Joe Van Holsbeeck en Hans Van Themsche

Justine Stoufs
Roos De Witte
6C
Mondeling examen Nederlands juni 2006.

1) Joe Van Holsbeeck

1.1 De feiten

1.2 De impact en de Witte Mars

1.3 Enkele reacties


2) Hans Van Themsche

1.1 Racistisch geweld flakkert op

Ø “Skinheads slaan man in coma”

Ø “Marokkaans gezin ontsnapt aan brandaanslag”

Ø “Lichaam vermiste Marokkaan uit de Schelde gehaald”

1.2 De moorden van Hans Van Themsche

Ø De feiten

Ø De reacties

1) Joe Van Holsbeeck

1.1 De feiten

Joe Van Holsbeeck, geboren op 1 januari 1989, was een Belgische scholier die op het station Brussel-Centraal op klaarlichte dag tijdens het spitsuur werd vermoord.
Op 12 april 2006 zat 17-jarige tiener samen met een vriend te wachten op de trein waarmee hun vriendin zou arriveren. Plots werden ze aangesproken door twee jongeren die de weg naar de Nieuwstraat vroegen. Al gauw greep een van de daders naar de mp3-speler van het slachtoffer. Toen Joe zich verzette, kreeg hij vijf messteken recht in de hartstreek. Hij werd tevergeefs gereanimeerd en ten slotte overgebracht naar het Brusselse Sint-Pietersziekenhuis, waar hij enkele uren later overlijdt aan zijn verwondigen. De twee daders liepen weg richting Grote Markt. Maar van hen waren camerabeelden beschikbaar en de politie kon beschikken over ooggetuigen.
De dag erna, rond hetzelfde moment dat Joe van Holsbeeck de dag ervoor vermoord werd, vraagt de politie aan duizenden mensen in het Centraal Station of ze een daag eerder iets gezien hebben. Deze massale ondervraging levert een aantal nuttige tips op. Getuigen hebben het over twee jongeren, vanwege hun wat donkere uiterlijk dacht men in eerste instantie dat het om twee jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst zou gaan. Doordat een leerkracht een van de jongens herkende, kwam men erachter dat de twee Poolse Romajongeren waren.
De vader van Joe deelt mee aan de pers dat hij hoopt dat ze de dader van de moord op zijn zoon snel gepakt wordt en een gepaste straf krijgt.
Na enkele dagen begint de plaats van de moord op een pelgrimsoord te lijken: tientallen mensen leggen er bloemen neer en vrienden van Joe lopen rond met en petitie voor meer veiligheid en voor een dialoof met probleemjongeren. Ook ligen er brieven voor de familie van Joe .

Precies een week na de moord op Joe Van Holsbeeck geeft het gerecht videobeelden vrij waarop de dader duidelijk te zien zijn. Deze beelden worden publiek gemaakt. De politie krijgt heel veel tips en aanwijzigingen. Onder andere van een dakloze die een mes heeft gevonden in een vuilbak in de buurt van het Centraal Station, maar na onderzoekt blijkt dit niet het moordwapen te zijn.

Een paar dagen later worden er nieuwe beelden vrij gegevn waarop het gezicht van de daders duidelijk te zien is. En er is een nieuw spoor gevonden, één van de jongeren kreeg net voor de aanval een oproep op zijn gsm, de gegevens van de oproep zijn geregistreerd en kunnen helpen met het vinden van de daders.

Joe werd begraven op 21 april in Harem. Er was een massale opkomst van jongeren, en de scouts waar Joe lid van was vormden een kring rond de kerk.
Op 23 april nemen 80 000 (tachtig duizend) mensen deel aan de Stille Mars ter nagedachtenis van Joe Van Holsbeeck.

Op dinsdag 25 april pakt de politie een illegaal in België verblijvende Poolse jongen van zestien jaar uit Anderlecht op. Een docent van het Atheneum Leonardo da Vinci in Anderlecht waar hij naar school ging, had hem op videobeelden in het metrostation Beurs herkend. De jongen, Mariusz O., legde een volledige bekentenis af. Hij zit in voorlopige hechtenis in de gesloten instelling van Kasteelbrakel. Mariusz was degene die de mp3-speler stal.
Adam Giza, een tweede Pool van zeventien , die ervan verdacht word de dader van de roofmoord te zijn, werd op donderdag 27 april 2006 in Suwałki in het noordoosten van Polen, dicht bij grens van Litouwen, aangehouden.. Giza was degene die Joe neerstak. Het Poolse gerecht is bereid de jongen aan ons over te leveren op voorwaarde dat hij zijn straf uitzit in Polen.
Beide verdachten zijn Roma-zigeuners, wat verklaart waarom zowel getuigen als politie hen in eerste instantie verwarde met Noord-Afrikanen.
1.2 De impact en de Witte Mars
De bevolking reageerde geschokt op de roofmoord. Aan de moord wordt in de media gerefereerd als een voorbeeld van zinloos geweld. Deze moord heeft ook een grote impact op het onveiligheidsgevoel, mensen krijgen het gevoel dat ze overal en door iedereen vermoordt kunnen worden.
Op zondag 23 april werd een stille mars in Brussel georganiseerd. De optocht was bedoeld als protest tegen racisme en zinloos geweld. Iedereen wilt tonen dat ze tegen zinloos geweld zijn maar ze willen ook een boodschap geven aan jongeren. Ze willen duidelijk maken dat criminaliteit geen oplossing is. Familieleden van de slachtoffers, helemaal in het wit gekleed, liepen voorop. Kinderen met verschillende huidskleuren droegen de slogans ,,Het verdriet is van “A” en ,,Stop racisme, diversiteit is realiteit\'\'. Op het einde van de Mars gaf de vader van Joe Van Holsbeeck een speech waarin hij zei dat hij heel blij was met de massale opkomst en dat het nu aan de politici is om een oplossing te vinden.
1.3 Enkele reacties
De reactie van Polen die al een tijdje in België wonen.
In België zijn er veel Polen, ze komen hier om te werken want ze verdienen hier meer dan in Polen. Omdat ze zoveel mogelijk geld willen verdienen, en de werkgever zo weinig mogelijk geld wilt verliezen, werken ze vaak in het zwart en verblijven dan ook regelmatig illegaal in België.
In het begin van de 20 ste eeuw smeekten we de Polen om hier te komen werken in de mijnen, vandaar dat de Polen nu nog steeds naar België komen.
In het algemeen vinden deze Polen, die al een tijdje legaal in België verblijven, de moord echt schandalig en vreselijk. Het is zeer onrechtvaardig en niet normaal dat een 17-jarige jongen moet sterven voor een MP-3 speler. De meeste Polen komen naar België om veel geld te verdienen en ze werken dus hard. Maar voor deze jonge moordenaars was het makkelijker om iemand te vermoorden om aan een MP-3 speler te komen da ervoor te werken! Ze denken niet dat dit het beeld van de Polen gaat veranderen en ze zijn het erover eens dat we moeten strijden tegen deze vorm van misdaad, maar dat dit niet makkelijk is!

2) Hans Van Themsche

2.1 Racistisch geweld flakkert op

Inleiding:
Op een periode van amper twee weken tijd werd België tot vier keer toe opgeschrikt door racistisch geweld. Een zwarte Parijzenaar kwam in een coma terecht nadat hij door drie skinheads werd aangevallen. In Antwerpen trok een dolle schutter met extreem-rechtse sympathieën door de stad en vermoordde een zwarte vrouw en een tweejarige kleuter; een Turkse vrouw die ook door hem beschoten werd, belandde zwaargewond in het ziekenhuis. Diezelfde week werd bovendien brand gesticht bij een Marokkaans gezin uit Kortrijk en verdronk een Marokkaanse jongen uit Antwerpen op verdachte wijze in de Schelde. Waarschijnlijk werd hij door blanke discotheekgangers in het water geduwd.
1. Skinheads slaan man in coma.
Twee mannen wachtten zaterdagnacht rond drie uur samen op een vriendin in de buurt van het café De Kastelein. Toen vijf skinheads voorbijwandelden, kwam het tot een vechtpartij. De twee mannen werden tot bloedens toe geslagen, een zwarte man uit Parijs ligt in een coma en is in levensgevaar, het andere slachtoffer, een Belg met rastakapsel uit Ichtegem, is zwaargewond.
De vijf skinheads werden opgepakt, de drie vermoedelijke hoofddaders blijven aangehouden.
De feiten speelden zich af op 200 meter van café De Kastelein, dat bekend staat als een ontmoetingsplaats voor skinheads en extreem rechtse sympathisanten.
2. Marokkaans gezin ontsnapt aan brandaanslag
Op maandag 8 mei is een Marokkaans gezin met zes inwonende kinderen uit het West-Vlaamse Heule slachtoffer geworden van brandstichting. Of het om een racistische daad gaat is niet duidelijk.
Het is rond twee uur \'s nachts als onbekenden hun best doen om het huis van het gezin Ouassou in lichterlaaie te zetten. Ze duwen aansteekblokjes en vodden door de brievenbus naar binnen en spuiten ook brandversnellende producten door de gleuf. De houten hal staat al snel in lichterlaaie.
Toevallig passeerden mensen van de NMBS in de straat en die hebben de rook gezien. Ze hebben op de deur gebonkt en zo is de vader wakker geworden. Hij vlucht met zijn kinderen naar buiten. Twee van de zoons besluiten de brand meteen zelf te blussen. Met een paar emmers water was de klus geklaard. Veel vuur was er niet, maar wel veel rook.
Over het motief van de daad tastte iedereen gisteren in het duister. Racisme is maar één mogelijke piste, iedereen denkt daar nu automatisch aan, maar het kan evengoed een conflict in de relationele sfeer zijn. We moeten geen overhaaste conclusies trekken.
De familie zelf zegt alvast niet te begrijpen waarom ze geviseerd werd. \"We hebben met niemand ruzie en komen goed overeen met de buren\" verklaren ze.

3. “Lichaam vermiste Marokkaan uit de Schelde gehaald”
In Hemiksem, tien kilometer ten zuiden van Antwerpen, is het lijk van Mohamed Bouazza opgevist uit de Schelde. De 23-jarige Marokkaan was sinds 1 mei vermist na een racistisch incident in het Schipperskwartier.
Mohamed Bouazza werd voor het laatst gezien in de nacht van 30 april . Hij bevond zich in een discotheek in het Schipperskwartier toen daar ruzie uitbrak. Nadat hij naar buiten was gegaan, verplaatste het gevecht zich ook naar buiten. Een grote blonde kerel schold Mohamed uit en beweerde dat hij een autoruit had ingeslagen. Daarop zette Mohamed het op een lopen naar het Eilandje, gevolgd door de blonde kerel en drie van diens vrienden. Getuigen zagen iemand aan boord van een schip springen. Kort daarop werd een plons gehoord. Uit de autopsie blijkt dat het lichaam van Mohamed geen uiterlijke tekenen van geweld vertoont. Vermoed wordt dat hij in het water sprong om aan zijn belagers te ontsnappen.

2.2 De moorden van Hans Van Themsche

Op 11 mei heeft een achttienjarige jongeman in de Antwerpse binnenstad een Afrikaanse vrouw en een blank kindje koelbloedig doodgeschoten. Hij verwondde ook een Turkse vrouw, maar die verkeerde gisteravond niet meer in levensgevaar.
Het was nog iets voor 12 uur toen de schutter verscheen op het pleintje aan de Kleine Goddaard, waar het standbeeld van Paul Van Ostaijen staat. Nietsvermoedend zat een Turkse vrouw er op een bankje in de zon een boek te lezen. Zij was het eerste doelwit van de schutter. Van onder zijn lange jas haalde hij een geweer tevoorschijn en schoot hij op de vrouw. Die werd geraakt in de buik. De jongeman liet de vrouw voor dood achter en zette zijn moordtocht verder via de Grote Goddaard, niet veel meer dan een verlaten steeg.
Geen honderd stappen verder stond de schutter plots voor een Malinese vrouw die samen met een kind op wandel was. Zij waren zijn volgende slachtoffers. De dader schoot eerst op het kind, dat met een fietsje reed, en nadien op de vrouw, die om hulp schreeuwde. Er vielen twee schoten. Luna, het blonde meisje, en haar kinderoppas Doui waren op slag dood. Het kind was pas twee jaar oud. \"Ze had donkerblonde krullen en een engelengezichtje\", beschrijven omstanders haar. Werknemers van het OCMW-centrum in de straat kwamen naar buiten gesneld. Ze probeerden de slachtoffers nog te helpen en belden de politie, die ondertussen ook door andere getuigen was gealarmeerd. Het kind en haar oppas waren in de buurt erg goed bekend. De au pair was een jaar in dienst en woonde boven het restaurant.
De dader keek niet om en stapte rustig verder in de richting van de Sint-Pauluskerk. Aan de Veemarkt gekomen sloeg hij links de Doornikstraat in, richting Grote Markt. Zijn Winchester had hij intussen op zijn schouders gelegd, handen losjes op de loopt en de kolf van het geweer, schijnbaar heel relaxed. In de Doornikstraat kwam een einde aan zijn moordtocht. Een wijkagent die zich op het terras van een restaurant bevond, zag de man en beval hem tot driemaal toe zijn wapen neer te leggen. Toen hij dat weigerde en hij zijn geweer op de agent richtte, schoot die hem in de buik. Met de hulp van een motoragent die kwam toegesneld kon hij overmeesterd worden. De agenten wierpen hem op de grond en sloegen hem in de boeien. Nadien werd hij naar het ziekenhuis gevoerd. De opgelopen schotwonde is ernstig, maar hij zou niet in levensgevaar verkeren.
De politie had intussen de hele buurt afgesloten. Bewoners van de straten waar de schietincidenten plaatshadden, mochten pas \'s avonds, wanneer de speurders hun werk hadden gedaan, weer hun huis binnen.
Al snel zou blijken dat de jonge dader zijn slachtoffers niet willekeurig uitkoos, maar dat er racistische motieven in het spel zijn. De dader heet Hans Van Themsche, een jongeman die in februari achttien jaar is geworden. Hij woont in het Antwerpse district Wilrijk, maar loopt school in Roeselare op het internaat van het Vrij Agro- en Biotechnisch Instituut. De politie deed een huiszoeking op zijn kamer. Daar zouden papieren zijn gevonden waaruit zou blijken dat hij de moordpartij in Antwerpen vooraf en zorgvuldig gepland had.
Tijdens het eerste onderzoek zijn nog kogelinslagen gevonden op het traject dat de dader heeft afgelegd. Het bleek dat de 9mm-kogels die hij gebruikte gekocht zijn in een wapenwinkel aan de Lombardenvest, op een boogscheut van de politietoren aan de Oudaan. De verkoper zou aan de politie bevestigd hebben dat hij de kogels gisteren aan de dader verkocht heeft.
Volgens sommigen vertoont de dader \"de uiterlijke tekenen van een skinhead\". Maar sommige getuigen van de schietpartij zeggen dat het om een \'gothic\' gaat. Wat zeker is, is dat de dader een heel opvallend uiterlijk had. Zijn haar was helemaal weggeschoren, behalve op zijn achterhoofd. Hij droeg een lange zwartleren jas, een legerbroek en zware combatschoenen. Op de mouw van zijn jas zaten onder meer Vlaams-nationalistische kentekens die erop wijzen dat hij van een extreem rechtse strekking is.

De reacties

Deze waanzinnige gewelddaden brengen een stroom van verontwaardigde reacties op gang. Politici drukken via alle mogelijke wegen hun verontwaardiging uit, maar beseffen evengoed dat de bal nu in hun kamp ligt. Na de schietpartij in Antwerpen, werd de al lang sluimerende hervorming van de wapenwet plots weer een thema in regeringskringen.
Politici reageren ontzet:
- Guy Verhofstadt:
\'Deze laffe moorden zijn een vorm van extreem racisme\'
\"De regering veroordeelt scherp de racistische moorden in Antwerpen. Ik ben diep geschokt. Deze afschuwelijke, laffe moorden zijn een vorm van extreem racisme. Het moet nu voor iedereen duidelijk zijn waartoe extreem rechts kan leiden.
\"Ik roep alle gemeenschappen in ons land op om op een bedachtzame wijze op deze laffe moorden te reageren. We moeten vermijden dat onze samenleving in een spiraal van geweld terechtkomt. De politiediensten en het gerechtelijk apparaat zullen al het nodige doen opdat gerechtigheid zal geschieden\".
- Frank Vanhecke (VB)
\'Gevaarlijke gek die mensen in de rug neerschiet\'
\"Hier is geen enkele verontschuldiging voor mogelijk. Het gaat om een gevaarlijke gek die mensen in de rug neerschiet. Voor zoiets is enkel de strengst mogelijke straf op zijn plaats.
\"Dat het om de neef van Kamerlid Frieda Van Themsche gaat, maakt het voor haar heel moeilijk. Haar broer en schoonzus zijn heel vredelievende mensen. Hun kinderen mochten niet eens met speelgoedgeweertjes spelen. Dat de dader VB-stickers op zak gehad zou hebben, mag er niet toe leiden dat onze partij gestigmatiseerd wordt. Als voorzitter wil ik niet dat al onze leden over dezelfde kam geschoren worden. \'Eigen volk eerst\' is iets anders dan oproepen tot geweld en haat.\"
De reactie van de omgeving
Het verdriet is van iedereen. Vele Antwerpenaars, vooral gezinnen met kinderen, blijven toestromen naar de twee trieste plekken waar donderdag de racistische moordenaar toesloeg.
Er zijn niet alleen schattige egels, pluchen konijntjes en andere knuffels. Er zijn tekeningen voor Luna van andere kinderen. Er zijn lange brieven van medeleven aan de familie van de slachtoffers. Vredetekens. Er staat een Mariabeeldje, er brandt wierook en iemand heeft de open brief van burgemeester Patrick Janssens uit deze krant bij een bos bloemen gelegd. Rondom staan mensen zwijgzaam en in tranen. Eerst aarzelen ze nog. Dan stappen ze schoorvoetend naar voren om bloemen neer te leggen en brandende kaarsjes neer te zetten op het trottoir.
De herdenkingen op initiatief van mensen die spontaan hadden opgeroepen om zondagmiddag te verzamelen op de Grote Markt en de Groenplaats werden afgelast. Er werd beslist om te wachten en gezamenlijk deel te nemen aan de geplande witte mars op vrijdag 26 mei, waarop alle slachtoffers van geweld werden herdacht.
De reactie van de Juf van Hans.
“Hij noemde mij wel eens lachend zijn tweede moeder.\" Son kent de hele familie van Hans. Ze nodigde hen vaak uit voor een weekendje aan zee, een barbecue of een bezoek aan een pretpark. \" Het is een heel gewoon gezin. Hans is zonder enig geweld opgevoed, hij kreeg van zijn moeder zelfs geen speelgoedwapens. De juf van Hans vernam het nieuws via de pers. \"Ik was ervan overtuigd dat het een vergissing was. Ik heb wel vier keer gezegd dat het vast wel om een andere Hans Van Temsche ging, de Hans die ik ken doet zoiets niet. Hij moet een slag van de molen hebben gehad .\"
De reactie van de ouders van Hans
De ouders van Hans Van Themsche hebben de gebeurtenissen in het Antwerpse stadscentrum op geen enkel ogenblik zien aankomen.
,,Bij ons thuis is het alsof er een bom is ontploft. We kunnen enkel gissen wat Hans heeft bezield.\'\' Toch hopen de ouders dat hun oudste zoon hen op een dag uitleg zal geven. ,,Hem begrijpen, dat zullen we nooit. Toch zal ik hem niet laten vallen. Een kind laten vallen kan ik niet. Ook al ben ik mijn zoon nu al kwijt.\'\'
Als je eigen kind zelfmoord wil plegen, moet je dat leed proberen dragen. Maar dat hij daar andere mensen bij betrekt, daar kan ik niet bij. Hij was volgens mij ook niet levensmoe: sinds twee weken was hij zelfs geïnteresseerd om later aan de universiteit voor dierenarts te studeren. Hij was ook pas beginnen autorijden. Neen, ik begrijp het niet. Sorry aan iedereen.\'\'