Bodies

CKV-verslag II : Tentoonstelling ‘Bodies’ Het is zondag 8 april 2007, half één ’s middags. Ik ga vandaag een keer alleen met mijn moeder naar Amsterdam. We bezoeken de tentoonstelling ‘Bodies’ in de Beurs van Berlage. Na een lange treinrit van drieëneenhalf uur komen we uiteindelijk aan op het Centraal Station van Amsterdam. We moeten drie keer overstappen door werk aan het spoor, in Meppel, Zwolle en Amersfoort. We zitten in dezelfde trein als de supporters van FC Groningen, die afreizen naar Rotterdam-Zuid om de wedstrijd Feyenoord - FC Groningen te zien, die ze overigens met 0-4 zouden winnen. We zijn al redelijk uitgeput van deze turbulente reis terwijl we ons door de mensenmassa’s voortbewegen. We moesten tussen 12 en half 1 naar binnen, wat ons ondanks de vertraging net lukt. Er staat een enorme rij mensen te wachten, het is immers de laatste week dat de tentoonstelling in Amsterdam te zien zal zijn. Gelukkig hebben wij van tevoren ons ticket gekocht en kunnen we meteen doorlopen.

Ik ben van te voren daverend enthousiast. Het lijkt me geweldige ervaring. Ik had van te voren veel gelezen en gezien over de wereldberoemde tentoonstelling. Ik ben erg benieuwd naar hoe ik me na afloop zou voelen, er kleven natuurlijk de nodige bezwaren of het moreel aanvaardbaar is mensen zo te ontleden en op te zetten. In elk geval vind ik het ongelooflijk boeiend.

Zelf noemen ze het ‘Een fascinerend bezoek aan het menselijk lichaam’. Je begint met het kijken naar skeletten, later de spiergroepen, het zenuwstelsel en de verschillende organen. Eigenlijk zeggen deze foto’s 100 keer meer dan ik met woorden zou kunnen formuleren. In totaal zijn er ongeveer 20 hele lichamen, die allemaal in verschillende posities zijn opgesteld en elk met de nadruk op een ander stuk lichaam of andere lichaamsfunctie. Er is ook een lichaam dat ze in letterlijk in mootjes hebben gehakt: In dik veertig horizontale doorsneden kan je het lichaam bekijken. Ook is bijvoorbeeld er een helemaal uitgerolde darm en er worden een long van een roker en niet-roker vergeleken.

Wat ze hebben gedaan is de lijken goed conserveren, zodat er geen ontbinding optreedt. De methode die ze hiervoor gebruiken heet plastinatie. Na de voorbereidingen met het doel bepaalde onderdelen te laten zien wordt het lichaam in aceton ondergedompeld om het lichaamsvocht te verwijderen. Vervolgens wordt het lichaam in een bad met polymeer in vacuümkamer geplaatst, waardoor het aceton het gas verlaat. Ten slotte wordt een katalysator gebruikt waardoor het lichaam hard wordt.

Naast deze twintig lichamen zijn er allemaal losse organen met veel medische beschrijvingen. Daarna lopen we naar een ruimte waar staat vermeld dat het ‘not for the faint-hearted’ is. Het gaat om een ruimte waar allemaal verschillende fasen uit de ontwikkeling van embryo tot foetus te zien zijn.

De tentoonstelling is zeer controversieel. Vooral als het gaat over de herkomst van de lichamen die staan tentoongesteld. Ze zijn allemaal afkomstig van de Medische Universiteit in Dalian, China. Wie de mensen zijn geweest is erg weinig over bekend, maar waarschijnlijk hebben deze mensen nooit toestemming gegeven zo te worden opgesteld. Het zou gaan om zwervers en gevangenen. In China is het zo dat als iemand overlijdt er voor nabestaanden een maand tijd is om het lichaam te claimen. Anders wordt het vrijgegeven en voor medische doeleinden gebruikt en wie weet ook voor deze tentoonstelling.

Mijn moeder en ik hebben erg veel moeite met de diverse posities waarin de lichamen zijn opgesteld. Allemaal met basketbal, tennisracket, dirigentenstok of met een schaakbord. Allemaal erg onnatuurlijk en smakeloos. In tegenstelling tot de meeste mensen hebben mijn moeder en ik geen problemen met de ruimte met foetussen. Dat is gewoon puur natuurlijk, bovendien zijn het nooit echte mensen geworden. Ze hebben nog geen persoonlijkheid en je kan er niet aan gehecht zijn. Het is alleen natuurlijk sneu voor de moeder. Ook zaten ze niet in onnatuurlijke houdingen maar allemaal in de bekende foetushouding.

Opvallend vind ik het soort mensen dat zo’n tentoonstelling aantrekt. Overwegend simpele, sensatiezieke mensen. Bijna niemand kon zich gedragen en ging giechelig zitten doen. Ik zal een voorbeeld geven van wat flarden een conversaties die ik opving. Bijvoorbeeld een vrouw die zegt: ‘’Whhaaa, is dat sun anus?!’’ waarop een man reageert door te zeggen ‘’Dassun hele sterke kringspier’’ waarna ze doorschateren. Vervolgens probeert de vrouw op de grond te stampen in de hoop dat de teelballen gaat trillen, waarin ze slaagt en wat natuurlijk voor nog meer dolle pret zorgt. Het valt allemaal nauwelijks op aangezien er veel mensen zich zo gedroegen. Het is geweldig voor psychologen om te bestuderen. Ik ga er tenminste vanuit dat het niet allemaal achterlijke mensen zijn maar dat ze zo onzeker en verward zijn dat ze giechelig gaan doen en zich misdragen. Het is duidelijk niet een exhibitie die het beste in de mensen naar boven haalt.

Ik verlaat het gebouw dan ook met gemengde gevoelens. Aan de ene kant is het oneindig interessant dat allemaal te zien. Aan de andere kant vind ik als ik er over nadenk dat er toch te veel bezwaren zijn. Ik zou er hoe ik er nu over denk niet naar toe gaan, maar dat weet ik natuurlijk alleen nu ik er geweest ben. Je hebt geld betaald en steunt dus iets waar je niet volledig achter staat.