Politiek

Maatschappijleer samenvatting Politiek

Paragraaf 1

Politiek-> het maken en nemen van keuzen en besluiten zodat een land, provincie of een gemeente kan worden bestuurd.
Politici-> mensen met politiek als beroep
Ambtenaren-> mensen die werken bij de overheid
overheid bestaat uit alle politici en ambtenaren

Algemene belangen-> voor veel mensen belangrijk

• Goed onderwijs
• Zorgen voor orde en veiligheid
• Aanleggen van wegen
• Goede gezondheidszorg voor iedereen
• Vrede

Bezuinigen-> besluit om minder geld uit te geven
Inkomsten van overheid-> Belastingen
Democratie-> volk heeft de macht, NL heeft indirecte democratie, de volksvertegenwoordiging maken de besluiten.
Referendum-> volksstemming over belangrijk onderwerp
Pressiegroep-> komen op voor 1 bepaald belang

Paragraaf 2

Linkse partijen-> wil dat de overheid zich bemoeit met de bevolking, om te zorgen voor de zwakkeren
SP, PvdA, D66
Rechtse partijen-> overheid niet zoveel met bevolking bemoeien, verantwoordelijkheid voor jezelf.
VVD, PVV, SGP (overheid moet passief zijn)
Politieke midden-> zitten er tussenin, CDA, ChristenUnie

Actief kiesrecht-> het recht om te mogen stemmen
Passief kiesrecht-> het recht om je verkiesbaar te mogen stellen
Lijsttrekker-> belangrijkste man/vrouw in partij

2e kamer-> 150 leden, gekozen door bevolking
Compromissen-> afspraken waarbij beide partijen een beetje toegeven

Paragraaf 3

Economische vrijheid-> vrijheid voor bedrijven om zelf te weten wat ze verkopen en kopen
Persoonlijke vrijheid-> vrij bent om te doen en te laten wat je zelf wilt
VVD meest duidelijk liberaal

Belangrijkste waarden bij sociaal democraten

• Solidariteit
• Gelijkwaardigheid
• Gelijkheid

Christen democraten-> Naastenliefde het belangrijkste (SGP, CDA, ChristenUnie)
One issue partij-> heeft maar 1 politiek onderwerp

Paragraaf 4

Grondwet-> belangrijkste rechten/mensenrechten, wat je mag doen en waar je recht op hebt

• Recht op vrijheid van meningsuiting
• Recht om te stemmen
• Recht op gelijke behandeling
• Recht op persvrijheid

Plichten-> dingen die je moet doen

• Belasting betalen
• Naar school gaan
• ID bij je hebben

Trias Politica-> scheiding van de politieke macht in 3 onderdelen, hierdoor voorkom je machtsmisbruik

• 1e en 2e kamer beslissen over wetvoorstellen
• Ministers voeren wetten uit
• Rechters oordelen in rechtszaken.

Rechtsstaat-> land waar de rechten en plichten van mensen en overheid zijn vastgelegd

Paragraaf 5

Regering-> ministers + koning, dagelijks bestuur van ons land
regeerakkoord-> hierin schrijft regering belangrijke afspraken
Ministers-> houd zich bezig met deel van de samenleving
Staatssecretarissen-> heeft minister onder zich. Onderminister die verantwoordelijk is voor een deel van de taken van een minister
Kabinet-> ministers+ staatssecretarissen, leider hiervan in minister-president

Taken van koning

• Handtekening zetten onder wetten
• Troonrede voorlezen
• Overleggen met minister-president
• Land vertegenwoordigen

Miljoenennota-> overzicht van verwachte inkomsten en uitgaven van de regering

Paragraaf 6

Parlement-> 1e + 2e kamer
1e kamer 75 leden, 2e kamer 150

Taken parlement

• Controleren van ministers
• Wetgeving

Rechten van parlement

• Vragenrecht-> kamerleden mogen vragen stellen aan ministers of staatssecretarissen, binne 3 weken antwoord krijgen
• Interpellatie-> parlement heeft recht om minister om informatie te vragen
• Amendement-> recht om wetvoorstel van minister te wijzigen of aanvullen wanneer ze er niet mee eens zijn

Coalitie-> partijen die samen de regering vormen
Oppositie-> de andere partijen in 2e kamer

Paragraaf 7

Dictatuur-> land waar 1 man of politieke partij alle macht heeft (China, Cuba)
Leven in dictatuur: geen meningsuiting, hard optreden leger en politie, oneerlijke politiek/rechtsspraak

Paragraaf 8

Gemeente bestaat uit

• College van burgemeester en wethouders (B&W)-> vormen dagelijks bestuur, voeren besluiten uit, hebben goedkeuring nodig van gemeenteraad.
• Gemeenteraad-> wordt elke 4 jaar gekozen door bevolking. Heeft taken: stemmen over beslissingen, controleren B&W
• Burgemeester-> voorzitten B&W en gemeenteraad, hoofd politie/brandweer

Paragraaf 9

NL is lid van: EU, Verenigde Naties: voor kinderarbeid, armoede, oorlog
EU: 27 landen
Voordelen aan EU

• Vrij verkeer van personen
• Buitenlandse producten goedkoper
• 1 munt

Nadelen EU

• NL kan minder zelf beslissen
• NL burgers weinig invloed op EU besluiten
• EU bewoners komen naar NL voor banen
• EU landen zijn afhankelijk van elkaar

VN: wil nieuwe oorlogen voorkomen. Bereiken door:

• Internationale vrede en veiligheid
• Goede samenwerking bij natuurrampen, oorlog, hongersnood, armoede
• Meer respect voor mensenrechten

Resolutie-> Als landen worden gevraagd te stoppen met oorlog voeren, wordt hierdoor gedaan
Veiligheidsraad-> speciaal orgaan VN, om soldaten te sturen toestemming van veiligheidsraad
Vetorecht-> VS, Rusland, China, UK, FA