Malaria

Voordat ik van de zomer naar Gambia op vakantie ging, moest ik malariatabletten halen tegen de ziekte Malaria. Ook moesten we ons elke avond insmeren met speciale insectenolie om de muggen van ons af te houden. Omdat de mensen in Afrika geen geld hebben voor dit soort voorzorgsmaatregelen, sterven hier jaarlijks miljoenen mensen aan Malaria. In Gambia heb ik zelf met mensen gesproken die Malaria hadden of hebben gehad maar er toch bovenop zijn gekomen. Omdat ik hierdoor geïnteresseerd ben geraakt, hou ik nu deze spreekbeurt over malaria.
Ik zal straks eerst vertellen wat malaria is en hoe mensen deze ziekte krijgen. Dan zal ik de verschillende vormen van malaria behandelen met hun symptomen.
Daarna zal ik jullie een beeld geven hoe vaak malaria ongeveer voorkomt.

Wat is malaria?

Malaria is een infectieziekte die wordt overgebracht door malariaparasieten. De malariamug verspreid de parasieten namelijk van mens op mens. Het kan alleen overgebracht worden door een besmette vrouwelijke mug tussen zonsondergang en zonsopgang, bij temperaturen tussen de 16 en 33 graden. Malaria komt vooral voor in Afrika en Zuidoost-Azië. Na een muggenbeet komt de parasiet in je lichaam terecht. Hij nestelt zich dan in je lever en besmet na 9 tot 16 dagen je rode bloedcellen in de bloedbaan. De parasiet gaat zich dan vermenigvuldigen totdat de rode bloedcel knapt en als dat gebeurt gaan de parasieten zich weer in een nieuwe bloedcel nestellen en zo worden het er steeds meer.
De mens kan door vier soorten malariaparasieten besmet raken, en deze veroorzaken dan drie verschillende ziektesoorten: malaria tropica, malaria tertiana of malaria quartana. Dat ligt er aan door welke parasiet het is veroorzaakt. Ik zal kort even iets vertellen over de drie soorten malaria:

* Malaria Tropica
Malaria Tropica is de gevaarlijkste vorm van malaria. Bij deze vorm krijg je eerst een grieperig gevoel met spier-en gewrichtspijnen. Later krijg je last van koorts met koude rillingen, hoofdpijn en diarree, en daarna kun je snel ernstig ziek worden. Als je niet op tijd wordt behandeld dan ontstaan er complicaties zoals hersenmalaria, bloedarmoede, geelzucht, en je nieren kunnen aangetast worden of je kunt in coma raken. Als je bij deze vorm van malaria niet wordt behandeld ga je binnen een paar weken dood.

* Malaria tertiana, malaria quartana
Deze vormen van malaria zijn minder erg, want ze veroorzaken alleen koortsaanvallen met koude rillingen. Deze parasieten kunnen wel in de lever achterblijven en zo vele maanden tot jaren later nog malaria aanvallen veroorzaken, maar ze zijn niet dodelijk. De koortsaanvallen worden telkens veroorzaakt als uit uiteenvallende rode bloedcellen een nieuwe generatie jonge malariaparasieten vrijkomt. Dit is bij malaria tertiana om de 48 uur, en bij malaria quartana komen deze aanvallen om de 72 uur.

Het voorkomen van malaria.

Je kunt malaria voorkomen door jezelf te beschermen tegen een muggenbeet doormiddel van kleding met lange mouwen of sterke antimuggen sprays die de stof DEET bevatten. DEET werkt namelijk in op het zenuwstelsel van de mug, zodat het zijn coördinatie kwijtraakt. Je kan ook beter geen parfum gebruiken want dat trekt de muggen aan. Ook zijn er malaria tabletten die op de juiste tijden ingenomen moeten worden, maar deze tabletten hebben ook het nadeel dat ze veel bijwerkingen hebben.

Hoe vaak komt het voor?

Hoeveel mensen op dit moment precies malaria hebben is moeilijk te zeggen omdat zoveel mensen in de ontwikkelingslanden het niet melden. Maar er wordt geschat dat er jaarlijks 300- tot 500 miljoen mensen malaria oplopen, waarvan slechts 250 mensen het melden bij de inspectie. Er sterven per jaar tussen de 1.5 miljoen en 2.7 miljoen mensen aan deze ziekte. Onder deze sterfgevallen zijn ongeveer 1 miljoen kinderen. Dit houdt in dat er ongeveer 3000 kinderen per dag overlijden aan malaria. Bij een zwangerschap loopt een vrouw tot vier maal meer risico op malaria en verdubbelt haar risico op overlijden. Iedere 20 seconde eist de ziekte wel ergens een slachtoffer. In sommige landen in Afrika sterft 90% van de bevolking aan malaria.
In Nederland zijn er ongeveer 300 mensen die een geval van malaria melden, dit zijn meestal mensen die op reis zijn geweest. Vijf procent van de reizigers komt in contact met de malariamug en daarvan krijgt 1 procent malaria.