Lichaamsversieringen

Inleiding

Vaak is het lichaam het eerste wat mensen gaan versieren. Je kan dit op verschillende manieren doen. Je hebt eerst en vooral de ‘kunstvormen’ zoals tatoeages , piercings en bodypaintings. Maar sommigen gaan nog een stapje verder en manipuleren hun lichaam. We zetten voor jullie alles eens op een rijtje .

Lichaamsversiering steeds populairder bij westerse jongeren

In veel niet Westerse culturen worden lichaamsversieringen uitgevoerd om bij de groep te horen of maken ze deel uit van een inwijdingsritueel. Bij ons in het Westen heeft de lichaamsopsmuk niet zozeer met rituelen te maken, maar spelen andere redenen een rol. Je kan voor lichaamsversiering kiezen gewoon omdat je het mooi vindt. Ook het element ‘afzetten tegen de maatschappij’ kan een reden zijn. Sommigen kiezen voor een tatoe of piercing omdat het erotisch is, doorboorde tepels en geslachtsdelen zijn gevoeliger en een mooie tekening op je lichaam kan opwindend zijn. Bekende mensen laten zich ook meer en meer piercen of tatoeëren. Dit zet jongeren er toe aan om dezelfde lichaamsopsmuk te nemen als hun idool.

Tatoe-rage

In de tatoe wereld duiken om de zoveel tijd nieuwe rages op. Momenteel is alles wat een beetje Oosters ruikt heel populair in tatoe kringen. Een ander nieuwtje is de witte tatoeage. Er wordt een tekening gemaakt met witte inkt. Als je ietsje donkerder van huid bent levert dit een mooi resultaat op.

Werking Door middel van een elektrisch aangedreven naald, wordt kleurstof vlak onder de huid aangebracht waardoor er een afbeelding ontstaat. In principe kunnen tatoeages op alle lichaamsdelen worden aangebracht.

Geschiedenis Het Engelse woord tattoo komt van het Tahitiaanse woord “tatu”. Dit betekent merken. Tatoeëren is een van de eerste vormen van kunst die door de mens wordt uitgevoerd. Waarschijnlijk vind tatoeëren al plaats sinds de prehistorie. Er waren verschillende redenen waarom iemand zich liet tatoeëren. In het oude Griekenland was tatoeëren voornamelijk een manier om slaven en misdadigers te markeren. Mensen uit welgestelde families lieten zich tatoeëren ten teken van adellijkheid. Veel zeelieden lieten zich tatoeëren en ook bestonden er stammen waar men een tatoeage had ten teken van dapperheid, zoals bij de Maori’s, die bestaan nog steeds. En nog steeds snijden ze een ontwerp in een blok hout en drukken dat in de huid. Daarna word de huid met kleurstof, meestal van roet, bewerkt. Met een aangescherpt bot of met een bamboepunt wordt de kleursof onder de huid gebracht. De technieken van het tatoeëren zijn niet echt veranderd in de loop van de jaren. Alleen nu gebruiken de tatoeëerders de nieuwste technologische ontwikkelingen. Tegenwoordig gaat het bij tatoeages er vaak om hoe mooi het er uit ziet en om op te vallen. Bij niet-westerse volken heeft het ook vaak een magische of religieuze functie. De tatoeage moet er dan voor zorgen dat het onheil wegblijft. Piercings Het woord piercing is afkomstig van het woord: \"to pierce\", wat doorboren betekent. Gaten maken in de tong, navel, wenkbrauwen, lip, neus, enz. Al eeuwen lang laten mensen hun lichaam doorboren met allerlei sieraden. In de bijbel kun je het gebruik van neusbellen terugvinden. Egyptische farao\'s en hoge ambtenaren als teken dat ze belangrijk waren. Hoe belangrijker de mensen waren, hoe meer ze versierd werden met piercings. Afrikaanse stammen doorboren hun lichaam ook al jaren op allerlei plaatsen. Ongeveer tien of twintig jaar geleden, werd het piercen als iets gezien dat niet goed was.

Piercings, een trend Tegenwoordig laten mensen hun lijf doorboren omdat ze het mooi vinden, omdat ze op willen vallen, of omdat ze erbij willen horen. Vooral navelpiercings zijn populair. Er gaan steeds meer mensen naar een \"tattoobar\" voor een tatoeage of piercing. Piercings zijn de laatste tijd heel populair bij jongeren. De rage begon in Amerika en heeft zich in een razend snel tempo verspreid door heel Europa.

Werking Eerst wordt de huid schoongemaakt met ontsmettingsmiddel op de plek waar iemand een piercing wil. Voor het piercen wordt een naald van chirurgisch staal gebruikt. Dat is een soort staal, waar niemand allergisch voor kan zijn. De plek waar de piercing moet komen wordt met een stift aangegeven. Hierna wordt er een tangetje op de plaats waar de piercing moet komen gezet. Dan wordt er een schone naald uit de verpakking gehaald. Het sieraad wordt dan in de naald geplaatst, de naald wordt dan door de plaats waar de piercing moet komen heen gehaald, zodat het sieraad op de juiste plaats komt te zitten. De naald is hol, om het sieraad mee te kunnen nemen, en in de opening te kunnen doen. Alles wordt nu nog een keer ontsmet. Een piercing mag nooit met een piercingpistool worden aangebracht. Deze zijn niet nauwkeurig en het belangrijkste, deze kunnen niet gesteriliseerd worden. Henna

In de dorpen van Rasjastan en Gujarat werd de altijd gedecoreerd met ‘ MEHNDI’(=bladeren van de hennaplant,gemixt met verschillende kruiden en met behulp van een olie tot een papje gemaakt).Het werd gezien als pure magie en een geluksbrenger uit India terwijl in de Sahara het een bescherming was en vooral een teken van vruchtbaarheid bij de berbers. Dit soort decoratie is nu echter heel populair bij de ‘Urban Circels’ met een interesse voor kunst.Eens het papje opgedroogd is,blijft er een geelrode rekening na op de huis,die meestal één tot drie weken zichtbaar blijft. In het Westen wordt het eerder figuratief gebruikt als en soort neptattoo. Vandaag kan men overal in speciaalzaken de tubes met hennapasta kopen.Deze bevatten de klaargemaakte pasta en kan zodoende direct gebruikt worden.

Bodypaint

Oorspronkelijk waren magie en bodypaint met elkaar verbonden. De mens maakte zich op,beschilderde het gezicht en lichaam om het noodlot te bezweren en de goden te behagen.Er zijn nog steeds bevolkingsgroepen te vinden die deze denkwijze aanhangen.Het beschilderen van het gezicht en lichaam was een rite waar later de Egyptenaren op zo’n subtiele manier gebruik van wisten te maken en met zo’n verscheidenheid aan producten en verzorgingsmiddelen,dat we alleen daaraan al de mate van beschaving konden aflezen. Nu wordt bodypaint enkel nog figuratief gebruikt en heeft een esthetische betekenis. Het is een bewegende kunstvorm.

Branding

Branding is het verbranden van de huid met doel een litteken over te houden, het is afkomstig uit de slaven tijd,de slaven werden gebrandmerkt om aan te tonen tot wie ze behoorde. Later in Afrika werd het gebruikt om het lichaam te versieren,de blijvende littekens werden aanzien als schoonheid.Textuur in de huid wers een schoonheidsideaal en net als scarificatie is het voor mensen met een donkere huid een goed alternatief voor de tatoeage.De wonden zorgen vaak voor een verandering in de kleur van de huid en zorgen voor reliëf. Vaak werden er tekens die een symbool moesten weergeven van moed aangebracht,en ook omdat het maken van een brandmerk zeer pijnlijk is.Zo werd bv in Afrikaanse culturen de jongen die volwassen werd gebrandmerkt en daarna gevierd omdat hij zoveel moed kon opbrengen,het was een eeuwig teken voor zijn moed en volwassenheid. Later werd dit verschijnsel ook opgemerkt in Amerika,branding werd net zo goed een kunstvorm voor het lichaam als een tatoe of piercing,later kwam deze ‘trend’ ook overwaaien naar het Westen.Vaak wordt het gebruikt in communes en sektes om leden aan te duiden en in te wijden. Vroeger werd het brandmerk gemaakt met een in het vuur opgewarmde staaf,maar nu wordt het gedaan met een speciale pen die door middel van electrisiteit opwarmt.Hierdoor worden de mogelijkheden voor het ontwerp groot,toch valt het effect af te wachten.Het hangt immers van persoon tot persoon af,hoe de huid reageert op het litteken en dat hangt af van de huid van de persoon.Bij sommige is het resultaat zeer zichtbaar en is er een groot textuurverschil en bij andere niet.

Scarificatie Het aanbrengen van littekens als lichaamsversiering is een oud ritueel,dat zijn oorsprong vindt in Afrika.De motieven en redenen van toepassing verschillen onderling,maar hebben dikwijls ook vele gelijkenissen.veelal benadrukken ze de sociale of politieke rol van een persoon en geven ze deze een identiteit.Scarificaties worden ook beschouwd als een bevestiging van de schoonheid,als een teken van gezondheid en bevorderend voor de seksuele aantrekkingskracht en assertiviteit..Het hebben van scarificaties impliceert een groepsverbintenis en benadrukt rituele,spirituele verhoudingen.Bij Afrikaanse vrouwen treft men de scarificaties voornameijk aan op de buik,dijen,billen en schouders.In vele culturele groepen worden scarificaties geassocieerd met de toegenomen vruchtbaarheid van jonge vrouwen.In Afrika houden nog vele stammen deze vorm van lichaamsversiering nog steeds in stand ,alhoewel snijden in het gezicht tegenwoordig in alle Afrikaanse landen verboden is.Voor de Afrikanen met donkere huid was het een alternatief voor een tatoeage,die immers op een donkere huid nauwelijks tot zijn recht komt.Evenals piercing is ook dit ritueel weer tot leven gewekt door de zogenaamde “modern primitives”,jonge mensen die in de betonen jungle op zoek gaan naar nieuwe vormen van zelfexpressie.

Lotusvoeten Het samenbinden van voeten bij de chineese vrouwen is een gebruik dat gedurende ongeveer duizend jaar bestaan heeft.Ment dit gebruik werd gestart tijdens de Sung-dynastie (10e eeuw ).In 1911,bij het vallen van de Manchu-dynastie ,werd deze traditie formeel verboden,maar in afgelegen gebieden ging men hiermee door tot in de jaren 40 van de 20e eeuw.In 1998 sloot de laatste fabriek van lotusschoenen zijn deuren. Moeders begonnen de voeten van hun kinderen op zeer jonge leeftijd (5 à 6 jaar) samen te binden.Tijdens het opgroeien werden de verbanden aangespannen.De grote teen bleef ongebonden,omdat deze essentieel was voor het behoud van het evenwicht bij het wandelen. De rest van de voorkant van de voet en de hiel werden zo dicht mogelijk naar elkaar toe gebonden,met de vier kleinere tenen,nadat ze gebroken waren,onder de zool gekruld.De wreef vormde op die manier een gracieuse boog,waardoor een diepe kloof onder de voetholte ontstond die zacht en vlezig werd.Gouden lotusvoeten hadden een lengte van slechts 7,5 cm ;zilveren lotusvoeten zaten tussen de 7,5 en 10 cm en ijzeren lotusvoeten waren groter dan 10 cm.Lotusvoeten waren zo goed als verplicht voor aristocratische chinese vrouwen,omdat hierdoor hun economische nutteloosheid werd geaccentueerd en daardoor ook e rijkdom van de echtgenoot,die zich een dergelijke,niet werkende vrouw kon veroorloven.Niemand mocht ze aanraken,zelfs een nabij familielid niet. De lotusvoeten werden door chinese mannen immers beschoud als erotische organen,net zoals de westere mannen de vrouwelijk mond, borsten en billen begeren.Er werd geloofd dat door het samenbinden van de voeten het bloed naar boven stroomde,hetgeen een vulupteus achterwerk en een goed ontwikkelde vagina tot resultaat had. Ongebonde voeten konden dan ook aanleiding tot sociale uitsluiting zijn. Ook concubines en prostituees werden veronderstelt lotusvoeten te hebben.Ook sommige chinese mannen hadden samengebonden voeten:het ging hier dan om homoseksuelen,travestieten en vrouwenimitators.

Lipschijven Er worden lipschijven gedragen door mannen en vrouwen. Afrika De Mursi is een stam in Afrika, hij behoort bij de Surma groepen.Karakteristiek voor die groep is het fenomeen dat de meisjes er grote lipschijven dragen. De onderlip van de meisjes wordt doorboord waarna men een dun hout stukje aanbrengt. Nadien wordt dat stukje door houten schijfjes vervangen van steeds grotere diameter. Er zijn bij de surma groepen 2soorten lipschijven:de ene is rs rond en uit klei,en de andere uit hout,de meeste dragen lipschijven uit klei omdat ze vrij vlug gemaakt kunnen worden. Brazilië Bij de Kaiapo-Indianen van centraal Brazilië dragen de volwassen mannen houten lipschijven.Enkele dagen na de geboorte wordt bij een jongen de onderlip doorboord door de vader.In de onderlip van de jongen wordt een dunne pan met hangertje van geregen glaspareltjes aangebracht.De vergroting wordt slechts bij de puberteit,wanneer de jongens de pen vervangen door een kleine versie van de houten lipschijf die de volwassen mannen typeert.Deze schijven worden naderhand vervangen door steeds grotere tot aan circa 13-15 cm diameter,zoals bij een volwassen man. Er zijn verschillende redenen waarom mensen lipschijven dragen zowel in Afrika als in Brazilië.Voor sommige wordt het aanzien als een schoonheidsideaal, een verleidingsmiddel,om riligieuse redenen en bij andere is het om de status in de stam weer te geven bv : hoe groter de lipschijf,hoe meer gezag die persoon heeft.De Surma groepenzien het als versiering en dragen ze ook niet altijd,maar vooral wanneer er gasten zijn.bij de Kaipo-Indianen doet men het om de volwassenheid te benadrukken.

Nekringen

In de Birmese stammen dragen meisjes al van jonge leeftijd nekringen,dit zijn kopere ringen die de meisjes hun schouders naar beneden duwt waardoor de nek langer lijkt.Het ritueel begnit bij meisjes van 5 jaar,elk jaar worden er ringen toegevoegd en worden deze zwaarder gemaakt.Dit kan oplopen tot 6 kg,het probleem is dat niet de nek langer wordt,maar de ringen drukken op de ribben en dit zorgt natuurlijk voor breuken en kneuzingen.Hoewel dit echt een pijnlijke zaak is zijn de birmese vrouwen er heel enthousiast over en zijn ze heel erg fier op hun nekringen.Ze poetsen ze dan ook elke dag met een citroenmengsel en dit kan best een half uur in beslag nemen.Daaraan kan je dan ook merken dat de ringen veel waard zijn voor de vrouwen. Meestal worden de ringen geschonken door de echtgenoot,het aantal ringen van zijn vrouw geeft dan ook de rijkdom en de stand aan van de man.De mannen zijn heel fier op de nekringen van hun vrouw.Het geeft ook standing aan zijn relatie en levensstandaard. Bij het overlijden van de man moet de vrouw de ringen afdoen omdat ze voor minimum een jaar niet als volledig mooie vrouw mag aanzien worden,als de vrouw vreemdgaat worden ook meteen al haar ringen afgenomen en zal ze worden uitgestoten uit de groep. Bij deze twee gevallen zijn heel duidelijk erg grote risico’s,het afdoen van de ringen veroorzaakt meestal dat de nek breekt omdat deze door de ringen totaal verminkt is,vaak zal dan de vrouw ook sterven. Veel mensen vragen zich dan ook af of de ringen wel zijn voordelen hebben en of het allemaal wel de moeite waard is.

Inhoudsopgave · Inleiding · Lichaamsversiering steeds populairder bij westerse jongeren · Tatoe-rage · Piercing · Henna · Bodypaint · Branding · Scarificatie · Lotusvoeten · Lipschijven · Nekringen

1) Waarom is scarificatie in Afrika ontstaan ? 2) Geef 3 redenen waarom lipschijven worden gedragen ? 3) Welke mannen bonden ook hun voeten samen (lotusvoeten) ?

1) Scarificatie is in Afrika ontstaan omdat een tatoeage op hun donkere huid niet tot zijn recht kwam. Dus i.p.v een tatoeage gebruikten ze scarificatie, omdat dit een wit litteken achterlaat, dat goed zichtbaar is op een donkere huid.

2) Enkele redenen: Schoonheidsideaal
Sociale status te benadrukken
Verleidingsmiddel
Versiering
Religieus
Volwassenheid

3) Homoseksuelen, Travestieten