer hoe onheilspellender. De voedster maakt plaats voor de verloofde van Antigone, Kreons zoon, Haemon. Antigone maakt opnieuw allerlei toespelingen en dwingt Haemon geen vragen te stellen en weg te gaan. Als Ismene terugkomt, bezweert zij Antigone haar voornemen Polyneikes te begraven op te geven. Nu wordt veel van het voorafgaande duidelijk: Antigone heeft haar broer vanochtend vroeg al begraven. Een soldaat die wacht hield bij het lijk meldt Kreon dat iemand zijn verbod Polyneikes te begraven heeft overtreden door aarde over het lijk te strooien. Opnieuw verbindt de proloogspreker de verschillende fasen ven de handeling. De tragedie kan zich nu gaan afwikkelen. Hoop is er niet; aan het einde wacht de dood. De wachter komt weer op met Antigone, die mop heterdaad betrapt is bij het lijk van haar broer. Aanvankelijk gelooft Kreon niet dat zijn nicht, de verloofde van zijn zoon, zich tegen het verbod zou hebben verzet. Hij stuurt de lijfwachten weg en belooft Antigone dat hij de zaak in de doofpot zal stoppen, maar Antigone is koppig. Nu volgt de kern van het toneelstuk, de grote scène tussen Antigone en Kreon. In een magistrale, spannende dialoog slaagt Kreon er geleidelijk in Antigone aan zijn kant te krijgen. Ze staat op het punt om haar rebelse houding op te geven, maar het gezapige beeld van het geluk dat Kreon haar schildert, maakt dat ze toch kiest voor de dood. Te elfde ure kiest Ismene ook partij voor haar zus, maar Antigone slaat haar hulp af. Antigone jaagt Kreon wel angst aan met haar dreigement dat steeds meer mensen haar zullen volgen. Vertwijfeld roept Kreon de wachters, die haar meenemen. Ismene volgt hen. De koorleider en vooral Haemon bezweren Kreon Antigone niet ter dood te laten brengen. Kreon blijft echter halsstarrig bij zijn besluit. Antigone en de wachter die haar arresteerde, komen weer op. Antigone dicteert hem de afscheidsbrief voor Haemon. De andere wachters, die de menigte voor het paleis verdreven hebben, komen terug en Antigone wordt door de lijfwacht meegenomen, haat dood tegemoet. Het is aan de koorleider om te vertellen hoe Antigone aan haar einde gekomen is en hoe Haemon haar tot in het graf gevolgd is. Kreon blijft eenzaam achter. De koorleider spreekt de slottekst uit. In de verte zingen de wachters. Voor hen gaat het leven gewoon door.

Er zijn duidelijk een paar conflicten. Het conflict tussen Antigone en haar voedster, tussen Antigone en haar zus, en tussen Antigone en Kreon. Alle conflicten die er zijn, zijn tussen Antigone en een ander persoon.

Het toneelbeeld

Het speelde zich af op het toneel, het grote en enige decorstuk moest het paleis van Kreon voorstellen. De manier waarop het publiek zit heeft totaal geen effect gehad op het hele stuk.

Het grote decorstuk dat gedurende het hele stuk op het toneel stond had twee betekenissen, namelijk het paleis van koning Kreon en een manier om te laten zien wie er de baas was. Het was een ringvormig oplopend object, waarbij Kreon op het uiterste puntje zat en Antigone helemaal beneden. Kreon had de hele tijd een zweep in zijn hand die hij verschillende malen heeft gebruikt. Het licht speelde geen rol in dit stuk, de kostuums waren wel van groot belang. Je kon heel duidelijk zien aan de manier waarop mensen gekleed waren hoe belangrijk ze waren.

Muziek en geluidseffecten

Volgens mij werd er geen muziek gebruikt, het is me in ieder geval niet opgevallen.

Personages

Antigone was de hoofdrolspeler in dit stuk, alles draaide om haar.

- Antigone weet heel erg goed wat ze wil en laat zich door niemand van de wijs brengen, zelfs niet door de personen die haar hele leven al om haar geven. Zij staat recht tegenover de pragmatische wijsheid van de Koning. Ook is ze erg koppig, wat het er allemaal niet makkelijker op maakt.
- Ismene leef wel mee met Antigone, maar wil Antigone wijs maken dat het veel verstandiger is om te doen wat de koning zegt, namelijk het lijk van Polyneikes met rust laten.
- Kreon is een standvastige man die in de loop van het stuk van mening veranderd en het hele voorval in de doofpot wil stoppen. Antigone blijft zo doorzeuren dat hij uiteindelijk weer naar zijn oude besluit terugkeert, namelijk het doden van Antigone. Een man die zich welduidelijk laat beïnvloeden.
- Haemon is erg nieuwsgierig, maar Antigone maakt het hem niet mogelijk zich er mee te bemoeien. Haemon probeert Antigone verstand aan te praten, maar ook hem lukt het niet.
- La Nouricce is een erg bezorgde vrouw, die al vanaf de geboorte van Antigone voor haar zorgt. Ook zij probeert Antigone van haar plannen af te helpen, maar niks lukt.
- De wachters zeggen niet veel, maar je kunt wel merken dat ze alles doen wat de koning hun opdraagt.Over hun karakter kom je dus niks te weten.
- Het koor bestaat uit een man die tussendoor vertelt wat er gebeurd is en maakt je nieuwsgierig naar hetgeen dat nog komen moet.

Ik heb het meest meegeleefd met Antigone, omdat ik het wel met haar eens ben over het besluit haar broer op de juiste manier te begraven. Ook kan ik me best inleven in de rol van de koning, hij moet zich immers aan de regels houden.
Alle mensen staan voor iets. Bij de rol van Antigone kun je dat het beste merken, doordat haar standpunt: het zullen begraven van haar broer, altijd hetzelfde blijft.

Thematiek en interpretatie

Voor mij is het belangrijkste uit dit stuk het vasthouden aan je besluit en dus opkomen voor je mening. De tragische elementen in deze voorstelling hebben dit mede voor mij bepaald.
De regisseur heeft het stuk erger doen laten lijken dan het in werkelijkheid was.
Dit thema heeft niet veel betekenis voor mij, omdat dit een hele tijd geleden een taboe was, maar vandaag de dag verlopen dit soort dingen veel vrijer.

Boeiende werking

De houding van Antigone tegenover de andere spelers.
Zij was de enige die uit kwam voor haar mening en ook echt deed wat ze wilde. Het effect van het oplopende pad heeft er goed voor gezorgd dat je het verschil in belangrijkheid tussen de mensen zag.
Wat ik niet boeiend vond waren de rollen die de wachters hadden. Het enige wat ze deden was de koning waarschuwen en Antigone meenemen.
Wat ik ontzettend jammer vond, was het einde. Op het laatst gaat iedereen dood behalve de koning, doorat iedereen achter de schermen vermoordt werd (het werd dus niet gedaan, iedereen ging van het podium) snapte ik niet wat er gebeurde. De Man die het koor speelde heeft het gezegd, maar omdat het hele stuk in het Frans was heb ik dit gemist.

Structuur

De bedoeling was erg duidelijk, wat alleen moeilijk te volgen was waren de overgangen tussen bepaalde gebeurtenissen. Alles ging in een stuk achter elkaar door en de Franse taal maakte het er ook niet gemakkelijker op. De wisselingen van plaats en tijd werden niet goed duidelijk gemaakt, maar ik denk dat dat ook de bedoeling was.

Recensie

In het geheel vond ik het best een goede voorstelling, soms werden de dingen wat langdradig en had ik niet echt zin meer op er naar te blijven kijken. Er zijn ontzettend weinig theatrale middelen gebruikt. Ik vond dit erg jammer, omdat nu leek of alles zich op dezelfde plaats afspeelde.
Ik wil deze voorstelling alleen mensen aanraden die heel erg geïnteresseerd zijn in het Oidipous verhaal, Antigone en de Franse taal. Het is best moeilijk om te begrijpen waar het over gaat en daarom niet spannend genoeg om je de hele tijd in te spannen om alles op te nemen.