Vogelpest

Inleiding

Het onderwerp van onze praktische opdracht is Aviaire Influenza, oftewel Vogelpest. Om gerichter informatie te kunnen zoeken hebben we vier deelvragen. Twee deelvragen waren al gegeven, en de andere twee hebben we zelf bedacht.

Dit zijn de vooraf gegeven deelvragen:

- Deelvraag 1: Men maakt onderscheid tussen AIV-A, AIV-B en AIV-C. Waar slaat die toevoeging A, B of C op?/ welk type komt bij vogels voor?/ hoe lang is de incubatietijd van AIV-A?/ wat zijn de ziekteverschijnselen bij AIV-A?
-Deelvraag 2: Waarom is het AIV virus sinds 1999 gevaarlijker geworden?/ waarom bestaat er een aangifteplicht?/ hoe wordt het virus overgedragen?

Dit zijn de zelfbedachte deelvragen:

- Deelvraag 3: Welke gevolgen kan het vogelpestvirus hebben voor de mens?
- Deelvraag 4: Is er een middel tegen AIV?/ Wat is dat voor middel?/ Is er genoeg van dit middel om iedereen te helpen?

Het was erg handig om van deze deelvragen gebruik te kunnen maken.

Deelvraag 1: Men maakt onderscheid tussen AIV-A, AIV-B en AIV-C. Waar slaat die toevoeging A, B of C op?/welk type komt bij vogels voor?/hoe lang is de incubatietijd van AIV-A?/wat zijn de ziekteverschijnselen bij AIV-A?

- Men maakt onderscheid tussen AIV-A, AIV-B en AIV-C. Waar slaat die toevoeging A, B of C op?

Aan de hand van de antigeenstructuur van het nucleocapside en de matrixeiwitten worden de influenzavirussen onderverdeeld in de typen A, B en C.

- Welk type komt bij vogels voor?

Type A komt alleen bij vogels voor.

- Hoe lang is de incubatietijd van AIV-A?

De incubatietijd van AIV bij vogels is erg kort, het varieert van drie tot veertien dagen. Volgens de site http://portal.agroweb.nl/pls/docs/download/pplainfl.htm, zie bronnenlijst. En volgens de site van http://www.minvws.nl/zoeken/vragen/vogelpest/ duurt de incubatietijd voor de mens zeven tot tien dagen.

- Wat zijn de ziekteverschijnselen bij AIV-A?

De ziekte is duidelijk zichtbaar. Er zijn twee verschillende soorten virussen, namelijk een hoog pathogeen virus en een laag pathogeen virus.
De effecten van het laag pathogeen virus variëren van lichte tot ernstige verschijnselen. De symptomen hiervan zijn:
- Luchtweg problemen;
- Daling eiproductie;
- Milde tot zware ontsteking van de luchtpijp;
- Gezwollen kop.
Het hoog pathogeen virus veroorzaakt ernstige ziekteverschijnselen en plotselinge toename van de sterfte. De symptomen van het hoog pathogeen virus zijn:
- Ophoping van abnormale hoeveelheid vocht aan het hoofd (vooral aan gezicht en nek);
- Onderhuidse bloedingen in poten lellen en de kam;
- Ontsteking bijholte van de neusholtediarree;
- Weefselsterfte ;
- Sloom;
- Ruw verenkleed;
- Luchtwegproblemen;
- Overvloedige traan vorming ;
- Eiproductiedaling.

De informatie voor deze deelvraag is afkomstig van de sites http://portal.agroweb.nl/pls/docs/download/pplainfl.htm en http://www.lex-24.de/nl/top/Vogelgriep.

Deelvraag 2: Waarom is het AIV virus sinds 1999 gevaarlijker geworden?/waarom bestaat er een aangifteplicht?/hoe wordt het virus overgedragen?

- Waarom is het AIV virus sinds 1999 gevaarlijker geworden?

Door de mutaties binnen de LPAI-stam is waarschijnlijk de pathogeniteit van het virus hoger geworden. Hieruit ontstond een virus met een hoge pathogeniteit (HPAI). Dit HPAI-virus werd voor het eerst in december 1999 in Italië aangetoond in vleeskuikens, leghennen, vermeerderingsdieren, kalkoenen, hobbypluimvee, parelhoenders, mussen, een reiger en een kraai.
Door de hoge pathogeniteit zijn de klinische verschijnselen ten opzichte van de LPAI ernstigere geworden.

- Waarom bestaat er een aangifteplicht?

In Richtlijn 92/40/EEG van de EU staan regels die gaan over de opsporing en bestrijding van deze besmettelijke ziekte. Deze regels komen in grote lijnen overeen met die voor Varkenspest en NCD. Op basis van deze richtlijn 92/40 zal bij verdenking op Aviaire Influenza zo snel mogelijk materiaal onderzocht moeten worden door het ID-Lelystad. Bij het vermoeden van een besmetting met Influenza-A-virus met een IVPI >1,2 zullen de besmette bedrijven gecontroleerd worden. Bij aantoning van zo’n virus zullen beschermende maatregelen worden uitgevoerd. Vaccinatie tegen influenza past niet in de strategie van de overheid, zoals bij NCD wel het geval is. Daarom is het erg belangrijk dat we bij aantoning van het Aviaire Influenza virus in de Nederlandse pluimveestapel alert moeten zijn en de eventuele bron zo snel mogelijk uitschakelen, voordat het zich verder verspreidt.

- Hoe wordt het virus overgedragen?

Overdracht van het virus kan plaats vinden tussen contact via lichaamsvocht, door uitademing en via uitwerpselen. Het kan dus niet zomaar door de lucht verspreid worden, alleen als er kleine deeltjes van de ontlasting in de lucht zitten is verspreiding door de lucht mogelijk. Ook het water kan een besmettingsgevaar hebben. Er kunnen deeltjes vogelmest in terechtkomen en het kan dan nog maanden lang (ongeveer honderd dagen) overleven. Het begin van een uitbraak wordt meestal veroorzaakt door wilde eenden of andere watervogels die over een boerderij vliegen en daarbij besmette uitwerpselen laten vallen. Verspreiding via eieren is ook mogelijk, maar alleen omdat er nog altijd wat mest aan een ei kan blijven plakken. Meestal is dit niet het geval, want zieke kippen leggen geen eieren meer. Ook kan het verspreid worden via besmet materiaal. De kans dat het virus via het vlees verspreid wordt is klein. Er is een grote hoeveelheid virusdeeltjes nodig, om de ziekte over te dragen. Het vlees bevat nauwelijks virusdeeltjes. Ze zitten in het bloed. De kippen worden van tevoren geslacht, dus bevat het geëxporteerde vlees weinig bloed. Bovendien worden de kippen bewerkt (gekookt of gebraden) voordat ze worden geëxporteerd. Het mogelijk achtergebleven virusdeeltje wordt zo toch vernietigd. Het risico dat een hobbykip een epidemie veroorzaakt is zeer klein, want deze lopen niet los in de ren en kunnen zo dus moeilijker het virus verspreiden.
Of het virus bij de mens ook via het bloed kan overgedragen is nog niet duidelijk. Daarom worden mensen die met een besmet bedrijf in aanraking zijn geweest, om besmetting te voorkomen, tijdelijk uitgesloten van bloeddonatie. Overdracht bij een conjunctivitis is gering. Het kan ook alleen maar worden verspreid als er ziekteverschijnselen zijn opgetreden.
Het virus kan niet van mens tot mens verspreid worden, behalve als het van vorm verandert. Als dit gebeurt, zou het een epidemie kunnen veroorzaken.

De informatie voor deze deelvraag is afkomstig van de sites http://portal.agroweb.nl/pls/docs/download/pplainfl.htm en www9.minlnv.nl/servlet/page?_pageid=422& _dad=portal30&_schema=PORTAL30 - 40k -

Deelvraag 3: Welke gevolgen kan het vogelpestvirus hebben voor de mens?

Consumptie van vlees of eieren van met vogelpest besmette kippen levert geen gevaar op voor de volksgezondheid.
In Nederland zijn tijdens de vogelpestepidemie in 2003 naar schatting ten minste duizend mensen besmet met het vogelpestvirus van het type H7N7. Bij de meeste mensen leidde besmetting niet tot gezondheidsklachten. Als er wél sprake was van klachten, dan waren die meestal mild (oogvliesontsteking of griepverschijnselen). De omvang van de besmetting en de overdracht van mens op mens bleken groter dan verwacht.
In Zuidoost-Azië zijn mensen overleden aan het vogelpestvirus van het type H5N1. Het virus H5N1 is volgens de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) niet overdraagbaar van mens op mens. Deze vorm van vogelpest was gemuteerd met een menselijk griepvirus, daarom was het dodelijk voor mensen.
Ondanks dat de vogelpest niet dodelijk is voor mensen, als het geen gemuteerde versie is, is er toch een dierenarts overleden aan de gevolgen van het virus. Zie krantenartikel:

23 april 2003
DIERENARTS OVERLEED AAN GEVOLGEN VOGELPEST

Het griepvirus waaraan vorige week een 57-jarige dierenarts uit Rosmalen overleed, is identiek aan het klassieke vogelpestvirus. Daarmee is er geen sprake van een mutatie van het betreffende virus.

Dat schrijft minister Veerman (LNV), mede namens staatssecretaris Ross (VWS), in een brief aan de Tweede Kamer. In de medische wereld was – voor zover bekend - niet eerder een overlijden als direct gevolg van het vogelpestvirus gemeld. Wel zijn een aantal jaren geleden in Hong Kong meerdere mensen overleden nadat het vogelpestvirus was gemuteerd met een menselijk griepvirus.

Onderzoek
Naar de dood van de dierenarts wordt een onafhankelijk onderzoek ingesteld. Daarbij zijn de belangrijkste vragen of het preventiebeleid (hygiëne, griepprik, antivirale middelen) en de uitvoering daarvan voldoende is geweest en of de medische zorgverlening aan de dierenarts afdoende was.

Maatregelen
In verband met het overlijden van de dierenarts is besloten om antivirale middelen ter beschikking te stellen aan de mensen die direct contact met de dierenarts hebben gehad (familie, behandelende artsen en verpleging). Ook zijn deze mensen onderzocht op eventuele besmettingen, maar tot op dit moment zijn alle tests negatief.
Daarnaast wordt het beleid voortgezet om mensen die betrokken zijn bij ruimingen, taxaties, onderzoek of anderszins op de vogelpestgevoelige bedrijven komen, een griepprik en antivirale middelen te geven.

Stand van zaken
Op dit moment zijn 18,3 miljoen dieren op 1001 bedrijven geruimd. De laatste nieuwe verdenking betreft een kalkoenhouderij in Deurne (Noord-Brabant). Ook hier worden alle aanwezige kalkoenbedrijven in een straal van 10 kilometer geruimd.

Noodvaccinatie
In Europees verband wordt deze week de mogelijkheid van noodvaccinatie als alternatieve bestrijdingsmethode besproken. Minister Veerman toonde zich eerder kritisch over deze methode, omdat vaccinatie pas na drie weken bescherming biedt tegen het virus, waarbij ook nog meerdere malen moet worden gevaccineerd. Vaccinatie gaat bovendien de verspreiding van het virus niet tegen en heeft ook gevolgen voor de buitenlandse handel.
Meldingsplicht hobbydieren
Houders van vogelpestgevoelige hobbydieren in het gebied van de Gelderse Vallei en Beneden-Leeuwen zijn verplicht hun dieren voor 2 mei 2003 aan te melden. Het preventief ruimen van deze dieren is nodig om het vogelpestvirus in het gebied geheel te laten verdwijnen. Pas daarna mogen bedrijven en particulieren nieuwe dieren houden.
Houders van vogelpestgevoelige dieren die de dieren niet aanmelden, zijn strafbaar. De Algemene Inspectiedienst ziet toe op de naleving van de meldingsplicht. Hobbydieren kunnen worden aangemeld op telefoonnummer 0800-22 333 22.
Bron:
- Brief aan de Tweede Kamer
- Persbericht van het ministerie van LNV (Meldingsplicht)

Dit krantenartikel is afkomstig van de site van de regering, http://www.regering.nl/actueel/dossieroverzicht/42_14393.jsp

Deelvraag 4: Is er een middel tegen AIV?/Wat is dat voor middel?/Is er genoeg van dit middel om iedereen te helpen?

Ja er is een middel tegen AIV. Volgens prof. A. Osterhaus van het Nationaal Influenza Centrum bestaat er een antiviraal middel dat werkt tegen alle influenzasoorten. Dit middel heet Tamiflu. We hebben er echter niet voldoende hoeveelheden van. Als er een epidemie uitbreekt is er dus niet direct genoeg antiviraal voor handen. Hij vindt daarom dat de overheid dit middel in grote aantallen moet opslaan. Er zijn voor slechts 60.000 mensen antigriep medicijnen!
De overheid is wel bezig een voorraad Tamiflu aan te leggen maar deze is nooit voldoende bij een grote epidemie. Het middel zal ook slechts aan een beperkte groep verstrekt worden. Te denken valt aan hulpverleners (politie, brandweer, verpleging), nationale en locale bestuurders en mensen die belangrijk zijn voor bepaalde voorzieningen zoals gas, water, elektra en dergelijke. De gewone burger wordt hier de dupe van!

Conclusie

Hieronder staan in het kort de antwoorden op de deelvragen.

> Deelvraag 1: Men maakt onderscheid tussen AIV-A, AIV-B en AIV-C. Waar slaat die toevoeging A, B of C op?/ welk type komt bij vogels voor?/ hoe lang is de incubatietijd van AIV-A?/ wat zijn de ziekteverschijnselen bij AIV-A?
< - Aan de hand van de antigeenstructuur van het nucleocapside en de matrixeiwitten worden de influenzavirussen onderverdeeld in de typen A, B en C.
- Type A.
- Vogels: 3 tot 14 dagen, mensen: 7 tot 10 dagen.
- ontsteking van de luchtpijp, gezwollen kop, daling eiproductie, luchtweg problemen, ruw verenkleed, onderhuidse bloedingen in poten lellen en de kam, ontsteking bijholte van de neusholtediarree, weefselsterfte, sloom en overvloedige traan vorming.

> Deelvraag 2: Waarom is het AIV virus sinds 1999 gevaarlijker geworden?/ waarom bestaat er een aangifteplicht?/ hoe wordt het virus overgedragen?
< - De pathogeniteit van het virus is verhoogd.
- Om verdere verspreiding van het virus te voorkomen.
- Door lichaamsvocht, uitademing en uitwerpselen voornamelijk.

> Deelvraag 3: Welke gevolgen kan het vogelpestvirus hebben voor de mens?
< Het virus is niet dodelijk voor de mens, het kan hooguit een paar klachten veroorzaken. Maar als het virus is gemuteerd met een menslijkje griepvirus, kan het wel dodelijke gevolgen hebben voor de mens.

> Deelvraag 4: Is er een middel tegen AIV?/ Wat is dat voor middel?/ Is er genoeg van dit middel om iedereen te helpen?
< - Ja.
- Het is een antiviraal middel genaamd Tamiflu.
- Nee, er is maar genoeg voor slechts 60.000 mensen.