1. Inleiding
Mijn rome scriptie gaat over de verschillende circussen die er zijn. Ik behandel de volgende circussen: Circus Maximus, Circus van Nero en Caligula en het Circus van de Palatijn die zich in Rome bevonden en daarna iets over het paardenrennen zelf en een stukje waar ik het onderwerp tegen ben gekomen. Als laatste vind je mijn eigen indrukken van Rome, omdat we daar een paar weken geleden met school zijn geweest, wat erg interessant was. Aangezien niet elk circus even bekend is kan ik niet over elk circus evenveel veel vertellen. Het ene circus is namelijk in veel betere staat gebleven dan een ander. Mijn vraagstelling luidt: Voor welke doeleinden werden de verschillende circussen gebruikt door de Romeinen vroeger? Ik heb deze vraag gekozen omdat er vaak vanuit wordt gegaan dat circussen enkel werden gebruikt voor paardenrennen, maar is dit ook zo of waren er ook nog andere doeleinden en veranderen deze in de loop van de eeuwen? In rome hebben we de verschillende circussen gezien, maar die waren niet in goede staat, meestal zag je alleen nog een paar resten liggen van het veel grotere geheel. Ik wil graag weten hoe het er vroeger had uit gezien en waarom het er precies zo uitzag, had het een functie of gewoon voor de sier? Hiernaar was ik erg benieuwd, vandaar mijn keuze.
2. Circus Maximus
De opbouw Het circus Maximus stamt waarschijnlijk af uit de 6e eeuw voor Christus. Het begon allemaal met een eenvoudig raceterrein rond een stroom die door een valei in Rome liep. In 329 v. Chr. kan men pas echt spreken van een echt aangelegd Circus. Het bevindt zich tussen de Palatijn en de Aventijn. De starthekken en de tribunes waren lange tijd van hout. Hier werd verandering in aangebracht toen er andere machthebbers kwamen, Claudius bouwde marmeren hekken en later toen Trajanus aan de macht kwam werd het helemaal omgegooid. Het geheel kreeg een lengte 600 meter, met een gemiddelde breedte van 200 meter. Het maximale aantal toeschouwers bedroeg ongeveer 250.000, terwijl er waarschijnlijk maar 150.000 zetels waren. Midden in het circus had je de spina, een soort middenberm van 344 meter, het was versierd met beelden, trofeeën en 7 beweegbare eieren en dolfijnen, hiermee telden ze de 7 ronden van een wedstrijd. Na elke ronde werd er een ei en een dolfijn weggehaald. Aan de uiteinden van de spina stonden de zogenaamden metae, grote obelisken waar de spelers om heen moesten draaien. De 1e obelisk was een geschenk van farao Ramses II, uit de plaats Heliopolis. Meer dan een eeuw later kwam de 2e obelisk, die van farao Thoetmozes III, uit Thebe, erbij. Op de spina trof je ook tempeltjes aan van de god Consus en de godin Pollentia en beelden van andere goden die de wedstrijden goed gezind waren (tegenwoordig te vinden op het Piazza del Popolo en op het Piazza San Giovanni in Laterano). Ook Augustus heeft een obilisk in het midden van de spina laten plaatsen. Het Circus Maximus stond vol met versieringen, maar deze waren niet altijd veilig, er is ooit een zuil omgevallen tijdens een wedstrijd wat duizenden mensen het leven koste.
De starthekken De carceres, de starthekken in het circus zagen eruit als stallen. In totaal waren er 12 starthekken. In het circus zelf was er niets meer van over gebleven, maar aan de hand van de opgravingen in circus Lepcis Magna in Libie kunnen we de starthekken van circus Maximus reconstrueren. Bij het begin van de wedstrijd was een official die een kattepult afschoot, deze was bevestigd aan de klinken van de deuren waardoor ze er af vlogen en de deuren open gingen, de wedstrijden was dan officieel gestart.
De tribune Het bouwwerk is niet helemaal blootgelegd, er is bekend dat de cavea, de tribune ongeveer 35 meter hoog was, hiermee was de volledige omvang van het complex bekend. Onder de cavea liepen ook gangen waardoor de toeschouwers de plaatsen konden bereiken. De tribunes waren niet altijd even stevig, tijdens een wedstrijd is er een keer een tribune ingestord, wat 13.000 mensen het leven kosten. Augustus liet een speciale tribune bouwen die alleen voor leiders bestemd was, de pulvinar.
Functies In het circus werden niet alleen wagenrennen gehouden, maar voor de afwisseling waren er ook wel eens demonstraties van rijkunsten, hardloopwedstrijden en estafettes. Alleen deze wedstrijden kwamen niet veel voor omdat wagenrennen toch het populairst waren. Een ander evenement wat wel eens voorkwam was gladiatorengevechten, maar deze waren vooral bekend in het colloseum. Na een tijdje waren de wedstrijden in het Circus Maximus niet meer goed bezocht en zo is het langzaam minder geworden. Er werd nu hoofdzakelijk aandacht besteed aan het wagenrennen. Per jaar werd het Circus Maximus 240 dagen gebruikt. Tijdens de regeringsperiode van keizer Augustus waren er 12 wedstrijden, Caligula hield er 34 per dag en onder de Plavische keizers waren het er zelfs 100.
3. Circus/Hippodroom van de Palatijn
Het woord hippodroom betekent paardenrenbaan. Het stadium op de Palatijn heeft een geringe omvang, wat duidelijk maakt dat het eigenlijk geen hippodroom kan zijn. Het circus maakt deel uit van het paleiscomplex van Domitianus.
Keizer Domitianus De volledige naam van kezier Domitianus was Titus Flavius Domitianus, hij was niet erg geliefd, maar hij was wel een goede beheerder en bevelvoerder van het leger. Hij bouwde zijn eigen paleis op de Palatijn, het bestond uit de Domus Flavia (het officiële gedeelte) en de Domus Augustana (de privé-vleugel). Dit complex is later uitgebreid door keizer Septimius Severus. Domitianus is vermoord in een samenzwering in zijn paleis waar zijn vrouw Domatia en officieren van de Praetoriaanse garde betrokken waren.
De opbouw Het is een bouwwerk van ongeveer 50 bij 184 meter en wordt omringd door en zuilengang. Het circus werd gezien als een miniatuurstadion, maar het was een tuin die afgezet was met een muur. Deze tuin was bedoeld voor de keizer zelf, zijn familie of persoonlijke gasten. Het werd gebruikt om in te sporten. In het midden van het circus bevindt zich een vierkant altaar, waarop de twaalf Olympische goden stonden. Nu zijn alleen nog Minerva, Juno, Demeter, Mars en een arm van Venus over. Aan beide uiteinden van het circus kan men nog de halfronde metae zien, deze waren waarschijnlijk fonteinen.
De praktische opdracht gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden