De ontdekking van de economie

De krantenartikelen

B Macro-economie

Goudprijs stijgt met 1%

AMSTERDAM - De aanvallen van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië op doelen in Afghanistan hebben de prijs voor goud naar het hoogste niveau in twee weken getild. Op de internationale goudmarkt is de prijs voor een ounce onmiddellijk leverbaar goud met 1,1% gestegen tot $ 294,12. Goud blijft een veilige haven in onzekere tijden, zei een Australische grondstoffenstrateeg tegen persbureau Bloomberg: Ik zie de prijs zelfs nog wel wat doorstijgen. Sommige analisten rekenen op een piek boven de $ 300. Sinds 11 september, toen de terroristische aanvallen op New York en Washington plaatsvonden, is de goudprijs al met 8 % opgelopen. In Grondstoffenland Australië profiteerden de goudfondsen, zoals Lihir Gold, Newcrest Mining, van de oplopende goudprijs. Gemiddeld wisten ze maandag in Sydney 1,5% koerswinst toe.

Bron: het Financiële Dagblad, 9 oktober 2001

Commentaar: Door de aanvallen op Afghanistan is de goudprijs gestegen. Dit waarschijnlijk omdat goud een grote waarde heeft en mensen willen hun geld investeren nu een dreigende oorlog voor de deur staat. In betere tijden zullen ze het goud waarschijnlijk weer verkopen.

De krantenartikelen

B Macro-economie

Werkloosheid Japan op recordhoogte

TOKIO - De werkloosheid in Japan heeft een record gebroken. Dinsdag werd bekend dat in september de werkloosheid is uitgekomen op 5,3 procent van de beroepsbevolking, een niet eerder geregistreerd peil. Ten opzichte van augustus bedraagt de groei 0,3 procentpunt. Dat is de sterkste toeneming sinds maart 1967.

Er staan in Japan nu 3,57 miljoen mensen als werkloos ingeschreven. Veel bedrijven willen werknemers kwijt nu de economie er steeds slechter voor komt te staan. Eerder deze week liet de Japanse centrale bank weten dat de economie in het lopende begrotingsjaar kan krimpen met 0,9 à 1,2 procent.

Bron: de Telegraaf, 30 oktober 2001

Commentaar: Doordat de Japanners hun economie niet op peil kunnen houden moet men de werknemers ontslaan. Door werknemers te ontslaan verklaagt men de kosten. Ik denk alleen dat er zo alleen een spiraaleffect naar beneden ontstaat, want werklozen hebben minder geld te besteden. Zo krijgen ook alle instanties minder geld binnen en moeten ze nog meer werknemers ontslaan.

De krantenartikelen

B Macro-economie

Inflatie bijna onveranderd

VOORBURG - De inflatie is in de maand augustus uitgekomen op 4,7 procent. Dat is 0,1 procentpunt hoger dan in de voorgaande maand. Vooral tabaksartikelen werden duurder. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek vrijdag bekendgemaakt. Over de eerste acht maanden van dit jaar komt de inflatie daarmee uit op 4,6 procent. Het percentage schommelde in die periode tussen 4,5 en 4,9 procent. In de eerste acht maanden vorig jaar bedroeg de inflatie 2,3 procent. \"Eigenlijk is er vorige maand weinig veranderd\", licht CBS-onderzoeker J. Walschots toe. \"Vooral de afronding van het cijfer achter de komma speelde een rol voor het licht hogere cijfer.\" De tabaksprijzen gingen omhoog, maar daarentegen bleven de prijzen van vers fruit onveranderd. Vorig jaar stegen die in augustus juist. Ook kleding werd iets duurder, als gevolg van de nieuwe wintercollecties die in de winkels verschenen. Aardappelen werden juist goedkoper, zo zag het CBS.

Bron: de Telegraaf, 30 oktober 2001

Commentaar: Ik durf niet te zeggen of een inflatie van 4,6 procent gunstig is of niet, want daarvoor heb ik te weinig achtergrondkennis. Wel kan ik zeggen dat als je de inflatie van de eerste acht maanden vergelijkt met die van vorig jaar over dezelfde periode je een verdubbeling ziet en dit lijkt mij niet gunstig.

De krantenartikelen

B Macro-economie

Kok: Werkloosheid stijgt fors

DEN HAAG - Premier Kok noemt de donderdag door het Centraal Planbureau (CPB) voorspelde stijging van het aantal werklozen ‘fors’, maar hij wil geen oordeel uitspreken over de FNV, die vasthoudt aan een looneis van 4 procent.

Het CPB rekent met nieuwe verhogingen van CAO-lonen van 2,5 tot 3 procent en komt dan uit op een stijging van het aantal werklozen volgend jaar met 55.000. Bij nog hogere lonen zal de werkloosheid sterker toenemen. Premier Kok vertrouwt erop dat ook werkgevers en werknemers de ernst van de situatie zullen inzien en bij onderhandelingen rekening zullen houden met het belang van de werkgelegenheid.

Bron: de Telegraaf, 2 november 2001

Commentaar: Ik denk niet dat ik veel commentaar heb bij deze tekst? Eigenlijk heb ik alleen een vraag. Namelijk: Hoe kan het dat bij een stijging van de lonen de werkloosheid toe zal nemen? Als mensen meer kunnen verdienen dan zullen ze toch graag gaan werken.

FNV: loonstijging top delen met werknemer

De krantenartikelen

C De overheid

GroenLinks: 70 procent belasting boven miljoen

HILVERSUM - GroenLinks vindt dat mensen die meer dan een miljoen gulden per jaar verdienen daarover 70 procent belasting moeten betalen. Dat zei fractieleider Rosenmöller zondag in het Radio 1 Journaal. Rosenmöller erkende dat een dergelijk plan niet zo snel een meerderheid in de Tweede kamer zal verwerven, maar constateerde een grote maatschappelijke aanhang voor het invoeren van zo\'n fiscale ingreep. Hij vindt dat de ondernemingsraden invloed moeten krijgen op de salarissen van de topmanagers, die de afgelopen jaren veel sterker zijn gestegen dan die van andere medewerkers. Rosenmöller meent dat het bedrijfsleven op dit terrein te weinig openheid betracht. Ondernemingsraden zouden geïnformeerd moeten worden voordat bestuurders tot grote loonsverhogingen voor zichzelf besluiten. Dat zou de ontwikkeling van de inkomens in de top van de bedrijven remmen.

Bron: de Telegraaf, 9 september 2001

Commentaar: Ik denk dat een ontwikkeling als deze de situatie alleen ten goeden kan komen. Als een topmanager zichzelf steeds maar weer loonsverhogingen kan geven en zo veel geld kan verdienen is er namelijk toch wat mis. Ik denk alleen dat een maatregel als deze te laat in het proces verschijnt. Namelijk pas als ze het geld al hebben opgestreken. Ze hoeven er alleen maar na de tijd 70% belasting over te betalen. Dit is nog altijd te componseren met nog meer loonsverhoging om op het oude niveau terug te komen.

C De overheid

Belasting op kerosine bepleit

AMSTERDAM - De Europese Unie gaat op internationaal niveau pleiten voor belasting op kerosine. EU-voorzitter België wil dat de lidstaten dat gaan inbrengen tijdens een vergadering van luchtvaartorganisatie ICAO. Momenteel is kerosine, voornamelijk gebruikt als brandstof voor vliegtuigen, vrijwel overal vrijgesteld van heffingen.

Bron: de Telegraaf, 17 september 2001

Commentaar: Ik ben het eens met een heffing op kerosine want het gebruik van deze brandstof werkt minimaal even slecht op het milieu als alle andere brandstoffen. Op alle andere brandstoffen wordt al accijns verkregen ten bate van het milieu, waarom dan niet op vliegtuigbrandstof?

De krantenartikelen

C De overheid

VVD wil ozb innen via belasting op inkomsten

De VVD wil de onroerendzaakbelasting (ozb) afschaffen. De belasting moet in de toekomst worden geïnd via de inkomstenbelasting. Dat leidt tot een besparing van 400 miljoen gulden aan inningskosten. Dit is een van de belangrijkste voorstellen uit het VVD-verkiezingsprogramma dat volgende week wordt gepresenteerd.

Uit berekeningen van ambtenaren van het ministerie van Financiën van VVD-minister Zalm zou blijken dat de koopkrachteffecten van deze maatregel voor de burgers vrijwel nihil zijn. De ozb, een bedrag van in totaal 6 miljard gulden (2,7 miljard euro), wordt nu via de gemeenten geïnd. De bureaucratische beslommeringen kosten 400 miljoen gulden. In het VVD-voorstel moet de inning verlopen via de inkomstenbelasting. Het geld dat dan in eerste instantie naar de belastingdienst gaat, zal via het Gemeentefonds naar de gemeentekassen vloeien. Een deel van die bespaarde kosten moet ten goede komen aan de belastingbetaler. Ook de omroepbijdrage wordt geïnd via de inkomstenbelasting. Woensdag sneed het CDA tijdens de financiële beschouwingen de ingewikkelde methode aan, waarmee de ozb wordt uitgevoerd.

Bron: de Volkskrant, 11 oktober 2001

Commentaar: Ik denk dat het goed is als men door zo’n maatregel zoveel geld weet te besparen. Zolang de burger niet onder deze verandering zou lijden, zie ik geen enkele reden om dit geen doorgang te geven.

De krantenartikelen

C De overheid

KLM wil meer beveiliging op Schiphol

AMSTELVEEN - Luchtvaartmaatschappij KLM wil meer veiligheidsmaatregelen op Schiphol en aan boord van de eigen vliegtuigen. De overheid zou voor een groot deel van de kosten hiervan moeten opdraaien, zo vindt de KLM. Het ministerie van Justitie wil alleen in Europees verband kijken naar uitbreiding van de maatregelen, Schiphol vindt dat de luchthaven veilig genoeg is. KLM wil onder meer bewapende veiligheidsmensen op vluchten naar ‘bepaalde risicobestemmingen’ en wil dat alle bagage op Schiphol wordt gescand. Ook worden de cockpitdeuren beter beveiligd, dit betaalt KLM zelf. Volgens justitie wordt er binnen Europa al gesproken over meer veiligheidsbeambten en over andere veiligheidsverhogende maatregelen. \"Dat zal in Europees verband moeten gebeuren.\" Luchthaven Schiphol toonde zich verbolgen over de oproep van KLM. \"Dit heeft me erg verbaasd\", zei een woordvoerster zondag. Volgens de woordvoerster vinden alle verantwoordelijken de luchthaven voldoende veilig. \"Je kan helaas nooit voor 100 procent de veiligheid garanderen.\" De Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) steunt de aanbevelingen van de KLM. Volgens de VNV is het de hoogste tijd dat de Nederlandse overheid actie onderneemt. \"De overheid mag de kosten van extra beveiliging niet eenzijdig afwentelen op de luchtvaartsector en moet ook haar financiële verantwoordelijkheid nemen\", stelde voorzitter H. de Vries in een reactie. De Tweede Kamer reageert terughoudend op de wens van KLM dat de overheid opdraait voor de kosten van extra veiligheid, de inzet van zogenoemde air marshals aan boord van de vliegtuigen. Veel fracties vinden dat KLM vooralsnog zelf het grootste deel van de kosten moet betalen.

Bron: de Telegraaf, 11 november 2001

Commentaar: Deze ontwikkeling in de luchtvaart was onvermijdelijk na de aanslagen in de VS, maar om de overheid vervolgens voor de kosten op te laten draaien, vind ik eigenlijk een beetje vreemd. De KLM is toch een commerciële en onafhankelijke instelling en kan dan toch zijn eigen boontjes wel doppen? Het is irriterend om te zien dat als de KLM in de niet al te gunstige tijden voor de luchtvaart extra uitgaven heeft, ze vervolgens gelijk de overheid aansprakelijk stellen.

De krantenartikelen

D Geldwezen

Prijsstijgingen door euro

Het EuroMeldpunt van de Consumentenbond registreerde de afgelopen weken de volgende opmerkelijke prijsverhogingen als gevolg van de naderende euro:

Chinees restaurant Golden Garden in Amsterdam prijst de menu\'s in euro\'s tien procent hoger door niet uit te gaan van de juiste koers van ƒl. 2,20371 voor elke euro, maar van twee gulden. Een aardig koopkrachtverlies voor eters. Chinees restaurant Azië in Roosendaal laat de overgang naar de euro gepaard gaan met ruim acht procent prijsverhoging per 1 januari. De nieuwe prijzen in euro\'s staan nu al op de menukaart vermeld. \"Tamelijk uniek\", aldus de Consumentenbond. Mamma Mia Pizzeria in Nieuw Vennep rekent voor een euro slechts ƒl. 1,87, zodat daar de prijzen bij de invoering van de euro met 15 procent stijgen! Ook dit is een nu al aangekondigde verhoging die volgens de Consumentenbond onder de categorie uniek valt. De ANWB Parkeergarage bij de Megastores in Den Haag verhoogt vanaf volgend jaar met 12 procent de tarieven. Nu kost een uur parkeren er nog ƒl. 2,25, maar in euro\'s is dat straks € 1,15 (ƒl.2,53).

Bron: Algemeen Dagblad, 6 september 2001

Commentaar: Ik vind het min of meer asociaal dat instanties de invoering van de euro de prijzen verhogen. Hierdoor bedriegen ze hun klanten. Misschien is het fijner voor de consument om een soort van instelling in te schakelen die alle instanties controleert en alles in kaart brengt. Als men denkt ge-/misbruik te moeten maken van de invoering van de euro, vind ik dat er wel een bepaalde straf op moet staan.

De krantenartikelen

D Geldwezen

Euro\'s pinnen kan bijna overal meteen

De Europese banken denken dat op 1 januari 83 procent van de geldautomaten euro\'s uitspuwt. Na een week is 98 procent van de automaten in de landen die meedoen met de euro, geschikt gemaakt voor de eenheidsmunt, aldus de Europese Commissie. Bijna driekwart van de banken gaat ook kleine coupures van euro 5 en euro 10 verstrekken. De middenstand, die vreest voor een tekort aan wisselgeld wanneer hun klanten allemaal met biljetten van euro 100 komen aanzetten, had daarom gevraagd.

Bron: Algemeen Dagblad, 19 september 2001

Commentaar: Bij de invoering van de euro kan weinig meer misgaan, want het mag duidelijk zijn dat men alles goed voor elkaar heeft. Als je ziet hoe goed en volledig de voorbereidingen waren, hoeft men geen angst meer te hebben voor enige complicaties. (Ondanks de overval van 13 november 2001, waarbij 250.000 euro werd buitgemaakt.)

De krantenartikelen

D Geldwezen

Slapeloze nachten door de euro

Op 1 januari is de euro wettig betaalmiddel. Bij het bedrijf dat alle munten sorteert en verpakt voor de verspreiding onder burgers en winkeliers, stijgt de spanning. In deel 18 van de serie `De euro en ik\': zit in elk pakketje wel het juiste aantal euro\'s?

\"Ik heb soms slapeloze nachten gehad van de euro\", bekent directeur Peter Ingelse van de verpakkingsfabriek van Budelpack in het speciale opslag- en distributiecentrum van De Nederlandsche Bank in Lelystad. ,,Dan bedenk ik dat één van de robots die is ingezet, een foutje maakt en geen munt van 1 euro in het consumentensetje stopt, maar een eurocent. Gevolg: consumenten die niet krijgen wat ze is beloofd, slechte verhalen in de media.\" Is zo\'n foutje dan mogelijk? \"Eigenlijk niet, want het hele proces steekt degelijk in elkaar. Alles is zo opgezet dat er hooguit twee fouten gemaakt kunnen worden op een miljoen pakketjes. Dat is eigenlijk niks.\" Het Nederlandse Budelpack met elf fabrieken, waarvan vier in Nederland, kreeg vorig jaar van De Nederlandsche Bank de miljoenen-order van het maken van alle pakketjes munten die op de markt worden gebracht. Er zijn winkelpakketten: zakken met euro-wisselgeld voor de kassa. En er zijn consumentenpakketten: een afgepast pakje euromunten ter waarde van ƒl. 25,- handig als parkeergeld. Ook ontvangen Nederlanders vanaf 6 jaar van minister Zalm (Financiën) een gratis setje - tegenwaarde van ƒl. 8,55 - om te wennen aan de nieuwe munteenheid. Bij elkaar zijn dat 27,7 miljoen pakketjes die wachten op verspreiding. Commentaar: Hoewel de overheid precies voorschrijft hoe de pakjes eruit moeten zien, ziet directeur Ingelse er nog genoeg uitdaging in. \"Je moet kiezen hoe dik het verpakkingsmateriaal is en van welke kwaliteit.\" Bij het consumentensetje mag de bodem van het zakje niet openscheuren onder de muntenlast. En het gratis eurosetje - dat bestaat uit een tweeluik van karton en folie - mag de verpakking niet gekreukt aankomen. \"En de lijm waarmee de munten op het karton zijn geplakt, mag bij koude of warmte niet loslaten. Maar de consument moet ze er wel makkelijk af kunnen trekken. Er komt heel wat bij kijken.\" Het lijkt ondankbaar werk. Alles ziet er mooi uit en de consument scheurt de verpakking na ontvangst waarschijnlijk aan flarden. Ingelse: \"Tja, dat is onvermijdelijk. Dan had ik dit vak niet moeten kiezen. Onze firmanaam staat er niet op, maar iedereen die het moet weten, weet dat het ons werk is. Het is een prestigieuze opdracht waar ook winst op is behaald.\" Hoeveel euro\'s? \"Nou nee, gewoon in guldens en ruim voldoende.\"

Bron: Algemeen Dagblad, 2 oktober 2001

Commentaar: Ik denk dat er bij de invoering van de euro amper (hooguit een overval, maar dit gebeurt vaker) wat mis kan gaan. Dit krantenbericht is alleen een bevestiging van mijn mening. De euro en de invoerig van deze muntsoort is tot in de puntjes geregeld en is zo veilig als wat.

De krantenartikelen

D Geldwezen Rabo laat blinden voelen aan euro

De Rabobank gaat samen met de Nederlandse federatie voor Blinden en Slechtzienden (NFBS) voorlichting geven over de euro. De trainingsprogramma\'s zijn bedoeld om visueel gehandicapten bekend te maken met de nieuwe munt en eraan te laten voelen. De voorlichtingsbijeenkomsten beginnen eind oktober. In elke regio worden trainingen verzorgd. De NFBS heeft behoefte aan de voorlichting omdat er vanuit de achterban veel vragen komen over de euromunten - en biljetten.

Bron: Algemeen Dagblad, 17 oktober 2001

Commentaar: Bij de euro wordt overal aan gedacht, zelfs aan de blinden. Ik denk dat het goed is dat men ook deze groep niet vergeet, want ook zij zijn de gulden gewend en zij zullen meer aanpassingsproblemen hebben dan de gemiddelde Nederlander.

De krantenartikelen

E Internationale betrekkingen

Hoge looneis schadelijk voor Nederlandse export

DEN HAAG - De forse groei van de Nederlandse export dreigt volgend jaar grotendeels op te drogen door de veel te hoge loonstijgingen in Nederland. Ook de waardestijging van de euro en de groeivertraging in de wereldeconomie drukken de toename van de handel met het buitenland.

Deze waarschuwing liet staatssecretaris Ybema (Economische Zaken) gisteren horen bij de presentatie van de Exportbrief, waarin het toekomstig beleid op het gebied van de buitenlandse handel wordt geschetst. Volgens de bewindsman werkt de lagere groei van de wereldhandel in het nadeel van de Nederlandse exportgroei, maar snijdt ons land zich vooral in de vingers door de dreigende forse loonstijgingen. \"De tendens is echt zorgelijk\", aldus Ybema. \"De laatste jaren zijn wij de andere Europese landen in een razend tempo gepasseerd. Waar de loonstijging in Nederland eerst nog tot de laagste in Europa behoorde, zitten we nu aan de bovenkant.\" Nadat de Nederlandse export vorig jaar nog met een forse 10% steeg tot een record van 590 miljard, moet Ybema het dit jaar met een veel bescheidener groei van 4% doen. \"De verslechterde concurrentiepositie van Nederland wordt nu nog wat weggestopt door de lage koers van de euro. Maar als deze zich zoals verwacht gaat herstellen ten opzichte van de dollar, kan dit negatieve effect ineens veel sterker tot uitdrukking komen. \"Een ding is echt heel belangrijk: het matigen van de looneisen\", zo stelde Ybema. \"De lonen, de prijzen en de winstontwikkeling van de bedrijven gaan allemaal de verkeerde kant op\", aldus de bewindsman. Volgens Ybema mag de invloed van de export op de Nederlandse economie niet worden onderschat. \"Het is echt de kurk waar de economie op drijft. Maar liefst eenderde tot de helft van onze groei wordt erdoor bepaald.\" De bewindsman presenteerde gisteren ook een groot aantal andere maatregelen die de export een impuls moeten geven. Zo wil Economische Zaken nog actiever dan nu concurrentievervalsing door overheidssteun tegengaan door hierover nog meer internationale afspraken te maken, terwijl verder de toegang tot de Nederlandse ambassades en de Economische Voorlichtingsdienst (EVD) nog makkelijker moet worden gemaakt. \"Vooral het MKB moet meer aandacht krijgen, want hier liggen nog enorme mogelijkheden. Zo\'n 50.000 MKB\'ers zouden zo met export kunnen beginnen, maar doen dit om verschillende redenen nog niet.\" De vestiging van een groot aantal Nederlandse economische steunpunten kan daar volgens de bewindsman een belangrijke bijdrage aan leveren. \"We begonnen in 1998 met in totaal acht steunpunten in China, India en Mexico. Binnenkort zijn dat er inmiddels zestien, doordat het aantal in de bestaande landen is uitgebreid en we nu ook in Brazilië, Frankrijk en Polen vertegenwoordigd zijn.\" Ybema hoopt met al deze maatregelen en een gematigde Nederlandse loonstijging weer terug te kunnen keren naar de fraaie groeicijfers van de afgelopen jaren. \"In de loop van het jaar verwacht ik dat de wereldeconomie weer gaat aantrekken. De Nederlandse export moet dan weer naar groeipercentages van 7 tot 10% per jaar kunnen groeien.\"

Bron: de Telegraaf, 5 september 2001

Commentaar: Als Nederland zijn handelspositie verliest, heeft men het compleet aan zichzelf te danken. Als de werknemers nou eens nadenken over wat ze eisen. Maar vaak is het zo van: Wij willen daarbij niet over de mogelijkheden nadenken. Als je nagaat dat door middel van hun eigen eisen ze zichzelf misschien wel werkloos weten te maken, zul je ze tot ‘stom’ verklaren.

De krantenartikelen

E Internationale betrekkingen

Groei export sterk gedaald

AMSTERDAM - De groei van de Nederlandse uitvoer is in juli van dit jaar flink afgevlakt. De waarde van de export steeg in juli met 7% tot EUR19 miljard. In de eerste helft van dit jaar bedroeg de groei nog 13%, blijkt uit voorlopige cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gisteren presenteerde. De invoer kwam in juli uit op EUR18 miljard, een groei van 8% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. In de eerste helft van dit jaar groeide de invoer nog met 9%. Het CBS denkt dat de lagere groeipercentages voor een groot deel zijn veroorzaakt doordat de prijzen in juli minder sterk zijn gestegen. Verder zorgde de mkz-crisis voor een daling in de vleesexport. Bovendien groeide de export van minerale brandstoffen minder hard dan voorheen. De export naar EU-landen steeg dit jaar met 7% tot EUR15 miljard. Dit is het laagste groeipercentage sinds november 1999. In de eerste helft van 2001 nam de uitvoer naar EU-landen nog met 13% toe. De waarde van de uitvoer naar landen buiten de EU steeg eveneens 7%, tot EUR5 miljard. De waarde van de invoer steeg 10% tot EUR8 miljard, waardoor het handelstekort met landen buiten de EU de eerste zeven maanden van 2001 op EUR28 miljard uitkomt. De groei van de Nederlandse export loopt sinds eind 2000 zienderogen terug. Het CBS spreekt inmiddels van een trend. Volgens het bureau is de export de belangrijkste motor voor de huidige economische groei. \"Het gaat dus economisch duidelijk iets minder goed\", zegt een woordvoerder. Of de daling van de groei doorzet, gezien de dreigende recessie in de VS, wilde hij niet voorspellen. De Federatie voor de Nederlandse Export (Fenedex) is niet verbaasd dat de groei in de export terugloopt. \"Dit zijn realistische cijfers, waar we voor tekenen\", zegt directeur Frank Hauwerts. \"In 1999 en 2000 groeide de export explosief, mede dankzij de hoge dollarkoers. Maar die groei werd vertekend door de hoge energieprijzen.\" Desondanks is hij bezorgd dat de aanslagen in de VS de groei verder vertragen. \"We moeten alert blijven, meer kunnen we niet doen.\" Aanleiding voor pessimisme vormen verder de Macro Economische Verkenningen 2002 van het Centraal Plan Bureau (CPB). Hieruit blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven er minder florissant voorstaat dan de CBS-cijfers doen vermoeden. Het CPB becijferde dat de stijging in de export vooral wordt veroorzaakt door de doorvoer van buitenlandse producten via Nederland, de zogenaamde \'wederuitvoer\'. Nederland heeft fors marktverlies geleden als het gaat om uitvoer van producten die in eigen land zijn gemaakt. Het CPB vermoedt dat de \'echte\' export achterblijft omdat Nederlandse bedrijven minder innoveren dan hun buitenlandse concurrenten.

Bron: de Telegraaf, 5 september 2001

Commentaar: Wederom een bericht over de export, deze keer over de daling van de groei. Dit maal heeft men het over meerdere redenen. Zo wordt de MKZ-crisis genoemd en minerale brandstoffen. Deze daling wordt nu extra duidelijk na een periode van positief gestemde berichten. Maar na een periode van positiviteit valt een depressie natuurlijk veel meer op. Misschien is het eerlijker als men zo’n negatief bericht niet zo opblaast als men nu altijd doet.

De krantenartikelen

E Internationale betrekkingen

Multinationals mogen nieuwe vennootschap in EU vormen

BRUSSEL, dinsdag Europese Multinationals met vestigingen in meerdere landen kunnen er binnen drie jaar voor kiezen om zich aan te melden als Europese vennootschap in plaats van als nationals NV of BV. De Europese ministers van Sociale Zaken hebben gisteren na 30 jaar touwtrekken het groene licht gegeven voor de Societas Europeae, ofwel de pan-Europese SE.

Toch zal het nog drie jaar duren tussen de formele goedkeuring nu en de inwerkingtreding van de nieuwe EU-richtlijn. Volgens de verantwoordelijke Europese commissaris Bolkestein (Interne Markt) is een ‘SE’efficiënter om mee te werken voor Europese multinationals. Ze hoeven dat niet steeds opnieuw een wettelijke vertegenwoordiging in het leven te roepen zodra ze zaken gaan doen in een nieuw EU-land. De gisteren aangenomen nieuwe richtlijnen houden ook een bescherming in voor werknemers. Zo moeten bedrijven die kiezen voor de SE, een internationale ondernemingsraad in het leven roepen en daar ook regelmatig mee overleggen. De SE kan ontstaan uit een fusie van twee of meer ondernemingen. Ook een bestaand bedrijf kan zich omturnen naar een SE, maar moet dan wel ten minste twee jaar een dochter in een ander EU-land hebben. De SE moet worden ingeschreven in het land waar het hoofdkantoor in werkelijkheid staat. De ‘brievenbus-SE’is dus niet mogelijk. Over de fiscale gevolgen is nog Europese wetgeving in de maak, waarover eind deze maand meer duidelijkheid moet komen. Het blijft bedrijven vrijstaan zich naar nationaal recht in te richten, maar de Europese rechtsvorm voor een NV moet het bedrijven vanaf 2004 makkelijker maken in heel Europa te opereren met één uniforme managements- en verslagleggingsstructuur. Het Europese Airbus-consortium is waarschijnlijk het eerste bedrijf dat er gebruik van gaat maken. Nu opereert het consortium EADS onder Nederlands recht. Al dertig jaar liep een akkoord stuk op de deelneming en zeggenschap van werknemers in geval van fusies. De noordelijke landen, onder wie Duitsland, wilden niet dat werknemers hun zeggenschap zouden verliezen in geval van fusies en dat is nu geregeld. Een aantal grote Nederlandse ondernemingen reageert gematigd positief op de toekomstige SE. Shell noemt een Europese ondernemingsvorm ‘mogelijk interessant’vanwege een mogelijke daling van de verheadskosten. \"Maar zolang de belastingwetgeving niet is geharmoniseerd zitten er wel haken en ogen aan’, zegt een woordvoerder. \"Er is dan nog geen sprake van één belastingaanslag en dat is onaantrekklijk.\" Ook Unilever houdt een slag om te arm. \"Eén Europese ondernemingsvorm geeft zoveel versimpeling dat het aantrekkelijk kan zijn. Er moet echter wel een faciliteit komen om nadelige fiscale gevolgen van die stap op te kunnen vangen\", aldus een woordvoerder. ABN Amro is ronduit positief.\"We juichen ieder voorstel dat belemmeringen in het internationale handelsverkeer wegneemt toe.\" Bron: de Telegraaf, 9 oktober 2001

Toch zal het nog drie jaar duren tussen de formele goedkeuring nu en de inwerkingtreding van de nieuwe EU-richtlijn. Volgens de verantwoordelijke Europese commissaris Bolkestein (Interne Markt) is een ‘SE’efficiënter om mee te werken voor Europese multinationals. Ze hoeven dat niet steeds opnieuw een wettelijke vertegenwoordiging in het leven te roepen zodra ze zaken gaan doen in een nieuw EU-land. De gisteren aangenomen nieuwe richtlijnen houden ook een bescherming in voor werknemers. Zo moeten bedrijven die kiezen voor de SE, een internationale ondernemingsraad in het leven roepen en daar ook regelmatig mee overleggen. De SE kan ontstaan uit een fusie van twee of meer ondernemingen. Ook een bestaand bedrijf kan zich omturnen naar een SE, maar moet dan wel ten minste twee jaar een dochter in een ander EU-land hebben. De SE moet worden ingeschreven in het land waar het hoofdkantoor in werkelijkheid staat. De ‘brievenbus-SE’is dus niet mogelijk. Over de fiscale gevolgen is nog Europese wetgeving in de maak, waarover eind deze maand meer duidelijkheid moet komen. Het blijft bedrijven vrijstaan zich naar nationaal recht in te richten, maar de Europese rechtsvorm voor een NV moet het bedrijven vanaf 2004 makkelijker maken in heel Europa te opereren met één uniforme managements- en verslagleggingsstructuur. Het Europese Airbus-consortium is waarschijnlijk het eerste bedrijf dat er gebruik van gaat maken. Nu opereert het consortium EADS onder Nederlands recht. Al dertig jaar liep een akkoord stuk op de deelneming en zeggenschap van werknemers in geval van fusies. De noordelijke landen, onder wie Duitsland, wilden niet dat werknemers hun zeggenschap zouden verliezen in geval van fusies en dat is nu geregeld. Een aantal grote Nederlandse ondernemingen reageert gematigd positief op de toekomstige SE. Shell noemt een Europese ondernemingsvorm ‘mogelijk interessant’vanwege een mogelijke daling van de verheadskosten. \"Maar zolang de belastingwetgeving niet is geharmoniseerd zitten er wel haken en ogen aan’, zegt een woordvoerder. \"Er is dan nog geen sprake van één belastingaanslag en dat is onaantrekklijk.\" Ook Unilever houdt een slag om te arm. \"Eén Europese ondernemingsvorm geeft zoveel versimpeling dat het aantrekkelijk kan zijn. Er moet echter wel een faciliteit komen om nadelige fiscale gevolgen van die stap op te kunnen vangen\", aldus een woordvoerder. ABN Amro is ronduit positief.\"We juichen ieder voorstel dat belemmeringen in het internationale handelsverkeer wegneemt toe.\" Bron: de Telegraaf, 9 oktober 2001

Commentaar: Een zogenaamde SE kan voor veel bedrijven aantrekkelijk zijn, omdat ze zo veel rompslomp en complicaties kunnen ontkomen. Tegelijkertijd zullen er met de nieuwe ondernemingsvorm ook nieuwe complicaties ontstaan. Dus het wordt gewoon kijken wat per bedrijf de gunstigste methode is. Logisch trouwens dat ABN-Amro voor is, want die zien gelijk weer dollartekens in hun ogen, want hier zit voor hun geld in.

De krantenartikelen

Nederland importeert nauwelijks uit Afghanistan

DEN HAAG - De Nederlandse import uit Afghanistan bereikte vorig jaar plotseling een hoogtepunt van ruim 6 miljoen. Toen haalde Nederland vooral heren-, jongens- en babykleding ter waarde van 4 miljoen uit het Centraal-Aziatische land. Maar doorgaans plaatsen de Nederlandse bedrijven amper orders in het land waar de Taliban regeert. De export is met rond 10 miljoen nog redelijk stabiel te noemen. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS). De invoer in het eerste kwartaal 2001 heeft het CBS niet eens naar buiten gebracht, omdat die ‘te verwaarlozen was\'. In 2000 heeft Nederland voor ruim 6 miljoen uit Afghanistan ingevoerd. Dat is hoogstwaarschijnlijk eenmalig een grote order geweest, zo luidt de inschatting van F. Rooyackers, die bij de Economische Voorlichtingsdienst (EVD) de handelscijfers met Azië bijhoudt. De EVD is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. In 1999 lag de waarde van de uit Afghanistan geïmporteerde goederen, uitsluitend uit de industrie, op minder dan een ton. Toen bestelden Nederlandse bedrijven vooral verfstoffen, bouwmateriaal, rubber banden en een paar meubelen uit Afghanistan. In 1998 importeerde Nederland voor slechts 4.000. In tegenstelling tot de import is de Nederlandse export naar het Centraal-Aziatische land betrekkelijk evenwichtig gebleven. Het afgelopen jaar voerde Nederland voor ongeveer 10 miljoen uit. Dat betrof 1,5 miljoen aan landbouwproducten en 8,6 miljoen aan industriële producten. Daaronder waren autobrandstoffen, elektrische apparaten, parfum en cosmetica. In het eerste kwartaal van dit jaar voerde het Nederlandse bedrijfsleven voor een bedrag van 1,4 miljoen uit.

Bron: het Parool, 8 oktober 2001

Commentaar: In dit artikel blijkt dat Nederland steeds minder importeert uit Afghanistan. Nederland is dus niet erg afhankelijk van Afghanistan. Dit is (voor Nederland) redelijk gunstig te noemen, want wanneer Nederland heel erg afhankelijk van een land als Afghanistan zou zijn, zou het hier ook slechter met de economie gaan en hierdoor kunnen de stijging (onder andere wegens schaarste) stijgen.

De probleemstellingen

1. Titel: Waarom heeft Nederland de hoogste inflatie van Europa? Vraagstelling: Hoe was in de jaren 1998, 1999, 2000 en 2001 de inflatie in Nederland en de verhouding van Nederland ten opzichte van de andere Europese staten?

2. Titel: Werkloosheid daalt
Vraagstelling: Steeg of daalde de werkloosheid in de periode van 1994 tot en met 1998 en hoe kwam dat?

3. Titel: Consumptie in augustus groeit 2,4% Vraagstelling: Hoe ontwikkelde de productie zich in de maand augustus 2001 ten opzichte van de voorgaande maanden?

De artikelen zijn in de mapjes (achter in het werkstuk) te vinden.

Arbeidsverdeling We hadden afgesproken dat we ons beiden met alle aspecten van het werkstuk bezig zouden houden. Dit is ook gebeurd. Hoewel de één zich bijvoorbeeld meer heeft verdiept op het gebied van het commentaar, terwijl de ander zich meer met het zoeken van de krantenartikelen heeft bezig gehouden. De voorbereidingen en het creëeren van deze praktische opdracht is goed verlopen. De planningen waren goed en we hebben allebei goed samengewerkt.

Problemen Grote problemen zijn we niet tegengekomen. Wel hadden we op het gebied van onderdeel C De overheid moeite met het vinden van (geschikte) artikelen.

Voldoende tijd? We hadden vanaf 1 september tot 16 november de tijd. Dit was voldoende tijd. Hiermee bedoel ik dat we niet moesten haasten. Het is redelijk dat de ‘deelvak’-leerlingen de praktische opdracht een week later in mogen leveren.

Gelijk aandeel Zoals uit het logboek blijkt hebben we allebei ongeveer evenveel tijd in de praktische opdracht gestoken. De arbiedsverdeling was de (vrijwel geheel) goed.

De bronvermelding (Vrijwel) alle advertenties die in deze praktische opdracht zijn verwerkt, zijn terug te vinden in het archief op de internetsites van de verschillende dagbladen en van het CBS.

Met dank aan:

Algemeen Dagblad http://www.ad.nl de Telegraaf http://www.telegraaf.nl
de Volkskrant http://www.volkskrant.nl
het Financiële Dagblad http://www.fd.nl
Centraal Bureau voor de Statistiek http://www.cbs.nl