De Stijl

Inleiding

Wij doen ons profielwerkstuk over De Stijl, we hebben voor dit onderwerp gekozen omdat wij beiden geïnteresseerd zijn in kunstgeschiedenis en we geschiedenis als vak ook erg interessant vinden. We zouden het leuk vinden als we er achter komen wat De Stijl nog voor een invloed heeft gehad op het leven dat wij nu leiden en hoe De Stijl eigenlijk in beweging is gekomen. Onze hoofdvraag is dan ook: Wat wilden de kunstenaars van De Stijl bereiken en wat hebben ze bereikt.

Onze deelvragen zijn: • Wat is De Stijl, wat zijn de kenmerken en wie zijn de kunstenaars? In deze deelvraag willen we wat meer te weten komen over de belangrijkste kunstenaars van De Stijl en wat De Stijl nu eigenlijk precies is. • Op welke stroming is De Stijl een reactie? Welke stromingen hebben invloed gehad op De Stijl en wilden ze zich afzetten of gingen ze juist mee in die stroming. • Op welke maatschappelijke omstandigheden is De Stijl een reactie en waarom? Wat speelden er in de tijd dat De Stijl zich ontwikkelden is dat ook een van de oorzaken dat De Stijl is ontstaan • Wie was de doelgroep van De Stijl en waarom? Wie wilden De Stijl bereiken, welke doelgroep was belangrijk. • In welk land begon deze kunststroming en hoe breide deze zich uit? Waar begon De Stijl en heeft De Stijl zich nog over andere landen uitgebreid. • Wat betekend De Stijl nu nog voor de kunstwereld en waar vind je hem terug? Wat voor een rol heeft de Stijl nog in de eigentijdse kunt en heeft De Stijl überhaupt nog wel een rol. • Wat betekend De Stijl nu nog in de maatschappij en waar vind je hem terug? Heeft De Stijl ook nog invloed op onze samenleving.

We hopen dus heel wat meer te weten te komen over De Stijl zodat we er zoveel mogelijk over weten.

1. Wat is de stijl, wat zijn de kenmerken en wie zijn de kunstenaars?

De stijl was een Nederlandse kunstbeweging die in 1917 werd opgezet. De belangrijkste kenmerken van de stijl zijn het gebruiken van primaire kleuren en rechte lijnen. De kunstenaars streefde in het algemeen naar een zo groot mogelijke eenvoud en abstractie, dit gebeurde zowel in de schilderkunst als in de bouwkunst. De kleuren werden hierdoor beperkt naar de primaire kleuren gecombineerd met zwart en wit, dit om zo dicht mogelijk bij de essentie te blijven. De stijl wordt tegenwoordig gezien als een typische Nederlandse kunst stroming. Eigenlijk is dat heel grappig omdat de opzetters van de stijl, de stijl juist internationaal wilden maken. De belangrijkste kunstenaars van de stijl waren; Theo van Doesburg, Piet Mondriaan, Bart van der Leck, Gerrit Rietveld en J.J.P. Oud. We gaan al deze kunstenaar in het kort even behandelen.

Theo van Doesburg Theo werd geboren in Utrecht op 30 Augustus 1883 en overleed op 7 maart 1931. Na de lagere school ging van Doesburg nog een tijdje naar de toneelschool en volgde schilderlessen. Hij streefde met zijn geometrische ontwerpen naar samensmelting van de schilderkunst met de architectuur en was hiermee dus mede oprichter van de Stijl. Hiernaast een van de werken van, Van Doesburg. De werken van, Van Doesburg zijn onder andere te zien; in het centraal museum te Utrecht en in het gemeente museum te Den-Haag.

Piet Mondriaan Piet Mondriaan werd geboren in Amersfoort op 7 maart 1872 en overleed in New York op 1 februari 1944. Piet Mondriaan is dus een Nederlandse schilder maar heeft voornamelijk in het buitenland gewerkt. Hij wordt gezien als voorstander van de abstracte kunst, zijn werk is dan ook over heel de wereld bekend en geeft veel inspiratie voor de kunstenaars en architecten van tegenwoordig. Mondriaan werd geboren in een strenggelovig gezin met een oudere zus en drie jongere broers. Mondriaan’s vader had een voor liefde voor tekenen en gaf hier ook les in. Zelf volgde piet lessen bij zijn oom die ook een verdienstelijk amateur schilder was. De periode dat Mondriaan nog in Nederland woonde was heel onrustig, hij verhuisde veel en ook wist hij niet echt wat hij met zijn geloof aan moest. Zo sloot hij zich onder andere aan bij de streng gereformeerde kerk. Nadat Mondriaan van de kunst academie af kwam en begon met schilderen kon hij zich zelf bijna niet onderhouden omdat hij gewoon niks verkocht, in deze periode sloot Mondriaan zich aan bij de links-radicale. Nadat deze periode werd afgesloten met een bloedige spoorwegstaking in 1903 vestigde Mondriaan zich in Uden (Noord-Brabant) hier ging hij landschappen, zonsondergangen, molens en bloemen schilderen, dit begon hij te schilderen omdat dit erg in trek was bij het koopkrachtig publiek. Mondriaan liet zich bij deze schilderijen erg inspireren door Vicent van Gogh die ondertussen na zijn dood erg populair was geworden bij de bevolking. Hij ging vooral bloemen en portretten schilderen. Rond 1907 liet Mondriaan steeds meer los van het realisme en ging gestileerde landschappen schilderen. De sfeer van deze landschappen was erg sprookjesachtig. In 1908 woonde Mondriaan in Zeeland en schilderde onder andere de kerk van Domburg meerdere malen en paste ook kort de pointillistische techniek toe. In 1911 vertrok Mondriaan naar Parijs om kennis te maken met het Kubisme en dan met name Pablo Picasso. Hij liet zijn schilderijen dan ook vooral beïnvloeden door de kunstenaars Picasso en Braque en hij gebruikte veel zwarte lijnen, geen kleur en vooral grijs en bruin tinten. Mondriaan schilderde vooral bomen en boomgaarden waarbij zijn werk steeds abstracter werd, de schilderijen kregen ook abstracte titels zoals Compostitie nr. 9. Mondriaan liet zich nog wel door de werkelijkheid inspireren.

In 1914, het begin van de eerste wereld oorlog bezocht Mondriaan zijn zieke vader, omdat hij door de oorlog niet terug kon naar Parijs waar hij op dat moment verbleef, verbleef hij een poos in Domburg, hij begon de kerkjes en de zee van Domburg te schetsen en deze schetsen leiden tot Mondriaan zijn eerste abstracte werken. De werken werden verkocht aan Helene Kroller-Muller en werden later tentoongesteld in het Stedelijk museum te Amsterdam. In deze tijd werd Mondriaan ook bevriend met van Doesburg, een andere oprichter van de stijl. In 1917 verdween elk realisme uit de werken van Mondriaan en langzaam aan ook de beweging en de diepte. Hij gebruikte alleen nog de primaire kleuren in combinatie met wit en zwart. Op het begin werden rood en blauw nog wel eens op kleur gemaakt met extra wit maar dit verdween ook in de loop ter tijd. In 1919 betrok Mondriaan weer zijn oude atelier in Parijs, waarschijnlijk is hij teleurgesteld geweest dat de kubisten niet de radicale weg zijn blijven volgen als Mondriaan heeft gevolgd zij bleven namelijk altijd nog wat herkenbare elementen in hun schilderijen behouden. In de periode schilderde Mondriaan toch nog wat bloemen waarschijnlijk voor de verkoop zodat hij toch nog wat geld bleef verdienen. In 1938 vertrok Mondriaan met dreiging van de tweede wereld oorlog na London toen daar een bom in zijn tuin viel is hij naar New York vertrokken. Hier zoch hij weer naar vernieuwing en brak hij met zijn principes, de kleuren werden weer wat speelser toegepast en in sommige schilderijen verdwenen de zwarte lijnen zelf. Als je kijkt naar het door zijn dood onvoltooide schilderij Victory Boogie-woogie zie je dat Mondriaan bezig was met zichzelf te vernieuwen. In 1944 overleed Mondriaan op 72-jarige leeftijd aan een longontsteking. Hij is begraven in New-York. Mondriaan’s laatste schilderij Vicotry Boogie-woogie. Hier zie je de laatste vernieuwingen die Mondriaan toepaste in zijn schilderijen, het opvallendste is de zwarte lijnen die verdwenen zijn.

Het hoofdstukje Mondriaan is wat uitgebreider gedaan, omdat Mondriaan een van de belangrijkste kunstenaars van de stijl is geweest.

Bart van der Leck Van der Leck werd geboren in 1876 in Utrecht en overleed in 1958. Van der Leck is een kunstenaar die begon met schilderijen te bestuderen in Amsterdam, zijn vroege werk werd beïnvloed door Art Nouveau en het Impressionisme. Vanaf 1910 begon van der Leck zijn eigen stijl te ontwikkelen, deze stijl bestond uit vereenvoudigde en gestileerde vormen. Hierin liet hij het perspectief weg en het onderwerp van zijn schilderijen werden geometrische vormen in primaire kleuren. In 1916 ontmoet van der Leck, Mondriaan en stichten ze samen de Stijl. In deze tijd was zijn werk abstract en leek het sterk op dat van Mondriaan. In 1918 verlaat van der Leck de groep weer en richt zich weer op zijn vroegere stijl, namelijk, onderwerpen in geometrische vormen vertaald. Van der Leck werd heel zijn carierre gesponserd door helene Kroller Moller en zijn werk is nu dan ook nog steeds te zien in het Kroller Moller museum.

Gerrit Rietveld Werd in 1888 in Utrecht geboren en overleed daar ook in 1964. Gerrit Rietveld is een Nederlandse architect en meubelontwerper. Rietveld leerde het vak meubelmaken van zijn vader, ook al verafschuwde hij zijn vaders werk, hij waardeerde wel het vakmanschap. Tussen 1904 en 1908 volgde Rietveld een cursus en hij leerde hier zijn eigen stijl te ontwikkelen, in 1911 opende hij zijn eerste meubelzaak en volgde nog een cursus maar ditmaal in de architectuur. De rood - blauwe stoel van Rietveld doet sterk aan het werk van Mondriaan denken. Het was een revolutionaire ontwerp door de strakke vormen en de stoel werd een boegbeeld voor vroeg – modern ontwerp techniek. In 1918 werd Rietveld lid van “de Stijl” beweging en paste hij in zijn werk vooral de primaire kleuren toe. In 1924 ontwierp Rietveld het Rietveld – schroder huis, schroder was de latere bewoonster van het huis en was binnenhuis architect. Het huis staat in Utrecht en is een zuiver voorbeeld voor waar de Stijl voor stond. Tijdens de oorlog bleef Rietveld ontwerpen, eigenlijk was dit illegaal voor hem omdat hij zich niet had aangemeld bij de Kultuurkamer. Toen in de jaren 50 de Stijl na lange tijd weer populair werd heeft Rietveld nog één belangrijk ding ontworpen, dit was het interieur voor een Fokker vliegtuig. Hoewel de directie erg enthousiast was heeft de directie het ontwerp toch niet toegepast.

J. J. P. Oud Jacobus Johannes Pieter Oud Werd geboren in Purmerend op 9 Februari 1890 en overleed in Wassenaar op 5 April 1963. Van 1918 tot 1933 was Oud in dienst van de gemeente Rotterdam waar zijn broer burgemeester van was. Hij was in die tijd vooral bezig met sociale woningbouw, dit omdat in die tijd veel arbeiders naar de havenstad kwamen. Voor hoek van Holland ontwierp Oud de zogenaamde “oud-woningen” in deze woningen zijn veel kenmerken van de stijl terug te vinden en behoren tegenwoordig tot rijksmonument. In het einde van de jaren 20 was Oud ook internationaal bekend, hij behoorde bij de grote vier architecten samen met, Van der Rohe, Gropius en Le Corbusier. Na de oorlog ontwierp Oud het vrijheidsmonument op de Dam. Inmiddels had Oud de strakke lijnen van vroeger die typische bij de Stijl hoorde al wat verlaten door de vele kritieke die hij kreeg vanuit de Verenigde Staten.

In deze eerste deelvraag zijn vooral de oprichters van de stijl uitgelicht, hopelijk is zo wat meer duidelijk geworden waar de stijl voor stond en wat de oprichters allemaal gedaan hebben en dat ze erg belangrijk zijn geweest voor de Nederlandse kunst.

2. Op welke stroming was de stijl een reactie?

De Stijl volgt het kubisme op, het kubisme was net als de Stijl een stroming in de moderne kunst. Toch verschilt het kubisme in verschillende kenmerken van De Stijl. Enkele kenmerken van het kubisme zijn: Meerdere standpunten, verwarrend perspectief, stilleven en het werken met collages. Je merkt dat De Stijl veel overzichtelijker is door een vast standpunt, en ook een vast perspectief, geen collages en geen stillevens. In de Stijl is alles bedoeld als rustgevend en overzichtelijk.

Hierboven zie je links een voorbeeld van een kubistisch schilderij en rechts een voorbeeld van een schilderij van Mondriaan, in de stijl van De Stijl. Je ziet de overeenkomende vormen, maar ook de grote verschillen. In het linkse schilderij zie je nog iets terug van huizen, wellicht een drop. In het rechtste schilderij zie je geen voorwerpen meer terug. Het zijn op elkaar afgestelde vormen en kleuren. Zoals je ook in deze schilderijen ziet is er ook een verschil tussen het kleurgebruik. In het kubisme zie je nog dat de kleuren lichtelijk overvloeien en er gebruik wordt gemaakt van vooral grijs en bruin tinten. In De Stijl wordt voornamelijk gebruik gemaakt van de primaire kleuren, wit en zwart. Dit is een eerder schilderij van Mondriaan waarin ook nog grijs wordt gebruikt. Later zie je in De Stijl amper nog grijstinten. En bij Mondriaan ook geen diagonale lijnen meer, maar enkel horizen- en verticale lijnen.

De oorsprong van het kubisme ligt bij Paul Cézannes die van mening was dat in de natuur alles uit geometrische vormen is opgebouwd, dit werd later in de kunstwerken gebruikt. Uiteindelijk heeft Max Jakobs het kubisme uitgevonden op een avondje uit waarbij hij het afrikaanse beeldje zag dat Picasso bij zich droeg. De kubische vormen van de kunst in afrika hebben een grote invloed uitgeoefend op het kubisme. Maar dat is niet waar het in de stroming om draait, kunstenaars van de stroming kubisme wilde de kijker op een andere manier naar onderwerpen laten kijken. Vandaar ook de verschillende perspectieven. Dit komt dan wel overeen met de Stijl, want ook deze kunstenaars wilde de kijkers of eigenaars van hun kunstwerk anders tegen zaken laten kijken. Alleen hadden zij vooral het doel om de kijker of eigenaar een gevoel van rust en orde te geven, even uit de wanorde van de maatschappij te zijn. Dit komt niet overeen met het doel om mensen over dingen na te laten denken zoals in het kubisme.

Waaraan je vooral kunt zien dat de Stijl een opvolgende stroming van het kubisme is zijn de vormen die gebruikt worden, geometrische vormen. Het kubisme legde de grondslag, de Stijl werkte hem verder uit. Door het kubisme maakte de kunstenaar kennis met het werken met geometrische vormen en de uitwerking daarvan. In De Stijl waren de vormen perfect in balans, het kunstwerk was een groot geheel met een perfecte balans tussen kleuren en vormen. Dit was dus veel wiskundiger dan bij het kubisme.

De oorsprong van de Stijl ligt ook ergens anders dan die van het kubisme. De kunstenaars van De Stijl wilde terug gaan naar de essentie. Kunst bestond niet meer om dingen realistisch te weergeven, want daar hadden we de film en de foto al voor. Kunst was er nu om mensen een andere wereld te laten zien, de wereld van de kunstenaar. Het was er om mensen een bepaald gevoel te geven. Zo ook in De Stijl. De Stijl is in 1917 ontstaan, een tijd van armoede en wanorde. In 1914 was de WOI begonnen, en hoewel Nederland neutraal was had de oorlog wel degelijk invloed op Nederland. Vele goederen werden schaars en er ontstond honger. Mensen hadden behoefte aan rust en welvaart. De kunstenaar van De Stijl wilde door alles terug te brengen naar de essentie in eenvoudige symmetrische vormen en de drie basiskleuren de mensen de rust bieden die ze nodig hadden, en door het overheersende wit ook het gevoel van hygiëne.

3. Op welke maatschappelijk omstandigheden is de stijl een reactie en waarom?

De Stijl was eigenlijk een reactie op de Eerste wereldoorlog. Nederland bewaarde bij deze oorlog de neutraliteit maar terwijl Nederland neutraal bleef groeide wel het verzet tegen de bestaande orde, mensen voelde zich niet meer gemakkelijk bij het beleid dat toen in Nederland gevoerd werd. Bij de stijl Dada leidde deze chaos tot nihilisme (zo min mogelijk poespas en zo makkelijk mogelijk) Maar bij de Stijl leidden deze chaos tot het idealisme. Tegenover de chaos die op dat moment woedden in Nederland moest de Stijl een wereld van innerlijke rust en harmonie voortbrengen. Dit kon niet bereikt worden in de politiek op dat moment dus wilden de kunstenaars er voor zorgen dat mensen bij hun schilderijen verder na gingen denken over het tijdloze en universele evenwicht dat schuil gaat achter de zaken die op een gewone dag spelen. Vooral Mondriaan was degene die zo dacht, hij was er ook van overtuigd dat kunst zou verdwijnen als alle mensen dit tijdloze en universele evenwicht gevonden hadden. En mensen weer de schoonheid van het leven in zouden zien. Eigenlijk was de stijl dus niet gericht op een paar maatschappelijke omstandigheden in de wereld maar op alle gebeurtenissen die in de wereld afspeelden en die de kunstenaars van de stijl maar onzin vonden. De kunst van de stijl hoort zich niet met alledaagse taferelen bezig te houden maar ze moesten die rust bereiken. De kunstenaars van de Stijl vonden zichzelf een voorbeeld voor de rest van de wereld en hoe die mensen zouden moeten leven. Veel van de uitgangspunten van de stijl waren dan ook vanuit het oogpunt van de Theosofie dat betekent letterlijk “de wijsheid van het goddelijke” de Theosofie is ook verantwoordelijk waarom de kunstenaars van de Stijl zo goed over zichzelf praatten en ook de naam “De Stijl” aan zichzelf gaven, ze waren overtuigd van zichzelf. De schilderijen van Mondriaan waren iconen voor het nieuwe geloof en Van Doesburg zorgde voor de huisvesting van de burger. De uitgangspunten die de kunstenaar vanuit de Theosofie hebben genomen zijn: het reduceren van kleuren en het trekken van verticale en horizontale lijnen met een liniaal vanuit een coordinaat. Al met al had de Stijl dus een geheel eigen kijk op hoe de maatschappij in elkaar zou moeten zitten. Mensen zouden hun innerlijke rust moeten vinden en zo moeten leven als de kunstenaars met hun kunst van de Stijl deden. Het Schilderij hiernaast is Van Mondriaan met zijn kijk op de Theosofie.

4. Wat was de doelgroep van De Stijl en waarom?

Hun doelgroep was eigenlijk de hele wereld. Ze wilde een stijl creëren die tijdloos was, en voor iedereen bereikbaar. Ze wilde de grootste stijl aller tijden zijn. De kunstenaars van De Stijl wilden hun kunst niet alleen tastbaar maken voor de rijkelui, maar ook voor de gewone mensen. Ze wilden d.m.v. kunst laten zien wat er in de maatschappij nog niet bereikt was, orde! Ze sloten willekeur uit, en gingen voor de orde, de perfecte balans. Dit wilde ze duidelijk maken. Ze wilden laten zien dat balans, evenwicht en eenvoud de uitkomst was. Ze wilden het liefst dat er alleen nog in hun stijl gebouwd werd. Er werden villa’s gemaakt in De Stijl, maar ook deels sociale woningbouw. Rietveld was hier verantwoordelijk voor. Hij was de architect van De Stijl.

Met het rietveld-schröderhuis maakte Rietveld eigenlijk een doorbraak, hij maakte de villa voor Truus Schröder, die weduwe was. Met haar kreeg hij een goede relatie. Zij steunde hem de rest van haar leven. Ook het gezin van Rietveld ondersteunde ze financieel als het even tegenzat. Maar haar belangrijkste rol was het ondersteunen van Rietveld zijn passie, zijn werk. Zijn kunst.

Rietveld maakte ook vele ontwerpen voor sociale woningbouw en stedenbouw. Hij was geïnteresseerd in het maken van goed ontworpen en goedkope bouw met behulp van massaproductie. Maar voor de sociale woningbouw en stedenbouw kreeg hij geen opdrachten. Slechts enkele ontwerpen zijn deels verwezenlijkt. Daardoor is het Rietveld-Schröderhuis uiteindelijk het eerste en enige huis geweest dat helemaal in de stijl van De Stijl gebouwd en ingericht is.

Rietveld was ook een meubelmaker. En omdat zijn doelgroep zo uitgebreid was konden vele mensen zijn meubels in huis halen. Zo bereikte hij toch nog heel wat mensen met zijn ontwerpen. Het beroemdste meubelstuk dat Rietveld ontworpen heeft is de red-blue chair. Hieronder zichtbaar.

Deze Stoel is nu nog te zien in het Rietveld-Schröder huis. In deze stoel heeft Rietveld de stoel functioneel gemaakt, met de symmetrische vormen tot de essentie gebracht en d.m.v. de primaire kleuren in combinatie met zwart de stoel in balans gehouden. Deze stoel is een perfect voorbeeld van een meubelstuk van De Stijl.

5. In welk land begon De Stijl en hoe breide dit zich uit.

Zoals we al in de eerdere deelvragen hebben kunnen lezen is De Stijl typische Nederlands, het werd immers opgericht door Nederlandse kunstenaars. De Grote promotor van De Stijl was Theo Van Doesburg hij nam het initiatief van het uitbrengen van een blad onder de naam De Stijl. Het blad kwam in 1917 op de markt en Theo van Doesburg bleef tot zijn dood hoofd redacteur. In het blad probeerden de oprichters van De Stijl en andere kunstenaars internationale aansluiting te vinden. Vanuit dit blad is ook pas de echte Stroming ontstaan. Door het tijdschrift werd De Stijl steeds bekender, De Stijl is niet echt naar het buitenland vertrokken, het grappige is dat de leden van de Stijl een internationale Stijl wilden scheppen maar De Stijl wordt in het Buitenland juist gezien als iets typische Nederlands. er waren wel stromingen waar de stijl zich verwant aan voelde zoals het Bauhaus.

Het Bauhaus In 1921 werkt van Doesburg mee aan het Bauhaus en komen er dus andere invloeden bij De Stijl. Wat is het Bauhaus voor een stroming en waarom is deze verwant met de Stijl? Het Bauhaus was een van de belangrijkste ontwerp scholen in de 20ste eeuw. Ook het Bauhaus was veel meer dan een kunststroming alleen het was ook echt een groep waar je bij kon horen met hun eigen ideeen. Jaren lang was er een strijd tussen De Stijl en Het Bauhaus, Het Bauhaus was natuurlijk veel sterker en groter en heeft dus deze strijd ook gewonnen en invloed gehad op De Stijl
Een andere stroming die invloed op De Stijl heeft gehad is het Dadaisme.

Het Dadaisme Het Dadaisme is de stroming die zich voor de Stijl afspeelde, Theo van Doesburg speelde hier in mee. Het Dadaisme wilden zich vooral afzetten tegen de gevestigde orde, dit deden ze bijvoorbeeld door van gewone gebruiksvoorwerpen te gebruiken als kunst. De stijl is er mee verder gegaan dat de samenleving wakker geschud moest worden.

Dit is een voorbeeld van het Dadaisme door Theo van Doesburg, hij maakte van de letterklanken kunst door daar verschillende dingen mee te doen.

Het Kubisme Het Kubisme heeft ook een grote invloed gehad, bij het kubisme begonnen ze immers al met het ordenen van vormen van de werkelijkheid met de bedoeling dat het als één harmonie over zou komen. Wel waren in de kubistische schilderijen nog herkenbare vormen te zien en dit is bij De Stijl niet meer het geval. De Stijl is dus eigenlijk verder door gegaan in de trend van het Kubisme en heeft het alleen nog maar verder door gevoerd.

6. Wat betekent de stijl nu nog voor de kunstwereld en waar vind je hem terug?

Het doel om De Stijl een internationale en tijdloze stijl te maken is deels gelukt. De kunst van De Stijl doet nog steeds zeer modern aan. Dit komt door de geometrische vormen en bijna wiskundige composities. Het Rietveld-schröderhuis is een van de nu nog bekenste overblijfselen van De Stijl. Ook de rood-blauwe stoel van Rietveld is erg bekend. Beiden doen nog steeds erg modern aan. Van Mondriaan is er ook nog steeds veel te vinden, er is zelfs een mondriaan stichiting. Een stichting die de beeldende kunst en vormgeving in deze tijd wil stimuleren. Ook willen zij de kunst en doelen van Mondriaan doorgeven aan hedendaagse kunstenaars. Het kröller-Müller museum (in Otterloo) is ook een plek waar nog veel te vinden is van De Stijl. Er hangen schilderijen van: van Doesburg, Mondriaan en van der Leck.

Er zijn ook nog steeds gebouwen te vinden die in de stijl van De Stijl gebouwd zijn, en heel modern aandoen. Een voorbeeld is de witte dame in Eindhoven. Het strakke witte gebouw heeft wel wat weg van de architectuur uit De Stijl. En dit kan goed kloppen want de bouw ervan is in 1927 begonnen.

Je ziet dat het gebouw bestaat uit horizontale en verticale lijnen.Er is veel wit gebruikt en alles ziet er strak en modern uit. Welliswaar ontbreken de primaire kleuren in dit gebouw. Maar toch kun je zien dat De Stijl wel degelijk invloed heeft gehad op de bouw (ontwerpen) van dit gebouw.

Ook zie je principes van De Stijl terug in Nijntje, het werk van Dick Bruna.

Bij Nijntje is ook alles tot de basis gebracht. Er wordt alleen zwart-wit en de primaire kleuren gebruikt en de vormgeving is ook erg basis en eenvoudig gehouden. Er worden wel ronden vormen gebruikt, maar het principe is hetzelfde. Alles terugbrengen tot de basis en orde. Ook Nijntje gaat al jaren mee, en nog steeds ziet hij er niet ouderwets uit. De makers, bedenkers van De Stijl hebben dus wel een punt, De Stijl is een internationale en tijdloze kunststroming geworden die nog steeds kunstenaars, architecten inspireert en nog steeds terug te vinden is in ons hedendaags leven.

De Stijl betekend nu nog voor de kunstwereld een bron van inspiratie te zijn, een voorbeeld. Ook geeft het de boodschap af van het tijdloze, de resultaten van een perfect in balans gemaakt kunstwerk.

7. Wat betekend De Stijl nu nog in de maatschappij en waar vind je het terug?

Eén van de doelen van de stijl was om gebouwen en meubels te maken die altijd modern aan bleven doen en dat is ze zeker ook gelukt. Als je nu een huis ziet wat in de tijd van De Stijl is gemaakt zou je niet zeggen dat het zolang geleden is gemaakt. Dit komt omdat ze kleuren en vormen hebben gebruikt die niet kunnen verouderen en altijd blijven bestaan. Hier naast zie je zo een stoel die in de tijd van De Stijl dooe Rietveld is gemaakt maar nu nog steeds modern aan doet.

Eigenlijk is De Stijl sinds 1917 nooit weg geweest uit onze samenleving, toen Van Der Leck en Van Doesburg in 1925 groen gingen gebruiken in hun schilderijen dachten veel mensen dat het afgelopen was met De Stijl maar het tegen over gestelde gebeurde! Pas in 1931 was het afgelopen met De Stijl als groep, Theo van Doesburg stapte er namelijk uit en richtte een andere groep op namelijk “Abstractian – creation”. De essentie van De Stijl was dan wel verdwenen om een groep te zijn maar de kunstenaars hielden zich individueel zich er nog wel mee bezig. Ook nu nog steeds blijkt dat De Stijl een belangrijke stroming is gebeurd, we zien De Stijl namelijk nog steeds terug komen in: Kleding, gordijnen, huizen, verpakkingen enz. Bij deze producten worden nog steeds de vormen gebruikt die de kunstenaars vroeger zo precies hebben uitbedacht.

De kleurprincipes zijn ook nog veel terug te vinden tegenwoordig, bijvoorbeeld in de boeken van Dick Bruna, de kleuren van Nijntje komen overeen met de kleuren van De Stijl. Hij week alleen wel af van de strenge uitgangspunten door ook groen te gebruiken en gebruik te maken van ronde lijnen. Dit is een mooi voorbeeld waaraan je kunt zien dat De Stijl een belangrijke stroming is geweest voor Nederland.

Hypothese Wat wilde de kunstenaars van de stijl bereiken en wat hebben ze bereikt? Omdat wij in de tekenles het al een paar keer gehad hebben over de stijl weten we er wel al een klein beetje vanaf? Wat wilde de kunstenaars van de stijl bereiken? De kunstenaar van de stijl wilde terug naar de essentie van de kunst en het zo eenvoudig mogelijk maken, zo dat de kunst ook in het dagelijks leven gebruikt kon worden gebruikt, door middel van huizen en meubels. De kunsetnaar gingen terug naar de essentie door het kleurgebruik te verminderen tot de primaire kleuren in combinatie met zwart en wit. De reden dat de kunst van de stijl ook voor iedereen is bedoeld is te zien aan dat de kunstenaars ook huizen deden ontwerpen voor mensen die het moeilijk hadden, voor de gewone bevolking dus. Wat hebben de kunstenaars bereikt? We denken dat de kunstenaar veel hebben bereikt, je ziet dat aan dat wij ons profielwerkstuk over de stijl doen, als ze niks hadden bereikt deden we dat nu niet. Ook staat de stijl bekend als de belangrijkste kunststroming vanuit Nederland en is ook in het buitenland beroemd geworden. Mondriaan is een van de beroemdste schilders van de wereld en een van de oprichters van de stijl. De kunstenaars van de stijl hebben dus veel bereikt.

Hoofdvraag

Wat wilde de kunstenaars van de stijl bereiken en wat hebben ze bereikt?

De kunstenaars van De Stijl (Mondriaan, van Doesburg, van der Leck e.d.) Wilden harmonie overbrengen op het volk. Ze zagen kunst niet als iets om de realiteit weer te geven maar als iets om een boodschap over te brengen. Hun boodschap was rust, orde, tijdloosheid. Door middel van hun kunst wilden ze deze boodschap overbrengen. De kunst die er in De Stijl gemaakt is, is wereldwijd bekend en vele mensen zagen wat de kunstenaars bedoelde. En nog steeds wordt De Stijl gezien. Door De Stijl is er na een periode van oorlog weer rust gekomen. In de eerste wereldoorlog heerste wanorde, warrigheid en angst. In De Stijl heerst orde, en rust. Het tegenovergestelde, en dus precies wat mensen toen nodig hadden. De Stijl was ook vernieuwend en razend modern. Het bracht weer hoop, hoop op een nieuw leven. Een leven met balans, rust, en hygiëne, want ook dat straalde De Stijl uit, door het vele gebruik van wit en de strakke composities.

De Stijl heeft wel een stijl neergezet die nog steeds erkent en herkend wordt. Vooral Mondriaan zijn kunst wordt overal herkent. Doordat de kunst helemaal terug is gebracht tot de basis, de essentie, is de kunst ook heel herkenbaar. En doordat de kunst terug is gebracht tot zijn essentie is de kunst ook heel erg modern, in deze dagen nog steeds. Dat is ook precies wat ze wilde, een tijdloze kunst, en het blijkt, dat De Stijl erg tijdloos aandoet.