The Beatles

Ons profielwerkstuk gaat over the Beatles, maar waarom hebben we dit onderwerp uiteindelijk gekozen? Na een uitgebreide oriëntatie over verschillende onderwerpen leek dit ons het meest interessante onderwerp, omdat we alle drie geïnteresseerd zijn in de muziek van de jaren ’60. Evelien is bijvoorbeeld al heel lang fan van de Beatles en is naar een concert van Paul McCartney geweest en Marja en Sarah luisteren ook graag naar de Beatles.  Onze interesses lagen bij de vakken Engels en Geschiedenis, dit hadden we ook allemaal in ons vakkenpakket.

 Nadat we het onderwerp hadden vastgesteld, hebben we gezamenlijk een film over de Beatles gekeken, ook hebben we allemaal verschillende boeken over de jaren ’60 gelezen en allemaal verschillende sites van de Beatles.

 In het begin van het werkstuk liepen we allemaal tegen verschillende problemen aan. We konden geen juiste informatie vinden, we hielden ons niet goed aan de planning, onze deelvragen liepen niet goed met elkaar over en de deelvraag werd niet goed genoeg beantwoord, maar door de hulp van meneer van Rijnberk, meneer Geefshuijzen en door goede samenwerking zijn we er gelukkig toch uit gekomen. Als laatste willen wij daarom graag nog even de ruimte nemen om leraren bedanken voor de tijd en hulp die we van hen hebben gekregen. Wij danken hen voor het verschaffen van relevante informatie. Wij hebben deze informatie zeer goed kunnen gebruiken voor het maken van ons profielwerkstuk.

Zonder de medewerking en motivatie van hen waren wij nooit tot dit resultaat gekomen. Daarmee beëindigen wij ons voorwoord, wij zijn erg trots op ons resultaat en hopen dan ook dat wij jullie wat kunnen bij brengen over de Beatles.

Inleiding

 “When I find myself in times of trouble, mother Mary comes to me, speaking words of wisdom, let it be, And in my hour of darkness, she is standing right in front of me, speaking words of wisdom, let it be, let it be, let it be, let it be, let it be, whisper words of wisdom, let it be” Wie kent deze songtekst niet? Nog steeds is niemand de tijd van de Beatles vergeten. Je hoort de muziek nog vaak terug, bijvoorbeeld in films. Hieruit blijkt dat de Beatles veel succes hebben gehad in die tijd en nu nog steeds, ook heeft de Beatles veel dingen beïnvloed. Onze hoofdvraag luidt; Hoe past het succes, ontstaan en ondergang van de Beatles in het tijdsbeeld van de jaren ’60. Wij zullen hierbij een aantal deelvragen beantwoorden, met daarbij een aantal sub-deelvragen:

Hoofdstuk 1: De ontwikkeling van de jeugdcultuur in de jaren vijftig

De jaren vijftig werd gezien als een saaie tijd van hard werken en weinig verandering. De oorlog was net achter de rug. De maatschappij was strak georganiseerd en het gezag van de overheid en dat van de kerk was onaantastbaar.

Mensen zochten in deze tijd een nieuwe houvast. De oorlogsjaren waren nog vers in het geheugen, veel mensen leefden in grote armoede. Het moraal was streng en de jeugd opstandig, toch moesten zij zich aanpassen anders lagen ze eruit.

Het gezin was in deze tijd de grootste steunpilaar. Huiselijke gezelligheid was daarom erg belangrijk. Kinderen werden opgevoed onder het motto: rust, reinheid en regelmaat. 

Ondanks de strakke levensstijl was het leven in de jaren vijftig begrijpelijk en duidelijk. De meeste mensen hadden de oorlog meegemaakt. Je moest hard werken om een betere toekomst op te kunnen bouwen. Men wilde nu een vaste grond onder de voeten krijgen en zekerheid hebben.

 Toch blijft onze vraag; hoe is het de jeugd uiteindelijk  gelukt om door deze muur van orde, regelmaat en discipline te breken en zich te ontwikkelen op de manier die zij willen?!

1.1.1 De verzuiling

In de inleiding kon je lezen dat het leven van de meeste mensen in de jaren vijftig werd beïnvloed door de macht van de overheid en van de kerk. De kerk beïnvloedde het dagelijkse leven van veel mensen doormiddel van de verzuiling.

De verzuiling was een proces van de maatschappij.Mensen met dezelfde levensovertuiging voelden zich tot elkaar aangetrokken en uiten dit in organisaties, verenigingen, scholen etc.  Hoe kwam het dat de verzuiling zo veel invloed had op mensen in de jaren vijftig?

Na de oorlog was Nederland verdeeld in vier gescheiden, naast elkaar levende groepen. Deze groepen bestonden uit: de katholieken, protestanten, socialisten en liberalen. De verzuiling was voor de Tweede Wereldoorlog al begonnen. Er waren een aantal mensen die hadden gehoopt dat er een einde zou komen aan de verzuiling na de tweede wereldoorlog. Dit was niet het geval. Vooral in de jaren vijftig werd de verzuiling als iets positiefs gezien. Doordat de verzuiling als iets positiefs werd gezien werd het sterker en zag de meerderheid van de mensen dit als een vooruitgang. De verzuiling was doorgedrongen tot alle hoeken van de maatschappij. Vooral de omroepen hebben een grote rol gespeeld in het ‘verspreiden’ van de verzuiling. Bij verschillende zuilen hoorden verschillende tv- en radiozenders. Toen de media nog niet bekend was speelde de krant de belangrijkste rol. Het was voor verschillende zuilen niet alleen belangrijk om propaganda te maken via de media of de krant, maar ook om in de eigen kring eenstemmigheid en opvattingen te bewaren. [1]

Iedere zuil had dus een eigen school, een eigen krant, een eigen omroep en een eigen politieke partij. Wilde jij je bijvoorbeeld bij een sportclub aanmelden en was je geloofsovertuiging protestants dan moest je, je bij een protestantse sportclub voegen.  Zelfs in je vrije tijd, die in die tijd nog schaarst was, werd je geacht die door te brengen met mensen van je eigen geloofsovertuiging. Een bekende uitspraak uit de tijd van de verzuiling is: ‘twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen’.

De zondagsrust was tijdens de verzuiling een zeer serieuze aangelegenheid. In de Tweede Kamer werd in 1953 zelfs gedebatteerd of het luiden van de kerkklokken niet in tegenstrijd was met de zondagsrust. Een parlementslid vroeg zich sarcastisch af of Abe Lenstra wel een doelpunt mocht maken op zondag, omdat dat gejuich zou oproepen wat is strijd was met de zondagsrust. Een serieuzer gevolg van zich strikt vasthouden aan de zondagsrust was na een waternoodramp in 1953, de hulpverlening kwam pas laat op gang omdat de ramp plaatsvond op een zondag. [2]

Het is wel duidelijk te zien dat de maatschappij in de jaren vijftig veel draaide om de verzuiling. Veel mensen waren hier positief over, de oorlog was net voorbij en de verzuiling zorgde voor vooruitgang. Toch waren er altijd nog mensen die hadden gehoopt dat na de oorlog een einde zou komen aan de verzuiling. Het eindigen van de verzuiling na de oorlog had waarschijnlijk kunnen leiden tot meer persoonlijke ontwikkeling en had de samenleving minder bekrompen gemaakt.

1.1.2 De wederopbouw

Waarom had de overheid in de jaren vijftig zo veel macht? Dat was vooral omdat de  eerste vijftien jaar na de Tweede Wereldoorlog gold als een periode van wederopbouw. Die werd met kracht ter hand genomen, dankzij de Marshallhulp, de gezamenlijke inspanning van de overheid , het bedrijfsleven en de gewone burger. In de loop van jaren maakte we ook kennis met het verschijnsel welvaart.

Veel artikelen die in de eerste levensbehoeften moesten voorzien waren nog op de bon na de wereldoorlog. Pas in 1952 toen de rantsoenering van koffie werd opgeheven ging het bergopwaarts met de economie. De welvaart steeg.  Met hard werken was het de bevolking in relatief korte tijd gelukt om er weer bovenop te komen. Eind jaren vijftig stond Nederland in de top tien van de rijkste landen.

De welvaart steeg, daar steeg het opleidingsniveau ook mee.

In 1950 hebben de meeste mensen alleen een basisonderwijs gehad. Slechts drie procent van de jongeren ging naar de universiteit. De drie procent die naar de universiteit gingen waren ook van rijke families. Toen de productie ingewikkelder werd werden mensen ervan bewust dat ze meer hoger opgeleiden mensen nodig hadden. De overheid deed er alles aan om jongeren naar het middelbare en hoger onderwijs te krijgen. Het school- en college geld ging omhoog en de kinderbijslag voor de niet-werkende kinderen ging omhoog. Dit plan werkte, van 1950 tot 1970 verdrievoudigde de deelname aan het voortgezet onderwijs, en de deelname aan de universiteiten verviervoudigde.[3]

Het begin van de jaren vijftig was dus een periode van wederopbouw.  Door gezamenlijke inspanningen van de overheid, het bedrijfsleven en de gewone burger was de wederopbouw goed op gang en steeg ook de welvaart mee. Men kreeg in deze tijd, de wederopbouw,  meer mogelijkheden de kennis uit te breiden. Je zag steeds meer mensen die deelnamen aan het voortgezet onderwijs en gingen nu ook naar de universiteit, die niet meer alleen voor de ‘rijke’ bevolking was. Wel was het nog steeds hard werken. De wederopbouw en de stijgende welvaart kostte dus veel inspanningen. Een vrije zaterdag kenden ze in niet in het begin van de jaren vijftig. [4]

De werkende man genoot alleen op zondag van een kopje koffie, terwijl zijn vrouw tegenover hem zijn verstelwerk aan het doen was. De oudste dochter hielp mee in het huishouden. [5]

Op 23 december 1960 gebeurde er iets wat voor de bevolking aan het begin van de jaren vijftig als ‘onmogelijk’ werd gezien, de vrije zaterdag werd goedgekeurd! Ook werd de werkweek ingekort van vijfenveertig  naar veertig uur. Naast de vrije zaterdag kreeg men ook meer vakantiedagen.

Ondanks het harde werken van de bevolking kwam er dus  toch een mogelijkheid om op vakantie te gaan. Ook dit was nieuw voor de jaren vijftig. Je zag de eerste reisfolders en reisorganisaties opkomen. In het begin van de jaren vijftig speelde de vakantie zich vooral thuis en in de directe eigen omgeving af. Kamperen werd erg populair, tentje achterop de fiets en je kon een ‘weekendje’ weg. De kuststrook was het populairst. Ook gingen veel mensen een dagje naar Zandvoort, Scheveningen of de dierentuin met het hele gezin. Toen er meer mensen een auto in hun bezit kregen en de caravan op komst kwam gingen ook steeds meer mensen naar het buitenland op vakantie.

Bermtoerisme werd in deze tijd erg populair. Het was de normaalste zaak van de wereld om met het gezin langs de weg te gaan picknicken terwijl de auto’s voorbij ‘raceten’ . Lang duurde het ook niet. Deze ongewone vorm van recreatie werd al snel verboden. Dit was een tegenvaller voor de jongeren generatie die volop gebruik maakten van het bermtoerisme. Bermtoerisme werd door de jongeren vooral gebruikt om te ontsnappen aan de strenge ouders en leraren. Uiteindelijk werd er een oplossing gevonden en werden er jeugdherbergen opgericht waar jongeren konden komen. Dit was een ideale plek, ouders wisten waar hun kinderen zouden overnachten, en de jeugd had een plek waar ze allemaal samen konden komen. [6]

1.1.3 De jongeren

Een van de meest opvallende dingen in de jaren vijftig was de opkomst van een aparte jongerencultuur. Hoe werd dit veroorzaakt en waarom wilden de jongeren zich anders gaan gedragen dan dat hun ouders daarvoor hadden gedaan?

Het begon als eerst bij de arbeidsjeugd. Werkende jongeren kregen beschikking over hun eigen geld en daarnaast kregen ze ook meer vrije tijd. Voor deze tijd  werden jongeren streng in de gaten gehouden door hun ouders.  Ze ontwikkelden samen een eigen leefstijl die ernstig boste met de normen en waarden van de gezagsdragers. Er ontstonden nieuwe ideeën. Overal in de samenleving kwamen mensen in opstand en dit was het begin van de jeugdculturen.

Er ontstonden nieuwe muziekstijlen waar vooral de jongeren naar luisterden. Rock ’n Roll, Jazz, Folk en Beatniks. Uit de muziek die toen ontstond stamt de muziek van deze tijd uit.

Inde jaren vijftig ontstonden er twee jongeren subculturen, de kuiven en artistieken. De kuivencultuur vormde zich uit de Amerikaanse Rock ’n Roll- en filmsterrencultuur. De artistiekelingen haalde hun inspiratie deels uit de Amerikaanse cultuur en deels uit Parijs. Onder de ouderen heerste door deze veranderingen grote paniek. Ze wisten niet wat er zou gaan gebeuren en vreesden het ergste. In 1955 schreef de journalist Jan Vrijman een serie artikelen over deze jongeren, die hij nozems noemde.

 Dit stond voor 'Nederlands Onderdaan Zonder Enige Moraal'. De term sloeg als een bom in, en werd vervolgens gebruikt voor ieder afwijkend gedrag van de jongeren.

De nozems leefden volgens Vrijman;  ‘zonder zich te bekommeren om burgerlijk gedoe als vast werk, een gezin of de toekomst’. Ze gingen naar cafés , de snackbar, de bioscoop of de dancing. Reden rond op brommers en dansten op de Amerikaanse  rock & roll. Het uiterlijk was erg belangrijk voor de nozems. De meisjes waren zwaar opgemaakt, hadden hoog opgetoupeerd haar en droegen strakke truitjes, wijde rokken met daaronder petticoats. Ook de jongens kleedde zich naar het voorbeeld van helden als James Dean en Elvis Presley. Het haar zat in opgekamde kuiven en droegen leren jacks, spijkerbroeken, laarzen en T-shirts. Dit was een kledingsstuk dat in 1950 was geïntroduceerd door de filmster Marlon Brando.

Ook seksualiteit, een onderwerp dat bij volwassenen taboe was, speelde een grote rol. De ‘vetkuiven’ bijvoorbeeld hadden het altijd over ‘lekkere wijven’ en ‘naar bed gaan met vrouwen’. Of de jongeren ‘dit’ ook werkelijk waar deden was een ander verhaal. [7]

Als je terugkijkt naar alle drukte die zich rond deze jongeren vormden is het moeilijk te begrijpen wat precies de reden was. Als je naar de sociale problemen en drugsproblemen van de jaren negentig kijkt, was er toen weinig aan de hand. Misschien vreesde men de voor de kleine scheurtjes in de net stabiele samenleving van die tijd. Het is deze jongeren wel gelukt om zich te verzetten tegen de oudere generatie. In de jaren zestig ontwikkelde deze jongerencultuur zich verder. Democratisering, ontkerkelijking en het lak hebben aan het ouderlijk gezag. Oude normen en waarden werden verbroken, de jeugd had een doel.

 1.2 De jaren zestig

Alles liep zoals het hoort tot eind van de jaren vijftig. De maatschappij was kalm en alles liep ‘zoal het hoort’. Burgerlijk, braaf en soms een beetje bekrompen. Voor de jeugd niet de ideale plek om zich te ontplooien omdat er weinig vrijheid was. Voor de oudere generatie was het een rustig en ordelijk bestaan. Maar er brak en nieuw tijdperk vol verandering aan, de jaren zestig. Aan het eind van de jaren vijftig begon in Amerika de jeugd zich al tegen dit ordelijke en rustige bestaan te verzetten. Dit verschijnsel sloeg als snel over naar Europa.

Aan het begin van de jaren zestig werd de jeugd steeds rustelozer, ze zochten naar een nieuwe identiteit. Met de opkomst van The Beatles, vier jongen uit Liverpool Engeland, veranderde de beschermde wereld uit de jaren vijftig voor de jongeren volkomen. De muziek zou een bijdrage leveren aan de vernieuwing. [8]

Alleen al de lange kapsel van deze jongens ( the Beatles kapsels), riepen tegenwerking op tegen de orde. De jeugd zag the Beatles als een soort bevrijders die een uitweg vormden voor de geordende maatschappij. Ze konden zorgeloos losgaan op de muziek en zichzelf zijn. De jeugd voelde de veranderingen aan. De muzikale revolutie riep gevoelens op in de jonge mensen, die zich op allerlei mogelijke manieren wilden uiten.

Eind jaren vijftig werden de draaiende heupbewegingen van Elvis Presley als een vloek beschreven. De burgers waren geschokt en wilden ingrijpen in een proces dat in de jaren zestig in een stroomversnelling zou raken. De maatschappij werd opgeschud. Alle generaties werden hiermee geconfronteerd. De bevolking voelde zich bedreigd in zijn bestaan.

1.2.1 Nieuwe vrijheid

De jongeren vochten voor hun nieuwe  vrijheid die nog verder zou gaan uitbreiden. Volgens de jeugd was de maatschappij verrot, ingeslapen en aan een nieuwe denk- en zienswijze. Daar werd door de jongeren constant op gewezen. Ze streden voor allerlei zaken. Blanke en zwarte jongeren streden samen tegen het racisme. De jongeren werden een deel van de vrijheidsstrijd. De oudere generatie keek toe een zweeg.

De maatschappij, die voor de jaren zestig grote invloed had op de levenswijze van de bevolking,  gaf de schuld van deze protesten aan de opvoeding van de nieuwe generatie. Falende ouders waren de oorzaak van de opschuddende maatschappij. Maar dit was nog maar het begin de maatschappij zou de komende jaren te maken krijgen met nog meer opschuddingen.

In Amerika en Engeland was de nieuwe stroming en daarmee ook de veranderingen (opschuddingen)  het eerst merkbaar. Vooral de platenindustrie ging een gouden tijd tegemoet. De jaren zestig wordt daarom ook wel de muziekrevolutie genoemd. Nieuwe platenmaatschappijen schoten als paddenstoelen uit de grond. [9]

De nieuwe muziek zorgde ervoor dat taboes uit de jaren vijftig en de jaren daarvoor werden doorbroken, zoals seks. Hoe was het mogelijk om zoiets te doorbreken? Door grote openheid in teksten van bijvoorbeeld Rock ‘n Roll, de lyrics, en het feit dat deze nieuwe muziek erg  ‘dansbaar’  was maakte het mogelijk om onderwerpen zoals seks goed te laten overkomen. In eerste instantie waren mensen er niet eens goed van bewust wat de zanger of schrijver bedoelde met zijn teksten. Maar bij betere bestudering van bepaalde teksten komen er vaak andere betekenissen naar boven.

Ook de kleding veranderde opnieuw, van netjes en behouden naar sexy en extravagant. De spijkerbroek werd een erg geliefd kledingstuk voor jongens, maar een nog grotere shock was toen de meisjes een broek gingen dragen. Dit was voor die tijd ‘not done’. Hoe strakker de kleding hoe beter. De jongens droegen onder hun spijkerbroek laarsjes met de zo genoemde beatlehak. Het haar werd lang gedragen naar voorbeeld van hun idolen,  The Beatles.

Het beatles kapsel liet de generatiekloof duidelijk zien. De meisjes experimenteerde met verschillende stijlen. Het haar werd hoog opgetoupeerd. Er werd ook een dikke laag make-up aangebracht. Strakke jurkjes die boven de knie eindigden werd de nieuwe rage. Het motto werd: Hoe strakker, hoe beter!

Voor de oudere generatie moest dit een afschuwelijke ervaring zijn geweest, om hun zoons en dochters zo rond te zien lopen. Hun eigen vlees en bloed ging zich tegen hen verzetten. Kinderen gingen eisen stellen en probeerden stap voor stap meer vrijheid te krijgen.

De  jeugd  ging fuiven (uitbundig feest vieren). [10] Wat vroeger het brave verjaardagsfeestje was veranderde  nu in heel wat wildere feesten, waar het toezicht van ouders niet langer gewenst was. De pick-up stond klaar, met daarnaast heel wat platen van The beatles waarop de hele avond gedanst kon worden. Ook waren er in die tijd EP-tjes waarop vier nummers stonden.

Stoelen en tafels werden vervangen door zitzakken of kussen die ze op de grond legden. Druipkaarsen in gekleurde flessen zorgden voor de sfeer waar de jeugd zich prettig in voelde. Een soort hippiestijl.  Er was geen orde en je hoefde je niet aan de regels te houden. Men ging losjes en makkelijk met elkaar om. In deze ongedwongen sfeer bloeide de jeugd op en makkelijk met elkaar om en in deze ongedwongen sfeer bloeide de jeugd op.

Aan het begin van de jaren zestig moest men achttien zin om binnen te komen in een danslokaal. De jeugd vond dit belachelijk en kreeg een ander alternatief aangeboden. De plaatselijke beatlesbandjes  traden op in feestzalen waar de jongeren zich op de dansvoer konden uitleven op live muziek. Als er geen feestje was kon je jongeren op alle hoeken van de straten, in het centrum van de stad, parken of warenhuizen vinden. Overal werd met de transistorradio keiharde beatmuziek gedraaid en werd de transistorradio getoond als een ware schat.

Halverwege de jaren zestig begon de jeugd zich ook te bemoeien met de politiek. Je kon ze dan in cafés vinden waar volop werd gediscussieerd over de politiek en de maatschappij. Over de gehele wereld werd men geconfronteerd met de nieuwe tijd. [11]

1.2.2 De politiek

De jaren zestig was een periode met veel gebeurtenissen. Ook in de politiek speelde zich heel wat dingen af. Ook het denkbeeld van jongeren werd sterk beïnvloed door de politieke beslissingen en gebeurtenissen die in de VS werden genomen en gebeurden.

Jongeren die zich met de politiek gaan bemoeien in de jaren zestig was een vreemd verschijnsel. Tot daarvoor had geen enkele jongere ooit naar de Staten-Generaal omgekeken, laat staan naar de buitenlandse politiek. De ideeën rond om de politiek van jongeren waren er in overvloed. Deze ideeën  zorgden in de jaren zestig voor veel opschudding, demonstraties en rellen. Dit was niets nieuws, de jaren zestig zat vol met demonstraties, rellen en opschuddingen. De vraag was alleen, hoe kon het dat de jeugd zich ineens gingen bemoeien met de politiek en wat had de achterliggende reden daarvoor kunnen zijn?

In Nederland nam de invloed van zuilen en politieke partijen in snel tempo af. De kerken en jeugdbewegingen liepen leeg. Ook politieke partijen verloren grote populariteit bij jongeren.  In Nederland wist men tot 1966 niet waar jongeren op stemden. In 1966 publiceerde het blad Revu voor het eerst een verkiezingsonderzoek war ook jongeren bij betrokken waren. Het moest helaas nog een jaar duren voordat jongeren van de Amsterdamse Universiteit apart gingen ondervragen over hun politieke denkbeeld en keuze. Uit dit onderzoek bleek dat het stemgedrag weinig verklaring bood voor het jeugdverzet in de jaren zestig. Daaruit bleek dat stemgedrag weinig verklaring bood voor het jeugdverzet van de zestiger jaren. De manier waarop de jongeren naar de politiek keken  kwam voornamelijk neer op wantrouwen tegen de politieke machthebbers en de wereld waar  volwassenen de macht hadden. Jongeren hadden geen speciale voorkeur voor een politieke partij. Er heerste een gevoel dat ze door politici en ouderen werden gemanipuleerd en onder controleren werden gehouden. Politieke partijen werden in die tijd door de jongeren gezien als onzin. Alleen de PSP en D66 kregen wel aandacht omdat het twee nieuwe partijen waren en men geïnteresseerd was in wat deze partijen te bieden hadden.

In de jaren zestig begonnen jongeren zich voor het eerst in de geschiedenis te mengen in de politiek. Politiek was dus niet langer meer het domein van oude mannen in saaie pakken. Politiek werd iets van jezelf. De verschillende smaken van groepen jongeren en verschillen in bewegingsvrijheid viel grotendeels weg. Het belang voor jongeren in het algemeen werd belangrijk.'We want the World, and we want it now' zong Jim Morrison niet voor niets. De hippiecultuur brak aan. [12]  

1.2.3 De jeugdcultuur

De jeugdcultuur ontwikkelde zich door de jaren heen. Ze kregen de vrijheid die ze wilden en startte een nieuw tijdperk.Wat hield  de jeugdcultuur nou eigenlijk in, en wie hoorden er in deze groep? De naam is een verzamelterm voor de eigen uiting van jongeren. Aan het eind van de jaren vijftig ontstonden verschillende subculturen in de VS en de West-Europese landen. In de jaren zestig ontwikkelde de jeugdcultuur zich tot een brede protestgroep die zich verzette tegen de stijve, bekrompe en geordende samenleving. Vrijheid staat bovenaan het lijstje van de groep. 

Eind jaren vijftig, de jongeren generatie kwam in opstand. De vetkuiven bepaalden het straatbeeld. De beroemde vetkuif, zo genoemd omdat door veel brillantine te gebruiken, de haren in model bleven zitten en het ook glanzend maakten. Strakke broeken en schoenen met spitse neuzen maakte er een geheel van. Men ontmoette elkaar in de kroeg, de snackbar of op straat. Vooral tijdens popconcerten liet deze groep zich gaan op de klanken van jazz, blues en rock ’n roll !

De favoriete plaatjes werden in cafés door jongeren gedraaid. Hierin verdween dan ook een groot deel van het zakgeld in. Vele jongeren ontmoette elkaar bij de jukebox er werden afspraakjes gemaakt en er werden samen plaatjes uitgekozen. De eerste hangplek voor jongeren was geboren. 

Aan het begin van de jaren zestig traden de nozems op de voorgrond met hun opgevoerde scooters en wilde haren. Na de tijd van de nozems kwamen de beatniks. Een groep schrijvers met hun aanhang, zo genoemd door hun belangrijkste vertegenwoordiger Jack Kerouac. De beatniks hielden van muziek, poëzie en expressie. Ook zij volgende de trend van de spijkerbroeken.

Er was ook nog een andere groep, de Mods, afgeleid van het woord modernisten. Dit waren aanhangers van een nieuwe muzikale stijl. Deze groep kleedde zich meestal naar de laatste Italiaanse mode, mohairpakken, dure lederen schoenen.

Hieraan en vooral aan de motorscooters kon men de echte Mod herkennen. Aartsvijanden van de Mods waren de Rockers op motors.

In 1967 begon de Flower Power periode, eigenlijk de eindfase van het verzet tegen  de strakke en te georganiseerde samenleveing die werd gevoerd door de jongeren.  De Flower Power hield aan tot het midden van de jaren zeventig.

1.2.4 De Flowerpower

De ervaringen van de oudere generatie waren  voor de jongeren niet belangrijk meer, het egoïsme stak flink de kop op en men ging niet meer zo zorgvuldig om met de gevoelens van andere, bewust of onbewust. Een paar jaar later ging men inzien dat de weg van puur egoïsme ook niet alles was en begon alles wat meer te stabiliseren. Een nieuwe stroming was ontwikkeld,  de Flower Power. De nieuwe jeugdcultuur breidde zich snel uit en trok erg de aandacht. Het ontstond in 1967 in een vervallen wijk in San Francisco, Amerika.

Bloemen, het symbool van de nieuwe vriendelijkheid en de Hippies, zoals ze zich noemden. De hippies onderscheidden zich ook door de opvallende en losse kleding. Ze hadden lang haar, droegen kettingen en hadden een eigen vocabulaire ontwikkeld met uitdrukkingen zoals, "hoezo dan", "te gek goed, weet je wel !" En het stopwoordje, "te wow".  De meisjes werden chicks genoemd en de jongens hippe vogels.

In tegenstelling tot de voorgaande jeugdculturen hadden de Hippies geen belangstelling voor politiek. Ze keerde de rug tegen de gevestigde orde in een geweldlood bijna romantisch protest. Het Love and Peace protest. Dit protest werd gesymboliseerd in de kracht van de bloem. De muziek was onverbrekelijk verbonden met deze groep. Het thema ‘vrije liefde’ werd op popconcerten gezongen en bedreven. De hippie festivals waren positief en erg creatief. Men was lief voor elkaar. De hippies voelden zich erg aangetrokken tot het boeddhisme, hasj en opium. Dit zag je ook veel terug bij artiesten van deze tijd.

1.2.5 Drugs

Timothy Leary, docent en psycholoog aan de Harvard Universitie, was de invloedrijkste persoon binnen de hippie beweging. Vanaf 1960 experimenteerde hij met psychedelische drugs. In 1966 kreeg Timothy een langdurige gevangenisstraf wegens het bezit van marihuana. In de flowerpower nam het gebruik van drugs steeds meer toe. De jeugd draaide een joint of een stickie en belande in een aparte wereld. Ook wilde men er graag bij horen. Hierdoor steeg het gebruik van drugs steeds verder.

Een groot percentage van de jeugd raakte verslaafd en de maatschappij had er nu nog een probleem bij, rebelse en verslaafde jongeren. De ‘oudere’ hippies hadden meer  ervaring met drugs. De jongere generatie hippies had geen enkele ervaring met drugs en werd er dus volop geëxperimenteerd met alle gevolgen die dat met zich meebracht. Marihuana en LSD waren veel gebruikte drugs. Ze maakte de ene trip na de andere, LSD werd gebruikt door de meeste groepen.

The Beatles vonden LSD een bruikbaar middel om tot andere waarheden door te dringen en om andere structuren te leren kennen. (Hier lees je meer over bij de tweede en derde deelvraag.) De ervaringen die ze kregen met LSD verwerkten ze later ook in hun teksten. The Beatles verkondigden denkbeelden van liefde, vrede, maatschappelijke veranderingen en het uitbreiden van je innerlijk. Marihuana en LSD werden gebruikt om tot het diepste van je geest te komen en zo meer kennis te krijgen over jezelf.[13] 

1.3 Slot

Het begon allemaal in de jaren vijftig. De samenleving was geordend en rustig. De verzuiling was op volle gang. De welvaart en de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog liep goed. Men kreeg in de jaren vijftig zelfs de mogelijkheid om op vakantie te gaan. Toch waren de jongeren niet tevreden. De samenleving was volgens hen verstikkend, saai en bekrompen. Doordat jongeren gingen werken kregen ze de macht om zich te kunnen verzetten tegen het ouderlijk gezag. Met de opkomst van de rock ’n roll werd de jeugd nog meer beïnvloed. Ze wilden meer vrijheid krijgen. Er ontwikkelde zich nieuwe subculturen. De maatschappij werd opgeschud. De ontwikkeling gaat werden pas duidelijk zichtbaar  in de jaren zestig. De opkomst van de wereldberoemde band The Beatles zorgende in de jaren zestig voor nog meer verzet van de jongeren. Ze kleedde zich nu anders en de jeugd begon zich te bemoeien met de politiek. Bands zoals The Beatles spoorden jongeren aan om hun innerlijke ik te vinden. Zo kwamen zij met eigen politieke ideeën en eigen waarden en normen. Al het oude vertrouwde werd doorbroken. Er kwamen demonstraties, opschuddingen en rellen. Toch was het nog niet allemaal compleet. Men werd te egoïstisch. Uit dit egoïsme vormde zich aan het eind van de jaren zestig weer een nieuwe jeugdcultuur. De hippiecultuur of de Flower Power. Peace and Love werd het nieuwe motto van de nieuwe subcultuur. Muziek was verbonden met deze jeugdcultuur wat The Beatles en andere bands weer belangrijk maakt in deze tijd. Drugs had een grote invloed op jongeren in de tijd van de Flower Power. Bij de zoektochten naar de eigen geest maakte men gebruik van marihuana en LSD. Ze experimenteerde met verschillende drugs en werden geïnspireerd door het boeddhisme. De Flower Power werd uiteindelijk overgenomen door de Punkers. Bij de overname van de punkers stopte ‘de muzikale revolutie’ uit de jaren zestig en begon een nieuw tijdperk met nieuwe regels.

Hoofdstuk 2: Wat is de invloed van de Beatles op de muziek?

Voor iedereen kan dit natuurlijk verschillen. Voor de een is dit alles, en voor de ander is dit praktische niets. Als je een liefhebber bent van Rock and Roll dan zijn de Beatles onmisbaar. Ben je echter een liefhebber van trance dan is dit bijna niets. Laten we eerst eens kijken wie er bepalend is geweest voor de Beatles. Dat is natuurlijk the King Of Rock and Roll Elvis Presley. Een band zoals Oasis maakt weer een groot gebruik van de teksten en muziek van de Beatles. In deze tijd is natuurlijk de trance muziek heel populair, de beatles hebben niet veel inbreng in deze muziek behalve dat ze natuurlijk de beat tot ontwikkeling hebben gebracht. Voor de rock en metal zijn de Beatles echter wel van groot belang, mede omdat de beat in deze stijl heel belangrijk is in deze muziekstijlen. Aangezien de top van de hitlijsten bezet worden door voornamelijk trance, hip hop, RMB en onmisbaar dance. Voor al deze stijlen is de invloed van de Beatles niet echt heel groot. Voor rock, Rock and Roll en pop natuurlijk weer wel.

2.1.1 WIE ZIJN DE BEATLES?

De Beatles bestaan uit John Lennon, Paul McCartney, George Harrison, en Ringo Starr. John en Paul waren met z’n  tweeën de kern van de Beatles. George was stond bekend als de stille Beatle, en Ringo stond daarentegen weer bekend als de lollige Beatle. In het begin waren de Beatles met 5 personen. Later is de 5e persoon uit de band gestapt. Hij was de bas gitarist. Paul was op dat moment zanger en toetsenist. Nadat er geen basgitarist meer was, heeft Paul die taak overgenomen en is John de toetsen er bij gaan doen. De band was toen als volgt: John: gitaar, piano en zang, Paul: basgitaar en zang, George: Gitaar en Ringo: drums. Op de 1e nummer 1 hit van de Beatles heeft Ringo niet meegespeeld. Hij kon het niveau niet aan. Hij is dan ook vergeleken met de andere 3 Beatles dan ook de minst muzikale Beatle. Op het nummer Love Me Do speelt een studio drummer mee in plaats van Ringo. Er is toen nog gedacht om Ringo uit de groep te zetten en met deze drummer verder te gaan. Ze zijn (gelukkig) toch van gedachten veranderd en hebben Ringo in de groep gelaten.

2.1.2  BEGIN VAN THE BEATLES

Voor veel zijn de Beatles van zeer grote betekenis. Niet alleen om hun muziek maar voor velen ook om hun levensstijl. De Beatles hebben ook de grondslag gelegd voor de tegenwoordige beat of rock. De ontwikkelingen die zij hebben gegeven aan deze muziek stijlen, zijn voor veel bands en andere muziek groepen van zeer groot belang

Je zou kunnen zeggen; de Beatles zijn de grootste band aller tijden. Maar dat is natuurlijk voor iedereen zeer persoonlijk. Ze zijn in ieder geval van grote waarde voor de muziek van tegenwoordig. De beatles zijn ook de jonge jongens uit Liverpool. Liverpool was aan het eind van de jaren 50` niet anders dan andere Engelse steden. Met verveelde tieners die in koffieshops rondhingen en over Rock and Roll praten. Liverpools traditie in voetbal, komedie en theaters, waar belangrijke televisie persoonlijkheden optraden, waren dingen die andere Engelse steden zeer jaloers op waren. Verder was er in Liverpool veel industrie, daarom werd Liverpool als het hart van Groot Brittannië gezien. [14]

Voor de jongeren was politiek of propaganda helemaal niet belangrijk. John Lennon bijvoorbeeld probeerde met zo weinig mogelijk inspanning door zijn middelbare schoolopleiding te komen. Het enige wat hij wel interessant vond van zijn school (de Quarry Bank High), was dat hij met schoolvrienden de Quarrymen vormde. Het was een rommelige band die weinig succes had met hun pogingen om muziek te maken. Maar John Lennon zag er goed uit met zijn leren jack en spijkerbroek. Door zijn arrogante houding en humor had hij altijd volgelingen om zich heen. 

The Quarrymen

 VLNR: George Harrison, John Lennon, Paul McCartney en onbekend.

Johns poging om wat van de Quarrymen te maken hadden niet veel succes. Gebrek aan de nodige talenten was een ding, maar ze hadden ook geen fatsoenlijke instrumenten om mee te spelen. De muziek van Quarrymen was typisch voor die tijd, een mengeling van skiffle ( een populaire mengsel van jazz, blues countryen folkmuziek dat in de jaren 50` succes had in Engeland ) en Rock en Roll. Skiffle was ideaal voor groepen met een beperkte keuze aan instrumenten, want de belangrijkste elementen waren een gitaar, een wasbord en een bas die gemaakt werd van theekist, bezemsteel en een koord, waar hevig aan getrokken werd en waarbij de theekist als geluidsbox fungeerde. 

De Quarry Men onder wie Johns vrienden Peter Shotten, Nogel Whalley en Ivan Vaughan, speelden over het algemeen voor hun eigen plezier, maar af en toe gingen ze wel optreden voor de jongensclub en tussendoor. Toen John in 1958 van de Quarry Bank High kwam en naar de plaatselijke kunstacademie ging, was hij bekend als iemand die in een band speelde en wist hij een aantal nieuwe leden aan te trekken. In de eerste plaats was het Paul McCartney, wiens vader in de jaren 20` een jazz band had geleid. Toen Colin Hanton drummer werd van de band veranderde de Quarry Men in Johnny And The Moondays. Omdat in Amerika de trend was om regelmatig van naam te veranderen, deden zij dat ook vaak. 

Johnny And The Moondays kregen er in1959 een lid bij, toen John zijn nieuwe vriend, Stuart Sutcliffe, van de kunstacademie erbij vroeg. Hij kon geen noot spelen, maar voelde zich wel aangetrokken naar de band. John hield ook vol. Hij had gebrek aan bekwaamheid nooit als een obstakel gezien en toen Sutcliffe een kunstwedstrijd won en in staat was een basgitaar te kopen, hoorde hij bij de band. John en zijn vrienden kwamen vaak in een koffieshop en ze verzochten de eigenaar om hun te helpen om professioneler te worden. Deze Allan Williams wilde ze graag helpen. Hij had ook wat plannen gemaakt voor zijn aanpak. Hij heeft de jongens in contract gebracht met Parmes. Een platen maatschappij die een bijzonder indrukwekkende lijst van artiesten in het hele land had. Voor de auditie veranderde de groep weer van naam, deze keer heetten ze de Silver Beatles. Moore miste dit optreden bijna en zijn plaats werd tijdelijk ingenomen door Johnny Hutch. Parmes was wel onder de indruk en huurde de groep in om met zijn ster Johnny Gentle een tournee door Schotland te maken. 

Na de optredens in Schotland begon Williams de band voor zichzelf te houden. Hij was ervan overtuigd dat ze misschien geen wereldveroveraars waren, maar dat ze wel in staat waren een behoorlijk optreden te geven. Toen zich de gelegenheid voordeed groepen naar Duitsland te versturen, maakten ook de Silver Beatles gebruik van die gelegenheid, maar nu met Pete Best op de drums om de ontevreden Moore te vervangen. Best, wiens moeder drummer kwam vaak niet opdagen, daarom werd zijn plaats vervangen door Tommy Moore. Williams zorgde voor een auditie bij de Engelse popimpresario Larry Parmes de Casbak Club in Liverpool had, gaf de indruk te willen blijven. Ze zorgden er alle vijf voor, vrij te kunnen nemen van school, om aan de Hamburgse avontuur te kunnen deelnemen. 

De Beatles waren geboekt voor de kleine club De Indra, maar ze werden al snel verplaatst naar een grotere club, de Kaiserkeller. Hun wilde rock en roll shows begonnen heel populair te worden. De plaats waar ze verbleven was koud, vochtig en vol, maar de Beatles waren zo verbaasd dat ze betaald werden voor hun spel, dat ze niet naar negatieve kanten keken. De regelmatige bezoeken van de Beatles aan Hamburg had hun presentatie heel wat verbeterd. 

Ze waren ook heel wat bekender geworden in Liverpool. Stuart Sutcliffe bleef achter in Duitsland na de laatste reis, omdat hij zich daar op de kunstacademie had ingeschreven en verloofd was met een Duits meisje. Het laatste wat hij voor de Beatles gedaan had was Allan Williams laten weten dat hij zijn gebruikelijke percentage niet kreeg, omdat ze de boeking in de Top Ten Club in Hamburg zelf hadden geregeld. Williams was niet zo blij, omdat hij vond dat ze hun doorbraak aan hem te danken hadden, en beëindigde zijn samenwerking met de Beatles. [15]

Duitsland was zelfs het land waar de Beatles hun eerste studiowerk deden. Tijdens hun eerste reis naar Hamburg, hadden ze een opname gedaan met Ringo Starr, (een lid van Rory Storms Hurricanes).In 1961 werkten ze met Tony Sheriden aan een opname voor producer/bandleider Bert Kaempfer waarbij de My Bonnie kanten werden gemaakt en de Beatles als de Beat Brothers op de plaat werden vermeld. 

The Beatles (zonder Ringo, met Pete Best) in the Cavern, waar zij bekend zijn geworden

Toen de Beatles in juni 1961 terugkeerden naar Engeland, begonnen ze weer aan hun lunchconcerten in de Cavern club, waar ze zes maanden daarvoor voor het eerst hadden opgetreden. Ze begonnen nu ook serieus na te denken om professioneel te worden. Deze keer was niet een drummer het probleem, maar een manager om hun te begeleiden. De introductie van Brian Epstein bij de groep kwam nadat iemand in zijn platenzaak, naar My Bonnie had gevraagd en hij ontdekte dat de groep uit Liverpool kwam. De plaatselijke diskjockey Bob Wooler, die in Cavern werkte, speelde de plaat voortdurend en was een van de plaatselijke fans van de Beatles. Toen Epstein een kijkje ging nemen in Cavern Club, zag hij wel genoeg in de groep om verder te informeren. Nadat hij alle contract problemen met Allan Williams had goed gemaakt, werd hij de manager van de Beatles. John en Paul die de Beatles vertegenwoordigden, gingen akkoord nadat hun verzekerd was dat hij niet met de muziek zou bemoeien.

2.2 ROCK’N’ROLL

2.2.1 Opkomst rock’n’roll in de VS

Rock’n’roll is een populaire muziekstijl die in de VS is ontstaan en zich heft ontwikkeld tijdens de late jaren ’40 en vroege jaren ’50 van de 20ste eeuw, met name door een combinatie van blues, country, jazz en gospelmuziek. Hoewel rock’n’roll te horen is in een aantal country nummers uit de jaren ’30,  kreeg het zijn naam pas in de jaren ’50.

Tegenwoordig heeft de term rock’n’roll twee betekenissen: eentje die gericht is op de eerste golf van muziek die in de jaren ’50 meer rock werd genoemd en eentje die meer rock in het algemeen aanduidt.

In de allereerste rock’n’roll muziek van de jaren’40 en ’50 waren de saxofoon en piano onmisbaar, maar later in de jaren ’50 werden eigenlijk vervangen door de gitaar. De drums zijn vaak een lage ‘bass-drum’ afgewisseld met een hoge ‘snare-drum’. Klassieke rock’n’roll is vaak gespeeld met 1 of 2 gitaren(1 lead, 1 ritme), en basgitaar en een drumstel. Daarnaast was niet alleen de muziek kenmerkend voor een rock’n’roll stijl. Ook de levensstijl, kleding, houding en taalgebruik werden hier onderdeel van. [16]

2.2.2 GESCHIEDENIS ROCK’N’ROLL

De oorsprong van de rock’n’roll is een zeer fel besproken onderwerp voor commentatoren en historici van muziek. Er bestaat een algemene overeenstemming over dat het onstond in de zuidelijke staten van de VS: een regio waarin de belangrijkste vroege rock’n’roll acts geproduceerd werden. [17]Er zou hier door Afro-Amerikanen muziek zijn gecreëerd met zowel Afrikaanse als Europese invloeden. Dit kwam dan weer door de vroegere slavernij die afgeschaft was, waardoor zwart en wit bij elkaar ging wonen. Anti-racistische radiostations zendden zowel ‘witte’ als ‘zwarte’ muziek uit. Deze samenwerking in het ontwikkelen van een nieuwe muziekstijl zorgde tevens dat de culturele botsing sterk verminderde.

De diepe wortels van rock’n’roll lagen in de rythym en blues, de toengeheten ‘ras-muziek’, en de country muziek van de jaren ’40 en ’50. In de jaren ’30 bestond de voorloper van de latere rock’n’roll, jazz, al. Dit was tevens de eerste muziek die door zwarten werd uitgevoerd voor een wit publiek. In de documentaire ‘Hail! Hail! Rock’n’roll’ stelt Keith Richards dat Chuck Berry zijn  eigen sound had ontwikkeld door in plaats van een piano een gitaar te gebruiken, wat tegenwoordig een herkenbaar en veelvoorkomend geluid in de rockmuziek.

 Chuck Berry

Rock’n’roll kwam op in een tijd van grote technologische veranderingen, al snel na de ontwikkeling van elektrische instrumenten (voornamelijk gitaar), versterkers en microfoons, en de zogenaamde 45 rpm record. Ook waren er belangrijke veranderingen in de platenindustrie, vooral met de opkomst van onafhankelijke platenmaatschappijen en steeds meer radiostations die vooral muziek afkomstig van deze maatschappijen speelden. Vooral witte, rijke tieners luisterden naar deze radiozenders en dit werd hun cultuur, wat veel ophef veroorzaakte (zie deelvraag Marja).

2.2.3 BRITSE ROCK’N’ROLL

In de jaren ’50 werd Groot-Brittannië een goede plaats om de Amerikaanse rock’n’roll te ontvangen, over te nemen en zelf te creëren. Het had een gemeenschappelijke taal en de Amerikaanse cultuur was al bekend in  Groot-Brittannië door de Amerikaanse troepen die zich daar gevestigd hadden. En hoewel Groot-Brittannie niet dezelfde economische welvaart had als de VS in die tijd, waren de maatschappelijke ontwikkelingen erg gelijk. Hiermee worden vooral de jongeren, subculturen en activiteiten bedoeld. Dit was het meest zichtbaar in de opkomst van de Teddy Boys onder de working class jongeren in Londen en omstreken rond 1953. [18]De Britse muziekfanaten raakten steeds meer beïnvloed door de Amerikaanse muziek en cultuur. Dit was ook terug te zien in de muzikanten, met name jazz (de voorloper van rock’n’roll), blues en de boogie-woogie. Hier kwam de zogenaamde skiffle-gekte vandaan in 1955, onder leiding van Lonnie Donegan. Skiffle wordt ook wel de Britse country genoemd. The Beatles begonnen in 1957 dan ook als skifflegroep, The Quarrymen (toen nog alleen John Lennon). 

Lonnie Donegan

Tegelijkertijd begon het Britse publiek de Amerikaanse rock’n’roll tegen te komen. Voornamelijk door middel van Amerikaanse films met rock’n’roll muziek erin, zoals Blackboard Jungle(1955) en Rock Around The Clock(1955). Beide films bevatten Amerikaanse  rock’n’roll liedjes en ook hebben beide films erg geholpen met de rock’n’roll muziek introduceren in Groot-Brittannië. Overigens hebben deze films ook weer veel ophef veroorzaakt. Door de muziek en het gedans gingen jongeren zelf ook dansen in de bioscoop, waarbij vaak veel stoelen werden vernield door het heftige gedans. Hierdoor werd zelfs bijna rock’n’roll verboden op radiostations en tv. Bijna alle radio werd beheerd door de BBC, waardoor zij konden bepalen of er rock’n’roll werd gedraaid. Voor rock’n’roll liefhebbers werden er speciale tijden ingesteld waarop rock’n’roll mocht worden gedraaid. Later kreeg rock’n’roll zó’n grote invloed op de jongerencultuur dat het niet meer verboden werd en bij vele hitlijsten stonden rock’n’roll nummers bovenaan.

2.3 THE BEATLES IN INDIA

In februari 1968 vlogen John en George naar India om daar te gaan studeren onder leiding van de Maharisji Mahesj Yogi. Paul en Ringo reisden iets later achter hen aan, Ringo nam erg veel blikken bonen mee omdat het Indiase eten hem niet aanstond. De asjram waar ze verwelkomd werden door de stralende kleine goeroe, was niet van ieder comfort gespeend. Hij lag in de groene heuvels bij Risjikesj, boven de Ganges. De studenten werden ondergebracht in stenen bungalows die waren voorzien van Engels hotelmeubilair, telefoons en stromend water. De asjram werd omgeven door een hoog hek om de studenten te beschermen tegen dagjesmensen, bedelaars, rondzwervende koeien en de geur van mensen die zich ritueel in de Ganges baadden. De Maharisji zelf woonde in een ruim huis met een startplatform voor zijn eigen helicopter. [19]

The Beatles met de Maharisji

Behalve the Beatles zaten er nog vele andere beroemdheden aan de voeten van de heilige man. Mike Love van the Beach Boys,  Donovan(Engelse volkzanger) met zijn manager ‘Gipsy Dave’ en de actrice Mia Farrow. Zij trokken allen hun hippie-kleren uit. De vrouwen trokken een sarong aan en de mannen kurta-tunieken, wijde broeken en sandalen. John en George volgden het voorbeeld van Mike Love en lieten beiden hun baard groeien. John liep zelfs een tijdje met een tulband.

De Maharisji zorgde ervoor dat het leven voor zijn leerlingen niet al te onaangenaam was. De chalets waren comfortabel en het eten was weliswaar vegetarisch, maar wel overvloedig. Vaak werden er feesten gegeven of werden er uitstapjes ondernomen. De Lennons kregen Indiase kleding en speeltjes voor hun zoontje Julian (voor wie Paul later Hey Jude heeft geschreven) en de vijfentwintigste verjaardag van George werd gevierd met een grote taart. Bedienden smokkelden soms zelfs een fles wijn naar de onderkomens van the Beatles, terwijl alcohol officieel was verboden. 

Toch werd het vasten, zingen en gezamenlijk bidden voor Ringo al snel te veel. Al na 10 dagen vertrok hij met zijn toenmalige vrouw Maureen terug naar Engeland met de mededeling dat hij niet tegen het scherp gekruide eten kon en dat hij zijn kinderen miste. De drie anderen wilden de drie maanden wel volmaken. Journalisten schreven dat the Beatles heel tevreden leken, af en toe de apen wat te eten gaven en wat akkoorden aansloegen op hun gitaar. George bespeelde overigens ook al de Indiase sitar, wat hij geleerd had van Ravi Shankar (recent overleden). De invloed van India heeft dan ook vooral George erg aangegrepen, de rest van de band was het bezoek al vrij snel vergeten en leefde al weer normaal, terwijl George ook later in zijn leven nog is teruggekeerd naar India en in vele liedjes zit de sitar nog verwerkt.

 George Harrison en Ravi Shankar met een sitar

Hoofdstuk 3: Wat voor spirituele ontwikkeling maakten de Beatles door en hoe beïnvloedden zij daar de rest van de wereld mee (met hun muziek)?

De Beatles hebben op verschillende gebieden heel veel invloed gehad op de wereld. In dit hoofdstuk ga ik de spiritualiteit behandelen. Jongeren gingen zich afzetten tegen de traditionele waarden en gingen op zoek naar nieuwe vormen van spiritualiteit, die past in hun `nieuwe wereld´. Bijvoorbeeld: geestverruiming, vrijheid of liefde. Ook komen er nieuwe godsdiensten ter sprake, uit de oosterse wereld: het Hindoeïsme en het Boeddhisme. Het bezoek van George Harrison heeft een grote invloed gehad op de muziek van de Beatles.

3.1 De nieuwe wereld voor de jongeren

Begin jaren ’50  ging alles rustig aan in de maatschappij. De burgers waren braaf, soms bekrompen, er was weinig vrijheid voor de jeugd of kans op ontplooiing. Voor de oudere generatie was er het rustige en ordelijke bestaan, maar er brak een nieuwe tijdperk aan. In Amerika begon de jeugd zich aan het eind van de jaren ’50 al flink te veranderen en rebelleerde tegen het gezag; Wat ook te lezen was in de eerste paragraaf. Dit verschijnsel sloeg al snel naar Europa. Er ontstonden verschillende jeugdculturen.

Een jeugdcultuur is het geheel van culturele uitingen en belevingen dat specifiek leeft in jongerengroep. Een jeugdcultuur is niet zomaar een jongerengroep, maar heeft als extra kenmerk dat er sprake is van normen en waarden, die vorm krijgen in taal, kleding en bijvoorbeeld lichaamsversiering. [20]Hierbij moet je denken aan kapsels, tattoo’s. Daarnaast krijgt het ook vorm in de muziek. Jeugdculturen helpen jongeren om een (sociale) identiteit te krijgen. Het is ontstaan als gevolg van ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog. Jongeren hebben de oorlog niet bewust meegemaakt, maar wel de moeilijke jaren van net na de oorlog. Er kwam een algemeen verzet tegen het gezag, de gezagsdragers, de gevestigde orde en ouders. De ontzuiling en ontkerkelijking spelen hierbij een grote rol. De jeugd maakt als het ware een doe-het-zelf-proces door en proberen verschillende rollen uit.

In begin van de jaren ’60 werd de jeugd steeds ongeïnteresseerder in het dagelijkse leven en ging een soort van in protest tegen het saaie leven, bijvoorbeeld het altijd moeten luisteren naar je ouders en netjes iedere dag weer naar school. Men zocht naar een nieuwe identiteit. Met de komst van onder andere The Beatles veranderde de beschermde wereld van de jeugd volkomen. Zoals eerder werd vermeld, speelt muziek een hele belangrijke rol voor jongeren om zich te identificeren. in 1954 toen Bill Haley de plaat “Rock around the clock” uitbracht, dit was voor veel jongeren iets wat hen aan het denken heeft gezet. Rond deze tijd begonnen ook de jeugdculturen in Europa door te komen. Dit was ook het moment dat er nieuwe muziek ontstond voor de jongeren. Er kwam ook een film uit “Rock around the clock” met diverse live optredens van o.a. the Platters. In Nederland was de jeugd heel erg onder de indruk en dit was de tijd dat er een jeugdculturele stroming was die zich afzette tegen de wereld van volwassenen.  De jongeren gingen vechten voor hun vrijheid die men nog verder zou uitbreiden. De maatschappij was volgens de jeugd hard aan een nieuwe denk- en zienswijze toe. De jeugd ging steeds minder naar hun ouders luisteren, een braaf verjaardagspartijtje veranderde in heel wat wilder feestje, waarbij de ouders niet gewenst waren.  

Een belangrijke oorzaak van dit alles was de stijgende jeugdlonen (tussen ’55 en ’65 verdienden jongeren 2.5 maal zoveel als daarvoor). Ook kregen ze meer zakgeld en hogere studiebeurzen, alleen wilden ze steeds meer (brommers, sigaretten, drugs, andere kleding etc.) en dit leidden weer tot ruzie met ouders. Ook genoten ze van langer onderwijs waardoor ze langer ‘onder elkaar’ bleven.

Jongeren gingen op zoek naar nieuwe vormen van spiritualiteit. Eerst vonden ze dat  in de bijbel, in deze periode gingen ze op zoek naar spiritualiteit die past in hun “nieuwe wereld”: jezelf ontwikkelen (geestverruiming), vrijheid, liefde, etc. Dit vonden jongeren ook in Oosterse Goddiensten zoals Hindoeïsme en Boeddhisme.(zie paragraaf 3.4)

In de jaren 50 tot 70 ontstonden er verschillende jeugdculturen:

◦ Artistiekelingen (1955-1965)

◦ Nozems (1955 – 1970)

◦ Indorockers (1955 – 1970)

◦ Kikker (1960 – 1965)

◦ Soulkikker (1960 – 1970)

◦ Hippies (1965 – 1970)

◦ Provo (1965)

◦ Skinheads (1969)[21]

3.1.1 de Provo jeugdcultuur

Hierboven zie je de jeugdculturen. Ik heb mij in alle jeugdculturen verdiept en ik vond er één heel interessant, met mooie en spirituele standpunten. Bijvoorbeeld de Provo’s waren voor het anarchisme; dit is het streven naar een geweldloze situatie of samenleving waarin mensen zonder macht of autoriteit leven. [22] De Provo’s waren er maar 2 jaar en toen verdwenen ze weer. Ze waren vooral voor het milieu, dit was heel belangrijk voor hen. Voor provo’s waren brommers en auto’s de veroorzakers van de verkeerschaos en van de stinkende uitlaatgassen. Provo’s kozen dan ook voor het openbaar vervoer, de fiets of ze gingen lopen. In 1965 ontwikkelden zij het ‘witte fietsenplan’. Dit plan hield in dat de gemeente een groot aantal witte fietsen moest plaatsen in de binnenstad waar

gebruik van kon maken. De binnenstad zou dan autovrij kunnen worden. Ook waren de Provo’s tegen roken, als protest daarop bekladde ze sigarettenaffiches met een ‘K’, van kanker. Ze vonden dat je niet moest roken, want het veroorzaakte longkanker. Daardoor protesteerden zij dus tegen de tabakindustrie. Zij zagen de tabakindustrie als symbool voor de totale, volgens hen uit de hand gelopen, consumptiemaatschappij.  Net als tabak waren de Provo’s ook tegen alcohol, ze vonden het slecht en hadden het gevoel dat er een andere sfeer was. Ze waren echter wel voor drugs, een enkeling greep naar de ‘zwaardere middelen’, maar de meeste hielden het bij een stickie.

Een bekende actie van de Provo’s is de Ban-de-Bom actie tegen het gebruik van atoombommen. Het was een zitdemonstratie die Roel van Duijn had opgestart, doordat hij las dat de atoombom ook in Nederland zou worden geïntroduceerd. Daardoor schreef hij een pamflet en riep hij iedereen op te staken. De jongeren werden tijdens hun protestmars met spandoeken door de politie hardhandig aangepakt. De Provo’s demonstreerden ook tegen de bombardementen door Amerika in Vietnam. Bij deze protesten ontplofte de eerste rookbom. 

Toen bekend werd dat Beatrix en Claus gingen trouwen, verzetten de Provo’s zich vanaf dat moment tegen de monarchie en waren ze voor de democratie. Claus kreeg een slechte naam, omdat hij een anti-democratisch verleden heeft gehad. Dit zorgde voor rellen tijdens het huwelijk tussen Beatrix en Claus op 10 maart 1966 te Amsterdam. Doordat er rookbommen naar de gouden koets werden gegooid, werden de Provo’s wereldbekend. De Provo’s riepen ‘Oranje boven, leve de Republiek’ wanneer de koets langs reed in de stoet. De hele 10e maart is Amsterdam vol ruzies tussen de demonstranten en de politie. [23]

Als je dit leest, dan zie je wat er allemaal veranderd is in zo’n korte tijd. De mensen gingen anders denken en er veroorzaakten vragen. Men vroeg zich af: wie ben ik eigenlijk en waarom ben ik? Ze gingen doen wat ze eigenlijk altijd wilden doen, maar toen werden ze door iets tegen gehouden, bijvoorbeeld dat er nog verzuiling was. Mensen konden eigen kledingstijlen creëren en er was duidelijke vrijheid van meningsuiting.

3.2 spiritualiteit van de Hippies

Wat in hoofdstuk 1 duidelijk wordt, is dat de jongeren een nieuwe vrijheid kregen. Zij werden niet meer alleen geinspireert door God. Bij de hippies is dat goed te zien.  De hippies schopten tegen de maatschappij en zij waren tegen de gevestigde orde met zijn kapitalistische ideeën, tegen de ouders en tegen de Vietnam oorlog(hippies waren tegen geweld: pacifistisch). Ze hadden verschillende ecologische idealen, bijvoorbeeld dat ze terug wilden naar vroeger, ter  ug naar de tijd waar mensen naar de tijd zelfvoorzienend waren, terug waar men werkten op het land. Ook hadden de hippies een bijzondere filosofie: zij geloofden dat drugs je geest verruimden en dat dat uiteindelijk voor een vreedzame wereld zou zorgen. Het motto van de hippies: “ free your mind and the rest will follow “. De hippies maakten zelf veel muziek. Ze zagen dit als een belangrijke manier om zich te uiten. Alles mocht en alles kon. De meeste hippie-muziek is rustig en vredelievend. Vaak waren het protestliederen. Hiermee konden ze op een vriendelijke manier kritisch laten horen wat ze van de maatschappij vonden. Ze zagen muziek ook als een manier om mensen bij elkaar te brengen. [24]

Zo werd er in augustus 1969 in Woodstock(New York) een hippie muziekfestival georganiseerd: 3 dagen PEACE, LOVE AND MUSIC. Het concert werd op het terrein van een boer gehouden waar uiteindelijk 400.000 “open minded” bezoekers op af kwamen. Men had er 20.000 gerekend.[25]

Er zijn echter geen rellen uitgebroken. Op het festival waren optredens van Jimi Hendrix, Janis Joplin en Ravi Shankar. (zie artikel verderop). [26]De meeste toeschouwers waren stoned, high en doorweekt, want het had 3 dagen geregend. Er werd vooral veel geknuffeld, gevreeën en gezamenlijk getript onder invloed van drugs.

Hippies waren erg spiritueel. Dit kwam omdat zij zich lieten inspireren door de Aziatische cultuur. Veel hippies reisden af naar Azië (Tibet of India). In deze landen wilden ze spiritueel in balans komen. Ze bezochten daarom monniken of yogi’s. In deze landen maakten de hippies ook kennis met het Boeddhisme. De belangrijkste normen binnen deze godsdienst zijn respect en vrijheid; vandaar dat de hippies dit ook nastreefden. De Indiase Ghandi was ook een groot voorbeeld voor de hippies. Volgens Ghandi was “geweldloosheid de grootste kracht in de menselijke handen. Het is machtiger dan het krachtigste wapen der vernietiging gemaakt door het grootste menselijk vernuft”.[27]

Hippies stonden vooral bekend als losbandige, seksbeluste, drugsgebruikende dromers, met lange haren en baarden en gekleed in felgekleurde kleding. Ze werden gezien als buitenbeentjes van de maatschappij.

De hippies waren in de periode van de Beatles een aantal jaar actief.

Er zijn in het kort 4 soorten hippies:

◦  sobere stijl: voortzetting hippies: spijkerkleding met laarzen, politiek bewust

◦  psychedelische stijl: felle kleuren, mini jurkjes, hotpants en hoge laarzen

◦  exotische stijl: wijde lange rokken, harem broeken, Indiase hoofdbanden.

◦  nostalgische stijl: opa en oma kleding uit de jaren 30.[28]

De hippiecultuur is in de jaren ‘60 in Amerika ontstaan als reactie op het materialisme en de bekrompen ideeën in de maatschappij. In Nederland kwam de hippiecultuur wat later op gang, in 1967. Als het echte beginpunt van het hippie tijdperk wordt de LP Sgt. Pepper’s Lonely Heart Club Band van de Beatles gezien.

    Op de albumhoes van Sgt. Peper’s Loely Heart Club Band van The Beatles zijn duidelijke hippie kenmerken te zien met Indiase invloeden: de echte Beatles staan vooraan in het midden, gekleed in satijnen militaire uniformen in vier verschillende opvallende kleuren (John Lennon in het geel, Ring Starr in het paars, Paul McCartney in het blauw en George Harrison in het rood.) Ook stonden er op de achtergrond echte Indiase goeroes.

2.2.1 kleding hippies

Voor de mannen:

• Lange haren, ongekamd en vaak geverfd
• John Lennon brilletjes
• gezichtsbeharing
• losse, felgekleurde kleding van natuurlijke materialen
• muziekinstrument(gitaar) als accessoire
• sieraden, het liefst zelf gemaakt
• blote voeten, slippers of zelf gebreide sokken

 Voor de vrouwen:

• Vlechtjes, bloemetjes in het haar
• Haarbandjes
• Felgekleurde, (natuurlijke) kleding
• Geen BH’s of ondergoed
• Grote zonnebrillen
• Losse lange rokken/broeken of juist minirokjes
• Zelfgemaakte sieraden[29]

Mannelijke en vrouwelijke hippies leken erg op elkaar; dit gaf aan dat ze op deze manier wilden laten zien dat iedereen gelijk was. Ook het leven zonder BH en/of ondergoed, gaf aan dat hippies geen remmingen wilden.

Dat hippies Aziatische landen interessant vonden, zie je bijvoorbeeld in de met henna gekleurde haren, door de gewaden in de oranje kleuren (monniken dragen vaak oranje) .

In 1971 komt de massaal bezochte film Blue Movie uit. het was de eerste Nederlandse blootfilm. Het was in principe een slechte film. De seksscènes waren nauwelijks opwindend en erotisch en het verhaal was slecht. Van veel ouders mochten de jongeren er niet naartoe. Voor de begrippen van toen was het een pornografische film. Als we de film nu zouden zien zouden we ons afvragen wat er zo pornografisch aan was.

Tegenwoordig zie je de hippiestijl wel weer terugkomen; men draagt lange bloesjesen jurken, bloemenmotief is weer helemaal terug. Slippers, sandalen en grote zonnebrillen worden veel gedragen. De hippiestijl is terug, alleen maakt dat de jeugd van nu geen echte hippie omdat ze het dragen zonder achterliggende redenen zoals in de jaren ‘60.

3.2.2 hippies en the Beatles

De LP  Sgt. Pepper’s Lonely Heart Club Band werd gezien als begin van de hippiecultuur. De London Times beschreef LP als een “beslissend moment in de geschiedenis van de Westerse beschaving”. De hippies begonnen zich af te zetten door hun haren te laten groeien en door hun snorren te laten staan. The Beatles lieten ook duidelijk in hun songteksten doorschemeren dat ze drugs gebruikten. In de songtekst van Lucy in the Sky with Diamond [31]verschuilt zich de schuilnaam voor de drug LSD. De tekst gaat over marmalade skies; dit betekent zoiets als jamhemel…..

Stukjes uit de songtekst:                                                                  

“Picture yourself on a boat on a river                             

With tagerine trees and marmalade skies

Somebody calls you, you answer quite slowly

A girl with kaleidoscope eyes

Cellophane flowers of yellow and green

Towering over your head

Look for the girl with the sun in her eyes

And she’s gone

Follow her down to a bridge by a fountain

Where rocking horse people eat marshmallow pies

Everyone smiles as you drift past the flowers

That grow so incredibly high”

Het begint een beetje dromerig en bij het refrein wordt het iets luidruchtiger en vrolijker en zingen alle Beatles mee . Een aantal woorden zoals flower en high maken duidelijk dat het ook deels over drugs gaat.

Rond 1973 (einde Vietnam oorlog)  verdwijnen de hippies langzaam. Toen de Vietnam oorlog voorbij was, was ook het voornaamste doel van de hippies “vrede” bereikt. Daarnaast waren hippies deel van een jeugdcultuur; de hippies waren nu 10 jaar verder, ouder, wijzer en kregen andere interesses.

Toch hebben de hippies met al hun idealen veel invloed gehad op de maatschappij. ze hebben ervoor gezorgd dat de mensen beter op het milieu zijn gaan letten, zij hebben ogen van mensen geopend dat niet het kapitalisme en materialisme belangrijk zijn, maar milieu en vrede. Daarnaast zijn de hippies medeverantwoordelijk voor de seksuele revolutie geweest. De politieke partijen van die het best past bij het idealen van de hippies zijn SP en Groenlinks. SP omdat zij als hoog in het vaandel hebben staan: maatschappij waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit centraal staan.[32] Groenlinks omdat deze partij streeft naar een duurzame toekomst, emancipatie en gelijke kansen voor iedereen.[33] 

3.3 Is er een God of is er een andere God?

De Nederlandse samenleving was in de jaren ’50 sterk verzuild. Iedere levensbeschouwelijke en ideologische stroming had zijn eigen min of meer gesloten gemeenschap. De mensen waren op grond van hun levensbeschouwing verdeeld over vier zuilen: een katholieke, protestants-christelijke, socialistisch en neutrale (of liberale) zuil. In de jaren ’60 kwamen er langzaam onderhuidse ontwikkelingen binnen de zuilen. De mensen kwamen los van verzuild denken, ze namen niet zomaar dingen aan van hun leiders. Daar ontstond de mondigheid van het volk en vooral de mondigheid van de jongeren die zich gemakkelijk los konden maken van de zuilen. Een democratisch verlangen groeide waardoor ze de grote macht van de hoge heren van de politiek niet meer zonder pardon accepteren.  Hierdoor veranderde de mentaliteit binnen de zuilen. Eerst rustig, maar later werden ze duidelijk zichtbaar. Nederland was weer langzaam hersteld en weder opgebouwd van de oorlog, Het ging weer  goed met de economie. Door de verschillende jongerenculturen ontstonden er ook heel veel vragen over de religie, is er een God en is er een andere God? Door het bezoek aan India van de Beatles kwamen er ook nieuwe godsdiensten in de westerse wereld, Boeddhisme en Hindoeïsme. Door deze nieuwe geloven ontstonden er nog meer vragen. Katholieke kinderen mochten alleen met katholieke kinderen spelen en niet uit een andere zuil. Door het ontstaan van de verzorgingsstaat waren de mensen niet meer afhankelijk van de eigen kerk of instelling. Ze konden nu zelf bepalen van welke organisaties ze lid werden. Er was veel minder controle op de leden vanuit de zuil en de overstap naar een andere organisatie werd steeds makkelijker.

De schaalvergroting in het sociale leven betekende een toename van de mobiliteit, de opkomst van de televisie en de toename van het aantal studenten. Vooral door de opkomst van de televisie konden mensen makkelijk kijken naar de andere zuilen. Studenten werden geconfronteerd met jongeren uit andere zuilen. De vanzelfsprekendheid om deel te blijven uitmaken van de tradities verdween. 

3.4 De Beatles in India  

In 1967 raakten de Beatles, net als meer popsterren, in aanraking met TM (Transcendente Meditatie).  Hierdoor vertokken de Beatles in februari 1968 naar India om de Maharishi Mahesh Yogi te bezoeken en hier een TM training te volgen. Deze periode was een van de meest productiefste te noemen. De Maharishi Mahesh werd hun guru, hun meester; hierdoor

bezoek aan India

 veranderde in het Westen de houding tegenover Indiase spiritualiteit. Tijdens hun verblijf in deze periode hebben de Beatles 18 nummers geschreven voor hun album: The Beatles (white album) en 2 voor Abby Road. India was in de hippie tijd the place to be voor spirituele ontwikkeling. The Beatles bezochten de plaats Rishikesh, wat later de Yoga-stad van de wereld werd. “We zijn hier niet om over muziek te praten, we zijn hier om te mediteren”, zei George Harrison.[34]

Ook vaak herhaalt hij: “al het andere kan wachten, maar de zoektocht naar God niet.” John Lennon heeft wel bewondering voor zijn spirituele ijver: “zoals George bezig is zal hij op z’n veertigste op een magisch tapijt vliegen.” Harrison wil “een spiritueel mens worden, “omringd door vrouwen”. Hij begint alvast met dagelijks de Hare Krishna-mantra (lees je straks meer over) te zingen en de Bhaga- vad Gita (lied van de Heer) te lezen. Dat boek legt uit hoe je God en de eeuwige ziel kunt vinden en is een van de belangrijkste bronnen van de yogafilosofie. Het zuivert hem van zijn nerveuze energie en hebzucht, zegt hij. Voorlopig raakt hij echter vooral door deze zoektocht zijn vrouw Patty kwijt en zijn fans krijgen een beetje genoeg van zijn voordurende aansporingen vanaf het podium om hem na te roepen: “Krishna! Jesus! Buddha!” Rock ’n Roll willen zij.

Het bezoek van de Beatles aan India brengt  miljoenen mensen van de ene op de andere dag in aanraking met oosterse spiritualiteit. Niet lang nadat John, Paul, George en Ringo weer terug zijn in Engeland, zijn er steden waar meditatie een ware rage is geworden. Het lijkt erop dat er minder criminaliteit is; het is minder druk op de spoedeisende hulp en zelfs het aantal verkeersongevallen lijkt af te nemen. Ook was er minder sigaretten- en alcoholconsumptie. Men heeft zelfs dit Maharishi effect onderzocht en men vermoedt dat dit effect wordt veroorzaakt door een coherent (samenhangend) veld dat mensen die mediteren om zich heen hebben. Dit energieveld zou zorgen voor harmonie, afstemming en flow. [35]

3.4.1 invloeden India op de Beatles

Naast de bijzondere platenhoes van Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, werd er ook gebruik gemaakt van innovatieve opnametechnieken en maakten The Beatles gebruik van nieuwe invloeden uit verschillende muziekstijlen. Zo werd er gebruik gemaakt van muziekinstrumenten uit India. De eerste keer dat The Beatles gebruik maakten van de sitar, een snaarinstrument uit India, was reeds in 1965 op Norwegian Wood. Hiermee werd dit instrument voor de eerste keer gebruikt op een popalbum. George Harrison maakte voor het eerst kennis met dit instrument tijdens de opnamen van “HELP” (de tweede speelfilm van The Beatles). Tijdens een scene zag Harrison een sitar liggen en besloot wat met het instrument te spelen. Vervolgens kocht hij later zelf een sitar in London en gebruikte het instrument o.a. in de liedjes “Love You too”, “Tomorrow Never Knows” en Within You, Without You.  Later gingnen ook The Monkees, Ricky Nelson, Scott McKenzie, The Turtles, The Mamas & The Ppas en The Steve Miller Band de sitar gebruiken.

Niet alleen werd de muziek van The Beatles beïnvloed door India, zij veranderden ook als mens. Zij droegen ook Indiase kleding, er was zelf een hele hippie style wat alleen maar geïnspireerd werd door India( exotische stijl) Dit had weer invloed op de Westerse mode.

Daarnaast aten ze in India vegetarisch en gebruikten ze openlijk drugs en dat is allemaal overgenomen.

Veel hippies sloten zich aan bij sektes, zoals bijvoorbeeld Hare Krishna. Dit is een beweging binnen het hindoeïsme, met als hoofddoel: het systematisch verspreiden van de ideologie van ISKCON ( International Society for Krishna Consciousness, de Internationale Gemeenschap voor Krishna Bewustzijn) naar de hele wereldgemeenschap en zoveel mogelijk mensen onderwijzen in de technieken van een spirituele

 levenswijze, zodat de onevenwichtigheden in de waarden van het bestaan

kunnen worden tegengegaan waardoor werkelijke saamhorigheid en vrede in de wereld tot stand kunnen komen.    

3.4.2 Nummers van The Beatles die beïnvloed zijn door India

The Beatles werd geïnspireerd door India, in hun gezichtshaar, hun kleren, hun fascinatie voor Maharishi Mahesh Yogi en spiritisme, en ja, hun muziek. Ik noem hier negen songs van The Beatles, die zich in een of andere manier hebben  beïnvloed door India - hetzij de samenstelling zelf, de gebruikte instrumenten of de songteksten.    

De laatste twee nummers zijn technisch gezien niet van the Beatles – “My Sweet Lord” is een Solo van George Harrison en “India, India” een home recording van John Lennon en uitgebracht als solo, maar naar mijn mening horen ze nog steeds thuis is deze lijst.

Het nummer “My sweet Lord” was een groot succes. Veel kopers herkenden er hun eigen zoektocht naar het goddelijke in. Maar er moest ook veel gebeuren, vond Harrison op dat moment, als Oost-Pakistan zich onafhankelijk verklaart met de naam Bangladesh en in oorlog raakt met West-Pakistan in 1971. Die oorlog kost honderdduizenden burgers het leven en miljoenen vluchten naar India. Onder de vluchtelingen bevinden zich familieleven van zijn muziekleraar Shankar (zie artikel verderop). Dan geeft hij het eerste grote benefietconcert van een popartiest dat verscheidene miljoenen oplevert voor de oorlogsslachtoffers.

“Het beste dat je kunt geven aan mensen is een bewustzijn van het goddelijke”, zegt hij later in 1986: “maar eerst moet je je concentreren op je eigen spirituele vorderingen. Dus we moeten eerst egoïstisch zijn om altruïstisch te kunnen worden. Ik ben aan het groeien en leren. Door het hindoeïsme voel ik me een beter mens. Ik word steeds gelukkig door de ontdekking van wat in mij is en dat is hetzelfde als wat in anderen en in alles zit” [37]

Het nummer India, India heeft John Lennon geschreven ter herinnering van de goede tijd van de Beatles besteed aan het studeren Transcendente Meditatie met Maharishi Mahesh Yogi in Rishikesh in 1968.

“India, India, listen to my plea

Sit here at your feet so patiently

I'm waiting by the river but somewhere in my mind

I left my heart in England with the girl I left behind.”

Even in het kort….

Als je dit allemaal leest heeft the Beatles een enorme spirituele ontwikkeling doorgemaakt en hebben zij daar de rest van de wereld mee beïnvloed. Het bezoek van George Harrison heeft heel veel Europeanen en Amerikanen laten inspireren in de oosterse culturen. Deze spirituele ontwikkelingen werden verspreid door de muziek. The Beatles schreef allerlei soorten nummers over wie ze nou eigenlijk waren en over de liefde voor bijvoorbeeld Indiase goden. The beatles inspireerden de hippies en de hippies inspireerden elkaar. Doordat de er verzuiling plaatsvond waren de jongeren wel in voor wat nieuws dus makkelijk beïnvloedbaar. Dit alles zorgde voor een nieuwe wereld en dat de mensen meer over dingen na gingen denken, bijvoorbeeld of God wel bestaat.

 Krantenartikel sitar hero:

 openmaken

HOOFDVRAAG: Hoe past het ontstaan, succes en de ondergang van de Beatles in het tijdsbeeld van de jaren ’60?

The Beatles waren een Britse rockband die waarschijnlijk wel de meest succesvolle groep in de 20^ste eeuw waren. Zij hebben niet alleen muziek gemaakt, maar ook films, literatuur en zelf mode en hebben de popcultuur sterk veranderd. Hun liedjes en ideeën zaten vol met teksten die mensen uitdaagden na te denken over dingen als vrede, liefde, creativiteit en ook tegen de propaganda van de  Sovjet-Unie.  Niet alleen de teksten van de muziek veranderden, ook de muziek zelf. Dit is erg duidelijk te horen als je een aantal nummers beluistert op chronologische volgorde. Aan het begin van de carrière van the Beatles is alles erg duidelijk ‘pop’ gemaakt (liedjes als Love Me Do, Another Girl etc.), waar het later steeds meer experimenteel werd(liedjes als Helter Skelter, Strawberry Fields Forever) en zo zijn the Beatles niet alleen  voorlopers van de popmuziek, maar ook van vele andere muziekstijlen, zoals bijvoorbeeld Helter Skelter een voorloper lijkt te zijn van het huidige metal.

Niet alleen qua muziek waren the Beatles één van de eersten. Ook qua kleding zetten zij trends. Zo begonnen zij als kinderen nog, en besloten toen allemaal een rock’n’roll outfit aan te trekken, dus droegen zij bij concerten allemaal hetzelfde leren jasje met een strakke spijkerbroek. Later is dit veranderd in allemaal dezelfde nette pakken dragen, met ook nog dezelfde haarstijl. Met deze outfit zijn the Beatles denk ik het meest bekend en herkenbaar  

Na hun grote doorbraak veranderde er veel bij the Beatles. Zoals eerder genoemd, veranderde de muziek van pop naar experimenteel. Hetzelfde gebeurde bij de kleding. Ze gingen niet meer allemaal hetzelfde dragen, maar werden meer individuen. Zo staat John Lennon er erg om bekend hippiekleding te dragen, terwijl George Harrison door zijn reizen naar India veel Indiase kleding ging dragen. Hierdoor veranderde ook de religie voor veel mensen, ze lieten zich inspireren door de Oosterse culturen, zoals het Boeddhisme en Hindoeisme.

The Beatles(vooral John) waren dan ook van grote invloed op de opkomende hippiecultuur, met name door de uitgave van hun cd Sgt. Pepper’s. Met deze cd stapten zij af van het imago van the Beatles en besloten zichzelf te gaan ontwikkelen, wat bij de hippies erg belangrijk was. Hiermee trokken zij ook de jeugdcultuur mee en dit was één van de eerste stappen richting de zogenaamde flowerpowerbeweging, waar John later in zijn leven nog veel mee te maken zou hebben.

The Beatles in hun Sgt. Pepper’s periode 

Naast muziek en kleding hebben the Beatles nog meer dingen beïnvloed, een ander groot voorbeeld daarvan is de spiritualiteit. Door de spiritualiteit konden de jongeren die uit de bekrompen jaren vijftig kwamen zich op een eigen manier ontwikkelen Het vertrek naar India om daar te studeren bij de Maharisji heeft hun religie sterk veranderd. Er kwam veel twijfel bij de vraag of er wel een god was en zo ja, wat voor god?  Er ontstond ontzuiling, men ging niet gelijk alles aannemen wat de overheid en de kerk hen vertelde. Het proces wat the Beatles doormaakten trok ook de jeugdculturen mee, waardoor de ontwikkelingen volledig veranderde in de jaren zestig.