Provo-beweging

Provo-beweging

Inleiding

De provobeweging was in ongeveer 1965 – 1967. De provo’s hadden goede voorstellingen die echt zouden kunnen werken, het witte fietsenplan is een voorbeeld daarvan. Dit zou goed kunnen werken als er genoeg fietsen waren en genoeg geld. De gemeenteraad had dit dus afgekeurd.

Ontstaan

Provo was ontstaan in 1965 in Amsterdam door Roel van Duyn. Hij was teleurgesteld in de anti-atoombomacties en bedacht een groep van doelloze maar bereidende jongeren. Hij dacht toen aan de naam ‘Provo’. De naam provo komt van het woord provoceren en dat betekend letterlijk dat ze het gezag , de ouderen wilde uitdagen. De samenleving noemden ze de gevestigde orde. Die gevestigde orde moest vernietigd worden. De provo’s waren anarchisten ( iemand die er voor is geen wet te gehoorzamen en geen overheidsgedrag te aanvaarden ) die waren gericht op de maatschappij zonder leiders. De provo’s werden snel bekend door de acties die zij uitvoerde. Het blad Provo hielp veel bij de publiciteit .

Wie protesteerde ?

De provo’s waren een groep jongeren van jongens en meisjes. De mannen droegen meestal spijkerbroeken en hadden lang haar. De meisjes droegen meestal een mini rok. Provo's verkondigden hun mening op straat, krant en later in de gemeente raad.
Maar de bekendste acties van de provo waren de illegale samenscholingen op de openbare weg, vooral in de vorm van happenings, het tijdschrift 'Provo' en de pamfletten.

Beroemde acties/ ideeën

Happenings:
Vanaf 1juni 1964 hield Robert Jasper Grootveld zijn happenings bij het lieverdje, het symbool van de verslaafde consument van morgen. Hij hield daar elke zaterdag avond om 12 uur een soort van parareligieuze ceremonie, die vaak niet langer dan een half uurtje duurden. Meestal kwam er vuur bij, er werd er iets uitgedeeld en werd er een toespraak gehouden. Ook werden er kreten geroepen zoals: ugge, ugge, ugge; publicity, publicity en wat zaait de boer? Waarop werd geantwoord: de boer zaait hennep. De politie die deze happenings als een ordeverstoring zag, deed alles om de happenings tegen te houden. Hierdoor werden de happenings een soort spel tussen spelers en spelbrekers. De kunst was om zolang mogelijk vol te houden. Dit harde politie in grijpen, was een van de belangrijkste publiciteitsmakers van Provo en heeft uiteindelijk geleid tot ontslag van hoofdcommissaris Van der Molen en de wankele positie van burgemeester Van Hall.

Bruiloft:
Op 10 maart 1966 was de bruiloft van prinses Beatrix en Claus von Amsberg.
Voor de provo’s kon dit niet beter, het feit dat Claus een Duitser was en in de Wehrmacht had gediend, konden ze mooi inspelen op de anti-Duitse gevoelens in Nederland. De provo was vooral nu bezig met de aanstaande huwelijk van Beatrix en Claus. Er kwamen verschillende ‘witte geruchten’ over sabotage van het feest.
Zijzouden met een verfkanon de stoet bombarderen met oranje verf, ze zouden op de dag zelf LSD in het leidingwater doen, ze zouden politiepaarden suikerklontjes met LSD voeren, zodat ze op hol slaan en ze zouden vanaf het dak van de voorgedaan, stelde een aaneengesloten rij politiemannen zich op met studentenflat achter de Westerkerk uit luidsprekers het geluid van mitrailleurvuur laten klinken. De politie nam dit serieus en lieten monsters van het leidingwater nemen en bruggen werden gecontroleerd op explosieve. Toen de huwelijksdag dichterbij kwam werd de stemming in Amsterdam steeds meer oplettender. Sommige provo’s wisten dat ze misschien werden aangehouden in de nacht van 10 maart en doken daarom onder. Voor de angst voor de provobeweging bleven vele mensen thuis. Het koninklijken huwelijk was een van de eerst gebeurtenissen die je op televisie kon volgen, hoewel ze probeerde de acties niet te filmen werd er wel gefilmd dat er rookbommen werden gegooid.

Witte plannen:
De kleur wit werd gekozen, omdat de provo’s deze kleur beschouwden als de kleur van de onschuld en het geweld loze verzet. Deze plannen spraken tot de verbeelding van het Nederlands volk. Ze waren vooral prikkelend bedoeld, maar bevatten vaak ook praktische maatregelingen. Een aantal van deze plannen zijn voorgesteld door de gemeenteraad. Voor de rest deden de provo’s zelf stappen.

Het fietsenplan:
De provo’s waren het er niet mee eens dat er zoveel auto’s op de weg reden. Dat heeft heel veel ruimte nodig en daar zij ze het niet mee eens. Terwijl de mensen ook gewoon op de fiets konden. En dan fiets dan in de fietsen stalling plaatsen van 10 bij 10 in plaats de auto in de parkeer plaats van 100 bij 100. Het fietsen plan werd in 1965 besproken.Maar is ( helaas..?) niet doorgegaan.

Wat hield het witte fietsen plan in?:
De provo’s stellen voor dat de gemeente 20.000 witte fietsen aan koopt per jaar dat kost 1 miljoen gulden. Je gebruikt de fiets en zet hem dan weer neer zo kan iemand anders de fiets zo weer pakken en ergens anders heen gaan. Net zo als het openbaar vervoer. Dan zou binnen enige jaren het verkeersprobleem in de binnen stad opgelost zijn. De provo stelt vrijwillig voor om als eerste de eerste stap te zetten op weg naar de 20.000 fietsen. Door de fietsen te laten verven op zaterdag avond om 12.00 uur op het spui. De taxi’s die rijden in de binnenstad moeten een elektrische motor hebben die niet harden kan dan 40 kilometer per uur. De automobilisten die naar de binnenstad willen moet de auto buiten de stad op de grote parkeerplaatsen zetten en dan overgaan op het stadsvervoer.

Andere witte plannen:
- Witte lijkenplan
- Witte kippenplan
- Witte wijvenplan
- Witte woningenplan
- Witte bedjesplan
- Witte ambtenarenplan

Bronvermelding:

www.bibliotheek.nl à Aladin
www.homepages.hetnet.nl/~rpn60/Provokranten.htm
( hier kwamen we per ongeluk op,als je terug gaat naar HOME staat er alles in de kranten )

conclusie:

De provo's kwamen met iets heel nieuws voor hun tijd. Ze waren tegen de consumptiemaatschappij, wat nooit eerder zo ter sprake was gekomen. Ze spraken hun ideeën uit. Ook was er natuurlijk sprake van een grote generatiekloof. In december 1966 wees een revue-enquete uit dat wel 37%van de Nederlanders de provo's wilden laten opsluiten.
Ze hadden een breed assortiment van acties, waarmee ze de buitenwereld confronteerden met de problemen die er waren. De Provo's provoceerden het gezag op zo'n ludieke manier dat het gewoon ook nog eens grappig was. De politie wist alleen gewoon niet wat ze ermee moesten doen, bijvoorbeeld 400 man met vrachtwagens buiten de gemeentegrenzen van Amsterdam weer neer zetten moet toch een wanhoopsdaad geweest zijn. Het was totaal nieuw, zoiets was nog nooit eerder gebeurt, geen wonder dat ze er geen raad mee wisten.
Als er nu een zelfde soort beweging zou zijn, denk ik dat we er beter mee om zouden kunnen gaan. De ideeën konden best een mogelijkhijd zijn om te doen, ze moesten alleen tot in de puntjes uitgewerkt worden, en iedereen zou het voor 100% moeten willen.

Mening:

Onze mening is dat we er eigenlijk wel wat anders over dachten dat dat we nu weten. Als we er zo naar kijken lijkt het ons best wel leuk om ook wel eens mee te doen aan zo’n beweging.Vooral het stiekeme gedoe onder elkaar lijkt ons best wel eens een keer leuk om mee te maken en gewoon alles te doen wat je zelf wilt doen. De ideeën die de provo’s hadden spraken ons ook wel aan waardoor het ook een stuk leuker werd om het te maken en ook te lezen. We zouden benieuw zijn hoe het zou zijn als de ideeën van de provo’s waren doorgezet en we nu bijvoorbeeld echt de witte fietsenplan hadden.