Koning Arthur en de Arthurroman

Inleiding Voor een historische persoon lijkt koning Arthur veel te legendarisch, terwijl hij voor een denkbeeldige figuur veel te veel invloed heeft gehad op de Britse geschiedenis. Er is wel degelijk een koning geweest die Arthur heette en heeft gezorgd voor vrede. Maar hij leefde rond 500 na Christus terwijl pas in de 12e eeuw de eerste verhalen van Arthur verschenen (ná de Frankische Romans). Het grootste en belangrijkste werk is toch wel Morte D’Arthur van Thomas Mallory uit 1150.

Het verhaal Het verhaal van Arthur heeft een aantal punten die in ieder verhaal toch weer terug komen. - Arthur was koning geworden omdat hij de enige was die Excalibur, het heilige zwaard dat koning maakt uit de steen had getrokken. Naast dit wonder heeft Excalibur nog voor veel meer magische gebeurtenissen gezorgd. - De Ronde Tafel - Guinevere & Lancelot - Het magische eiland Avalon is een betoverd oord dat zich aan onze kennis onttrekt, een wijkplaats waar alles wat ooit mysterieus en magisch was nog te vinden is. Een bron van onze inspiratie en onze dromen. Het eiland van de negen gratiën/muzen/vrouwen/vorstinnen. Het meest aangewezen, werkelijke eiland is Glastonbury Tor, ooit een rotseiland omringd door moerassen.. In de meeste verhalen is Avalon ook de laatste rustplaats van de Koning. Anderen beweren dat hij nog steeds voortleeft in een harmonische wereld als vorst die zal oordelen en rechtspreken over de idealen waaruit wij leven tot het einde der tijden. - waar zijn eerste raadsheer Merlijn vandaan komt. Maar ook Morgan le Fay, de halfzuster en beroemdste tovenares van die tijd. In eerste instantie was zij een genezeres, maar later is zij door cisterciënzermonniken verhalen volledig zwart gemaakt (Proza Lancelot) en gebleven. - Maar toch wel het belangrijkst: de queeste van de Heilige Graal. De verhalen bereikten de top van hun populariteit tijdens de heilige oorlogen v/d kruistochten. Beiden kunnen zowel als bevlogen als krankzinnige ondernemingen worden beschouwd. De heilige Graal zelf wisselde in de loop der tijd van gedaante – schotel, beker, vat steen, bord, kelk of hoorn des overvloeds. Het verschafte iig voedsel en vruchtbaarheid.  Voor deze spreekbeurt heb ik ook ‘Het Zwevende Scaec’ van Louis Couperus gelezen. Queestes spelen een belangrijke rol in dit boek, na de verdwijning van het Zwevende Scaec is er geen meer om uit te voeren. Op zoek naar het verdwenen Scaec zal dit probleem oplossen. Tegelijkertijd is dit boek een parodie. Zelfde namen en verhoudingen, maar laat tegelijkertijd uitvindingen uit zijn periode een rol spelen in het verhaal.

Tijdsbalk mb Arthur Na Christus

200 Romeinse Rijk tot Aberdeen
418 Romeinse rijk verklaart Brittanie onafhankelijk
480 Romeinse Gouverneur Ambrosius herstelt de rust en vrede in Brittanië 490 King Arthur leidt de Britten naar overweining op Saksen, Picten en Scoten met de laatste slag bij Badon Hill
500 De ‘Vrede van Arthur’duurt 20 tot 40 jaar. De legendarische ‘Gouden Vrede van Camelot’ 539 Slag van Camlann. Een historische slag vermoedelijk bij de muur van Hardianus. Dit zou de laatste strijd zijn geweeest tussen Arthur en zijn niet-erkende zoon Mordred.

800 Karel de Grote wordt als Heilig Rooms Keizer gekroond. 810 Eerste lijst van daden en veldslagen van Arthur
1000 Eersten Chansons de geste (Karelromans) 1150 verschijnen de eerste Arthur-romans: verzamelingen van gedichten en avontuurlijk verhalen die zich afspelen aan het hof van koning Arthur en in het in Brittanië gesproken Frans zijn geschreven.

Genre In de loop van de 12e eeuw maakte de chansons de geste plaats voor de hoofse roman. In deze nieuwe romans is de ridder niet meer een tamelijk onbeschaafde vechtersbaas, maar een ontwikkeld en verfijnd mens, voor wie een gevecht naast een strijd op leven en dood óók een sportief spel was. De ridderidealen zijn niet langer moet, kracht en trouw, maar hulpvaardigheid, rechtvaardigheid en hoffelijkheid. De romans gaan niet alleen over strijd, opstand en bloedwraak, maar ook over het helpen van verdrukten, het bevrijden van gevangen jonkvrouwen en het opsporen van geheimzinnige voorwerpen.

Er zijn drie varianten op dit genre: - de klassieke roman, vertaalde en verplaatste oude Romeinse en Griekse verhalen - De oosterse roman, o.i.v. de kruistochten vervormde men de Arabische cultuur tot een christelijke. - De Keltische Roman.

Hierin is de oude Keltische cultuur verwerkt. Tot de 1e eeuw waren zij het overheersende volk van West-Europa. Daarna zijn zij verdreven en bleef hun beschaving voortleven in Ierland, Schotland en delen van Engeland. De Keltische Romans zijn weer te verdelen in
1- Tristan & Isolde
2- Arthurromans
3- Graalromans

Over Arthur en zijn ridders van de Ronde Tafel zijn velen verhalen geschreven. Velen spreken elkaar tegen, maar over het algemeen komen ze toch overeen. De belangrijkste schrijvers uit die tijd over zijn heerschappij zijn
Chrétien de Troyes (ca 1135-1190) 7 arthurromans op zijn naam heeft staan. Ook belangrijk is Le morte d’Arthur van Thomas Malory. Een prozawerk uit de 15e eeuw, waarin de ondergang van Arthurs wereld wordt beschreven. Uit de Nederlanden zijn bekend Roman van Walewein (1350) en Ferguut. In totaal zijn er 16 werken bekend uit de Middeleeuwen. Vanaf 1900 zijn er nog 8 films, 7 fictie romans en 9 recente studies verschenen. Gebaseerd op deze sage van heel lang geleden. Het blijft een verhaal wat bij velen tot de verbeelding werkt.

Stelling

‘De film ‘King Arthur’ die nu in de bioscoop draait, heeft vrijwel niets overeen met de oorspronkelijke sage.’

Het enige wat de weerspannige leider Arthur wil is Brittannië verlaten en terugkeren naar de vrede en stabiliteit van Rome. Maar voordat hij hieraan toekomt, komen hij en de Ridders van de Ronde Tafel, Lancelot, Galahad, Bors, Tristan en Gawain, na hun laatste missie tot de conclusie dat Brittannië na de val van Rome een nieuwe leider nodig heeft. Brittannië heeft een koning nodig; een die niet alleen het land beschermt tegen de oprukkende Saxen, maar ook het eiland een nieuw tijdperk kan binnenleiden. Met de hulp van zijn voormalige vijand Merlijn en met de mooie en dappere Guinevere aan zijn zijde moet Arthur de innerlijke kracht vinden om de geschiedenis een wending te geven....

Dit is het verhaal van de film, kort samengevat en gevonden op www.filmladder.nl

1) De tijdsbepaling klopt niet, de Romeinen hadden het land allang verlaten, dus de Romeinen hebben niets te doen met koning Arthur.

2) Zijn koningin Guinevere is in vrijwel alle verhalen een blonde, ranke prinses, bang van alle kwaad en zeker niet geschikt voor strijd. In de film strijd zij samen met de ridders van de Ronde Tafel om de Saxen te verslaan. Deze rol wordt gespeeld door brunette Keira Knightley. Tijdens de gevechten worden zij en Arthur verliefd op elkaar. Aan het einde trouwen zij.

3) Het belangrijkste kenmerk van de Arthur romans, is dat de ridders naast moedig en dapper, vooral ook hoffelijk zijn tegenover dames. In de film komen Middeleeuwse taferelen voor wat meer weg heeft van een bordeel dan van een feest aan het hof.