Waterzuivering

Wat is waterzuivering?

Waterzuivering is het verwijderen van organische en chemische stoffen uit water.
Het is nodig om het oppervlaktewater schoon te houden en de kwaliteit van onze waterlopen te verzekeren.

Ook huishoudelijk afvalwater moet gezuiverd worden voordat het geloosd wordt in het oppervlaktewater of in de bodem.

Per bewoner verbruiken wij ongeveer 120 liter water per dag. Dit water is na gebruik in kleine of grote mate vervuild. Zonder voorafgaande zuivering kan het water niet terug de natuur in.

Soorten waterzuivering

→ Natuurlijke waterzuivering

Water in de natuur bevat allerlei micro-organismen. Deze zorgen er voor dat de afvalstoffen in het water na verloop van enige tijd worden afgebroken. Dit proces wordt biologische zelfreiniging genoemd en berust op een ongestoorde werking van voedselketens waarbij afvalstoffen van het ene organisme dienst doen als voedsel voor het andere organisme. Zo verteren bacteriën in meststoffen tot mineralen. Deze mineralen worden door (microscopisch kleine) plantjes gebruikt om te groeien. Die plantjes worden vervolgens gegeten door bijvoorbeeld vissen.

Voor het verteren van afvalstoffen hebben micro-organismen onder andere zuurstof nodig. Daarom zal dit natuurlijke zuiveringsproces beter verlopen in goed belucht water zoals een klaterende bergbeek dan in stilstaand of warm water waar de zuurstofconcentratie veel lager is.

→ Afvalwaterzuivering

Een waterloop is in principe wel zelfreinigend, maar kan niet de grote hoeveelheden afvalwater aan die we dagelijks produceren. Om de kwaliteit van onze waterlopen te bewaken, moet huishoudelijk afvalwaterdus worden gezuiverd voordat het in een beek of rivier wordt geloosd.

Bijdrage maatschappij

De burger zorgt ervoor dat al het afvalwater via een centraal punt het huis verlaat en aansluit op de riolering in de straat. In bepaalde regio's is hij verplicht zelf zijn afvalwater te zuiveren. Bovendien moet hij trachten het afvalwater zo veel als mogelijk te scheiden van het hemelwater door op zijn privé-domein de afkoppeling van het hemelwater te voorzien.

De gemeente legt per straat een riolering aan en zorgt per wijk voor een eindpunt of lozingspunt. Indien mogelijk dient het hemelwater apart afgevoerd te worden, hetzij (bij voorkeur) via open grachten of beken, hetzij via een afzonderlijke leiding. Voor afgelegen gebieden kan de gemeente opteren voor de bouw van een kleinschalige zuiveringsinstallatie. De gemeente of rioolbeheerder kan de individuele saneringsplicht van de burgers overnemen en de uitbouw en het beheer voor haar rekening nemen.

Het gewest plant en financiert de collectoren van de eindpunten van de gemeentelijke rioleringen naar de zuiveringsinstallaties, alsook de bouw van de zuiveringsinstallaties. Voor de uitbouw en het beheer ervan doet ze beroep op de NV Aquafin.

Wat gebeurt er met het overblijvende slib ?

Een groot gedeelte van het overblijvende slib wordt na de nabezinking hergebruikt in de biologische zuivering. Het teveel aan slib moet worden afgevoerd.

Afvalwater dat het hierboven zuiveringsproces heeft doorlopen, is biologisch zuiver maar is wel nog geen drinkbaar water. Het kan gerust worden geloosd in de natuur, maar om het echt drinkbaar te maken is er nog verdere filtering en behandeling nodig.

→ Drinkwaterzuivering

Drinkwaterzuivering is het zuiveren van voor drinkwater bestemd grond- en oppervlaktewater van organische en chemische stoffen die een gevaar vormen voor de gezondheid.

Natuurlijk gezuiverd water zoals schoon grond- of oppervlaktewater is meestal niet zonder meer te gebruiken als drinkwater. Bovendien is niet altijd voldoende natuurlijk schoon water beschikbaar voor de productie van drinkwater. Overheden hebben daarom strenge normen geformuleerd voor drinkwater. Afhankelijk van de kwaliteit van het gebruikte ruwwater voeren waterleidingbedrijven verschillende stappen uit die het natuurlijke zuiveringsproces versterken of nabootsen en daarnaast gericht bepaalde stoffen verwijderen met behulp van natuurkundige en chemische processen.

Het zuiveringsproces verloopt als volgt:

Eerst wordt het grondwater omhoog gepompt. Daarna wordt er door middel van sproeiers en watervallen zuurstof aan het water toegevoegd. Door dit beluchten klit het vuil samen in vlokjes. Dit vuil wordt door grind-, koolstof- of zandfilters uit het water gefilterd. Het schone drinkwater wordt vervolgens opgeslagen in een reinwatertank totdat het aan de consument geleverd kan worden.

Twee derde van ons drinkwater wordt gemaakt van grondwater.

→ Kleine zuiveringsinstalaties

Kleinschalige waterzuiveringsinstallaties (KWZI’s) zijn geknipt om het afvalwater van afgelegen woonkernen te zuiveren. De aansluiting van deze afgelegen lozingspunten op de zuiveringsinfrastructuur is van cruciaal belang om in de toekomst een goede waterkwaliteit stroomafwaarts te garanderen. Daarom neemt Aquafin bij het ontwerp van kleinschalige installaties de strengste normen in acht en wordt nutriëntenverwijdering voorzien. Zo heeft het gezuiverde water van de zuiveringsinstallatie de kleinst mogelijke impact op de waterkwaliteit van de ontvangende beek.

Een KWZI heeft hetzelfde processchema als een RWZI. Enkel de technische uitvoering verschilt. Afhankelijk van de te verwerken vuilvracht bestaat de biologische zuivering in een KWZI uit volgende technieken: een rietveld of plantenzuivering en tanksystemen zoals een biorotor. Wanneer men kiest voor een tanksysteem en wanneer de ligging er zich toe leent, kan men het gezuiverde water extra nazuiveren in een nageschakeld rietveld.

Huishoudelijk afvalwater bestaat uit "grijs" en "zwart" afvalwater. Onder grijs afvalwater wordt het water verstaan dat afkomstig is van wasmachine, vaatwasmachine, douche, bad en keuken. Zwart water is de overloop van de septische put (sanitair water). Het grijze water komt eerst in een vetafscheider terecht. De overloop hiervan en die van de septische put vormen samen het te zuiveren huishoudelijk afvalwater.