Adolf Hitler

Spreekbeurt Tweede wereld oorlog.

Wie was Hitler?

Adolf Hitler is op 20 april 1889 geboren in Oostenrijk. Zijn vader werkte bij de douane en zijn moeder was huisvrouw. Hij had een normale jeugd. Hitler was toen 16 jaar toen zijn vader overleed. Op de middelbare school had hij weinig vrienden want hij voelde zich beter dan anderen. En hij deed niet erg zijn best want hij was een beetje lui en hij vond zijn leraren dom. Hij vond zichzelf geweldig en fantaseerde veel daarover. Hij had grootse plannen: hij wilde kunstenaar worden. Op 18-jarige leeftijd ging hij naar Wenen met een map tekeningen onder zijn arm. Maar op de kunstacademie vonden ze zijn werk niet goed genoeg. Hij werd twee keer afgewezen. Dat maakte hem boos en ongelukkig. In Wenen was hij arm en vond moeilijk werk. Maar dat lag misschien ook wel aan hemzelf, want hij hield niet zo van hard werken. Maar hij vond dat hij beter verdiende, en was boos op alles en iedereen. Zo had hij ook een enorme hekel aan joodse mensen. Vooral als ze het beter hadden dan hij.

Adolf Hitler; soldaat in het leger tijdens de Eerste Wereld oorlog.
Hitler was een soldaat in de Duitse leger tijdens de Eerste wereld oorlog.
In de eerste wereld oorlog stierf heel veel soldaten. Hitler raakt er ook gewond en toen hij in het ziekenhuis lag kreeg hij te horen dat zijn land, Duitsland, zich over geeft. Als straf voor het starten van de oorlog moest Duitsland heel veel geld betalen aan de overwinnaars en ook stukken land afstaan.
Hitler was heel kwaad daar over en vindt dat Duitsland veel te zwaar wordt gestraft.
Er was veel armoede en veel mensen waren zonder werk.
Hitler wilde hier iets aan doen en hij werd lid van de politieke partij, de Duitse arbeids partij.
Hij kon heel goed praten en veel mensen vinden goed wat hij zegt en worden ook lid van de politieke partij.
De partij wordt groter en groter en krijgt de naam NSDAP dat betekent de Nationaal Socialistische Duitse Arbeids Partij, de leden noemen ze zelf, Nationaal Socialisten of de Nazi’s. En zo wordt Hitler dan leider.

En het leek erop dat door Hitler in Duitsland weer goed was. Er kwamen steeds minder mensen zonder werk. Hitler liet bijvoorbeeld autowegen aanleggen, dat betekende voor veel mensen werk. Hitler bood de mannen werk aan als soldaat in het leger. Het leger werd steeds groter. Er kwamen nieuwe fabrieken. Ook die leverden banen op... en wapens. Hitler werd enorm populair. Niet alleen door nationaal-socialisten.

Het begin

Na de eerste wereld oorlog mocht Duitsland geen soldaten meer hebben maar daar hield hij zich natuurlijk niet aan en de andere landen trokken zich daar niks van aan. Maar Hitler had wel zin in oorlog!
Daarvoor had hij het Duitse leger zo groot en sterk gemaakt. En daarom had hij wapens en bommenwerpers, vliegtuigen, tanks, duikboten en oorlogsschepen laten maken.

In 1936 pakte Hitler een stuk van Duitsland weer terug dat in 1918 was afgestaan aan Frankrijk na de eerste wereld oorlog.
Frankrijk en Engeland waren het daar niet mee eens maar deden niets. Ze durfden het niet aan om weer een oorlog te beginnen tegen Duitsland.
Hitler zocht landen die met hem wilde meewerken de Italiaanse leider Mussolini vond de plannen van Hitler eigenlijk wel goed en vroeg aan Spanje (Franco de leider) of hun ook mee wilde werken. En dat deden ze. Zo begon de oorlog dus eigenlijk.
In 1939 viel Hitler met zijn leger buurland Polen aan. En toen grepen Frankrijk en Engeland wel in. Nu moesten ze wel. De Tweede Wereldoorlog was begonnen.

Er waren mensen tegen de plannen van Hitler, het verzet
Hier en daar waren er mensen die tegen elkaar zeiden: `Het kan zo niet doorgaan. We moeten ons verzetten.' Dat deden ze op allerlei manieren. Vaak met gevaar voor eigen leven. In het geheim kwamen deze mannen en vrouwen bij elkaar. De één wist meestal niet wat de ander deed. Vaak hadden ze ook andere namen. Schuilnamen noemen we dat. Door het gebruiken van de schuilnamen konden de mensen in het verzet bijna niets over elkaar vertellen wanneer ze opgepakt werden door de Duitse soldaten. Verzetsstrijders hielpen onderduikers aan een nieuwe naam en een nieuw adres. Ze zorgden voor eten en drinken voor mensen die dat echt nodig hadden. Er waren ook Joodse mensen die in het verzet zaten. Achtduizend mensen uit het verzet hebben de Tweede Wereldoorlog niet overleefd. Voor hen is in Loenen een ere- veld aangelegd. Ze zijn doodgeschoten door Duitse soldaten of omgekomen in een concentratiekamp. Andere verzetsstrijders zijn begraven op begraafplaatsen in Arnhem, Oosterbeek en Heteren en ook op andere plaatsen in Nederland.

Plan van Hitler

Waarom?
Hitler beloofde de Duitsers weer werk, en dus geld. Hij gaf de Joden de schuld dat het niet goed ging in Duitsland.
Hij wilde de Joden weg hebben. Ook wilde hij van Europa één groot Duits rijk maken. Uiteindelijk wilde hij de hele wereld veroveren.
Wie?
Duitsland vocht samen met Italië en Japan tegen de rest van de wereld. Het begon klein: Duitsland viel in 1939 Polen aan. Maar al gauw ging het verder en steeds meer landen raakten bij de oorlog betrokken.
Waar?
Toen Japan in 1941 Amerika aanviel, was er sprake van een echte wereldoorlog. Overal werd gevochten.
Hoeveel doden?
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn ongeveer 55 miljoen mensen omgekomen. De meeste tijdens gevechten en bombardementen. Maar een heleboel zijn er vermoord. Veel daarvan waren Joods. Maar ook homoseksuelen, kunstenaars, communisten en zigeuners werden vermoord door de Duitsers.

Nederland bezet

Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger Nederland aan. Op 14 mei, na het bombardement op Rotterdam, gaf Nederland zich over. Daarna speelde Duitsland hier de baas.
In het begin merkten de Nederlanders nog niet veel van de Duitse bezetters. Maar dat veranderde snel. Steeds meer Duitse soldaten liepen in hun uniformen op straat. En ze namen alles mee wat ze konden gebruiken, ook eten. Daardoor bleef er steeds minder voor de Nederlanders over. Mensen aten daarom heel vieze dingen, alleen maar omdat ze vreselijke honger hadden. Soep van bloembollen bijvoorbeeld.
's Avonds mocht er niemand meer naar buiten. Radiozenders en kranten waren door Hitler verboden.

Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er niet alleen in Europa gevochten. Van 1940 tot 1943 werd er ook in Afrika gevochten. Engeland en Frankrijk hadden allebei landen waarvan het van hun waren in Noord-Afrika. Die werden aangevallen door de Italianen en de Duitsers. Frankrijk gaf zich al snel over, maar Engeland bleef zich verzetten.
Uiteindelijk wonnen de Engelsen en moesten de Italianen en Duitsers het gebied opgeven.

Ook in Azië en het gebied van de Grote Oceaan was het oorlog. De Japanners probeerden hun keizerrijk groter te maken. Daarvoor hadden ze al stukken van China ingepikt. In 1941 viel Japan Amerika aan. Vanaf dat moment vocht Amerika ook mee.

D-day

6 Juni 1944 was een belangrijke dag. Op die dag werden er zo'n 150.000 Engelse en Amerikaanse soldaten op de stranden van Normandië in Frankrijk gezet.
Die dag wordt D-day genoemd. Eerst werd Frankrijk bevrijd, daarna België. En ten slotte was Nederland aan de beurt. De Amerikaanse generaal Eisenhower leidde de aanval.
Het zuiden van Nederland werd snel bevrijd. Het noorden moest nog even wachten, want de soldaten kwamen de grote rivieren niet over. De Duitsers hielden de bruggen bezet en vochten met hun laatste krachten.

De ondergang van Hitler

In 1942 was op de Engelse radio voor het eerst te horen wat er met de opgepakte Joden gebeurde: ze werden naar concentratiekampen gebracht en velen werden gedood in de gaskamers. De Engelsen schrokken er vreselijk van. Ze beloofden om de Duitsers te straffen voor wat ze deden. Ook Amerika en Canada wilden helpen. Het waren onze bondgenoten in de strijd tegen Hitler. Ze werden 'de geallieerden' genoemd.

Omdat de geallieerden met zo ontzettend veel waren, wist Hitler toen eigenlijk al dat hij de oorlog niet kon winnen. Toch vocht hij met zijn leger door tot april 1945. Toen het einde echt in zicht was, pleegde hij zelfmoord in zijn bunker in Berlijn. Zijn troepen gaven zich daarna over. Nederland was op 5 mei helemaal bevrijd.

Eindelijk: de bevrijding!

Na vijf jaar oorlog en bezetting werd Nederland bevrijd. Het was overal feest. Mensen dansten op straat en bedankten de Amerikanen, de Canadezen, de Engelsen en de andere bevrijders. Vooral de Amerikanen en de Canadezen namen allerlei dingen mee, die mensen in Nederland al vijf jaar niet meer hadden geproefd. Ze deelden chocola, kauwgom en sigaretten uit.

Toen de feestvreugde een beetje over was, moest er hard gewerkt worden. Overal waar gevochten was, waren gebouwen, straten en spoorwegen kapot. In de jaren na 1945 werd de schade zoveel mogelijk hersteld. Iedereen was het erover eens: zoiets verschrikkelijks mocht nooit meer gebeuren.

De bevrijdingsdag 5 mei is een nationale feestdag. De meeste mensen hoeven niet naar hun werk en de kinderen hebben vrij van school. Ze hebben vrij om de vrijheid te vieren.
Mensen kunnen naar muziek luisteren, bij elkaar op bezoek gaan of een wandeling maken.
De vlaggen wapperen weer bovenaan de vlaggenstokken. Het is een dag om terug te denken aan de bevrijding die op 5 mei 1945 een feit was. In elke provincie wordt op 5 mei een bevrijdingsfestival georganiseerd.