Stijlfiguren en Beeldspraak

Beeldspraak :

Personificatie: Iets levenloos wordt levend voorgesteld.
Voorbeeld: De oude auto kwam hoestend en proestend op gang.

Metafoor: Alleen het beeld wordt gegeven, terwijl het object waarnaar verwezen wordt, niet genoemd wordt.
Voorbeeld: Hoe heb je ooit met zo’n rund kunnen trouwen? ( rund = sufferd )

Synesthesie: Waarnemingen van twee verschillende zintuigen worden gecombineerd.
Voorbeeld: Warme stem ( gevoel en gehoor )

Metonymia: Bij een metonymia is sprake van een verband.
o Pars pro toto: Je noemt een deel in plaats van het
geheel
Voorbeeld: De blinde darm van zaal drie wil de dokter spreken.
o Totum pro parte: Je noemt het geheel in plaats van het deel.
Voorbeeld: Nederland werd na zoveel jaar eindelijk wereldkampioen hockey.
o Materiaal i.p.v. het product: Met rubber vrij je veilig. ( condoom is van rubber gemaakt )
o Maker van het product i.p.v. het product zelf: Het rijksmuseum heeft een van Gogh gekocht. ( schilderij )
o Stuk servies i.p.v. inhoud: Ik hou wel van een glaasje ( drinken )
o Merknaam i.p.v. het product: Mijn nieuwe Nikes lopen heerlijk. ( schoenen )

Stijlfiguren :

Eufemisme: een verzachtende uitdrukking
Voorbeeld: Is uw vader al geholpen aan zijn prostaat?

Understatement: Om ernstige (of grote) zaken als minder ernstig (of minder groot) voor te stellen. Soms ook spot.
Voorbeeld: Wel een leuk optrekje merkte de dictator op toen hij zijn nieuwe paleis voor het eerst bewonderde.

Litotes: je beweert iets door het tegendeel daarvan te ontkennen.
Voorbeeld: Dat vind ik niet fijn.

Ironie: milde vorm van spot.
Voorbeeld: ach hoe kon ik zo onbeleefd zijn zij de oude vrouw toen 2 jongens van 14 zich voor haar de bus in drongen.

Hyperbool: overdrijving
Voorbeeld: Ik lach me altijd dood om jouw grapjes.

Middelen om iets extra nadruk te geven:

Prolepsis en anticipatie: Een zinsdeel of woord dat de nadruk moet hebben wordt uit de zin gehaald en voorop gezet.
Voorbeeld: Die schurk, als ik hem te pakken krijg zal ik hem zijn streken betaald zetten.

Anticipatie: De zaak die je wilt bespreken eerst met verwijswoorden zeggen en later pas noemen.
Voorbeeld: Iedereen kent hem, iedereen houd van hem, Wesley Sneijder is de beste voetballer!

Repetitio: Latijnse term voor herhaling, je herhaalt letterlijk hetzelfde woord om de nadruk er op te leggen.
Voorbeeld: Uw bedrijf groeit, groeit, groeit.

Tautologie: Een begrip wordt herhaald door een synoniem.
Voorbeeld: Nooit of te nimmer, stukje bij beetje etc.

Pleonasme: Een eigenschap van het woord wordt nog eens nadrukkelijk omschreven.
Voorbeeld: vierkante blokkendozen, ronde cirkels.

Enumeratie: Opsomming.
Voorbeeld: O wat waren ze schijnheilig, de dorpsbewoners: de boeren, de schoolmeesters, de huismoeders, etc…

Climax: De elementen in de opsomming nemen in sterkte toe.
Voorbeeld: Uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een schaduw heen.

Omgekeerde Climax: De onderdelen van een opsomming nemen in kracht af.
Voorbeeld: De officieren, de onderofficieren, de korporaals en zelfs de gewonde soldaten kwamen in opstand.

Antithese: Tegenstelling
Voorbeeld: Color Reus, wast een berg en kost een beetje.

Middelen om de lezer aan het denken te zetten:

Paradox: Een schijnbare tegenstelling.
Voorbeeld: Als mensen zich voor alles interesseren, interesseren zij zich eigenlijk nergens voor.

Retorische vraag: Een vraag die eigenlijk een mededeling is, je verwacht er geen antwoord op.
Voorbeeld: Zijn ze nou helemaal gek geworden? Mij om 3 uur ’s nachts wakker bellen.

Middel om een grappig effect te bereiken:

Woordspeling: een taalgrapje.
Voorbeeld: Het leven hangt van verraad aan elkaar, je bent nog niet geboren of je wordt al aangegeven.