Beeldspraak en Stijlfiguren

1. Stijlfiguren: • Inversie (komt vaak voor)  omgekeerde woordvolgorde (persoonsvorm-onderwerp)  PRACHTIG was het rozenperk

• Antithese  zuivere tegenstelling  Jan doet het GOED en Kees doet het FOUT.

• Paradox  schijnbare tegenstelling  Een BRANDEND stukje SNEEUW, LUISTEREN naar de STILTE.

• Tautologie  herhaling van hetzelfde begrip met andere woorden.  Het arme kind stond te JAMMEREN en te STEUNEN.

• Pleonasme  herhaling van een gedachte, overbodig bijvoeglijk naamwoord.  Het DONKERE WOUD maakte de kinderen onrustig.

• Contaminatie  verwarren van twee begrippen.  Je VERWART twee dingen DOOR ELKAAR.

• Eufemisme  een verzachtende wijze van zeggen uit fatsoen.  Juf, maag ik even NAAR ACHTEREN?

• Understatement  verzwakken van gevoellens, op de ander komen ze sterker over.  (Het bittere kruid van Marga Minco)

• Hyperbool  overdrijving  Ik heb een EEUW staan wachten.

• Litotes  een sterke bevestiging d.m.v. ontkenning van het tegenovergestelde.  Het is NIET ONMOGELIJK dat hij nog komt.

• Retorische vraag  waarin het antwoord besloten ligt  Zijn we hier niet al eerder geweest?, Heb ik je niet gezegd, dat het niet zo kon?

• Climax  geleidelijke toeneming in kracht of spanning.  fluisteren – praten – schreeuwen.

• Anticlimax  geleidelijke afneming in kracht of spanning. (ook bij teleurstellende wending van een verhaal.)  galopperen – draven – stapvoets gaan.

• Enumeratie (opsomming)  gelijkwaardige zaken worden achterelkaar opgesomd.  Kees, Jan, Piet, Klaas, Koos waren allen aanwezig.

• Parallellisme  opsomming betreft aantal zinnen, die op dezelfde wijze beginnen en ongeveer dezelfde gedachte uitdrukken.

2. Beeldspraak • Vergelijking met als  twee zaken worden vergeleken, met als als voegwoord  De jonge man gedroeg zich ALS een dictator

• Vergelijking zonder als  het voegwoord als ontbreekt  Het subtropische eiland Kos is een paradijs voor vakantiegangers.

• Metafoor  Alleen het beeld wordt genoemd, maar het verbeelde wordt weggelaten.  We stonden aan de VOET VAN DE BERG, met LOOD IN ZIJN SCHOENEN. (uitdrukkingen)

• Personificatie  Iets levenloos wordt levend voorgesteld.  LIEFDE IS BLIND, Mijn HART ZEI me zijn raad niet op te volgen.

• Synesthesie  zintuiglijke vermenging.  We liepen door de BITTERE KOU Fagot met WARME TONEN.

• Gewone metafoor  als het geen personificatie of synesthesie is.

• Metonymia  naamswisseling (berust niet op overeenkomst)  WARME BAKKER, Kijk daar heb je die ROOIE, LUIE STOEL.

• Pars pro toto  Men bedoelt een geheel, maar noemt een onderdeel ervan.  Het schip was bemand met VEERTIG KOPPEN.

• Totem pro parte  Men noemt het geheel, maar bedoelt een onderdeel.  NEDERLAND won goud, DE WERLD ligt aan zijn voeten.

• Gewone metonymia  behoort niet tot de pars pro toto of de totem pro parte.