Adoptie

SPREEKBEURT: ADOPTIE

1) De Geschiedenis
2) De redenen om een kind te adopteren
3) De redenen om juist geen kind te adopteren
4) De biologische ouders
5) De adoptiekinderen
6) De procedure
7) De nazorg
8) Kennissen

? DE GESCHIEDENIS

In de geschiedenis kennen we een hoop voorbeelden van adoptie:

? In de bijbel staat het verhaal van Mozes. Hij wordt door zijn ouders in een rieten mandje achtergelaten op de Nijl. Zijn ouders willen wel voor hem zorgen, maar dat is te gevaarlijk voor Mozes omdat de Farao heeft beslist dat alle eerstgeboren zonen gedood moeten worden. Zijn ouders laten hem achter in de hoop dat iemand zich over hem zal ontfermen en hem zal beschouwen als zijn eigen zoon. Hij wordt gevonden door een Egyptische prinses en die brengt hem groot als haar eigen zoon. ? Bij Romeinse keizers, in de eerste twee eeuwen na Christus, zijn ook gevallen van adoptie bekend. Als een keizer zelf geen kinderen kon krijgen adopteerde hij een zoon om hem op te volgen. ? In sommige traditionele stammen staan gezinnen hun kinderen af aan bevriende families, als bewijs van de sterke vriendschapsband.

In de loop der jaren kwam er verandering in het feit dat bij adoptie het belang van de nieuwe ouders voorop staat. Vroeger kon je wel een pleegkind in je gezin opnemen, maar adopteren kon niet. Dus het kind kon nooit wettig je eigen kind worden. Pleegouders en pleegkinderen hadden geen enkele wettelijke bescherming. Het kind kon ieder moment worden opgeëist door de oorspronkelijke ouders, ook als het overduidelijk was dat deze er niet goed voor konden zorgen. In Nederland bestond de gedachte dat afstand van je kind doen niet goed was, de bloedbanden mochten niet worden verbroken. Als dit wel gebeurde, bijvoorbeeld door het overlijden van beide ouders, dan mocht er geen nieuwe, kunstmatige band worden geschept. Men ging er vanuit dat het niet mogelijk was om voor andermans kind liefde te voelen. Economische omstandigheden, zoals bijvoorbeeld werkeloosheid, waren er vroeger vaak de oorzaak van dat ouders niet goed voor hun kinderen konden zorgen zodat ze uit de ouderlijke macht werden ontzet. Als een vrouw ongewenst zwanger was, dan mocht zij officieel geen afstand doen van haar kind. In de praktijk kwam het nogal eens voor dat er een soort illegale adoptie werd gedaan. Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog kwam de discussie over wel of niet adopteren op gang, omdat veel kinderen, door de vele slachtoffers die waren gevallen, hun ouders kwijt waren. Zij waren dus wees en moesten toch ergens worden ondergebracht. In 1956 trad de adoptiewet in werking. Daarin zijn regels vastgesteld voor de wettelijke adoptie. Nederland liep hierin achter, want bijna alle Europese landen hadden al een adoptiewet. Maar na de invoering bleef er nog veel te wensen over, want in de wet waren regels vastgelegd die de adoptie extra moeilijk maakte. De toenmalige wetgever wilde adoptie zoveel mogelijk beperken omdat men nog steeds vond dat een kind bij de oorspronkelijke ouders hoorde. Zo mocht het kind pas geadopteerd worden nadat de nieuwe ouders er 3 voor hebben gezorgd en de afstandsmoeder meerderjarig was. De wettekst is in de loop der jaren, door de druk van verschillende instanties en pleegouders, enigszins aangepast. Men gaat steeds meer waarde hechten aan de situatie in het nieuwe gezin en het kind kan wettelijk een eigen kind worden na één jaar bij de nieuwe ouders te hebben gewoond.

? DE REDENEN OM EEN KIND TE ADOPTEREN

Er zijn een heleboel verschillende redenen om een kind te adopteren. Wij zullen er enkele behandelen. ? PRIMAIR ONGEWENST KINDERLOOS
Primair ongewenst kinderloos wil zeggen dat zij zelf geen kinderen kunnen krijgen. Dit is bij ongeveer 80% van de echtparen die kiezen voor adoptie zo. Een bijkomende reden voor adoptie kan zijn dat ze en kind uit een tehuis een kans willen geven om in een gezin op te groeien. Ook de behoefte om een kind te helpen dat in het land van herkomst weinig kansen heeft, kan een rol spelen. Het kan zijn dat een echtpaar over adoptie gaan denken onder invloed van de mening vrienden of familie, die een kind hebben geadopteerd en er erg enthousiast over zijn. ? SECUNDAIR ONGEWENST KINDERLOOS
Secundair ongewenst kinderloos wil zeggen dat ze al een kind hebben, maar dat de kans op een tweede kind zeer klein is door medische redenen of dat de kans helemaal niet aanwezig is omdat er bij de vorige zwangerschap iets mis is gegaan. Het kan ook zo zijn dat er een kind in het gezin overleden is, aan bijvoorbeeld een erfelijke ziekte, en dat ze een volgende zwangerschap niet meer aandurven. Dit is in ongeveer 10% van de adoptiegevallen zo. Wanneer ze al een kind hebben en geen volgend kind meer kunnen krijgen kan het een bijkomend motief zijn dat ze een broertje of zusje willen voor het kind dat er al is. ? AL BIOLOGISCH EIGEN KINDEREN
Ongeveer 9% van de adoptie ouders hebben al kinderen. Zij willen bijvoorbeeld twee eigen kinderen en dan één of twee kinderen adopteren. Zij doen dit in sommige gevallen om die kinderen te helpen en ze hebben dan toch een kind dat echt van hen is. Dat lijkt ons heel moeilijk omdat je dan misschien meer van je eigen kind gaat houden dan van het kind dat je geadopteerd hebt. ? VRIJWILLIG KINDERLOOS
Minder dan 1% van de echtparen is vrijwillig kinderloos en kiest dus bewust voor adoptie en dus niet voor biologisch eigen kinderen. Ze kunnen hier een aantal redenen voor hebben: - Ze willen de overbevolking tegen gaan en dus zelf geen kinderen op de wereld zetten. - Ze willen kinderen helpen en ze een kans geven om in een gezin op te groeien in plaats van in een kindertehuis. - Ze kunnen een schuldgevoel hebben tegenover kinderen in tehuizen en kinderen in nood en dat word groter als ze bijvoorbeeld twee biologische kinderen nemen terwijl ze ook twee kinderen hadden kunnen adopteren.

? DE REDENEN OM JUIST GEEN KIND TE ADOPTEREN
Er zijn ook een hoop redenen waardoor mensen juist afzien van adoptie: ? Er zijn de afgelopen jaren een hoop artikelen verschenen in kranten en tijdschriften en dergelijke over ‘mislukte’ adoptieplaatsingen. Hierbij wordt de gedachte gewekt dat een adoptiekind altijd een probleemkind is. Dit soort berichten kan tot gevolg hebben dat mensen er nog eens over na gaan denken en misschien afzien van hun adoptieplannen. ? Echtparen besluiten op steeds hogere leeftijd een gezin te vormen. Wanneer de wens voor kinderen dan niet in vervulling gaat kan men ervoor kiezen een aantal medische behandelingen te ondergaan. Deze onderzoeken kunnen jarenlang duren en dus de keuze voor adoptie uitstellen. Als dit dan allemaal niet lukt en ze kiezen alsnog voor adoptie, zijn ze in veel gevallen te oud om nog een kindje te mogen adopteren. ? In sommige gevallen moeten echtparen om financiële redenen afzien van adoptie. De adoptiekosten zijn zeer hoog, waardoor de beslissing voor adoptie moeilijk is en het voor sommigen zelfs onmogelijk is om een kind te adopteren. ? In enkele landen wordt steeds zorgvuldiger en terughoudender met buitenlandse adoptie omgegaan. Sommige landen stellen tegenwoordig zulke hoge eisen dat niet alle ouders die een kind willen adopteren, hieraan voldoen. ? Sommige echtparen krijgen hele negatieve reacties van bijvoorbeeld ouders of vrienden als ze van hun adoptieplannen vertellen. Hierdoor kunnen ze terugschrikken en van hun adoptieplannen afzien. Wij vinden dit een beetje meeloperij, omdat jij toch dat kind adopteert en niet je ouders of je vrienden, en meestal is het zo als het kindje er eenmaal is iedereen het een heel lief schattig kindje vind en dan zeggen ze: het is toch wel leuk om een kindje te adopteren. En als je niet zwanger kan worden en toch heel graag een kindje wilt, is adoptie een goede oplossing en wij vinden dat je dan zelf uit moet maken of je het wel of niet doet en je niet moet laten beïnvloeden door andere mensen. Het is jouw keuze!

? DE BIOLOGISCHE OUDERS

Over de oorspronkelijke ouders van een adoptie kind is meestal weinig tot niets bekend. Het gebeurt de laatste jaren wel steeds vaker dat de oorspronkelijke ouders, na korte of lange tijd, contact zoeken met hun biologisch kind.

Er zijn verschillende redenen waarom ouders hun kind afstaan. Hier komen de meest voorkomende redenen. ? ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN
De meeste adoptie kinderen komen uit Zuid-Amerika en Zuidoost Azië. Het verschil in welvaart tussen deze landen en de West-Europese landen is zeer groot. De mensen daar hebben daar vaak letterlijk geen dak boven het hoofd en ze moeten iedere dag maar afwachten of er wat te eten is. Er zijn daar geen sociale voorzieningen, is niemand verzekerd van een minimum inkomen om van rond te komen en in noodgevallen heeft men niets om op terug te vallen. Door de armoede, het grote kindertal, de bruidsschat voor Indische meisjes en de hoge werkeloosheid zijn de ouders niet in staat om hun kinderen de zorg te geven die ze nodig hebben. Ze doen daarom vaak aftstand van één of meerdere kinderen door ze te vondeling te leggen, ze bij iemand achter te laten of ze naar een kindertehuis te brengen. Ze hopen dat het kind via het tehuis in een gezin geplaatst kan worden waar het betere kansen heeft. ? ONGEHUWDE MOEDERS
In sommige landen vinden ze dat vrouwen die voor het huwelijk een kind krijgen een schande zijn voor de familie. De vrouw heeft zich, volgens hun, misdragen door een buitenechtelijke relatie aan te gaan en wordt verstoten door de familie. De familie zal dan alle contacten met haar breken en zij en haar kind zullen weinig zekerheid voor de toekomst hebben. In Korea bijvoorbeeld staan de mensen geregistreerd in een familieregister. Als een vrouw ongehuwd zwanger raakt zal de familie van de vader weigeren om het kind in het familieregister in te schrijven. Het kind heeft dan dus geen echte vader en zal nergens thuis horen wat ernstige gevolgen heeft. Het kind wordt gediscrimineerd, zal niet op elke school worden toegelaten en het sluiten van een huwelijk is heel moeilijk of zelfs onmogelijk. Voor een ongehuwde moeder die moet werken om in leven te blijven is het erg moeilijk om opvang te vinden voor haar kind als ze werkt. Wil de moeder het kind nog een redelijke kans geven op voldoende te eten, medische verzorging, kleding en onderwijs, dan is ze gedwongen het kind achter te laten in een kindertehuis of het te vondeling te leggen. Soms is er een tehuis of ziekenhuis waar de vrouw in het geheim kan bevallen en vaak kan het kind daar al gelijk worden achtergelaten. In andere gevallen gaat de vrouw het binnenland in om in het geheim te bevallen. Ze zal haar kind dan te vondeling leggen op een plaats waar ze hoopt dat het kind wordt gevonden en goed terechtkomt bijvoorbeeld bij een kindertehuis of een politiebureau. De familie weet dan niets van de zwangerschap en de geboorte van het kind af. Zo krijgt het kind dus toch een goede kans en wordt de vrouw niet verstoten. Ongehuwd moederschap kan voor een vrouw de kans op een huwelijk verkleinen, dit kan de vrouw er ook toe bewegen afstand te doen van haar kind. Trouwens, ook in Nederland was het nog niet zo heel lang geleden zo dat het een schande was als je voor het huwelijk zwanger was en dat, dat dus niet werd geaccepteerd en dat ze, vaak onder dwang, hun kind afstonden. In veel ontwikkelingslanden weet men nog weinig af van voorbehoedsmiddelen en is abortus verboden. Hierdoor worden veel vrouwen ongewenst zwanger. ? ALLEENSTAANDE MOEDERS
Als een weduwe, een gescheiden vrouw of een vrouw die door de vader van het kind in de steek is gelaten wil hertrouwen kan het zijn dat ze kinderen uit een vorig huwelijk meebrengt. Het kan dan dat haar nieuwe man deze kinderen niet accepteert omdat ze niet van zijn bloed zijn. Om dan te kunnen hertrouwen moet de vrouw haar kinderen afstaan. ? KINDEREN VAN GEMENGD BLOED
In sommige culturen worden kinderen van gemengd bloed, dus kinderen met ouders van een verschillend ras, niet geaccepteerd. Moeder en kind worden uit de familie verstoten en de moeder zal grote moeite hebben om het kind alleen op te voeden. Omdat ze het kind moet verzorgen kan ze geen baan nemen, er is immers geen familie die het kind kan opvangen terwijl de moeder werkt. Het kind wordt dan vaak, al dan niet gedwongen, afgestaan. ? POLITIEKE MOTIEVEN
In China hanteert de overheid het zogenaamde \'één kinds beleid\'. Dit houdt in dat ieder echtpaar maar één kind mag hebben. De Chinese mensen hebben liever een zoon omdat deze hard kan werken, ze geen bruidsschat hoeven te betalen, maar er een krijgen en dat een zoon later de boerderij of het bedrijf van de vader over kan nemen omdat hij niet uitgehuwelijkt wordt en dus gewoon thuis blijft wonen. Als een echtpaar dan een dochter krijgt staan ze deze vaak af. ? FINANCIELE MOTIEVEN
Het komt voor dat vrouwen geld verdienen als ze een kind afstaan. Met dat geld kunnen ze hun gezin weer enige tijd onderhouden. Voor deze vrouwen is de verleiding groot om regelmatig zwanger te worden, en het pasgeboren kind dan voor een aanzienlijk bedrag af te staan. Ook proberen moeders of tussenhandelaren, bijvoorbeeld advocaten of artsen, kinderen rechtstreeks aan mensen in het buitenland te verkopen. In ruil voor medische zorg, voedsel, onderdak en enkele dollars worden de vrouwen dan overgehaald hun kind af te staan voor adoptie. Kinderhandel wordt zo aangemoedigd en adoptie komt zo in een kwaad daglicht te staan. Het kan er zelfs toe leiden dat de grens voor buitenlandse adoptie wordt gesloten en dit heeft weer nadelige gevolgen voor de kinderen die achterblijven en geen kans meer hebben op adoptie en in sommige gevallen dus ook geen kans om te overleven. ? NATUURRAMPEN EN OORLOGEN
Bij natuurrampen, zoals bij overstromingen en aardbevingen, raken veel kinderen hun familie kwijt of ze blijven alleen achter als wees. In de jaren 60 en 70 werden veel kinderen geadopteerd door buitenlandse ouders uit het vroegere Bangla Desh ten gevolge van de grote hongersnood. Hierdoor hadden veel kinderen hun ouders verloren. Hetzelfde gold voor oorlogswezen uit Vietnam en Korea.

? DE ADOPTIE KINDEREN

Vaak is er zeer weinig bekend over het adoptiekind. De nieuwe ouders weten weinig tot niets over wat het kind vroeger allemaal heeft mee heeft gemaakt. Als ze niets van de voorgeschiedenis van het kind weten kunnen ze soms het gedrag van het kind niet begrijpen en dat kan de verdere opvoeding moeilijker maken. Er is dus vaak amper wat bekend over de tijd vóór de adoptie en de informatie die er is, is vaag en niet te controleren (bijvoorbeeld: informatie over de oorspronkelijke ouders) Vaak is wel bekend dat bijna alle kinderen vóór de adoptie in een kindertehuis hebben gezeten. Kinderen komen alleen voor adoptie in aanmerking als door één of beide ouders een afstandsverklaring is getekend. Maar lang niet alle kinderen zijn officieel door hun ouders afgestaan. Velen worden te vondeling gelegd of onder valse voorwaarden ergens achter gelaten, bij familieleden, op straat of bij een kennis. De ouders zeggen dan dat ze even weg moeten en dan komen ze het kind gewoon niet meer ophalen. Als deze kinderen dan na vele omwegen in een tehuis terechtkomen wachten ze eerst af of de ouders het kind toch nog komen halen. Als dat niet het geval is wordt er nagegaan of er eventueel nog familieleden zijn die voor het kind kunnen zorgen. Pas als dit allemaal op niets uitdraait wordt er nagegaan of adoptie een oplossing voor het kind is. Je hebt verschillende groepen adoptiekinderen. ? ONGEWENSTE KINDEREN
Voor veel adoptiekinderen geldt dat ze, om welke reden dan ook, ongewenst zijn. De kinderen kunnen dit min of meer bewust hebben beleefd, zelfs kleine kinderen. De meeste adoptiekinderen zijn veel te kort gekomen en ze hebben een moeilijke periode achter de rug. Soms hebben ze aan den lijve ondervonden dat ze ongewenst waren en zijn ze lichamelijk of geestelijk mishandeld. ? KINDEREN VAN ONGEHUWDE MOEDERS
Een grote groep kinderen die in een kindertehuis wordt opgenomen zijn kinderen van ongehuwde moeders. De kinderen zijn vlak na de geboorte afgestaan en hebben nooit een gezinsleven meegemaakt. Soms doet de moeder officieel afstand en is de naam van de moeder bekend. Het gebeurt ook dat het kind te vondeling wordt gelegd met een briefje in zijn kleren waar alleen de geboortedatum en voornaam opstaat. ? IN DE STEEK GELATEN KINDEREN
Er zijn ook kinderen die door hun ouders in de steek worden gelaten, omdat deze niet meer voor ze kunnen zorgen. Het kind wordt dan bijvoorbeeld met de smoes of die even op het kind wil passen. De ouders gaan dan weg en komen dan niet meer terug. Soms wordt een kind afgestaan als één van de ouders een nieuwe relatie met iemand krijgt. Niet alle kinderen verblijven vanaf hun geboorte in een tehuis. Soms woont een kind eerst een tijd bij de familie. Ze kunnen daarna om verschillende redenen afgestaan worden aan een tehuis, bijvoorbeeld doordat één van de ouders sterft. Deze kinderen weten dus al hoe een gezinsleven in elkaar loopt. Het is voor hen dan ook vaak moeilijk te accepteren dat er plotseling geen plaats meer voor hen is. ? STRAATKINDEREN
Over straatkinderen is er weinig bekend. Als ze geluk hebben worden ze van de straat afgehaald en in een tehuis geplaatst. Meestal hebben ze al hun hele leven gezworven en soms hebben ze al eerder in een tehuis gezeten, maar daar waren ze dan uit weggelopen.

? DE PROCEDURE
Als je een kindje wilt adopteren kost dat veel tijd en energie. Een aantal dingen moet voordat het kind komt geregeld worden
1) Eerst moet je, je aanmelden bij het ministerie van justitie door een aanmeldingsformulier. 2) Dan krijg je algemene voorlichting door Bureau Interlandelijke Adoptie (Bureau VIA) 3) Dan komt er een gezinsonderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming. 4) Verlening van een beginseltoestemming door het ministerie van Justitie. 5) Aanmelden bij een vergunninghouder. Na de inschrijving wordt u op een wachtlijst geplaatst. 6) Plaatsing van het kind

1) AANMELDEN
Er zijn bepaalde eisen waaraan jij en je partner moeten voldoen om een kind te adopteren. Bijvoorbeeld: ? Je mag niet ouder zijn dan 41 jaar. ? Je moet getrouwd zijn. 2) VOORLICHTING VAN BUREAU VIA
Als je, je hebt aangemeld krijg je na ongeveer een jaar algemene voorlichting van het bureau Voor Interlandelijke Adoptie. Deze voorlichting krijg je omdat er vaak weinig bekend is over het vroegere leven van het kind. Het kan lichamelijk of emotioneel verwaarloosd zijn. Het kind kan verdrag vertonen wat je niet hoeft te begrijpen. De voorlichting is dus nodig om dit soort dingen te begrijpen en om er mee om te kunnen gaan. 3) GEZINSONDERZOEK
Na ongeveer 3 maanden komt er een gezinsonderzoek. Dit onderzoek is nodig om een goed beeld van het gezin te krijgen. Ze stellen dan een heleboel vragen over je relatie en of je werkt en of jullie vaak ruzie hebben enz. Ze maken daarna een gezinsrapport waarin ook staat of je geschikt bent.

4) BEGINSELTOESTEMMING
Dan, na ongeveer een maand, hoor je of je zeg maar goedgekeurd bent. Als dat zo is krijg je beginseltoestemming. Dat betekent dat de justitie op het eerste gezicht geen bezwaar heeft tegen de adoptie. 5) AANMELDEN BIJ ORGANISATIE
Als je de beginseltoestemming hebt, dan kun je, je op een wachtlijst laten zetten bij de door jou uitgekozen adoptieorganisatie en eventueel welk land. Dan krijg je na ongeveer 2 jaar een voorstel over het kind dat voor jou is. 6) PLAATSING
Meestal halen de ouders het kind zelf op, op Schiphol of in het land waar het kindje is geboren. Na de aankomst in Nederland moet je naar de vreemdelingenpolitie om het kind daar in te laten schrijven. Het kind krijgt dan een visum van een jaar. In dat jaar krijg je van de rechter goedkeuring om het kind te laten blijven. Als dit niet binnen een jaar gebeurt moet je het visum laten verlengen. De kinderbescherming zal nog ongeveer een jaar na de aankomst van het kind af en toe een verslag maken van de ontwikkeling van het kind.

? DE NAZORG

In de opvoeding van een kind kom je vaak problemen tegen. Meestal kan de omgeving bij dit soort moeilijke situaties, die bij ieder kind wel eens voorkomen, helpen. Maar als het om problemen gaat die echt met de achtergrond van het kind te maken hebben is niet iedereen op de hoogte. Soms worden adoptie ouders in verwarring gebracht als zij te horen krijgen dat die problemen ook voorkomen bij kinderen die in een gezin geboren zijn, terwijl de ouders, terecht, het gevoel hebben dat het bij hun adoptiekind toch net even anders ligt. Het resultaat kan zijn dat adoptie ouders te lang wachten met hulp vragen. Het is beter om zo snel mogelijk hulp te vragen als je dit nodig denkt te hebben. Er zijn een hoop instanties waar je terecht kunt voor advies, begeleiding of hulpverlening. Er is ook nazorg door middel van het internet. Je krijgt bij aanmelding bij het ministerie van justitie een B.P.K - nummer. B.P.K betekend: Buitenlands PleegKind. Dit nummer geeft het jaar, het kwartaal en de volgorde van aanmelding in dat kwartaal aan. Bijvoorbeeld: De aanvraag komt binnen op
16 december 1995. Het is de 293e aanvraag in het 4e kwartaal van 1995. Het BPK nummer is dan: B.P.K. 954/0293. Dit nummer heb je nodig om op de speciale site van de nazorg van het ministerie van justitie te komen. Je krijgt ook een hoop informatie, die kan helpen bij de nazorg, uit de maandbladen die je via de organisaties kunt krijgen.