China en Europa

Geschiedenis China en Europa hoofdstuk 1
In de tijd van Grieken en Romeinen
Zijde uit het oosten -
Alexander de Grote veroverde Perzië en hier door kwam hij in aanraking met zijde. Griekse handelaren kregen nu toegang tot zijderoutes over land. Er werd gehandeld in China, met uit Europa: wil, koraal, schildpadschild en amber door de Grieken. En de chinezen brachten: bont, de geurstof muskus en zijden draden en stoffen.

Handel en tribuut -
Keizer Zheng ((Qin Shi Huangdi) de eerste keizer) zorgde voor de unificatie van China in 221 v. C.. Hierdoor werd China een gecentraliseerde staat:
- Bestuur van uit 1 punt
- Centrale wetgeving
- Hij zorgde voor een goede infrastructuur
- Hij voerde het zelfde metrieke stelsel in voor alle burgers

In 206 v. C. kwam de Han-dynastie aan de macht. Die breiden China aan alle kanten uit. Vorsten van de veroverde landen behielden hun macht mits ze de Chinese hegemonie erkende en regelmatig een tribuut te betalen.

De zijderoute over zee -
Vanaf de 3e eeuw v. C. reisden Griekse handelaren per schip naar India en Ceylon, waar ze Chinezen tegen kwamen. Door de uitbereiding van het Romeinse rijk in het Midden-Oosten ontstonden directere contacten met de Chinezen. Toch kwam pas in 166 voor het eerst Romeinen naar China.

In de tijd van Monniken en Ridders
Vreemde culturen in China -
Na een tijd van politieke verdeeldheid kwam de Sui-dynastie aan de macht in 589. In het zuiden van China ging het goed en werd er veel voedsel verbouwt. Om het dichtbevolkte noorden te voeden werd het Grote Kanaal van Hangzhou naar Peking gemaakt.

Onder leiding van de Tangdynastie vanaf 618 was China een welvarend land met een bloeiende cultuur. Het was een tijd van groeiende handelscontacten in Azië. Hierdoor vestigde veel vreemdelingen zich in China waardoor onder andere het Boeddhisme, de Islam en het nestoriaans christelijke geloof in China werd verspreidt.

Indirecte invloed op Europa -
Het Chinese rijk groeide terwijl in er in Europa chaos was en er armoede uitbrak. De chinezen hadden geen contact meer met Europa. Door dat China verder ontwikkeld was dan Europa waren er wel indirecte invloeden. Nomaden namen namen bijvoorbeeld de stijgbeugel mee. Later kwamen ook uitvindingen zoals papier, porselein en buskruit over van uit China. In 1000 namen de Chinezen het kompas in gebruik op hun schepen.

In de tijd van Steden en Staten
De Mongoolse expansie -
Voorheen konden de Europese handelaren de zijderoutes niet bereiken omdat het Midden Oosten de monopolie wilde behouden. Dat veranderde door de expansie van de Mongolen. Onder leiding van Djengiz Khan werd dit het grootste landrijk uit de geschiedenis. Met zijn snelle ruiterlegers veroverde ze tussen 1206 en 1227 een gebied dat zich uitstrekte van Polen tot Korea. Toen ze in 1258 Bagdad over namen verloren de Arabieren de macht over de zijderoutes.

China onder de Mongolen -
De Mongoolse veroveringen van China vonden plaats tussen 1207 en 1279. Kublai Khan werd leider van het Mongoolse rijk in 1264 en riep zichzelf in 1271 uit tot keizer van het Chinese rijk. Eerst waren de Mongolen wreed en bloeddorstig, ze vermoorde alle burgers uit China, maar toen ze Azië in handen hadden veranderde dat. Ze brachten vrede en veiligheid, hierdoor bloeide de handel op. Veel Europeanen profiteerde hiervan onder wie de gebroeders Polo. Toen ze de keizer ontmoette was hij erg geïnteresseerd in het Christendom. in 1271 maken ze een 2e trip waar ook Marco Polo deel van uit maakte.

Roomse christenen in China -
in 1291 vestigde Johannes van Montecorvino zich als bisschop in Peking waar. Hij vertaalde de Bijbel en kerstende 6000 mensen. Samen met andere Europese priesters breidde het Chinese aartsbisdom zich uit. In 1368 werd de laatste Keizer van de Yuan-dynastie verslagen door Hongwu, de 1e Keizer van de Ming-dynastie. Hij verbrak de Chinees-Europese contacten.

Macht en prestige -
De Chinese bevolking nam toe van 40 miljoen tot 100 miljoen in de tijd van Steden en Staten. Keizer Hongwu versterkte de noordgrens door de Grote Muur te laten repareren en te verhogen. Keizer Yongle zette een miljoen Chinezen aan het werk om de Verboden Stad te bouwen. De Chinezen bouwde een grote vloot en intimideerde de wereld er mee omdat de vloot de grootste van de wereld was. in 1433 was de grootste vloot expeditie. Keizer Xuande maakte een eind aan de vloottochten en China keerde zijn rug tegen de wereld. In 1436 verbood hij de Chinezen zelfs om het land te verlaten en China werd een autarkie.


Geschiedenis China en Europa hoofdstuk 2
China en de opkomende wereldeconomie
Portugezen in China -
In 1488 hadden Portugese zeevaarders als eerste Europeanen het zuidpunt van Afrika bereikt. In 1498 bereikte Vasco da Gama India. In 1511 bereikten de Portugezen het Midden-Oosten. Sinds 1368 was er nauwelijks handel tussen China en Europa maar in 1517 mochten er 8 Portugese schepen naar Canton. De Chinezen vonden de Portugezen een slecht volk en kregen hierdoor een slechte reputatie.

Groeiende handelscontacten -
Eerst hielden de Chinezen de Portugezen op afstand maar later kregen ze toch belangstelling voor dingen die zijn niet hadden zoals vuurwapens en specerijen. in 1555 kregen de Portugezen toestemming een factorij te beginnen op Macau. Toen de Spanjaarden ook gingen mee handelen, mochten de Chinezen ook weer vrij handelen. Met exportproducten zoals zijde, porselein en thee speelden ze een belangrijke rol in de wereldeconomie.

China onder de Mantsjoes -
De 16e eeuw was een tijd voor politieke rust en economische voorspoed, maar in de 1e helft van de 17e eeuw ging het minder goed. In 1644 verjoeg het Mantsjoe-leger de laatste Mingkeizer. Dit was het begin van de Qing-dynastie die de laatste keizer-dynastie zou zijn. China beleefde een tijd van stabiliteit en de bevolking groeide tussen 1650 en 1800 van 100 naar 300 miljoen.

Chinees in Europa -
In de 17e eeuw kwam er ook Nederlanders en Britten naar China. De VOC bracht in 1651 voor het eerst Thee naar Nederland. Thee werd erg populair in Europa en het werd het belangrijkste exportproduct van China. In de 18e eeuw mochten de Nederlanders ook een handelskantoor in Canton stichten. In de verlichting was er een groeiende interesse voor verre volkeren.

Missie in China -
Tot de 17e eeuw had China een technologische voorsprong maar door de wetenschappelijke revolutie in Europa nam Europa de leiding. Hierdoor konden missionarissen de aandacht trekken van de toplagen in China en zo verspreidde ze het Katholicisme. In 1700 waren er zo’n 300.000 christenen in China, maar er ontstond een conflict tussen de Keizer en de Paus. De Keizer vond dat de Paus niks over de Chinezen te zeggen had dus stuurde alle missionarissen weg en verbood het Christendom.

Speelbal van het moderne imperialisme
Opium en oorlog -
Steeds meer Chinezen begonnen het buitenlands product opium te gebruiken. Het was door de Portugezen in China geïntroduceerd. De Chinese keizer verbood het maar de Britten smokkelde het naar binnen via Canton. Het aantal verslaafde steeg van 2 naar 12 miljoen. De Chinezen kochten het met zilveren munten waardoor er meer geïmporteerd werd dan geëxporteerd. Hierdoor raakte de Chinese economie ontwricht. In 1839 liet keizer Daoguang 20.000 kisten vernietigen waardoor de Britten woedend werden en de kust van China bombardeerde. Door de wetenschappelijke revolutie en de industriële revolutie waren de verhoudingen in de wereld erg veranderd en de Chinezen merkten dat ze niks konden beginnen tegen de Britten.

De openstelling van China -
De keizer moest de Britten hun zin wel geven en tekende in 1842 het Verdrag van Nanking. Hierin werd bepaald dat de Britten in 5 steden onbeperkt mochten handelen. Ook moesten de Chinezen schadevergoedingen betalen. Frankrijk en de VS wilden ook soortgelijke ‘ongelijke verdragen’ met China sluiten. Hierdoor ontstond in 1856 de tweede Opiumoorlog. Natuurlijk werd dit gewonnen door de Frans-Britse troepen en werd nu in heel China de dienst uitgemaakt door hun. Opium mocht overal verhandeld worden. Ook werd het Christendom weer in China toegelaten. In verdragshavens langs de kust kregen de imperialistische mogendheden exterritoriale rechten. Buitenlanders leefden in concessies. ook Japan verscheen en voerde een oorlog tegen China in 1895 en moest China Taiwan afstaan.

Stilstaan of vooruitgaan -
China werd geen kolonie maar een speelbal van de imperialistische mogendheden. Sommige mandarijnen wisten dat ze de macht alleen konden herwinnen als het naar westers voorbeeld moderniseerde, maar sommige mensen hielden zo erg vast aan het oude dat het hier niet van kwam. Keizerweduwe Cixi liet zelfs een door de Britten aangelegde spoorlijn vernielen.

Bedreigde republiek
Van keizerrijk naar republiek -
In 1912 vond een democratische revolutie plaats in China. Sun Yat-sen vond dat China een republiek naar westers voorbeeld moest worden, gebaseerd op nationalisme, socialisme en democratie. Hij richtte de Kwomintang(Chinese volks partij) op. De dood van Cixi in 1908 maakte de weg voor een democratische revolutie vrij en op 1 januari 1912 werd Sun uitgeroepen door de nationale vergadering tot eerste President van China. De vorming van een moderne staat werd geen succes. Krijgsheren maakten in de provincies de dienst uit en er heerste chaos en burgeroorlog. Waarin krijgsheren met elkaar en de regering vochten, pas in 1925 toen Chiang Kai-shek de macht kreeg versloegen ze de krijgsheren.

China en Japan -
Tijdens de WO1 steunden China en Japan de geallieerden. In 1919 werden in het verdrag van Versailles de Duitse concessies aan Japan toegewezen. Tijdens de wereldcrisis in 1930 werd Japan een grote bedreiging voor China omdat Japan heel oost-Azië wilde overheersen en uitbitten. Ze begonnen in China. In 1931 namen ze heel Mantsoerije in.

Nationalisten en communisten -
Modern denkende Chinezen hoopte tot 1919 op westerse steun bij vernieuwing van hun land. Maar na de teleurstelling van het Verdrag van Versailles vestigden velen hun hoop op Lenin. Om het communisme in China uit te breiden stuurde hij in 1921 de Nederlandse communist Sneevliet naar Shanghai. Samen met o.a. Mao Zedong richttte hij de CCP op. Samen met de KMT werd het een verenigd front tegen de krijgsheren. Na het verslaan van de krijgsheren keerde Chiang Kai-shek zijn rug naar de CCP. Hierdoor kwam een burgeroorlog tussen de nationalisten en communisten. Die pas eindigde met de communistische machtovername in 1949.

Oorlog en revolutie
Chinees-Japanse Oorlog en Tweede Wereldoorlog -
Op de Marco Polo brug ontstond een schietpartij tussen Chinese en Japanse soldaten, dit gaf aanleiding voor Japan om een groot leger naar China te sturen. Ze namen Nanking in waar ze veel vrouwen verkrachtte en veel mensen vermoorde. Japan ging verder met veroveringen in China waarbij ze in eerste instantie de buitenlandse concessies buiten beschouwing lieten. Tot 7 december 1941 als Japanners een Amerikaanse vloot in Pearl Harbor aanvallen en Duitsland als bondgenoot verklaard. De geallieerde gaven voorrang aan de bevrijding van Europa en in 1943 maakten ze afspraken met Chiang over hulp en over de ongelijke verdragen. Ook kregen ze alle gebieden terug incl. Taiwan. China beloofde om druk op Japan te blijven uitoefenen. in 1945 vielen de Russen Mantsoerije binnen en lieten de Amerikanen een atoombom op Japan vallen. 15 augustus capituleerde Japan.

De Chinese revolutie -
Door de oorlog was China weer een volwaardige mogendheid. Het werd 1 van de vaste leden van de Veiligheidsraad, dat is de belangrijkste vergadering binnen de VN. Toch was China zwak en verdeeld. Economisch onderontwikkeld en de burgeroorlog laaide na de oorlog weer op. Moa bouwde een groot en sterk rood leger. In 1949 trokken communisten Peking binnen en riep Mao de Volksrepubliek China uit. Peking werd weer de hoofdstad en de Chinese revolutie was een feit. Chiang vluchtte met 1,5 miljoen aanhanger naar Taiwan waar hij het gezag in heel China claimde. Omgekeerd probeerde Mao Taiwan te veroveren maar dat lukte niet door hulp van westerse landen.


Geschiedenis China en Europa hoofdstuk 3
De gesloten deur
Een communistische samenleving -
Na de revolutie bouwden de Chinese communisten hun volksrepubliek op met een planeconomie. Alles kwam onder staatstoezicht, in 1958 startte Mao de Grote Sprong Voorwaarts, een vijfjaren plan waarbij de Chinese massa werd gemobiliseerd om de landbouw- en industrieproductie te vergroten. Privébezit werd afgeschaft. Het plan mislukte en er stierven 20 miljoen chinezen als gevolg van de hongersnoden. Intussen indoctrineerde de CCP het volk met zijn propaganda. Mao werd als een god vereerd. In 1966 wilde Mao de Chinese maarschappij volgens marxistische ideeën veranderen met een nieuwe campagne: de Culturele Revolutie. Mao’s interpretatie van het marxisme, werd beschuldigd van verraad en revisionisme.

Internationale spanningen -
De nieuwe regering maakte in 1949 een eind aan de opiumhandel en aan alle buitenlandse concessies. China hielp bij de dekolonisatie doordat ze de communisten in die landen hielpen. In de eerste jaren kreeg China veel hulp van de Sovjet Unie. Terwijl China bang was voor de kapitalistische dreiging waren de Amerikanen en niet-communisten bang voor de vestiging van een groot communistisch wereldheerschappij onderleiding van Stalin en Mao. Die angst bereikte een hoogtepunt toen in 1950 het communistische noord Korea het kapitalistische zuid Korea binnenviel. China hielp Noord Korea terwijl de VN Zuid Korea hielp met het sturen van een groot leger. De oorlog liep in 1953 uit tot een wapenstilstand.
China was ook actief in de wapenwedloop en in de dreiging van een atoomoorlog. Na de dood van Staling in 1953 werden de verhoudingen tussen Rusland en China koel omdat Chroesjtjov anders tegen het marxisme op keek. Er braken gevechten uit in 1969. Hierdoor gooide Mao de grenzen weer dicht en had China geen contact meer met Europa.

De open deur
Internationale ontspanning -
In 1970 verkeerde China op het wereldtoneel in een geïsoleerde en zwakke positie. Het kapitalistische westen en het Oostblok behoorde tot de vijandige buitenwereld. Aan de zuidgrens woedde de Vietnam oorlog waar China geld en wapen gaf aan de communisten. In 1971 besloten ze om het contact met de VS te verbeteren. Nixon kwam naar China en China kwam weer in de VN en Veiligheidsraad. De verbeterende verhouding zorgde voor een verzwakte positie van SU en bevorderde ontspanning in de koude oorlog. Vanaf 1965 traden landen toe aan de EU.

Vier moderniseringen -
In 1976 stierf Mao. De nieuwe chinese leider Deng Xiaoping zette China’s economische deur naar de wereld wijd open. Deng zag dat het isolement had geleid tot een grote achterstand van de Chinese wetenschap en techniek. Hij wou de welvaart van de Chinese burger verbeteren en deed dit onder andere door landbouwgrond terug te geven en buitenlandse bedrijven te laten samen werken met Chinese bedrijven. In 1989 kwam Gorbatsjov naar China waardoor hun afstandelijke verhouding verdween.

Werkplaats van de wereld -
De moderniseringen leidden tot een groei van gemiddeld 10% per jaar. Door de productie van consumptiegoederen voor de export werd China werkplaats van de wereld. Vanaf 1985 groeide de export van China pijlsnel en werd het een belangrijke handelscontact van EU. Veel jonge Chinezen verhuisden van het platte land naar de stand, hierdoor kwam de industriële revolutie in ontwikkeling.

Beperkte vrijheid -
Chinezen kregen meer economische vrijheid maar hun politieke vrijheid was beperkt. Als je over de politiek zei kon je gearresteerd worden. China bleef een autoritaire eenpartijstaat, waarin de overheid koste wat kost de nationale eenheid wilde bewaren en waarin weinig ruimte was voor mensen rechten.

China en de wereld -
De overheid stelde zich ook te weer tegen de informatiemaatschappij. Terwijl China het land was met de meeste internet aansluitingen. China blokkeerdewel sites van bijvoorbeeld Amnesty International.


Tijd balk belangrijke data:
500 v. C. - 300 v. C. – Tijd v. strijdende staten in China, feodale staten strijden om hegemonie
334 v. C. – Alexander de Grote veroverd Perzië
221 v. C. – Begin van de Qin-dynastie
| 221 v. C. – Qin Shi Huangdi wordt 1e keizer van China en unificeert China
206 v. C. – Han-dynastie tot 589.
| 166 – Eerste Romeinen naar China.
589 – Sui-dynastie tot 618.
| 610 – Opening van het Grote Kanaal
618 – Tan-dynastie tot 907.
907 – Politieke verdeeldheid tot 1297
| 1258 – De Mongolen namen Bagdag over
| 1264 – Kublai Khan werd de machtehebber van het Mongoolse rijk
| 1271 – Kublai Khan roept zich zelf uit to Keizer van China
| 1294 – Opvolger van Kublai Khan krijgt te maken met opstanden van Chinezen
1297 – Yuan-dynastie tot 1368.
1368 – Ming-dynastie tot 1644.
| 1368 – Hongwu word Keizer en verbrak de contacten met Europa
| 1488 – Portugezen bereiken Zuidpunt van Afrika
| 1498 – Vasco da Gama bereikt India
| 1511 – Portugezen bereiken Midden-Oosten
| 1514 – Portugezen bereiken Chinese kust
| 1517 – 8 Portugese schepen naar Canton
1644 – Qing-dynastie (Mantsjoes) tot 1912.
| 1644 – Mantsjoe-leger verjaagt Mingkeizer
| 1651 – VOC bracht thee naar Nederland
| 1842 – Het Verdrag van Nanking
| 1856 – Tweede Opiumoorlog
| 1895 – Japan wint oorlog van China en krijgt Taiwan
| 1908 – Cixi gaat dood, hierdoor kwam er een democratische revolutie
1912 – Sun Yat-sen wordt door de Nationale vergadering uitgeroepen tot 1e president.
1925 – Sun gaat dood en generaal Chian Kai-shek word de leider van de KMT en president.
1931 – Japan neemt Mantsoerije in
1937-1945 Chinees-Japanse oorlog
1937 – Japanners nemen Nanking in
1941 – Aanval op Amerikaanse vloot in Pearl Harbor
1943 – Chiang en geallieerden maken afspraken over hulp en ongelijke verdragen
1949 – Communistische machtsovername, einde aan opiumhandel en concessies
1950 – Zuid Korea val Noord Korea binnen
1953 – Wapen stilstand in Korea
1965 – Landen treden toe tot Europese Unie
1972 – Nixon gaat naar China
1976 – Mao overlijd
1977 – Deng Xiaoping word leider van China en partijvoorzitter CCP
1989 – Gorbatsjov komt naar China, einde aan afstandelijke verhouding