Zelfverwonding (Automutilatie)

Automutilatie.

Inleiding.

Automutilatie is het opzettelijk toebrengen van wonden op het lichaam, als uiting van de problemen. Het wordt ook wel zelfverwonding of zelfverminking genoemd. In Nederland zijn er ongeveer 20000 mensen met automutilatie. 90% daarvan is een vrouw. Veel mensen weten niet wat het is, maar ook mensen die zichzelf verwonden weten vaak niet waar ze mee bezig zijn. Door zichzelf lichamelijk te verwonden, wordt de geestelijke pijn dragelijker, maar het maakt je uiteindelijk helemaal kapot.

Verschillende vormen.

Mensen pijnigen zichzelf meestal op plekken van het lichaam die bedekt zijn door kleding, bijvoorbeeld buik en armen. Ze willen niet zielig gevonden worden en of medelijden opwekken. Ook is het niet de bedoeling anderen te laten schrikken.

De meest voorkomende methodes voor zelfverwonders zijn;
- Zichzelf snijden met bijvoorbeeld een mes of glasscherven snijden ze in hun armen, polsen of benen.
- Zichzelf brandwonden toebrengen, met een sigaret of een aansteker,
- Zichzelf slaan,
- Oude wonden openhalen en zo het genezingsproces remmen, hierdoor duurt het heel lang voordat een wond genezen is,
- Haren uittrekken,
- Botten breken, door bijvoorbeeld van de trap te vallen.

Minder vaak gebeurt het dat personen giftige of bijtende stoffen op het lichaam doen of opdrinken, zoals chloor, terpentine of poetsmiddelen. Of ze drukken de luchtpijp dicht zodat ze geen adem meer krijgen en na een poosje laten ze weer los.

Het gebeurt maar zelden dat mensen lichaamdelen, zoals een been of arm amputeren of een oog uitsteken.

Sommige mensen hebben het gevoel dat ze niet meer bestaan. Ze denken dat de hele wereld om hen heen inclusief zijzelf een grote illusie is. Dit gevoel heet dissociatie en pijnigt de geest, waardoor je de pijn terugbrengt in de realiteit en zo weer beschadigingen aan je lichaam aanbrengt.

Automutilatie is geen zelfmoordpoging. De personen die zichzelf verwonden willen wel leven, maar het verwonden is een manier om het leven dragelijker te maken. Als ze zelfmoord zouden plegen, zijn ze van het gevoel af.

Oorzaken.

In de meeste gevallen heeft degene die zichzelf verwondt, iets heel schokkends meegemaakt, zoals verwaarlozing, geweld, mishandeling, seksueel misbruik of het verlies van een belangrijk persoon.
Die ervaringen brengen heftige gevoelens van pijn, angst, schuld, woede en/ of machteloosheid met zich mee. Het slachtoffer wordt niet begrepen en kan nergens terecht met z’n problemen en sluit zich op in zichzelf, om zo z’n kwaadheid te onderdrukken.
Het komt vaak voor dat het slachtoffer zichzelf zo erg haat dat hij of zij gestraft moet worden en dan zorgen ze voor een flinke wond.
Een andere reden is dat hij of zij zo onzeker is worden en geen contact meer durft te maken met andere. Door dat negatieve zelfbeeld zijn ze hypergevoelig voor afwijzing van anderen. Met opzet zonderen ze zich af van personen om hun heen, die zo ook geen idee krijgen van wat er aan de hand is met het slachtoffer.
Een laatste reden is dat ze niet met emoties om kunnen gaan. Het helpt dan als ze gaan snijden of brandwonden gaan aanbrengen.

Vaak zijn mensen met een eetstoornis, zoals anorexia of boulimia of een persoonlijkheidsstoornis, bijvoorbeeld borderline, dat is dat je wisselingen in je stemming en zelfbeeld heb, multiple personality disorder en schizofrenie, dan heb je een gespleten persoonlijkheid, ook slachtoffer van zelfverwonding.
Er bestaat een verband tussen hoogbegaafden en automutilatie, want 50% van de hoogbegaafden heeft automutilatie. Hoogbegaafden zijn mensen met een IQ van 130 of hoger.
Zij moeten zichzelf bewijzen en hoge prestaties halen. Als dat niet lukt, door bijvoorbeeld te hoge prestatiedruk, raken ze steeds op een lager niveau en zijn ze minder gemotiveerd. Ze komen in een neergaande spiraal en daarom gaan ze zichzelf verwonden.

Daarnaast hebben hoogbegaafden veel meer emoties dan normale mensen. Ze voelen zich eenzaam en er is een hoop onbegrip bij de mensen uit hun omgeving. Dit is een reden om zichzelf pijn te gaan doen.

Gevolgen.

Er zijn gevolgen op korte en lange termijn te onderscheiden.
De meeste gevolgen zijn al op korte termijn. Dat zijn;
- Nadat je jezelf hebt verwond, voel je je opgelucht. Je bent de spanning binnenin je kwijt.
- Je kunt je gevoelens uiten, zonder dat je ze met andere hoeft te delen, zoals kwaadheid en/ of verzet.
- Zelfbestraffing. Het zeer negatieve zelfbeeld en het gevoel slecht te zijn, zijn hier de oorzaak van. De geest wordt gestraft doordat er schade wordt aangericht aan het lichaam.
- Het is een manier om om te gaan met intense psychische of emotionele pijn. Deze worden minder hard.
- Ontsnappen aan gevoelens van afwezigheid en vervreemding.
- Ontsnappen aan beklemmende, angstige situaties of gevoelens.
- Een manier om hulp of aandacht te vragen. Als iemand uit de omgeving voortdurend wonden en blauwe plekken ziet, krijgt hij wel door dat er iets niet klopt.
- Laten zien dat je toch iets waard bent, omdat je de pijn verdraagt.
- Innerlijke leegte vullen of eenzaamheidsgevoelens verdrijven.
- Het is een vaste gewoonte geworden en hoort bij iemand.
Als mensen eenmaal beginnen met zelfverwonding hebben ze al snel de neiging zich steeds vaker pijn te gaan doen en zo lijkt het een verslaving. Toch is het geen verslaving.
Het belangrijkste langetermijngevolg van zelfverwonding is wel de littekenvorming. Door de vele wonden blijven er vaak littekens over. Deze zullen nooit helemaal verdwijnen, wel vervagen. Je hebt er dus je hele verdere leven last van.

Oplossingen.

Er zijn een aantal manieren om te voorkomen dat iemand zichzelf gaat beschadigen.
- Zorgen dat je niet alleen bent. Als je afleiding hebt, van bijvoorbeeld en vriend of vriendin dan is de drang minder. Ook naar de supermarkt of een andere plek waar veel mensen komen heen gaan helpt.
- Voorwerpen waarmee iemand zich kan beschadigen, zoals scheermesjes, scherven of sigaretten moeten uit de buurt blijven. Zodra iemand die ziet voelt hij weer dat het nodig is om zichzelf te gaan verwonden.
- Nadenken over de lange termijn gevolgen. Dit is erg moeilijk, maar iemand echt stilstaat bij de gevolgen beseft hij of zij wel dat het niet leuk is om de rest van het leven met erge littekens rond te lopen.
- Niet in aanraking komen met cafeïne, drugs of alcohol. Deze maken het moeilijk om je ertegen te verzetten.
Toch helpt dat niet altijd. De drang om het toch te doen is dan te groot. Dan zijn er een aantal manieren die helpen om van die drang af te komen, zonder dat je er onder lijdt. Deze zijn:
- Meer sociaal geaccepteerde methodes proberen, zoals een piercing of tatoeage laten zetten of je haren verven.
- Een ijsklontje helemaal in de hand of mond laten smelten.
- Een theelepel sambal opeten of een hap nemen uit een rode peper.
- Een stuk gaan rennen.
- Dingen die je doet opschrijven in een schrift of dagboek.
- Yoga en ontspanningsoefeningen brengen de gevoelens tot rust.
- Op bed gaan liggen en heel hard met je hoofd tegen het matras slaan.
- Schreeuwen in een kussen.
- Niet kwaad worden op jezelf, want dat maakt alles veel erger.
- Nooit naalden en scheermesjes van andere gebruiken, want dan loop je kans op virussen, zoals het HIV-virus.
Automutilatie kun je niet alleen oplossen. Er is echt hulp nodig van een professioneel persoon. Zoals een psychiater. Deze kan helpen de problemen op te lossen door veel te praten en zo wordt het zelfvertrouwen van het slachtoffer weer groter. Hierdoor voelen ze zich vaak weer normaal en vinden ze het niet meer nodig om schade aan hun lichaam aan te richten.
Dit was mijn spreekbeurt.