MKZ

Maart 2001: Oene in de ban van mond- en klauwzeer

Het zat in de lucht. De verschrikkelijke mond- en klauwzeer (MKZ) bedreigde al een tijd ons land. In Engeland waren er reeds tal van uitbraken, honderden dieren waren er al afgeslacht om de epidemie te keren. Maar de ziekte stopte niet. Het ging door en nog veel meer dieren werden opgeofferd. We hoorden het allemaal via kranten en op t.v. of op de radio, maar het kwam nog niet richting ons land.

Angst

Ook in Frankrijk dook de ziekte op. Frankrijk was toch wel iets dichterbij: het virus was het kanaal al over. Zou Nederland gespaard blijven? De boeren zaten er behoorlijk over in. Als er een geval in Oene bekend werd, zou binnen een straal van een kilometer alles geruimd worden. Een ramp, want Oene is een boeren dorp.

Werkelijkheid

Over deze dingen hebben we gesproken. We wisten toen al dat het immers héél besmettelijk en vrijwel onstuitbaar was als het eenmaal was uitgebroken.
Maar toen spraken we nog over een dreiging, enige dagen later was het werkelijkheid.
Zaterdag 17 maart was het zover. Het was uitgebroken. De eerste melding was er. Zou het dorp dan toch getroffen worden; zouden dan toch honderden koeien worden afgemaakt?
Ja, het was geconstateerd dat het uitgebroken was.

Pers

’s Avonds laat drongen er steeds meer berichten door. En meteen begon ook de ‘’terreur’’ van de pers. Ze waren trouwens bijna direct na de eerste berichten al met velen aanwezig in Oene.
‘We besloten zich zo terughoudend mogelijk op te stellen. Maar toch probeerde ze je dingen te laten zeggen die je liever niet of op een andere manier gezegd zou willen hebben’: zei de dominee.

Alles verandert

De definitieve uitslag van het onderzoek was binnen: MKZ had ook in Nederland toegeslagen. En ook in andere plaatsen waren verdachte bedrijven. Op het moment dat zo’n ziekte uitbreekt, veranderen bijna alle dingen. Want alle verenigingswerk word stilgelegd; geen enkele samenkomst mocht meer daargaan. Weldra sloot ook de school; de kinderen waren vrij, maar het was geen feest: geen kind vertoonde zich op straat. Oene is niet zo’n rumoerig dorp, maar nu was het beangstigend stil: de weinigen die nog op straat liepen, keken strak en somber voor zich uit.

Boeren houden van hun beesten, vooral melkveehouders. Ze gaan er dagelijks mee om. Afscheid nemen van beesten heeft soms iets van een rouwproces. Dat klinkt vreemd, maar ’t is de werkelijkheid. Bijna niet één boer die ik sprak, kon zijn beesten zonder droge ogen afstaan. Beesten die de volgende dag afgemaakt zouden worden, kregen soms ’s nachts nog extra brokken en een aai over de neus…
“Je bent niet alleen boer voor de centen” zei iemand, “het is een manier van leven!”
Het is voor boeren zeer moeilijk om hun levenswerk kapot te zien gaan.

Daarnaast zijn er natuurlijk ook de financiële zorgen. Naast heel verdrietige dingen, zijn er ook ontroerende mooie momenten geweest. Mensen bij wie alles word afgenomen en er geestelijk rijker uitkomen. Natuurlijk geldt niet allen, en daarmee zijn alle problemen voor de toekomst niet weg, maar het gebeurt toch…En je wordt er stil en ontroerd van.
Er gebeurt erg veel; mensen wordt erg veel afgenomen; ook dingen die niet financieel te compenseren zijn. Maar als oene nu een echt veranderde, wat zou dat groot zijn. Als de slagen ons nu eens tot de HEERE uitdreven en een geestelijke opwekking veroorzaakten…’t Zou winst zijn! Eeuwige winst zelfs.