M6 H1 Naties & Staten

Module 6, H1 Naties en Staten, Samenvatting

Inleiding

De staat beheerst je leven van geboorte tot dood. Het gevoel bij elkaar te horen ¡V nationaal besef ¡V wer vaak van bovenaf gecreeerd.

1.1 Staatsvorming In de Middeleeuwen hoorde je ergens bij door persoonlijke relatie dmv het (leen- of) feodale stelsel. Begin 16e eeuw was het bestuurlijk een rommeltje. Alles werd regionaal geregeld. Maar toch streefden de nieuwe monarchen naar een krachtig centraal gezag en afbraak van de middeleeuwse privileges „³ Bureaucratisering: professionele ambtenaren (in loondienst) en militarisering: leger in huren (ipv gebruik maken van boeren en edelen). Het beste voorbeeld is Frankrijk. Lodewijk XIII gebruikte voortaan intendanten voor belastinginning, zij waren niet afhankelijk van de belastingheffing en direct verantwoordelijkheid schuldig aan de koning. Lodewijk XIV (Zonnekoning) liet bij het centraliseren duidelijk zien dat hij het middelpunt van macht was (lever, diner et couher). De edelen waren verplicht een deel van het jaar in de nabijheid van de koning te verblijven. Hij ontnam hen ook de macht, zij waren voor de uiterlijke schijn, ceremonieel. Ook nam hij het Edict van Nantes terug. Uittocht van de Franse protestanten (=hugenoten) tot gevolg. Het leger werd flink uitgebreid en hij hield het ooki op de been in tijden van vrede. Une roi, un foi, une loi
De Zonnekoning had een absolutistische staat gevormd. Maar zijn regime kostten ontzettend veel gerld. Na zijn dood werd de belasting stelselmatig verhoogd om de staatsschuld af te lossen. Maar daarmee nam ook de ontevredenheid toe, wat leidde tot de Franse Revolutie. Opstand leidt tot Republiek (NL) Nederland stond onder de koning van Spanje (Karel V later Filips II). Hij wilde voortaan niet om geld vragen, maar het krijgen. Bovendien wilde hij eenheid van geloof en dus de hervorming bestrijden, dmv inquisitie. In 1572 komen afgevaardigden van brugerij en adel van Holland bij elkaar en roepen Willem van Oranje tot hun stadhouder uit. Later sluiten andere gewesten onder Unie van Utrecht bij hem aan. In 1581 zweren zij Filips II als vorst af in de Acte van Verlatinghe. De Spanjaarden wonnen Vlaanderen en Brabant terug en lieten Willem in 1584 vermoordden. In 1588 benoemde de Nederlanders hun staat tot de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. In 1648 wordt deze definitief erkent in de Vrede van Munster. De eenheid was wanneer de staat verdedigd moest worden, de rest was nog steeds per gewest verschillend, tot de Bataafse Republiek (1795).

1.2 Naties en Staten Natie Groep mensen die uit een bepaald gebied komen en zich onderling verbonden voelen vanwege verwantschapsbanden, taal of gemeenschappelijke cultuur en geschiedenis. Maar meestal berust het geloof bij elkaar te horen meer op fantasie dan op werkelijkheid. Staat Bestuurlijke organisatie van een land
Naties en staten vallen ook niet per se samen. Natievorming
Naties moeten gevormd worden. Meestal waar de staat is, soms zonder. Intellectuelen zagen het belang van nationaal besef in. Meestal wordt dmv van taal eenheid gemaakt. Door eenheid en nationalisme was het volk bereidt de oorlogskosten te dragen. Dienstplicht en onderwijs
In de tijd van de Franse Revolutie werden legers van verschillende Europese landen door invoering van de dienstplicht nationale legers. Ook dmv hetzelfde onderwijs in taal en kennis werden vaderlandslievende burgers gecreeerd. Stoere voorouders
Het nationaal besef werd ook gestimuleerd dmv geschiedenis. Fantastische, vaak verzonnen verhalen over de grootheid van de eigen natie en haar glorieuze verleden.