Antigone

De Antigone van Sophocles. Proloog. 1.a) Antigone en Ismene r 1 “ Mijn liefste Ismene…” en r 18 “dat jij alleen het zou horen” b) Voor de poorten van het paleis r 17-18 “liet jou buiten de poorten van het paleis komen” c) Het verhaal begint als Creon heeft gezegd dat Eteocles wel en Polynices niet begraven mag worden. Antigone wil Polynices toch begraven en probeert Ismene over te halen dit ook te doen. 2. - De ontdekking dat hun vader de zoon is van hun moeder - De zelfmoord van hun moeder/ogen uitsteken van hun vader - De dood van hun twee broers
3. Polynices heeft Eteocles en Thebe aangevallen en was dus een vijand. Hij is dan ook gestorven als vijand en een vijand mag geen eervolle begrafenis krijgen. 4. - r 48: Antigone is vooral kwaad op Creon en wil laten zien dat ze boven Creon staat - r 71: Ze wil dat Ismene Polynices gaat begraven omdat ze het zelf wil en niet omdat Antigone haar heeft gedwongen. Omdat Ismene niet wil, wil Antigone ook niet meer dat Ismene gaat helpen - r87: Ismene wil Antigone beschermen door tegen niemand te vertellen wat Antigone gaat doen. Maar Antigone wil niet stiekem doen, ze staat achter haar beslissingen en daar wil ze open over zijn. 5. r 98: “je bent stom als je gaat, maar je toont wel oprecht liefde voor degenen van wie je houdt” 6. - koppig: als ze eenmaal iets wil, kan niemand haar er vanaf houden - moedig: ze weet dat als ze betrapt worden bij het begraven van Polynices dat ze dan een flinke straf krijgt, maar toch gaat ze het doen - opstandig: ze wil Creon niet gehoorzamen, ze wil doen wat ze zelf vindt dat ze moet doen. 7. - braaf: Creon zegt dat het niet mag en ze vindt dat ze het dan ook niet mag doen - laf: ze durft niet om Polynices te begraven omdat ze bang is dat ze ontdekt zal worden en dan gestraft zal worden. 8. - r 1-20: Antigone en Ismene klagen over hun ongelukkige lot - r 21-38: Antigone vertelt Ismene over de beslissing van Creon dat Polynices niet begraven mag worden - r 39-48: Antigone vertelt Ismene over haar beslissing Polynices toch te begraven en vraagt haar mee te helpen - r 49-99: Ismene probeert Antigone over te halen haar plan te laten varen
Parodos 1. a) Het koor is vrolijk en opgelucht
b) Thebe is eindelijk als winnaar uit de oorlog gekomen. 2. Van het feit dat Creon heeft afgekondigd dat Polynices niet begraven mag worden. 3. Polynices, want hij is de ruzie met zijn broer begonnen en is naar Thebe gekomen om oorlog te voeren. Eerste epeisodion 1. a) koning Laius, Oedipus en daarna Eteocles. b) hij zegt dat in r 167-170: “eerst de koninklijke…steeds trouw gebleven” c) hij zegt in r 174-176: “heb ik alle macht en heerschappij in handen, terecht, omdat ik de naaste bloedverwant van de gestorvenen ben” 2. a) een goede bestuurder moet: - altijd streven naar de beste besluiten r 179-181 - het vaderland belangrijker vinden dan een goede vriend r 181-184
b) Nadat hij de principes die hij belangrijk vindt heeft gezegd, zegt hij in r 191: “Met deze principes maak ik de stad welvarend” Hij vindt dus dat hij deze principes bezit. 3. Antigone vindt dat zowel Eteocles als Polynices een goede begrafenis moet krijgen. Creon vindt dat alleen Eteocles recht heeft op een begrafenis. Dit zegt hij in r 193-206 en in r 207 zegt hij “Dit is mijn opvatting..” 4. Hij gaat van een algemene situatie over op huidige situatie met de woorden r 191: “Nu heb ik….” 5. - r 163-175: Creon dankt het koor voor de trouw aan de vorige heersers en vertelt dat hij de nieuwe heerser is - r 176-190: Creon vertelt over de belangrijke eigenschappen die een goede heerser volgens hem moet bezitten - r 191-206: Creon kondigt af dat hij Eteocles wel laat begraven maar dat Polynices niet begraven mag worden - r 207-211: Creon rechtvaardigt deze beslissing

6. a) het koor denkt dat Creon gewoon dit zegt en dat hij ervoor zorgt dat Polynices niet begraven zal worden. Het koor denkt dat ze zelf niets hoeven te doen. b) Creon wil dat het koor ook erop toeziet dan niemand Polynices gaat begraven. 7. De wachter zijn opvatting is dat eerlijkheid altijd loont, als je maar alles eerlijk vertelt valt het allemaal uiteindelijk wel mee. Hij formuleert alles heel voorzichtig, waardoor hij de spanning opbouwt en zichzelf probeert in te dekken maar hierdoor maakt hij alles alleen maar erger. Zijn houding tegenover Creon is beleefd en in het begin terughoudend (hij wil Creon het niet meteen vertellen) , maar later is hij niet bang om zijn mening te geven. Zijn reactie op de begrafenis is verbazing, hij snapt niet hoe iemand dat heeft kunnen doen. 8. a) De Goden zullen nooit iemand die hun tempels in brand steekt en hun land vernietigt vereren als een weldoener. Want Polynices heeft alleen maar slechte dingen gedaan en daarom zullen de Goden hem niet begraven hebben. b) De mensen uit de stad zijn opstandig en verzetten zich tegen zijn heerschappij/ voor geld doen mensen alles, dus ze kunnen ook omgekocht zijn. Eerste stasimon. 1. - de mens bedwingt de meest woeste zee en put de onuitputtelijke aarde uit r 334-342 - de mens kan dieren vangen en temmen r 343-353 - hij is zo vindingrijk dat de mens zichzelf kan beschermen tegen weersomstandigheden en ziektes r 356-364 - de mens maakt wetten waarmee veel goeds gedaan kan worden, maar waarmee ook veel slechts aangericht kan worden r 365-375
2. De mens moet niet te overmoedig worden en het goede vernietigen, veranderen in het kwade. 3. - Antigone: ze moet niet de wetten overtreden - Creon: hij moet niet wetten maken waarmee hij de stad ten onder richt
Maar Antigone maakt geen wetten, ze houdt zich er alleen niet aan. En in het koorlied wordt gezegd dat de mens moet opletten dat hij geen foute wetten maakt. Tweede epeisodion. 1. - r 57-61: “En kijk hoe wij tweeën, helemaal alleen overgebleven, afschuwelijk zullen sterven, als wij in strijd met de wet het besluit of de macht van de tiran bruuskeren” - r 68-69: “Want het heeft geen zin om zinloze dingen te doen.” 2. - r 390 verwijst naar: r 329: “…er is geen kans dat u mij hier nog terug ziet komen” - r 396-397 verwijst naar: r 274-275: “Mij, ongelukkige, veroordeelde het lot ertoe dit buitenkansje te krijgen” (De wachter zegt dat hij door het lot is aangewezen om Creon het slechte nieuws te vertellen) 3. a) buitenkansje r 275 is synoniem met meevaller r 397
b) in r 275 werd “buitenkansje” sarcastisch bedoeld. De wachter was niet blij met zijn “buitenkansje” om Creon te ontmoeten, want hij moest Creon vertellen dat Polynices was begraven. In r 397 is “meevaller” wel positief bedoeld want nu is de wachter wel blij dat hij Creon kan vertellen dat hij de dader heeft gevonden, want hierdoor is hij onschuldig. 4. In r 450-460 zegt Antigone dat ze wel wist dat Polynices begraven niet mocht maar dat ze de ongeschreven wetten van de Goden hoger acht dan de wetten van Creon. Ook zegt ze dat ze het erger zou vinden door de Goden gestraft te worden dan door Creon. 5. a) - wetten die opgesteld zijn door mensen - de ongeschreven wetten van Goden

b) De wereld van de mensen en de wereld van de Goden. 6. Ze weet dat ze de wetten van Creon heeft overtreden en ze weet ook dat ze hiervan de consequenties moet inzien. Ook vindt ze het niet erg om te sterven omdat ze het leven op aarde toch ellendig vindt. 7. Het standpunt van Antigone vind ik niet echt dwaas want het is heel begrijpelijk dat ze veel waarde hecht aan haar waarden, dat Polynices ook begraven moet worden. Ik vind haar standpunt juist heel moedig want ze blijft ook achter haar mening staan, ondanks dat het haar haar kop kan kosten. Daarom vind ik Antigone ook erg moedig. Hoewel ze weet dat ze gedood kan worden als ze Polynices begraaft blijft ze voor haar principes opkomen. Antigone is niet zinloos emotioneel, want omdat ze heel emotioneel overkomt begrijp je haar beweegredenen beter en komt ze niet over als een gek mens die niet meer weet wat ze doet. Wat Antigone wil is zeker niet onaanvaardbaar want ze wil Polynices begraven als broer, dat hij als vijand is gestorven staat voor haar erbuiten. Omdat ze vindt dat haar broer begraven hoort te worden, is het aanvaardbaar dat ze de wet van Creon overtreedt. Omdat Antigone Polynices alleen maar wil begraven omdat ze vindt dat haar broer dit verdient is ze geen sensatiezoekster. Ze doet het omdat ze het belangrijk vindt, niet voor de spanning. 8. Het standpunt van Creon is begrijpelijk want: - Creon als koning van Thebe kan niet een vijand gelijk stellen aan een vriend. En hij moet Antigone wel straffen want als hij zijn familie boven de wet stelt dan komt het volk in opstand - De politieke situatie in Thebe: als hij nu ineens zegt dat de dader niet gestraft wordt, dan zal de bevolking hem niet meer serieus nemen - Law and Order: als de koning een wet uitvaardig moet iedereen die gehoorzamen anders heeft een koning geen macht meer. 9. r 48: “Ondanks het verbod van Creon” 10. a) ze wist toch dat Creon haar nooit meer zou laten trouwen met Haemon
b) hij vond het vanzelfsprekend dat Haemon niet meer met Antigone zou gaan trouwen
11. Ook Ismene zal gestraft worden omdat Creon denkt dat zij met Antigone samen Polynices hebben begraven. Creon wil, ondanks dat het zijn nichtjes zijn, hen straffen. Tweede stasimon. 1. a) Dat Antigone en Ismene worden gestraft voor het begraven van Polynices
b) Gestorvenen zijn Oedipus, Jocaste, Eteocles en Polynices
c) Antigone en Ismene zijn de laatste loten van het geslacht van Oedipus
2. Het is een voorspelling voor Creon, wat zal er later met hem gebeuren. Derde epeisodion. 1. Ze weten niet wat zijn gemoedstoestand is, want ze vragen zich af of hij verontwaardigd zou zijn of juist verdrietig. 2. gehoorzaam, want hij steunt zijn vader onvoorwaardelijk, wat hij ook zou doen. 3. Antigone was wel ongehoorzaam maar hierdoor wordt ze nog niet een slecht mens, ze kwam op voor haar normen en de stad geeft haar gelijk. 4. a) r 694-699 het volk zegt dat Antigone wel moedig was en hiervoor eigenlijk beloond moet worden, maar Haemon vindt dat ook
b) dat Antigone misschien wel niet heeft gehoorzaamd aan Creon maar dat ze zo wel de bewondering van het volk heeft gekregen

c) Creon zou kwaad kunnen worden op Haemon, omdat hij toch ondanks alles bewondering heeft voor Antigone en vindt dat ze hiervooor niet gestraft mag worden
5. a) dood door openbare steniging
b)- het volk zou niet met de straf van Antigone eens zijn - Antigone moet gedood worden omdat Haemon anders toch met haar gaat trouwen Derde stasimon 1. - tegenover ‘vee’ staat ‘jong meisje’ r 784 - tegenover ‘over zee’ staat ‘op het platteland’ r 786 - tegenover ‘onsterfelijken’ staat ‘mensen’ r 789
2. Het koor bedoelt de ruzie tussen Creon en Haemon want Creon en Haemon hebben ruzie gekregen omdat Creon niet wilt dat Haemon met Antigone trouwt en Haemon wil dat toch doen. En het koor zingt over Eros en dat is de God van de liefde. Vierde epeisodion 1. Het is Antigone haar eigen schuld dat ze gedood wordt want Creon heeft alleen gezegd dat degene die Polynices zou begraven gestraft zal worden. Antigone heeft dat toch gedaan en hiermee dus eigenlijk haar eigen doodvonnis getekend. 2. a) - De vrouw van Intaphrenes moest kiezen tussen man, kinderen en haar broer - Antigone moest kiezen tussen haar broer en haar eigen leven

b) De vrouw van Intaphrenes moest kiezen tussen verschillende personen die nog leefden en Antigone moest kiezen tussen haar dode broer en haar leven. c) De vrouw van Intaphrenes krijgt door haar keuze een geliefde terug, maar Antigone krijgt door haar keuze haar broer te begraven hem toch echt niet terug, hij blijft dood. d) Ik denk dat je als vrouw meer van je man en kinderen houdt dan van een broer. Antigone had al zoveel ellende meegemaakt dat ze het niet erg zou vinden als ze gedood zou worden. Ze wilde ook Polynices er niet mee terug krijgen maar ze wilde hem gewoon een laatste eer bewijzen. Vijfde epeisodion 1. a) – eerst luisterde hij naar de vogels en hun gedrag - daarna testte hij zijn vermoedens door brandoffers
b) - De vogels krijsten kwaadaardig en ze plukten aan elkaar - Uit de brandoffers flakkerden geen vuren op, maar op de as smolt het vet weg en in de lucht sprongen galblazen uit elkaar
c) nee; “dat de voortekenen van deze offers ongunstig waren, hoorde ik allemaal van deze jongen hier, want hij is mijn gids en ik die van anderen” r 1011-1015
2. Creon maakte eerst al de fout Polynices onbegraven te laten liggen, maar zijn grootste fout is dat hij nu niet toegeeft en Antigone hier toch voor straft. Tiresias laat dit blijken door het woord “koppig” in r 1026
3. - r 998-1005: Tiresias hoorde uit de geluiden van vogels dat er iets mis was - r 1005-1014: Tiresias houdt brandoffers en merkt dat de voortekenen slecht zijn - r 1015-1023: Tiresias zegt dat de Goden kwaad zijn omdat Creon fout heeft gehandeld - r 1024-1032: Tiresias geeft Creon de raad nu anders te handelen

4. Creon zegt dat Tiresias hetzelfde is als het gewone volk, tegen hem r 1033-1047
5. - Hij zegt in r 1012 dat de tekenen ongunstig waren, maar waarom waren ze ongunstig? - Hij zegt in r 1027 dat Creon moet toegeven aan de gestorvenen, maar het is niet duidelijk hoe Exodos 1. a) - Creon moet Antigone vrijlaten - Hij moet voor het lijk van Polynices een graf bouwen
b) Hij begraaft eerst Polynices en pas daarna wilde hij Antigone vrijlaten. c) De dode moest eerst rust krijgen door begraven te worden want anders zouden de Goden nog langer kwaad blijven
2. a) gebrek aan moed: om te blijven leven als je het niet ziet zitten is veel meer moed nodig dan je problemen te ontwijken door zelfmoord te plegen
b) impulsief want hij ziet dat Antigone dood is, zijn vader ziet hen en dan pleegt hij zelfmoord omdat hij zijn vader wil straffen
c) nee, want dan zou Creon niet echt gestraft zijn, want de dood van Antigone vindt hij niet echt erg, maar de dood van zijn zoon is voor hem een ramp

3. a) Haemon die zelfmoord pleegt want hiermee doet hij zijn vader, die de aanstichter van de ellende is, meer verdriet dan als hij hem zou vermoorden
b) Bij een echter tragedie past zelfmoord en het is veel tragischer, het laat ook beter de liefde van Haemon voor Antigone zien. 4. eigenliefde, ze wil liever dood dan dat ze levenslang gevangen zit. Door zelfmoord houdt ze de eer aan zichzelf
5. a) – de zelfmoord van Haemon - de zelfmoord van Eurydice
b) hij wordt door de burgers van Thebe gevangengezet De Antigone van Anouilh 1. - Creon wil de wachters die Antigone hebben opgemerkt laten verdwijnen zodat niemand erachter komt dat Antigone Polynices heeft willen begraven - Hij wil dat Antigone een kind krijgt van Haemon want daar heeft Thebe meer aan dan haar dood - Hij houdt Antigone tegen als ze probeert weg te komen om Polynices weer te begraven - Hij probeert haar te laten begrijpen waarom hij niet wil dat Polynices begraven wordt - Hij vertelt haar verhalen waardoor ze hopelijk Polynices niet meer wil begraven

2. Een dode die niet wordt begraven blijft ronddolen en vindt geen rust. Antigone wil Polynices begraven zodat hij eindelijk rust vindt en bij zijn vader, moeder en broer kan zijn
3. - Bij Sophocles: Iemand die een wet heeft overtreden moet gestraft worden, ongeacht de beweegreden en wie het is - Bij Anouilh: Als iemand goede beweegredenen heeft om de wet te overtreden en een bepaalde positie heeft dan hoeft degene niet gestraft te worden
4. Dat hij haar niet laat doen wat ze wil