Hoofdstuk 1, Landschappelijke Diversiteit

H1. Landschappelijke diversiteit. Nederland is een soort geologisch kruispunt op de wereldbol. Dwars door ons landje loop de HUN-lijn (Haarlem Utrecht Nijmegen) die aangeeft tot waar het landijs ooit is opgeschoven. Haaks op die HUN-lijn staat de hoogtelijn van 1 meter + NAP. Tot aan die lijn zou Nederland overstromen als we geen dijken en andere waterwerken om om landje heen hadden gebouwd.

Nederland kent eigenlijk geen puur natuur landschap meer. Het Waddengebied komt hier nog wel het dichtste bij, maar in de rest van Nederland heeft de mens grote invloed op hoe het landschap eruit ziet. Wonen, werken, vervoer en ontspanning hebben bijgedragen aan de manier op hoe ons landschap er nu uit ziet. Een landschap kun je beschouwen als een huis. De bouwstenen zijn bijv. de bomen, planten, rivieren en heuvels. Cultuurlandschappen weerspiegelen de invloed van de mens in een gebied. De natuurlijke elementen zijn aangepast, of verwijderd door de mens. Ze zijn aangevuld met dingen die van toepassing zijn voor de mens.

Morfologie = landschappelijk gezicht.

De 7 hoofdlanschappen op basis van grondsoorten zijn: - veenweiden en droogmakerijen - veenkoloniaal lanschap - zeekleilandschap - rivierkleilandschap - zandlandschap - heuvellanschap - stedelijk gebied

Verkaveling (ook wel perceelsvorm of kavelvorm genoemd) wordt onderscheidden in 4 hoofdtypen: 1) Blokverkaveling – De kavels hebben geen strakke of logische vorm
2) Strokenverkaveling met bebouwing – lange en smalle kavels gescheidden door sloten met bebouwing op de kavels
3) Strokenverkaveling zonder bebouwing – Is het zelfde als de vorige alleen dan zonder bebouwing op de kavels
4) Moderne rationele verkaveling – De moderne akkers met strakke vormen waarmee boeren hun geld verdienen en die tegemoet komen aan de eisen die een ver doorgevorderde landbouwmechanisatie stelt

Ecologie: is de wetenschap die de betrekking tussen organismen, dus de levende natuur (inclusief de mens!) en hun omgeving bestudeerd.

De 4 functies van het landschap. Het landschap kan 4 verschillende functies hebben: · Draagfunctie · Productiefunctie · Regulatiefunctie · Informatiefunctie
Draagfunctie: Het landschap draagt een groot aantal elementen zoals huizen, kantoren, fabrieken etc. Aan de oppervlakte vinden activiteiten plaats. Productiefunctie: Het lamschap bied ons de mogelijkheden voor het verkrijgen van voedsel en bouwmaterialen. Het voorziet ons van zaken zoals brandstof, water en lucht. Regulatiefunctie: De ecosystemen in het landschap zorgen ervoor dat bepaalde processen geregeld worden, vangen verstoringen op en zorgen (min of meer) voor een natuurlijk evenwicht. Informatiefunctie: Het landschap vervult een aantal niet-materiële behoeften van de mens: genieten van de schoonheid van de natuur, recreatie, interesse en/of wetenschappelijke belangstelling.

De tijd waarin wij leven is waarschijnlijk een interglaciaal tijdperk en wordt het holoceen genoemd. De opwarming van de aarde zette zo’n tienduizend jaar geleden in. Dit holoceen volgt op het pleistoceen, waarin een lange reeks van jaren glacialen en interglacialen voorkwamen. Glaciale tijdperken duurden waarschijnlijk heel wat langer dan het Holoceen nu.

Drentsche Plateau en Brabantse Peel zijn onafzienbare hoogveengebieden. Ze zijn ontstaan doordat de waterafvoer stagneerde.

Tertiëre klei: Ouder dan 2,5 mln. Jaar en ondoorlatend.

De zand en löss landschappen vertonen al tienduizenden jaren sporen van menselijke bewoning. Dit lijkt vreemd omdat zand geen echt vruchtbare grond is. Maar door het reliëf ontstond er zoveel variatie in bodems en waterhuishouding dat het houden van rundvee te combineren was met bijv. akkerbouw.

Waar vroeger zandafgravingen waren zijn nu bollenvelden. Door dat het landschap mooi vlak werd als het zand was afgegraven, ontstonden er geestgronden en die waren uitermate geschikt voor de bollenteelt. Men vind deze gronden met name in Zuid Holland.