Klonen

Inleiding.

Twee weken geleden (26nov) was er nog nieuws over, een bedrijf uit Londen zei namelijk dat zij normaal bloed om kan vormen tot cellen die een genezende werking hebben. dit zou grote invloed hebben op de medische verzorging van zaken als hartziektes tot Parkinson. Dit is allemaal nog niet bewezen, maar als het waar is zou het onderzoek op stamcellen, het gebied waar nu nog het meeste onderzoek op verricht wordt, overbodig worden. Dit is een voorbeeld van de kloneertechniek.

Wat is kloneren? Kloneren is het proces waarbij een kloon gemaakt wordt. een kloon is een organisme (levend wezen) dat dezelfde genetische eigenschappen heeft als een ander organisme. Dit is niet nieuw, het gebeurt namelijk al lang. hierbij kan je denken aan bacteriën, die zich voortplanten door zichzelf te splitsen (kloneren dus), maar ook aan bijvoorbeeld planten stekken en aan eeneiige tweelingen. Wat wel nieuw is, is het kloneren van dieren. hierbij is dan onderscheid te maken tussen therapeutisch kloneren en reproductief kloneren. Therapeutisch is bedoelt om cellen te klonen die kunnen helpen aan medische genezing van ziektes of aandoeningen. reproductief klonen is het klonen van mensen voor paren die zelf geen kinderen kunnen krijgen. Er zijn verschillende manieren om dieren te klonen. Bij de makkelijkste methode wordt de zygote (stadium voor embryo, klompje cellen) in tweeën gedeeld. hierbij kunnen dan 2 dezelfde embryo’s ontstaan. dit is dus hetzelfde effect als bij een eeneiige tweeling. de klonen zijn identiek aan elkaar maar niet aan de ouders. op deze manier zijn relatief veel runderen gekloond. er zijn ook menselijke klonen gemaakt, maar het is nog niet geprobeerd om deze ook te laten volgroeien. deze werden namelijk na 5 celdelingen gedood. Veel ingewikkelder is het om een volwassen dier te klonen. hier zijn twee technieken voor ontwikkeld. De roslin techniek is genaamd naar het instituut dat voor het eerst een volwassen dier, dolly, kloonde met deze techniek. Hierbij wordt eerst bij een eicel de kern verwijderd. de donorcel, de cel uit het volwassen dier, groeit dan door middel van chemische stoffen, en wordt ook teruggebracht naar de primitieve fase door andere chemische stoffen. dan worden er verschillende stoffen bijgedaan die aan het celmembraan (buitenkant) hechten. de cellen worden samengebracht en ze gaan dus tegen elkaar zitten. dan zetten ze er een stroomschok op zodat het membraam van beide cellen beschadigt. door het herstellen van deze cellen, dat automatisch gebeurt, groeien ze samen tot 1 cel. deze eicel wordt dan in de eileider van het dier ingebracht. daar kan het als alles goed ging verder groeien. De tweede is de Honolulu methode. Hierbij wordt de celkern verwijderd uit de eicel en uit de donorcel. de kern van de donorcel wordt in de eicel gespoten. dat gaat in een chemisch mengsel dat chromosomen van de eicel zelf stopt, zodat alleen de chromosomen van de donorkern overblijven. er ontstaat een embryo dat in de baarmoeder gezet kan worden. Een kloon is niet precies gelijk aan bijvoorbeeld zijn moeder. Het DNA is wel hetzelfde, maar eigen ervaringen hebben ook grote invloed op iemand.

Geschiedenis van ... De ontwikkeling van de techniek is nog steeds in volle gang. Het eerste onderzoek naar kloneren van dieren begon in 1901. de Duitser Hans Spemann deed onderzoek naar het klonen van salamanders. hij kloonde bevruchte salamander eicellen door ze te splitsen met een haar, zodat een helft groeide en de andere helft niet. door de haar daarna weg te halen kon de kern ook naar de andere kant en vormde daar een tweede embryo. In 1938 verteld hij dat dieren volgens hem gekloond kunnen worden door een embryo met een eicel te laten fuseren. in 1962 kloont Gurdon een kikker uit darmcellen. in 1975 ontwikkelde John B. Gurdon de kerntransplantatietechniek. hij haalde een kern uit een eicel en deed er een gedifferentieerde cel voor in de plaats. in 1979 wordt voor het eerst succesvol een zoogdier gekloond door James McGrath en Davor Soltar. Zij kloonde 3 muizen. In 1995 werden de eerste schapen gekloond. Dit waren Megan en Morry. deze werden gekloond uit gedifferentieerde embryo cellen. deze cellen werden namelijk door ze voedsel te onthouden teruggebracht in een primitieve fase. in 1996 werd door hetzelfde instituut het eerste gekloneerde zoogdier gekloneerd uit een volwassen dier, Dolly. Dit haalde groot nieuws toen, mede omdat dit de indruk wekte dat ook het klonen van mensen dichtbij kwam. Dolly was de enige geslaagde kloon uit 277 tests. in 2001 wordt de eerste menselijk kloon gekloneerd maar deze lieten ze niet verder groeien dan 6 cellen. het zou theoretisch mogelijk zijn om het wel te laten groeien. deze techniek wordt alleen gebruikt om stamcellen te winnen. er zijn ongeveer 100 gekloonde runderen in de verenigde staten en op 6 augustus 2003 is er een paard gekloneerd door het \'Laboratory of Reproductive Technology\' in Cremona. dit paard was het enige overlevende uit 841 pogingen. De techniek was, en is, nog steeds lang niet volmaakt. Dat blijkt onder andere uit het kleine aantal klonen dat overleeft. Het is technisch nog niet mogelijk om mensen uit gedifferentieerde cellen te klonen.

Toepassingen van ... Er zijn twee verschillende toepassingen, reproductief klonen en therapeutisch klonen. Reproductief klonen is het klonen van complete organismes, therapeutisch is klonen om stamcellen te oogsten. Reproductief: -dieren die goed zijn klonen, bijvoorbeeld een koe die veel melk geeft. of een genetisch gemanipuleerd dier klonen, zoals varkens die geschikt zijn voor xenontransplantatie -Mensen klonen voor mensen die onvruchtbaar zijn of homoseksuelen. -uitgestorven dieren \'terug\' klonen. er is een instituut dat een gigantisch archief heeft van DNA van bedreigde en uitgestorven dieren. dmv klonen kunnen deze dieren \'teruggebracht\' worden. Therapeutisch: -menselijke stamcellen maken. deze cellen kunnen helpen bij het genezen van verschillende ziektes en aandoeningen. doordat je de cellen van de persoon zelf kan klonen is de kans dat ze afgestoten worden door het lichaam erg klein. ook is het gevaar dat ziektes overgebracht worden door deze transplantatie veel kleiner. de zieke cellen worden vervangen door gezonde cellen. die cellen kunnen dan gekloond worden. voorbeelden van ziektes die zo verholpen kunnen worden zijn Parkinson en suikerziekte. aandoeningen zijn bv. beschadigen aan het ruggenmerg of zenuwen.

Goed/slecht

er is al een hele tijd een discussie over of kloneren, met name van mensen, wel goed is. Bijna niemand is voor reproductief klonen. therapeutisch klonen is vaak beter aanvaardbaar. de belangrijkste argumenten tegen reproductief klonen zijn dat er nog steeds zoveel risico’s aan zitten en dat er slechts een kleine kans van slagen is. Gekloneerde dieren blijken namelijk vaak afwijkingen te hebben. veel worden bijvoorbeeld veel te zwaar, tot twee keer zo zwaar als normaal, of veel te licht geboren. ook is er vaak schade aan het genetisch materiaal van een kloon. Deze sterven daardoor ook vaak erg jong. daarom zou het onmenselijk zijn menselijke klonen te maken, aangezien die een erg grote kans hebben op afwijkingen en (genetische) ziektes. verdere argumenten zijn dat de kloon slechts een technisch hulpmiddel zou kunnen worden, dus dat mensen gewoon gekloond worden voor proeven. ook zijn sommigen bang dat er een gevaar voor eugenetica zou kunnen komen, eugenetica is het idee dat alleen de beste genen doorgegeven worden. dit zou door klonen in gang kunnen worden gezet doordat ouders bijvoorbeeld alleen nog slimme of knappe kinderen willen. het zou zelfs kunnen dat klonen (commercieel) misbruikt worden. ook vinden sommige mensen dat ieder mens recht heeft uniek te zijn. Ook denken sommige tegenstanders dat de relatie tussen verzorgers en kind te slecht zou zijn of kunnen worden. velen vinden dat reproductief klonen van mensen niet nodig is en dat er andere alternatieven zijn.

Therapeutisch: hier zijn minder mensen tegen. Het grootste probleem hiermee is dat door het onderzoek ernaar veel \'overtollige\' embryo’s vernietigd worden. daar staat tegenover dat erg veel mensen geholpen zouden kunnen worden als het wel doorgezet wordt. het gaat erom wat het belangrijkst is: beginnende menselijke levens sparen en zieken laten sterven waar je waarschijnlijk anders iets aan had kunnen doen, of andersom.

Algemeen: bij het kloneren van dieren sterven veel dieren sterven. bij dolly bijvoorbeeld waren de 29 embryos ingebracht in een tijdelijke draagmoeder. deze werd na 6 dagen gedood en daarna werd zo\'n embryo in nog een ander schaap gebracht, die ook weer risicos leed doordat de klonen vaak te groot groeiden en dus een gevaar voor zichzelf en de draagmoeder vormden. ook zullen duizenden dieren sterven voor de techniek goed onderzocht is. Een ander argument is moeilijk te omschrijven, maar dat is het idee dat klonen tegen de natuur in gaat. Dat de mens te ver gaat door zelf organismen te kloneren. Dat de mens voor god speelt. Dit is een religieus argument tegen klonen. omdat God de mens geschapen heeft is het slecht om daar zelf mee te gaan rotzooien. \'Voor god spelen\' wordt dit vaak genoemd. dit is een foute opvatting van de bijbel omdat de bijbel zegt dat de mens zelf schepper is sinds hij van de verboden vrucht heeft gegeten. toen heeft hij het besef van goed en kwaad gekregen. \"is hij gelijk geworden aan God, door de kennis van goed en kwaad.\" (Gn. 3,5)

Slot

schaapje enzo.. eerst bang, nu voor therapeutisch, tegen reproductief van mensen.