H3 Basisstof 2 - Genenparen

Hoofdstuk 3 - Genetica

—-—--—-—-—-—-—-—- Basisstof 2 —------- Genenparen—-—-—-—-—-—--—-—-

Homologe chromosomen = chromosomen die dezelfde erfelijke eigenschappen bevatten.

Homozygoot = Een genenpaar bestaat uit 2 dezelfde allelen. (AA of aa)

Heterozygoot = Een genenpaar bestaat uit 2 verschillende allelen. (Aa)

Dominante allel = Het allel die in een heterozygoot genenpaar tot uiting komt

Recessieve allel = Het allel dat in een heterozygoot genenpaar niet tot uiting komt. Dit allel komt alleen tot uiting in een homozygoot genenpaar.

Welke allelen dominant of recessief zijn, verschilt per soort.

Personen die een heterozygoot genenpaar hebben zijn drager van het recessieve allel.

Onvolledig dominant = Wanneer je met een heterozygoot genenpaar een verschil ziet in fenotype vergeleken met een homozygoot genenpaar. Bijvoorbeeld bij oogkleur, iemand die homozygoot is voor bruine ogen heeft een donkerdere bruine kleur als iemand die heterozygoot is.

Intermediair fenotype = Het fenotype dat ontstaat bij 2 onvolledig dominante allelen. Bijvoorbeeld bij bloemen die heterozygoot rood en wit zijn worden roze. (Beide allelen zijn “even sterk”) (ArAw)

Recombinatie = herverdelen van erfelijke eigenschappen. Door recombinatie hebben nakomelingen een andere combinatie van allelen dan beide ouders. (Door meiose en geslachtelijke voortplanting)

• Bij meiose 1 gaan de chromosomen uit een chromosomenpaar uit elkaar en worden willekeurig over de dochtercellen verdeeld.
• Bij de mens (n = 23) kunnen geslachtscellen ontstaan met 2^23 (8,4 miljoen) combinaties van chromosomen.
• Door bevruchting ontstaat er weer een diploïde cel (zygote) en worden de allelen en chromosomen van de ouders weer bij elkaar gebracht. Zo ontstaan er door recombinatie nieuwe genenparen.
• Door recombinatie = genetische variatie